ENGELWORTEL (ANGELICA SYLVESTRIS) Deze winterharde plant wordt in de zomer gezaaid.Het is het eerste of tweede jaar dat ze voor het eerst bloeit.De stengels kunnen tot twee meter hoog worden, wil je de stengels gebruiken dan moet je ze wel afsnijden voor de bloei.Het zaad kan je plukken op het eind van de zomer. De bladeren kan men als groente gebruiken,gedroogd dienen ze voor thee. Een typisch maagkruid maar vooral om te konfijten. GEKONFIJTE ENGELWORTEL Snij de verse stengel in stukjes, kook ze gaar en laat uitlekken. Doe de stukjes in suikerstroop (1/4 water en 1/4kg suiker 10 min koken) en laat ze 24 uur trekken. Giet af. Maak opnieuw suikerstroop en laat de stukjes engelwortel nog eens 24 uur trekken. Verwarm tot aan het kookpunt, haal de stukjes uit de stroop, laat ze uitlekken en bestrooi met poedersuiker. Droog bewaren. CITROENMELISSE (MELISSA OFFICINALS) Van oudsher gebruikt bij maagklachten en spanningen. Maak thee door 2el verse citroenmelissebladeren gedurende 10 min in kokend water te laten trekken. Zoet de drank met een lepel bruine suiker. Deze thee is trouwens ook een garantie voor een zalige nachtrust.
MUNT (mentha) Zelf pepermunt zaaien lukt niet echt goed,maar de plant woekert enorm,dus de plant scheuren gaat zeer goed.Bloeit in augustus met violet blauwe bloempjes. Het aroma van munt brengt vermoeide en trieste zielen een nieuw elan. Bevordert de spijsvertering en verjaagt darmgassen. mag meestal niet samen met homeopatishe middelen gebruikt worden. Dit kruid is een echte aanrader voor lamsvlees,maar liefst niet gebruiken in combinatie met andere kruiden. Ook thee van verse munt smaakt heerlijk.Opgediend in een chinees kopje een blaadje munt en een beetje fijne candij suiker is het een ware traktatie. LAMSVLEES MET APPELEN EN MUNT Uitgebeende lamsschouder van 1500 gr 1ui 50 gr broodkruim zout peper 1/2 kl munt 25 gr boter 2 el sojasaus of vleesnat 1 appel 6 el bessengelei Dep de lamsschouder droog. Spreid het vlees uit op een plank. Meng de fijn gesnipperde ui,het broodkruim,het zout,de vers gemalen peper en de gesmolten boter. Smeer de binnenkant van de lamsschouder er mee in. Leg het geheel op de rooster van de braadslede en overgiet regelmatig met sojasaus. Laat naar wens 1 naar 1uur30 bakken in een matige warme oven (190°) Schil de appel en snij in stukjes, doe in 2el water en laat koken tot moes. Voeg bij het moes de bessengelei en houd warm. Serveer het vlees met deze appelmoes.
SINT JANSKRUID (HYPERICUM PERFORATUM)(heksenkruid-johannesbloed-duivelskruid-gaatjeskruid)Het kruid wordt 20 à 50 cm groot.Bloeit vanaf 24 juni(sint jansdag)tot in september een zeer mooie fijn gele bloem.Veel gebruikt in de kruiden geneeskunde: het doet ontstekingen, wonden, tepel en andere kloven, luieruitslag, brandwonden en andere huidproblemen vlugger genezen. Inwendige toepassing bij antidepressivum.Sint janskruid bevat hypericine die een psychische gunstige invloed heeft.Maak een aftreksel door 30 gr van de bovengrondse delen te overgieten met een liter kokend water en laat 5 min trekken.Zeef en drink 3 koppen thee per dag.( wel een 3 tal weken volhouden).Thee van sint janskruid is niet echt lekker ,maar met wat honing verbetert het wel van smaak.In de keuken wordt het weinig of niet gebruikt.SINT JANSKRUIDENWIJN 50 gr vers sint-janskruid, 10 gr verse melisse, 1 liter brandewijn, 50 gr honing.Snipper de kruiden fijn en overgiet ze met de brandewijn.Laat alles 3à4 weken trekken.Zeef de wijn en zoet hem met de honing en eventueel met rietsuiker.Roer en laat een week rusten.Zeef een laatste keer en bewaar in goed afgesloten flessen.Een goed slaapmutsje voor wie te kampen heeft met slapeloosheid en sombere gevoelens (Recept uit Winiefreds Kruidenboeket)
SANTOLINA CHAMAECYPARISSUS Meerjarige bloem die graag in de zon staat en 50 cm groot wordt. Een afkooksel van de bladeren doodt wormen in het maag-darmkanaal. Gedroogd in zakjes doen tegen motten.
KORIANDER (CORIANDRUM SATIVUM) Schimmelwerend en bacterie dodend kruid. De rijpe zaadjes worden het meest gebruikt. Geeft smaak aan de meest uiteen lopende gerechten.( gebak, marinades en gestoofde groenten ) Het wekt de eetlust op en doet alles beter verteren. Eenjarige plant die 60 à 70 cm hoog wordt. Gemakkelijk te zaaien en te kweken(kiemtijd 16 dagen). Gebruikt bij het inmaken van ajuin, komkommer en rode biet. Kwartels met koriander: 8 kwartels 8 dunne sneetjes gerookt spek 40 gr boter 3uien 10 korianderzaadjes peper en zout 1 glaasje cognac. Rol elke kwartel in een sneetje spek en bindt vast met een touw. Braadt de kwartels bruin in de helft van de boter, leg een deksel op de pan en laat nog 20 min op een laag pitje voort bakken. Draai de kwartels geregeld om. Fruit de gesnipperde uien, samen met de korianderzaadjes wat peper en zout, in een steelpan met de rest van de boter. Blus de braadpan met de cognac waneer de kwartels gaar zijn. Serveer heet,samen met gebakken aardappeltjes. (Recept uit:winiefreds kruidenboeket)
Nagelkruid(geuim urbanum) Dit is het eerste kruid dat je tegen komt als je onze tuin binnen stapt (mijn vrouw draagt de naam de nagel vandaar dus een mooie opener) Behoort tot de familie van de roosachtigen. (vandaar de link naar mijn vrouw????) De aromatische riekende bladeren worden fijngesneden in kleine hoeveelheden aan salades toegevoegd. De gedroogde wortelstok ruikt aromatisch(benedictwortel)en behoort tot de geneesmiddelen tegen darmcatarre.Wordt ook gebruikt als compres bij ontsteking van het tandvlees. Salie(salvia officinalis) In de volksgeneeskunde gebruikt men de salie reeds lang bij maag en darmstoornissen,bij keel-en tandvleesontstekingen,om te kunnen slapen ,tegen nachtmerries,tegen onvruchtbaarheid en voortijdig grijze haren,tegen geheugenverlies.(een beetje een kruid voor alles goed).Vandaag wordt het gebruikt als tinctuur,poeder,olie of infuus,ook in tandpasta en keelpastilles. Erwtensoep met salie: 10 salieblaadjes 400gr groene erwten 3 l water 4aardappelen 1stuk spek(200gr) of een varkenspoot 1ui 1selder 2preien 1stuk droge worst zout naar smaak. Laat het vlees traag koken. Kook ook de selder;de geweekte erwten,de ui en de aardappelen. Puree alles.Neem het vlees uit de bouillon en zeeft het vocht.doe alles bij elkaar en laat nog eens koken met de fijngesnipperde rest van de groente en de salieblaadjes erin.Breng op smaak met peper en zout.Versier met schijfjes droge worst. Een lekkere soep bij roggebrood met smout.(tips uit goed eten met kruiden van winiefred van killegem).
INGREDIENTEN: 1 kilo verse tomaten 300 gram pompoen 2 stuks porei 1 ui 150 gram selder 5 liter water 3 bouillon blokjes 1/2 koffie lepel gedroogde tijm peper en zout De tomaten,de pompoen,de porei en de selder samen laten gaar koken in een liter water. De groente mixen of pureren. Voeg de rest van het water toe en laat koken. Doe er de bouillon blokjes en de tijm bij. Breng op smaak met peper en zout.
Dit kruid werkt niet alleen als een natuurlijk antibioticum,het versterkt ook je imuunsysteem zodat je beter bestand bent tegen dreigende infecties.Bovendien zij de bloemen zeer mooi. Echinaceatinctuur:Neem de bloemen,stengels en wortels van 5 planten en snij in stukken. Doe alles in een bokaal met 1kl honing en 1/2l alcohol van 60°. Laat 3 weken rusten. Zeef en je tictuur is klaar. Wel innemen met water.
LAVAS(LEVISTICUM OFFICINALE) Vroeger een geheerd ingredient voor allerlei liefdesdrankjes. Achteraf is wel gebleken dat het vooral de spijsvertering is die er de positieve effecten van ondervindt. Pas op de plant kan 2 m hoog worden en 50 cm breed. De gemalen zaden kunnen peper vervangen. De zaden zijn ook te gebruiken in: cake,brood,vruchtensalades,kaas,vleesgerechten,en rijstschotels. De bladeren kunnen dienen als toekruid in: soepen,vlees-en roomsauzen,stoofpotten,aardappelegerechten,bij vis,kip en ham. Het groen ook te gebruiken net als spinazie. De stengels kan je klaarmaken als bleekselder met een kaassaus. LAVAS IN DEEGJASJE 100 GR ZELFRIJZENDE BLOEM 1 EETLEPEL SUIKER 2 EIEREN 1/4 LITER MELK LAVASBLADEREN BAKBOTER Roer de suiker onder de bloem. Klop de eieren los met melk en meng alles onder elkaar. Wentel de lavas bladeren door het flensjesdeeg en bak ze in wat boter goudbruin. Deze lavasbladeren in flensjesdeeg smaken zowel bij vis als vlees en garneren je bord op een niet alledaagse manier (uit winiefreds kruidenboeket)
DE KORENBLOEM (CENTAURA CYANUS) Dit kruid kwam vroeger veel voor in graangewassen, maar door de moderne onkruidbestrijding is het daar zowat uitgestorven .Het zaad is vandaag wel terug te vinden in Winiefreds zaadlijn. Een boeket korenbloemen in huis is wel een blikvanger.Het is gemakkelijk te kweken en het zorgt een hele zomer lang voor snijbloemen hou er wel rekening mee dat het gewas een 80 à 90 cm hoog wordt. Een aftreksel van bloemen en bladeren wordt gebruikt tegen bronchitis. Een extract van korenbloem heeft een verzachtende werking op vermoeide ogen,heeft antibacteriele werking bij roos en een vochtafdrijvende werking. Heeft ook een sterk antiverouderings activiteit.De bloem is zowel op een bereide schotel als in een kop thee een mooie decoratie.
CITROENGRAS (SEREH) Is een zeer aromatisch grassoort. Wordt gebruikt in zowel indonesische,vietnamese en thaise keuken. Het kan citroen vervangen in het klaarmaken van recepten. KIPPEBORST MET ANANAS 4 kippefilees boter zout peper 8 schellen ananas 4 stengels citroengras 1/4 l room De kippefilees in de lengte in repen snijden,aanbakken in de boter. Zout en peper het vlees.De fijn gesneden citroengras toevoegen. In een ander braadpan de ananas in boter bruin bakken. Het vlees en de ananas samen in een pan een 5tal min laten stoven. Laten opkomen met de room. Serveren met corne de gatte (aardappelen). Corne de gatte wassen en koken daarna in wat olie bakken. De aardappelen wel op zijn geheel laten.
VROUWENMANTEL (ALCHEMILLA VULGARIS) Helpt bij diaree en wordt ook gebruikt bij hevige menstruatie pijnen. De gehele plant bevat een hoog gehalte aan werkzame stoffen. Bij zweren,slecht helende wonden,bloedingen en aambeien wordt ze uitwendig gebruikt in kompressen en opleggen van bladeren. Een stuk klaargemaakte vis geserveerd op een blad vrouwenmantel is eens wat anders. Legt er ook nog een bloempje van oost indische kers op.(een chefkok kan het niet beter)
ROZEMARIJN(ROSMARINUS OFFICINALIS) Stimuleert de bloedsomloop,versterkend voor zenuwen,antiseptisch en windverdrijvend.Als gorgeldrank bii keelpijn.Verbetert het geheugen en bevorderdt gezond en sterk haar. Bij slechte bloedsomloop,koude voeten en pijnen. Een zeer dankbaar kruid waarvan elke dag een kop thee niets anders dan een weldaad voor het lichaam kan zijn. Het is een geurige, houterige plant die wel 2 m hoog kan worden. Daarom is het goed van in het begin de plant kort te houden, grotere planten mag men niet meer kort insnoeien. Het kruid past goed bij lamsvlees,werp ook eens een takje op het vuur van een bbq. Ook in een marinade heeft het een mooie geur. Broodjes met rozemarijn In brooddeeg een lepel gehakte rozemarijn doen (na de bereiding van het deeg)verdelen in stukjes van 50 gr mooi opbollen bovenaan nat maken met water in de bloem duwen , op een plaat leggen en laten rijzen . licht afbakken, serveren met een takje rozemarijn.