Onze Kruidentuin:UIT EERBETOON AAN MIJN OVERLEDEN VROUW IS ONS BLOG NAAR HAAR GENOEMD.
09-07-2008
MAARTS VIOOLTJE
VIOLA ODORATUM Luchtwegen en zenuwstelsel. Bij hoest: 5gr viooltjeswortel aan de kook brengen in 350 ml water,wanneer de vloeistof met de helft is ingekookt zeven,zoeten en meteen opdrinken.
Heemst (Althaea officinalis) De thee en siroop helpt bij hoest,heesheid en tandpijn. de wortel bevat veel slijmstoffen die allerlei vormen van pijn verzachten. Het smaakt excellent bij desserts en in combinatie met chocolade. De bloempjes zijn eetbaar,ze zijn mooi als garnering,of ook in een sla smaken ze heerlijk. De plant wordt een 150 cm groot . Ook de bijtjes weten de plant te vinden, de bloemen bevatten zeer veel nectar.
Oost-indische kers(tropaeolum majus) De scherp smakende blaadjes bevatten zeer veel vitamine c en bevorderen de eetlust. Het verse sap van de kers kalmeert de hoest. Men vervaardigt zelfs antibiotische stoffen uit deze plant. Verder zorgt het kruid voor een goede doorbloeding,het veroorzaakt rode wangen,het bevordert de menstruatie en het is een probaat middel tegen de engelse ziekte. Vijgensoep met oostindische kers: een halve literwitte wijn 15 verse vijgen 100gr suiker 1el maizena 1glas Cognac een halve liter melk 1tl gedroogde oostindische kers 6 blaadjes en 6 bloempjes van oostindische kers. Berijding: Warm de witte wijn op.Laat de vijgen er een nachtje in weken. Giet de wijn af en snijd de vijgen in kleine stukjes. Kook de melk met de suiker en de gedroogde oostindische kers erin. Bind met de maizena. Doe de wijn de stukjes vijg en de cognac erbij en laat alles een uur afkoelen in de koelkast. Dien op in kopjes met in ieder kopje een blaadje en een bloempje. Heerlijk op een zomerse avond.
Tips uit (Goed eten met kruiden van winiefred Van Killegem)
VALERIAAN(VALERIANA OFFICINALIS Vroeger gebruikt bij spijsstoornissen,vandaag de dag eerder als spierontspannende en kalmerende remedie.Veilig en mild slaapmiddel,een voordeel is dat men geen moeheid heeft bij het ontwaken.Gebruikt bij neurologische aandoeningen die te maken hebben met angst,stress en spanning.In de handel te krijgen als tabletten, dragees, tinctuur en capsules.Thee van gedroogde valeriaan: Neem 2 à 3 gram valeriaan op 1liter heet water.
LEVISTICUM is een vaste plant die kan uitgroeien tot 2 meter hoog. De plant kan ook in een brede pot gekweekt worden. In de winter sterft de plant boven de grond af. De gehele plant kan in de keuken gebruikt worden. De verse bladeren geven een pittige smaak aan soep,saus,spinazie en aardappelen. Ook in salades fijn gesneden heeft het een fijne,aromatische smaak. Bij runds- en lamsvlees is lavas een zeer goede smaakmaker. De scheuten zouden een delicatesse zijn. Lavas werkt verlichtend bij een slechte spijsvertering. Lavas in kleine hoeveelheden gebruiken wegens de sterke smaak.
POLYGONATUM MULTIFLORUM Het is een lelieachtige plant en familie van het lelietje- van-dalen. Beide hebben geen knol,maar een wortelstok. De wortelstok kan je in de herfst uitgraven,de wortel heeft veel knopen.Zo kan je de wortelstok breken om te vermeerderen. De witte bloemen verschijnen in de lente,en hangen voorover in kleine trosjes.In het najaar worden die mooie zwarte bessen,ze zijn giftig voor de mens,maar vogels ondervinden er geen last van. GEBRUIK:De gemalen wortelstok legt men op zweren en puisten. bij negenogen en blauwe plekken kookt men enkele soeplepels fijn gesneden in zo weinig mogelijk water,men brengt de wortelpulp aan op de getroffen huid. Thee die deze plant bevat zou bloedsuikerverlagende eigenschappen hebben.
ZEEALSEM (ARTEMISIA MARITIMA) Mij zeer weinig van bekend,waarschijnlijk giftig , (niet voor consumptie). Aromatische plant. De stengels zijn houtig en rechtopstaand. Vroeger gebruikte men zeegras voor het vullen van matrassen en kussens. Een beetje zeealsem werd toegevoegd tegen vlooien.
LAVENDEL (LAVENDULA ANGUSTIFOLIA) In deLavendel werkt ontspannend en laat de stress wegebben. Last van schele hoofdpijn,zenuwachtigheid of prikkelbaarheid,lavendel biedt je een natuurlijke oplossing. Een schaal lavendel op tafel verdrijft muggen. wereld van de parfum wordt lavendel zeer veel gebruikt. KAAS MET WARME PEREN EN LAVENDEL. 4 stevige peren 2el citroensap 5dl zoete dessertwijn 2el lavendelblaadjes 150 gr oude brokkelkaas enkele lavendelbloempjes om te garneren. Schil de peren, halveer ze en verwijder het klokhuis. Besprinkel ze met citroensap. Breng de wijn met de lavendelblaadjes aan de kook. Leg de peren in de wijn en laat het geheel een 5 à 8 min rond het kookpunt zweven. Neem de peren uit de wijn en leg ze in een vuurvaste schotel. Doe wat brokkelkaas in de holtes en zet onder de grill (een 6-tal min). Garneer met de lavendelbloempjes. Serveer de lavendelwijn apart. (Recept uit WINIEFREDS kruidenboeket)
MOEDERKRUID(TANACETUM PARTHENIUM) Wordt gebruikt in behandeling van migraine. Stimulerende werling op het spijsverteringsstelsel. Een thee van enkele blaadjes moederkruid en dat iedere dag zou op langere tijd echt wel een heel goed middel zijn tegen migraine.(Enkele blaadjes fijn gesneden in de soep kan ook). Het kruid wordt het best vers gebruikt,of bewaard in de diepvries. Gedroogd verliest het veel van zijn werking. De plant zaait zichzelf gemakkelijk uit ,en wordt een 50cm hoog.
HYSOP(HYSSOPUS OFFICINALIS) (Paddekruid-Heilige plant) Een heesterachtige plant met sterk vertakte bloeiwijze. Blauwe bloemen van juli tot oktober waar bijen op verlekkerd zijn. Wordt tot 50cm hoog. Hysop heeft een reinigende werking. In de vorm van compressen wordt het gebruikt om huid infecties te genezen.Ook infecties in de mond kunnen met een aftreksel van hysop behandeld worden. In de keuken moet hysop met mate gebruikt worden,de sterke aromatische smaak kan overheersend zijn. Alle delen van de plant zijn eetbaar. De plant vers gebruiken,gedroogd verliest het kruid zijn waarde.
ZURING (RUMEX OBTUSIFOLIUS) Te gebruiken bij bloedarmoede, spijsvertering, huidaandoening en slechte adem (gorgelen). De jonge bladeren smaken lekker in salades, sausen en soepen. ZURINGSOEP 300 GR ZURING 1 LITER KIPPEBOUILLON 60 GR BOTER 60 GR BLOEM 1 LITER WATER PEPER ZOUT 3 EETLEPELS ROOM Was de zuring en laat uitlekken. Kook de bladeren in de hete bouillon. Maak ondertussen een roux van boter en bloem. Doe de roux samen met het water in de bouillon en laat nog eventjes zacht koken. Vergeet niet te roeren. Pureer en breng op smaak met peper en zout. Voeg de room toe. Versier elk bord met een blaadje verse zuring. (uit winiefreds kruidenboeket)
BENODIGHEDEN:EEN KONIJN EEN FLESJE POSTEL EEN EETLEPEL KUMMELZAAD PEPER EN ZOUT 200 GRAM ROZIJNEN 1 GROTE AJUIN 2 TEENTJES LOOK Kruid het konijn met peper en zout. Bakt het konijn mooi bruin . Voeg de ajuin toe en laat die ook licht kleuren. Doe de postel er bij en laat gaar stoven. Voeg nu de kummel en de rozijnen toe. Neem het vlees uit de pan. Dikt de saus met een soeplepel bruine raux.(maizena) Dien op met natuuraardappelen. Maak het nog iets gezonder en voeg ook 2 teentjes look toe Ikzelf doe in bijna alle soepen en ook in veel vlees bereidingen een teentje look. Look is bloedzuiverend en verlaagd de bloeddruk bij dagelijkse inname.
TIJM (THYMUS VULGARIS) Zowel in de keuken als in de kruidenapotheek is dit kruid zeer geeerd. Tijm bevat een krachige antiseptische of ontsmettende stof die thymol heet en zowel bacterien als schimmels dood.Dit kruid is samen met laurier en peterselie,een onmisbaar ingredient van het bekende 'bouquet garni' van de franse keuken. Tijmtaart. 250 gr zelfrijzende bloem 200gr boter 4el melk 1kl mosterd 2kl gesnipperde tijm 3eieren 4el gemalen kaas 1takje tijm om te garneren. Meng de zelfrijzende bloem,boter,melk,mosterd,de gesnipperde tijm en het eigeel van de 3 eieren door elkaar. Klop de 3eiwitten stijf en meng het voorzichtig onder het deeg. Doe nu het beslag in platte taartvorm. Strooi er de gemalen kaas over en garneer met een takje tijm. Laat een 1/2 uur bakken in een voorverwarmde oven van 180°C. Serveer deze tijm taart best koud . Een spie van deze taart bij een wildschotel Heeft een speciaal effect. (recept uit Winiefreds kruidenboeket)
VENKEL (FOENICULUM VULGARE) Voor kruidendokters een belangrijk kruid. Angeraden tegen zwaarlijvigheid,staar,astma en reumatiek. Het zou helpen tegen maag- oor en kiespijn. Het is een kruid die zeer goed is bij vis bereidingen. VENKELSAUS 2 fijngesnipperde sjalotjes 1tl venkelzaadjes Peper 1DL witte wijn 100gr boter 2 eierdooiers 2dl room. Laat de sjalotjes sudderen in boter. Doe de wijn en de peper erbij. Neem van het vuur. Meng de venkelzaadjes eronder en en laat het geheel koken. Neem van het vuur en roer de eierdooiers en de room erdoorheen. Dit is een lekkere vissaus.
ENGELWORTEL (ANGELICA SYLVESTRIS) Deze winterharde plant wordt in de zomer gezaaid.Het is het eerste of tweede jaar dat ze voor het eerst bloeit.De stengels kunnen tot twee meter hoog worden, wil je de stengels gebruiken dan moet je ze wel afsnijden voor de bloei.Het zaad kan je plukken op het eind van de zomer. De bladeren kan men als groente gebruiken,gedroogd dienen ze voor thee. Een typisch maagkruid maar vooral om te konfijten. GEKONFIJTE ENGELWORTEL Snij de verse stengel in stukjes, kook ze gaar en laat uitlekken. Doe de stukjes in suikerstroop (1/4 water en 1/4kg suiker 10 min koken) en laat ze 24 uur trekken. Giet af. Maak opnieuw suikerstroop en laat de stukjes engelwortel nog eens 24 uur trekken. Verwarm tot aan het kookpunt, haal de stukjes uit de stroop, laat ze uitlekken en bestrooi met poedersuiker. Droog bewaren. CITROENMELISSE (MELISSA OFFICINALS) Van oudsher gebruikt bij maagklachten en spanningen. Maak thee door 2el verse citroenmelissebladeren gedurende 10 min in kokend water te laten trekken. Zoet de drank met een lepel bruine suiker. Deze thee is trouwens ook een garantie voor een zalige nachtrust.
MUNT (mentha) Zelf pepermunt zaaien lukt niet echt goed,maar de plant woekert enorm,dus de plant scheuren gaat zeer goed.Bloeit in augustus met violet blauwe bloempjes. Het aroma van munt brengt vermoeide en trieste zielen een nieuw elan. Bevordert de spijsvertering en verjaagt darmgassen. mag meestal niet samen met homeopatishe middelen gebruikt worden. Dit kruid is een echte aanrader voor lamsvlees,maar liefst niet gebruiken in combinatie met andere kruiden. Ook thee van verse munt smaakt heerlijk.Opgediend in een chinees kopje een blaadje munt en een beetje fijne candij suiker is het een ware traktatie. LAMSVLEES MET APPELEN EN MUNT Uitgebeende lamsschouder van 1500 gr 1ui 50 gr broodkruim zout peper 1/2 kl munt 25 gr boter 2 el sojasaus of vleesnat 1 appel 6 el bessengelei Dep de lamsschouder droog. Spreid het vlees uit op een plank. Meng de fijn gesnipperde ui,het broodkruim,het zout,de vers gemalen peper en de gesmolten boter. Smeer de binnenkant van de lamsschouder er mee in. Leg het geheel op de rooster van de braadslede en overgiet regelmatig met sojasaus. Laat naar wens 1 naar 1uur30 bakken in een matige warme oven (190°) Schil de appel en snij in stukjes, doe in 2el water en laat koken tot moes. Voeg bij het moes de bessengelei en houd warm. Serveer het vlees met deze appelmoes.
SINT JANSKRUID (HYPERICUM PERFORATUM)(heksenkruid-johannesbloed-duivelskruid-gaatjeskruid)Het kruid wordt 20 à 50 cm groot.Bloeit vanaf 24 juni(sint jansdag)tot in september een zeer mooie fijn gele bloem.Veel gebruikt in de kruiden geneeskunde: het doet ontstekingen, wonden, tepel en andere kloven, luieruitslag, brandwonden en andere huidproblemen vlugger genezen. Inwendige toepassing bij antidepressivum.Sint janskruid bevat hypericine die een psychische gunstige invloed heeft.Maak een aftreksel door 30 gr van de bovengrondse delen te overgieten met een liter kokend water en laat 5 min trekken.Zeef en drink 3 koppen thee per dag.( wel een 3 tal weken volhouden).Thee van sint janskruid is niet echt lekker ,maar met wat honing verbetert het wel van smaak.In de keuken wordt het weinig of niet gebruikt.SINT JANSKRUIDENWIJN 50 gr vers sint-janskruid, 10 gr verse melisse, 1 liter brandewijn, 50 gr honing.Snipper de kruiden fijn en overgiet ze met de brandewijn.Laat alles 3à4 weken trekken.Zeef de wijn en zoet hem met de honing en eventueel met rietsuiker.Roer en laat een week rusten.Zeef een laatste keer en bewaar in goed afgesloten flessen.Een goed slaapmutsje voor wie te kampen heeft met slapeloosheid en sombere gevoelens (Recept uit Winiefreds Kruidenboeket)
SANTOLINA CHAMAECYPARISSUS Meerjarige bloem die graag in de zon staat en 50 cm groot wordt. Een afkooksel van de bladeren doodt wormen in het maag-darmkanaal. Gedroogd in zakjes doen tegen motten.
KORIANDER (CORIANDRUM SATIVUM) Schimmelwerend en bacterie dodend kruid. De rijpe zaadjes worden het meest gebruikt. Geeft smaak aan de meest uiteen lopende gerechten.( gebak, marinades en gestoofde groenten ) Het wekt de eetlust op en doet alles beter verteren. Eenjarige plant die 60 à 70 cm hoog wordt. Gemakkelijk te zaaien en te kweken(kiemtijd 16 dagen). Gebruikt bij het inmaken van ajuin, komkommer en rode biet. Kwartels met koriander: 8 kwartels 8 dunne sneetjes gerookt spek 40 gr boter 3uien 10 korianderzaadjes peper en zout 1 glaasje cognac. Rol elke kwartel in een sneetje spek en bindt vast met een touw. Braadt de kwartels bruin in de helft van de boter, leg een deksel op de pan en laat nog 20 min op een laag pitje voort bakken. Draai de kwartels geregeld om. Fruit de gesnipperde uien, samen met de korianderzaadjes wat peper en zout, in een steelpan met de rest van de boter. Blus de braadpan met de cognac waneer de kwartels gaar zijn. Serveer heet,samen met gebakken aardappeltjes. (Recept uit:winiefreds kruidenboeket)
Nagelkruid(geuim urbanum) Dit is het eerste kruid dat je tegen komt als je onze tuin binnen stapt (mijn vrouw draagt de naam de nagel vandaar dus een mooie opener) Behoort tot de familie van de roosachtigen. (vandaar de link naar mijn vrouw????) De aromatische riekende bladeren worden fijngesneden in kleine hoeveelheden aan salades toegevoegd. De gedroogde wortelstok ruikt aromatisch(benedictwortel)en behoort tot de geneesmiddelen tegen darmcatarre.Wordt ook gebruikt als compres bij ontsteking van het tandvlees. Salie(salvia officinalis) In de volksgeneeskunde gebruikt men de salie reeds lang bij maag en darmstoornissen,bij keel-en tandvleesontstekingen,om te kunnen slapen ,tegen nachtmerries,tegen onvruchtbaarheid en voortijdig grijze haren,tegen geheugenverlies.(een beetje een kruid voor alles goed).Vandaag wordt het gebruikt als tinctuur,poeder,olie of infuus,ook in tandpasta en keelpastilles. Erwtensoep met salie: 10 salieblaadjes 400gr groene erwten 3 l water 4aardappelen 1stuk spek(200gr) of een varkenspoot 1ui 1selder 2preien 1stuk droge worst zout naar smaak. Laat het vlees traag koken. Kook ook de selder;de geweekte erwten,de ui en de aardappelen. Puree alles.Neem het vlees uit de bouillon en zeeft het vocht.doe alles bij elkaar en laat nog eens koken met de fijngesnipperde rest van de groente en de salieblaadjes erin.Breng op smaak met peper en zout.Versier met schijfjes droge worst. Een lekkere soep bij roggebrood met smout.(tips uit goed eten met kruiden van winiefred van killegem).
INGREDIENTEN: 1 kilo verse tomaten 300 gram pompoen 2 stuks porei 1 ui 150 gram selder 5 liter water 3 bouillon blokjes 1/2 koffie lepel gedroogde tijm peper en zout De tomaten,de pompoen,de porei en de selder samen laten gaar koken in een liter water. De groente mixen of pureren. Voeg de rest van het water toe en laat koken. Doe er de bouillon blokjes en de tijm bij. Breng op smaak met peper en zout.
Dit kruid werkt niet alleen als een natuurlijk antibioticum,het versterkt ook je imuunsysteem zodat je beter bestand bent tegen dreigende infecties.Bovendien zij de bloemen zeer mooi. Echinaceatinctuur:Neem de bloemen,stengels en wortels van 5 planten en snij in stukken. Doe alles in een bokaal met 1kl honing en 1/2l alcohol van 60°. Laat 3 weken rusten. Zeef en je tictuur is klaar. Wel innemen met water.
LAVAS(LEVISTICUM OFFICINALE) Vroeger een geheerd ingredient voor allerlei liefdesdrankjes. Achteraf is wel gebleken dat het vooral de spijsvertering is die er de positieve effecten van ondervindt. Pas op de plant kan 2 m hoog worden en 50 cm breed. De gemalen zaden kunnen peper vervangen. De zaden zijn ook te gebruiken in: cake,brood,vruchtensalades,kaas,vleesgerechten,en rijstschotels. De bladeren kunnen dienen als toekruid in: soepen,vlees-en roomsauzen,stoofpotten,aardappelegerechten,bij vis,kip en ham. Het groen ook te gebruiken net als spinazie. De stengels kan je klaarmaken als bleekselder met een kaassaus. LAVAS IN DEEGJASJE 100 GR ZELFRIJZENDE BLOEM 1 EETLEPEL SUIKER 2 EIEREN 1/4 LITER MELK LAVASBLADEREN BAKBOTER Roer de suiker onder de bloem. Klop de eieren los met melk en meng alles onder elkaar. Wentel de lavas bladeren door het flensjesdeeg en bak ze in wat boter goudbruin. Deze lavasbladeren in flensjesdeeg smaken zowel bij vis als vlees en garneren je bord op een niet alledaagse manier (uit winiefreds kruidenboeket)
DE KORENBLOEM (CENTAURA CYANUS) Dit kruid kwam vroeger veel voor in graangewassen, maar door de moderne onkruidbestrijding is het daar zowat uitgestorven .Het zaad is vandaag wel terug te vinden in Winiefreds zaadlijn. Een boeket korenbloemen in huis is wel een blikvanger.Het is gemakkelijk te kweken en het zorgt een hele zomer lang voor snijbloemen hou er wel rekening mee dat het gewas een 80 à 90 cm hoog wordt. Een aftreksel van bloemen en bladeren wordt gebruikt tegen bronchitis. Een extract van korenbloem heeft een verzachtende werking op vermoeide ogen,heeft antibacteriele werking bij roos en een vochtafdrijvende werking. Heeft ook een sterk antiverouderings activiteit.De bloem is zowel op een bereide schotel als in een kop thee een mooie decoratie.
CITROENGRAS (SEREH) Is een zeer aromatisch grassoort. Wordt gebruikt in zowel indonesische,vietnamese en thaise keuken. Het kan citroen vervangen in het klaarmaken van recepten. KIPPEBORST MET ANANAS 4 kippefilees boter zout peper 8 schellen ananas 4 stengels citroengras 1/4 l room De kippefilees in de lengte in repen snijden,aanbakken in de boter. Zout en peper het vlees.De fijn gesneden citroengras toevoegen. In een ander braadpan de ananas in boter bruin bakken. Het vlees en de ananas samen in een pan een 5tal min laten stoven. Laten opkomen met de room. Serveren met corne de gatte (aardappelen). Corne de gatte wassen en koken daarna in wat olie bakken. De aardappelen wel op zijn geheel laten.
VROUWENMANTEL (ALCHEMILLA VULGARIS) Helpt bij diaree en wordt ook gebruikt bij hevige menstruatie pijnen. De gehele plant bevat een hoog gehalte aan werkzame stoffen. Bij zweren,slecht helende wonden,bloedingen en aambeien wordt ze uitwendig gebruikt in kompressen en opleggen van bladeren. Een stuk klaargemaakte vis geserveerd op een blad vrouwenmantel is eens wat anders. Legt er ook nog een bloempje van oost indische kers op.(een chefkok kan het niet beter)
ROZEMARIJN(ROSMARINUS OFFICINALIS) Stimuleert de bloedsomloop,versterkend voor zenuwen,antiseptisch en windverdrijvend.Als gorgeldrank bii keelpijn.Verbetert het geheugen en bevorderdt gezond en sterk haar. Bij slechte bloedsomloop,koude voeten en pijnen. Een zeer dankbaar kruid waarvan elke dag een kop thee niets anders dan een weldaad voor het lichaam kan zijn. Het is een geurige, houterige plant die wel 2 m hoog kan worden. Daarom is het goed van in het begin de plant kort te houden, grotere planten mag men niet meer kort insnoeien. Het kruid past goed bij lamsvlees,werp ook eens een takje op het vuur van een bbq. Ook in een marinade heeft het een mooie geur. Broodjes met rozemarijn In brooddeeg een lepel gehakte rozemarijn doen (na de bereiding van het deeg)verdelen in stukjes van 50 gr mooi opbollen bovenaan nat maken met water in de bloem duwen , op een plaat leggen en laten rijzen . licht afbakken, serveren met een takje rozemarijn.
TUINMELDE(ATRIPLEX HORTENSIS) Dit recept opnieuw opgerakeld voor iemand die aan bloedarmoede leid.het Is een zeer oude bladgroente die spinazie kan vervangen. De rode tuin melde is een variant die gesneden een mooie kleur heeft aan salades. Een gemakkelijke plant om te zaaien en te kweken.(150cm hoog) Bevat veel ijzer dus aangewezen bij bloedarmoede. Mischien ook eens enkele bladeren in een groentesoep doen,de soep krijgt een groener kleur.