Eén van de mooiste periodes in mijn jeugd was de voorbereiding op mijn plechtige communie en Heilig vormsel én die dagen zelf natuurlijk.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
De lering
Die voorbereiding, de lering, gebeurde gemengd in de klas van zuster Rosalia in de meisjesschool. Elke vrijdagmorgen, een half uur vóór het begin van de school, kwam Mijnheer pastoor ons uithoren over de kennis en beleving van ons geloof, middels een aantal vooraf aangeduide catechismusvragen. Bij faling kreeg je slechte punten. Dat kon deels goedgemaakt worden door de goede punten die je kon verdienen door in de week naar de mis en eventueel ook te communie te gaan. Dat naderen tot de Heilige Tafel was toen nog niet zo evident want mocht, zoals al gezegd, enkel in nuchtere toestand gebeuren. Ik heb niet veel slechte punten gehaald en veel goede punten verdiend want ik ging vaak gewoon met onze Jaak mee, die moest toch op het orgel spelen.
De zeven laatste weken vóór de Plechtige Communie werd de voorbereiding intenser. Tijdens deze zeveweiken werden we als het ware religieus gebrainwashed, zonder dat dit evenwel negatieve sporen naliet.
Integendeel deze weken behoren tot de mooiste die ik mocht meemaken. Wat wilt ge ? Alle dagen bij de meisjes mogen zitten en met elkaar kunnen spelen rond de kerk of op de kerkmuur voor of na de lering. De catechismusvragen kenden we intussen al rats van buiten en zorgden niet voor problemen. Mijnheer pastoor bekwaamde ons verder in de komende dingen des levens - en die zagen er mooi uit ! We leerden hoe we moesten binnenkomen in de kerk (toen wisten we nog niet in welke volgorde want dat hing dus af van het saldo tussen de slechte en de goede punten) en hoe we precies plechtig te communie moesten gaan.
Thuis was er de meer wereldlijke voorbereiding in verband met de kledij en het feest. Zo moest ik een aantal keren bij René de klieërmauker gaan vooraleer mijn kostuum klaar was. En in verband met het menu van het feest maakte ons moe duidelijke afspraken met de kookes (kokkin) van dienst, noenkel Louise van Cornel.
De dag ervoor
De zaterdag vóór de communie moesten we de ultieme zielzuivering ondergaan door een berouwvolle biecht in de biechtstoel bij mijnheer pastoor.
Nadien volgde de 'uitslag' : eerste gelijk Fransken De Clerck en Urbain De Ridder, derde Alfons Crabbe en ik pas vierde. Dat is zowat één van de weinige keren dat ik een beetje jaloers was op die mannen. Ik had toch zo graag als eerste de hostie mogen ontvangen, vooral om onze Herman, de bijna-priester, te plezieren. Achteraf besefte ik dat die zich daar geen snars van aantrok, te meer omdat hij in zijn tijd ook bijlange den braafste niet was.
En dan was het tijd om bij Méken de kwaffeur (Aimé Van Langenhove, de kapper) mijn haar in een definitieve plooi te laten leggen. Omdat ik nogal weerbarstig haar had, heeft hij daar die keer serieus zijn werk van gemaakt. Maar hij heeft er eer van gehaald : de met minutieuze vaardigheid aangebrachte linker zijstreep heeft, versterkt door een hoop brillantine en, op zijn advies, mijn haar 's nachts verpakt in een netteken, stand gehouden tot zondagmiddag.
De dag zelf
De zondag was het al zeer vroeg dag want de mis begon al om zeven uur. Ik veronderstel, maar dat weet ik zo goed niet meer, dat dat betekende om zes uur opstaan, want ook mijn andere familieleden moesten zich kunnen klaarmaken. Vervolgens ging de familie zonder te eten of te drinken (je weet wel, nuchter blijven), langs de Langeweg en 't terp (de Dorpsstraat of Faubourg) naar de kerk, ik op kop, de van nonkel Hildebrand gekregen missaal in de linkerhand, waardoor mijn efkes geleende horloge van onze Miel ook zichtbaar werd. Onderweg kreeg ik reeds felicitaties van Lowisken van Carléjes en Maria Fies. Ik was fier en blij.
De plechtige communicanten zelf kwamen samen in de pastorij. We keurden mekaar een beetje vooral wat het stoefferken in het tesken (bovenste zakje) en de plastron betrof. Deze laatste had ik niet want mijn moeder had op mijn uitdrukkelijke vraag een open hemd gekocht omdat ik tegen dat gekriebel aan mijn keel niet kon. Ook de plechtige communieprentjes werden al geruild.
Dan werden we, begeleid door 't muziek en voorafgegaan door engelen (meisjes van 't zevende studiejaar) en de zwis rond en ten slotte in de kerk geleid. En dan kon het allemaal beginnen.
Mijn mede-plechtigecommunicante waren :
jongens
|
meisjes
|
Auwelaert Jozef
|
Guldolf Freddy
|
Baeyens Marie-Louise
|
Heyvaert Marie-José
|
Crabbe Alfons
|
Heyvaert Robert
|
Clauwaert Annie
|
Jacobs Anny
|
Crombé Willy
|
Peirlinckx Jozef
|
Clauwaert Magda
|
Stijlemans Lea
|
De Bie Eric
|
Saerens Benoit
|
De Block Rose-Marie
|
Uyttersprot Godelieve
|
De Clerck Frans
|
September Jean-Marie
|
De Brandt Suzanne
|
Van Damme Marie-Louise
|
De Ghendt Jozef
|
Van den Abbeele Roger
|
De Coninck Arlette
|
Van Damme Marie-Madeleine
|
De Pauw Willy
|
Van Ransbeeck Karel
|
Fieremans Marie-José
|
Van Neyghem Marèse
|
De Ridder Urbain
|
|
|
|
Plechtigcommunielief
Tijdens de lering werd ook verondersteld dat je een lief, een plechtigcommunielief, zocht en vond. Meestal gebeurde dat door onderling overleg bij de jongens : Marie-Louise is voor Karel, Lea is voor Benoit, enz... Ik kreeg aldus Anny Clauwaert toebedeeld. Zij was een braaf, lief meisje, de helft van een tweeling en financieel niet eens zo een slechte keuze want haar vader was een varkensboer, Sjalen van de Zjaar. Ik heb het nooit aangevraagd met Anny en zij ook niet met mij - ik kan mij zelfs niet herinneren dat wij ooit tegen mekaar gesproken hebben, maar toch was er 'iets' tussen ons. Jaren nadien heeft mijn goeie vriend Urbain en zijn zus Marie-Jeanne mij nog verschillende keren geplaagd. Op een keer, toen het mijn beurt was om buiten te gaan staan wijl zij binnen een persoon kozen die ik dan via vragen met ja-neen antwoorden zo snel mogelijk moest vinden, zag ik ze gremelen toen ik binnenkwam. 'Verkoept el vauder verkes ?' was mijn eerste vraag. En 't spel was direct gedaan.
Vormsel
Het Heilig Vormsel kregen we toegediend in Meldert. Dat zat zo : het ene jaar werd er gevormd in Meldert en moesten de plechtige communicanten van Baardegem op verplaatsing spelen, het volgende jaar kwam de bisschop naar Baardegem en moesten die van Meldert bij ons komen.
Achter de engelen (van r. naar l.) : Vic Costers (klarinet), Frans en Urbain (aan 't zingen), Alfons aan wie ik mijn missaal laat zien en Willy
Ander zicht van de optocht.
Zonder das, met stoefferken
Ik ontvang het Heilig vormsel. Achter mij Fransken De Clerck
Het feest
Daags na mijn Plechtige Communie was er bij ons een groot feest, er was zeker tien man uitgenodigd : Louise van Cornel, nonkel Louise zei ik altijd, nonkel Dom Hildebrand van Affligem (een broer van mijn grootvader die twee dagen na dit feest overleed, omdat hij door ons moe té vol gestampt was, zei onze Marc later), meester Mon, mijn doopmeter Colette , haar man Gustaaf en dochter Linda, juffrouw Van Autryve van de 'coup', tante Delphine, tante Malvine en tante Louise.
Ik veronderstel dat de nonkels (Zjeen en Alfons) ook zullen uitgenodigd geweest zijn, maar door werkomstandigheden weerhouden.
Ik en mijn meter
Ik en nonkel Hildebrand
Alle genodigden
Mijn meter, papa, ik, Linda, tant en Gustaaf
Jaak en ik
Alle genodigden
Bij het feest op onze hof
|