De boerderij van Sil de Strandjutter uit de TV-serie
FRIEND'S FOTOARCHIEF 3
FOTO'S ZIJN DE SLEUTEL NAAR DE HERINNERING
26-02-2007
NOSTALGIE
Deze foto kwam ik toevallig nog eens tegen. Het blijft een dankbare herinnering aan het verleden. De foto is van de Leppedijk in Akkrum, waar mijn grootouders woonden. Een stukje nostalgie, want dit beeld is heden ten dage geheel verdwenen doordat er nieuwbouw is gepleegd op dit plekje. Let op de gaslantaarn rechts op de foto. Elke avond kwam er een man langs om de lamp te ontsteken. Ook bij mijn grootouders hing nog een gaslamp boven de tafel in de woonkamer. Ik vond het in mijn jeugdjaren reuze interessant als mijn'Pake' 's avonds die lamp ontstak. Ik hoor nog het ontsnappend geluid van gas voordat hij die lamp aan stak....... Ja , bij het zien van deze foto komen allerlei herinneringen aan een ver vervlogen tijd weer naar boven !
Vandaag geen 'prettige' foto. Of je nu de krantenberichten leest of je volgt de nieuwsuitzendingen op de TV, steeds weer lees je berichten of zie je beelden uit Irak of Afghanistan of waar ook ter wereld, waarvan je alleen maar treurig kunt worden. In Berlijn staat dit beeld en dat zou eigenlijk in al die landen, waar nog oorlog of verzet wordt gevoerd, moeten staan. Geweld kent immers alleen maar verliezers!
Groningen heeft een 'Grote Markt', waarover ik eerder al het een en ander heb vermeld. Er zullen in Nederland en Vlaanderen ongetwijfeld meerdere plaatsen zijn waar aan een marktplein deze naam is gegeven, zoals bijvoorbeeld in de hoofdstad van België, Brussel, de stad die ik op doorreis bezocht. Als ik de gebouwen rond dit marktplein beschouw, dan moet het mij van het hart, dat het gemeentebestuur van Groningen na de Tweede Wereldoorlog een steek heeft laten vallen bij de herbouw van de Grote Markt in mijn woonplaats, waardoor aan de historische binnenstad naar mijn mening onrecht is gedaan.
Zoals in practisch elke stad of dorp tref je rommelmarkten aan en ook Gent vormt daarop geen uitzondering. Een rommelmarkt is toch altijd weer een bezienswaardigheid en onverwacht kun je toch tegen iets aanlopen, terwijl je niet naar iets speciaals op zoek bent. Het is daarom dat dit soort markten steeds weer veel publiek trekken, meestal veel kijkers en weinig kopers.
Vandaag nog een foto van het Belgische Gent. Een stad met veel architectonisch schoon, maar hoe jammer is het dat het beeld wordt vertroebeld door het steeds toenemende 'blik' zoals in het stadsbeeld van veel steden. Zo ook hier, waar de geparkeerde auto's langs het water het beeld van de gebouwen langs de waterkant ontsieren.
Het is alweer bijna 25 jaar geleden, dat ik met een groep een bezoek bracht aan Gent in België op doorreis naar Parijs. Ik bewaar prettige gedachten aan dit bezoek, temeer omdat wij vroeger op de lagere school een lied zongen, dat aan het oude Belfort was gewijd. "Boven Gent rijst, eenzaam en grijsd' 't Oud Belfort, zinbeeld van 't verleden" waren de eerste regels van dit vers, weet ik nog.
Misschien streelt deze foto van een Nederlandse 'kaaskop' onze Belgische bloggers!
In Xanten trof ik ook dit 'monsterwapen' aan, waarmee de Romeinen in hun tijd steden belegerden en 'bekogelden'. Als je zo'n aanvalswapen nader bekijkt, krijg je bewondering voor het technische vernuft van onze vroegere overheersers. Speelgoedfabrikanten maakten later van die techniek gebruik met het kinderspelletje 'Hoedje-Wip'.
Xanten is een stad aan de zuidoever van de Duitse Niederrhein in het noordwesten van de deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen en behoort tot het district Wesel (Düsseldorf). De stad is gesticht door de Romeinen die het Castra Vetera noemden, wat het 'oude fort' betekent. Later werd het Colonia Ulpia Traiana. Deze plaats speelde als steunpunt van het Romeinse leger een belangrijke rol. Wij brachten daar een bezoek tijdens een familie-reünie en ik kan wel zeggen, dat het de moeite waard is om aan Xanten een bezoek te brengen, gezien de vele bezienswaardigheden, zoals de zuil op bijgaande foto.
Door de plaatsing van de vorige foto werd ik weer herinnerd aan mijn bezoek aan West-Berlijn in 1986, toen de 'Muur' nog de scheiding vormde tussen West- en Oost-Berlijn, wat bij mij een grote indruk achterliet. Met de afbraak van de muur zal ook mijn naam, die ik destijds op de muur heb geschreven, verdwenen zijn. Wie weet, heeft iemand een stukje muur thuis met mijn naam erop. Het is een zoekplaatje, maar ergens in het midden staat Kes.
Ik schreef gisteren over mijn twijfels met betrekking tot de bouw van een modern gebouw als het Forum in Groningen binnen een historische omgeving. Op bijgaande foto uit 1986 van de Gedächtniskirche in Berlijn, die men wilde behouden als een relikwie na de verwoestingen in de Tweede Wereldoorlog, is duidelijk te zien dat de plaatsing van een modern gebouw pal naast deze kerk onrecht doet aan de geschiedenis van dit bouwwerk.
Op termijn zal de oostwand van de Grote Markt worden afgebroken om plaats te maken voor een ondergrondse parkeergarage, nieuwbouw én een nieuw gebouw, waarin o.a. de bibliotheek ,het Groninger Museum , de Groninger Archieven en een bioscoop worden ondergebracht. Voor de bouw van dit gebouw, dat de naam Forum heeft meegekregen, hebben een zevental architecten een ontwerp ingediend. De maquettes van deze ontwerpen zijn een tijdje tentoongesteld geweest in de Martinikerk, opdat de Groninger bevolking haar voorkeur kon uitspreken voor een der ontwerpen. Meer dan 30.000 inwoners hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om deze ontwerpen aan een kritische blik te onderwerpen. Uiteindelijk is het ontwerp van NL Architects als winnaar uit de bus gekomen, een ontwerp dat ook door de vakjury als beste werd gekwalificeerd. De rooilijn van de bebouwing van de oostwand wordt 16 meter naar voren gebracht, zodat de Grote Markt weer zijn vroegere beslotenheid terugkrijgt. Achter de nieuwe bebouwing verrijst dan het 40 meter (!) hoge Forum en reikt dus tot halfweg de Martinitoren, die niet ver verwijderd is van het toekomstige Forum. Of dit nieuwe gebouw past binnen de historische bebouwing rond de Grote Markt waag ik echter te betwijfelen, maar misschien hecht ik teveel aan de bebouwing, zoals deze voor de WO 2 was.
De gemeentelijke informatie vermeldt het volgende:
"De naam Groninger Forum is een directe verwijzing naar het Forum Romanum, dat niet alleen de grote marktplaats van het oude Rome was, maar ook een centrum van culturele bedrijvigheid en debat.
Het Groninger Forum is een initiatief van de Openbare Bibliotheek Groningen, het Groninger Museum de Groninger Archieven en filmtheater Images. Het Forum maakt een programma van tentoonstellingen, lezingen etc. waarin waar mogelijk wordt geparticipeerd door andere instellingen die zich bezighouden met Groninger verleden, actualiteit, informatie-voorziening, onderwijs, cultuur en debat ? instellingen uit Stad en Ommeland. Dat zijn bijvoorbeeld Debatcentrum Dwarsdiep, de Volksuniversiteit, de Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen.
In 2012 verrijst het Groninger Forum achter de oostwand van de Grote Markt. Het Forum ligt aan een levendig openbaar plein, de Nieuwe Markt. De oostzijde van de Grote Markt heeft in de loop der jaren een aantal gedaanteverwisselingen ondergaan. De meest ingrijpende was de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. Zware beschietingen en branden hadden de meeste panden verwoest. De gemeente Groningen wil zoveel mogelijk de vooroorlogse situatie (??) aan de Grote Markt herstellen en - zoals gezegd - achter de oostwand het Groninger Forum bouwen. Een publiekstrekker van formaat. De stad gaf het gemeentebestuur in een referendum groen licht voor een verdere uitwerking van dit plan."
Nog een stukje Oosterpoort met gebouwen eind jaren '90 van de negentiende eeuw. In tegenstelling tot de huidige architectuur werd er in het verleden aandacht besteed aan het aanbrengen van ornamenten op de woningen. Een goed voorbeeld is het huis op de kop van de twee straten, die hier bij elkaar komen, namelijk de Oosterweg en de Parklaan. Het is een echte blikvanger geworden. Jarenlang was in dit gebouw de Bondsspaarbank gevestigd, doch door inkrimping van het aantal kantoren zijn de bewoners van de Oosterpoort thans verstoken van een bank in hun wijk, wat door hen zeer betreurd wordt.
In de Oosterpoortwijk treffen we een bijzonder gebouw aan, dat dateert uit de laatste jaren van de negentiende eeuw. Oorspronkelijk gebouwd voor de huisvesting van een apotheek, die jarenlang bekend stond als Apotheek Tonella. Sinds kort heeft dit Art Nouveau-gebouw een facelift ondergaan en is het weer geschilderd in de originele kleurstelling. Boven de ramen treffen we tegelplateaus aan. (Zie volgende foto)
Een echte Oosterpoortkenner is Harry Perton en hij heeft op zijn weblog http://gelkinghe.web-log.nl veel aandacht besteed aan dit gebouw. Klik daar op Oosterpoort en je krijgt veel informatie over dit bijzondere gebouw, verluchtigd met fotomateriaal, maar ook over andere onderwerpen m.b.t. deze wijk.
Als je er bij stil staat hoe groot de verscheidenheid in boerderijen in ons landje is, dan nodigt dit gegeven haast uit om er met je fototoestel op uit te trekken om alleen maar boerderijen te gaan fotograferen. Als ik er de tijd voor kan vinden, zal ik dat zeker eens doen en in het noorden van ons land beginnen. Wie weet..... zien jullie in de toekomst wellicht beelden uit het 'hoge noorden' van ons land.
In Limburg tref je nu nog boerderijen en behuizingen aan, die zich kenmerken door het vakwerk en pleisterkalk. Maar hoe lang nog....? Daarom verdienen deze behuizingen zeker een plaats in het Openluchtmuseum, waardoor deze behouden blijven voor de generaties die na ons komen.
Ook dit type ophaalbrug komen we heden ten dage nog tegen in bijv. Amsterdam, waar het de 'Magere Brug' wordt genoemd. Maar gezien de voortschrijdende techniek en het steeds toenemende verkeer, zal ook dit type brug in de toekomst alleen nog maar te zien zijn in het Openluchtmuseum in Arnhem, waar het behouden blijft voor ons nageslacht.