Chiro en C°... van A tot Z of van het begin tot het einde..
For You wherever you are
Mijn wens? hopelijk een steuntje zijn...
20-04-2006
Gisteren avond
Heb ik mijn laatste berichten" nog eens gelezen...Ik heb geprobeerd "neutraal" te lezen: zoals de mensen die "eruit" en niet "erin" zijn...; zoals ik gedaan zou hebben gelezen.... in mijn "eerste leven"...
En ik dacht, als ik las wat ik schreef over de reactie van "de mensen" en van de vrienden van Steven:
Ja, NU weet ik dat..... maar VROEGER wist ik het niet.
Als een volwassen weet van een sterfgeval is het eerst: "zal ik of niet mijn "innige deelneming" gaan betuigen aan de familie?" Je hebt 3 soorten mensen:
1)de mensen die niet komen (willen niet of durven niet of "kunnen" niet): dan is het gemakkelijk.... voor hen... en voor ons achterna: we trekken onze conclusies ook....
2)de mensen die komen "omdat het zo moet" of, zachter uitgedrukt "omdat het zo hoort": ook niet "zo moeilijk"....voor hen..... en voor ons ook niet: onze gevoelens zijn zo scherp dat we niet zullen missen.... en onze conclusies trekken.....
3)de mensen die het "echt willen", of, anders uitgedrukt, die zich "echt betrokken voelen" met de familie...: heel moeilijk.... voor hen..... en we voelen het.... en blijven onthouden.....
Dan, tweede stap: ik ga naar die mensen: ik sta voor hun deur, en nu? ik kan toch niet als een "versteende statue" blijven staan en niets zeggen als iemand de deur opendoet? ik kan toch niet "zomaar" binnenkomen en gaan zitten en zwijgen? ik moet toch iets zeggen!!
Je hebt dan twee soorten mensen: de eerste, die, laat ons zeggen, "uit gewoonte" handelen, omdat het deel uitmaakt van de opvoeding, omdat het zo hoort (ik noem ze "de mensen die de Onze Vader" uit het hoofd lezen maar weten niet wat ze aan het rattelen(??? sorry: mijn Nederlands weer!) zijn....
de mensen die "met hun hart binnenkomen": voor die mensen is het even moeilijk om een gepaste houding, de gepaste woorden te vinden (omdat er, inderdaad, GEEN WOORDEN zijn die "gepast" zijn) als..... het voor ons moeilijk is om ze goed te interpreteren.....voor dezelfde reden als voor hen.....
Steven was nog in Brugge: het was afgesproken dat hij in Desselgem in het funerarium ging gebracht worden maar dat hij UIT ZIJN HUIS naar de kerk en dan naar zijn "laatste rustplaats" ging gaan...
Mijn moeder was ondertussen bij ons: we reden met haar naar Brugge... naar haar kleinzoon....
... die "lag te slapen"....met zijn "pet" op zijn hoofd....
We zagen een van de artsen die Steven volgden: die zei ons dat, als Steven nog leefde, wij die dag gingen moeten horen dat er niets meer kon gedaan worden.... dat de chémo niet geholpen had.... dat hij terminaal was....
Geloven jullie het of niet maar.... ik was zo dankbaar dat hij dat niet had moeten horen: mijn optimiste zoon, die altijd de goede kanten van en in alles en iedereen zag.... die tot op het laatste zo trots was dat hij niet wilde dat iemand hem "als zieke jongen" ging kunnen beschouwen....
Heel lang geleden, ik was 12 of 13 jaar oud, vertelde mijn moeder (als ik weer "moeilijke vragen" stelde!") dat haar moeder, die toen nog leefde, eens naar de biecht ging (ze was heel plichtbewust en gelovig).... Ze zat in die periode in zware moeilijkeden.... en vertelde dat dus aan de priester... Als ze thuis terugkwam stormde ze binnen bij ons, ze zag er heel kwaad uit en zei tegen mijn moeder "awel merci! ik zei dat en dat tegen de priester en weet je wat zijn antwoord was? 'God beproeft het meest de mensen dat Hij het liefst heeft' en, zei ze, ik heb geantwoord 'awel Mijnheer Pastoor, als het zo is zou ik liever, vanaf nu voort, dat God mij minder graag zou zien!'...".
"Joe".... zijn ouders.... hun houding..... hun reacties...... zijn school.... wat zijn vrienden, kennissen en leerkrachten zeggen.... hoe Joe bestond.....
Enkele jaren geleden.... per "toeval".... was mijn echtgenoot op een site gekomen.... over "Bert".... na Steven overleden.... van een andere ziekte....en ik las..... hoe Bert bestond....hoe zijn vrienden en familie hem kenden.....
Hetzelfde.... ieder keer..... anders..... maar hetzelfde....
Ik vraag mij ook soms af, zoals de titel van een boek "God, waarom leven we?"....
Bij de eerste mensen die de maandag kwamen waren.... vrienden van Steven: er waren er die al wisten dat hij overleden was (van de Chiro) en een ander die hem kwam bezoeken: hij wist nog van niets anders dan "Steven is thuis van gisteren".... en kwam.... Zijn beste vriend wist het al: hij was een van die eerste....
Ik zie ze nog zitten: ze wisten niet wat te zeggen... ze gingen buiten, zaten aan onze terrastafel, versteend DAT WAS ECHT: voor mij was het de juiste houding: Dat was "INNIG", "OPRECHT"...
WAT konden ze zeggen???? Wat kan je zeggen op zo een moment?
Woorden van troost: je bent zelf ontroostbaar!
Woorden van hoop? welke hoop?... nog veel te vroeg!
Van "meeleven"? dat is onmogelijk: ze beleefden in die momenten hun eigen verdriet.... Konden (kunnen) onmogelijk onze verdriet meeleven: het was hun vriend....
In die dagen begon ik te beseffen hoe verschillend ieder mens is en dat je nooit kan zeggen "die is zo of zo": evenwel in verband met je naasten als met je "vrienden", "kennissen" en zelfs bijna vreemden heb ik het ondervonden.
Men zegt "in de slechte dagen erken je je vrienden".... en dat is de waarheid: bepaalde mensen (van wie ik zeker was dat ik kon rekenen) zijn, door hun reacties (of geen reactie), volledig uit mijn leven en mijn interesse verdwenen, maar andere mensen,zelfs van wie ik het nooit had gedacht), zijn vrienden voor het leven geworden.... en gelukkig waren er vrienden.... die echte vrienden waren en gebleven zijn...die vrienden kan ik op mijn twee handen tellen....
Ja, mijn wereld is echt "gekrompen", ik heb geen behoefte meer om "tussen het volk te komen", ik KIES de mensen met wie ik wil zijn... en ik ben heel kieskeurig geworden.... Ik wens aan niemand geen kwaad.... maar ik geef toe dat veel mensen mee wie ik meeleefde en probeerde er voor te zijn mij "koud laten", ik kan niet meer "meeleven" met hen: gebeurt er niets met hen: het is zo.... gebeurt er wel iets: het is zo.... punt , gedaan....Ik wens hen niets: niets kwaad en niets slecht.... feitelijk: ze bestaan voor mij niet meer.....
Ik weet het: het is niet mooi, maar het is zo....
Maar de mensen die er toen WEL waren en zijn: voor hen zou ik alles doen wat ik kan zonder ooit te denken "ik moet het doen", ik doe mijn best om "er te zijn" voor hen en dat is nooit "te" voor mij....meer dan ooit....volgens mijn mogelijkeden natuurlijk....
Ik ben zeker dat iedereen die zoiets meegemaakt heeft dat weet: die dagen zijn zo druk, er moet zoveel gedaan worden, al die papieren, al die brieven: je moet overal adressen zoeken, alles kiezen voor de drukker (doodprentjes-text), samen de viering bespreken (gelukkig hebben we daarvoor veel hulp gehad ... van een ECHTE priester!: hij was de proost van de Chiro).... je weet niet waar je hoofd staat.... daar tussen komen de telefoons.... en de bel van de voordeur non stop...
Ondertussen had de Peter van Steven ook ervoor gezorgd dat er een dokter bij ons kwam (wij wilden geen contact meer hebben met de dokter die, vanaf onze huwelijk, onze huisarts was tot als we eindelijk en "dankzij " andere wegen wisten hoe het kwam dat Steven al van de herfst van 1996 altijd zo rap moe was... dat is een ander verhaal...); mijn echtgenoot moest dus al medicatie nemen voor zijn bloeddruk: de arts schreef nog iets anders voor: een kalmeermiddel denk ik en slaappillen... voor alle twee... Ik dacht er niet aan en nam niets: ik wilde niet: ik wilde niet slapen, ik vond niet dat ik "kalmer" moest zijn (ik vond dat ik kalm was), ik wilde niet "verdoofd" zijn: integendeel: ik wilde "ik" blijven, waarschijnlijk meer dan ooit....
Was de familie bij mijn schoonouders, ik was in de keuken met mijn schoonzuster en vertelde haar dat ik ondervonden had dat ik, als ik hier aan het schrijven was, ondervonden had dat bepaalde dingen "verdwenen" waren of, zoals mijn beste vriendin zegt "ik heb ze niet geenregistreerd..." Ze zei dat ze ook dat meemaakte.... Mijn echtgenoot en de Peter van Steven kwamen binnen als we erover bezig waren: voor ieder van ons was het hetzelfde: bepaalde dingen blijven zo "vers" in onze geheugen en anderen zijn verdwenen (niet noodzakelijk dezelfde dingen): het is toch raar!
We hebben alle vier, gegraveerd in onze geheugen, wat voor ons echt van belang was in die dagen, en al de rest was bijzaak.... en telde niet.
Kennen jullie de uitdrukking "passer en automatique"? ik weet niet juist hoe dat in het Nederlands gezegd wordt... maar zo was ik:.... het was ik ... en ik niet...: ik hoorde alles, wist alles, zag alles, verstond alles en toch...versta tot nu toe nog niet hoe het mogelijk was dat ik, toen, zo kon zijn....
We gingen in de living, op een bepaalde moment zei "iemand" dat we iets moesten eten... alles was klaar bij mijn schoonouders (weet je nog?), "iemand" is dus alles in hun huis gaan halen, "we" hebben de tafel gezet, en ... hebben gegeten.... (ik weet nog dat er alle soorten broodjes waren en schotels van charcuterie en kaas); iedereen forceerde zich om iets door zijn keel te krijgen behalve.... mijn schoonvader: die "film" zie ik voor mijn ogen zoals het gisteren gebeurd was: hij at en at en at op zijn gemak verder: nog een en nog een.... en het smaakte hem.... Ik weet nog waar hij aan tafel zat... ik kon mijn eigen ogen niet geloven...
Jaren later heb ik het hem kunnen vergeven.... maar kan het niet vergeten....
Er moest van alles gebeuren, "iemand" belde naar de begrafenisondernemer, die kwam: alles wat moest geregeld worden werd besproken (hoe kan een mens in Godsnaam op zulke momenten "klaar" denken? hoe kan je, als ouders van.... weten hoe, wanneer, waar je kind zal begraven worden, en welke "vorm" van rustplaats je hem wilt geven????). En toch ging (gaat) het zo....alles moet "rap" gaan he....
Misschien, door het feit dat het "zo druk" is, is het juist een "hulp": je moet "nadenken" over zoveel "materiele" dingen dat je hersenen niet de mogelijkheid hebben om stil te staan bij de dood van je kind? ... ik ben geen psycholoog.....maar ik denk wel dat het zoiets is....
De paasklokken komen nooit op Pasen bij ons voor de kleinkinderen: daar ben ik er nog niet klaar voor....
Het was, voor mijn kinderen, de mooiste "feest"; ik denk dat het meer de gewoonte in Walloniê dan in Vlaanderen om, ieder jaar, heel veel kleine dingen (eieren, andere snoep, klein speelgoed) buiten in de tuin te "laten vallen". Ieder jaar, weer of geen weer, was ik ermee bezig van 's morgens vroeg; er zijn jaren geweest dat ik alles, stuk per stuk, in doorzichtbaar plastique moest verpakken omdat het zoveel regende.... en zelfs als ze ouder werden, en beter wisten, vroegen ze alle twee om "toch de klokken in de tuin te laten komen"....
Vandaag komen ze... voor onze kleinkinderen.... de kinderen van Marie-Ange en Serge.....
Ieder jaar opnieuw voor mij met gemengde gevoelens: ik wil het doen voor hen: ik zie ze doodgraag en hun geluk bij het zoeken en vinden is mijn beste beloning...maar ik ben er ieder jaar weer eraan herinnerd dan ik dat nooit, maar nooit hetzelfde zal kunnen doen voor de kinderen van Steven....
Ik kwam terug bij hem,.... ik dacht niet aan mezelf, niet aan de mensen die erbij waren: alleen maar aan hem.... en ik noemde zijn naam en zei .... bijna dezelfde woorden als wat ik tegen mijn moeder gezegd had ".... je hebt altijd gedaan wat je vond dat het best was voor jezelf en voor de anderen... als je vindt dat je verder wilt vechten om beter te worden en te genezen: vecht maar verder.... maar als je vindt dat het genoeg geweest is, dat je wilt rusten.... doe maar.... wat je keuze ook mag zijn we zullen het aanvaarden en evenveel van je houden...
In de loop van de namiddag dacht ik aan mijn moeder: ze was thuis, ver: in Jumet (in mijn ouderlijk huis), maakte zich veel zorgen over mijn zoon.... met wie afgesproken was dat zij niet mocht weten dat het zo erg was (maar door het feit dat ze jaren lang voor de rode kruis gewerkt had wist ze toch welke ziekte mijn zoon had) ze had al veel meegemaakt: jaren lang mijn vader verzorgd, die daarna gestorven was, had 2 jaar voordien een zwaar hartinfarct gehad.... ik wist niet wat te doen: aan de ene kant moest ik het haar zeggen: mijn zoon was haar kleinzoon: ze had het recht om te weten hoe het was met hem.... aan de ander kant was ze daar alleen, kon zich niet verplaatsen... en het was Pasen.... Toen dacht ik aan haar metekind, bijna zoals een zuster voor mij, die altijd klaar was -en is- voor mijn moeder. De priester van Sint Jan was bij ons en hij stelde mij voor om te gaan bellen naar die vrouw en uit te leggen hoe het was.... dat deed ik dus: ik belde en probeerde duidelijk de toestand van mijn zoon te zeggen.... zij werkt al jaren zelf in een kliniek..... en veel woorden waren niet nodig....Ze stelde mij voor om terug bij mijn zoon te gaan en een half uur later naar mijn moeder te bellen: ze ging ondertussen met haar echtgenoot naar haar huis gaan (mijn moeder ging het niet abnormaal vinden: het was Pasen) en ze gingen dus mijn moeder kunnen opvangen na mijn telefoon.... dat deed ik dus.... Een half uur later zei de priester dat ik kon gaan bellen.... hoe zeg je zoiets aan een grootmoeder die altijd maar geleefd heeft voor de mensen van wie ze hield???? Ik belde en zei (in het Frans natuurlijk) "Maman, je weet dat je kleinzoon altijd gedaan heeft wat hij vond dat het best voor hem en voor de anderen was, nu vind hij dat hij lang genoeg afgezien heeft en wil rusten".... ik hoorde een afschuwelijk geluid door de telefoon en direct erna nam de metekind van Maman de hoorn en zei "het komt in orde Marie-Luce, we zijn hier, we zorgen voor haar, ga terug bij je zoon".... en dat deed ik....
Pas later wist ik dat, als mijn zoon (zonder te weten dat ze het woord "biopsie" zou verstaan) haar zei dat hij een biopsie had gehad, ze een trombose had gedaan....ze belde "normaal" verder, naar ons thuis of naar de kliniek en, als ik eens zei dat ze "raar sprak" gaf ze mij als antwoord "ja: mijn vals gebied is gebroken: daarom kan ik niet goed spreken".... ze had haar arts en haar metekind doen beloven dat ze mij niets gingen ervan zeggen.... en, na mijn telefoon een tweede trombose: maar ze wilde haar kleinzoon zien dus heeft haar arts ervoor gezorgd dat ze heel zware medicatie kreeg: haar metekind en haar echtgenoot hebben mijn moeder naar hier gebracht.... de maandag heeft ze haar kleinzoon gezien... ze is hier gebleven tot na de begrafenis toen kon ze niet meer blijven.... en ging terug naar haar huis met dezelfde mensen....
iets van "ik vrees dat we jullie zoon niet meer kunnen helpen"..... of zoiets...
Ik keek naar mijn echtgenoot en vroeg aan die man als hij mijn echtgenoot wilde helpen: ik wist dat hij al jaren problemen met zijn bloeddruk had en vreesde dat er iets met hem ging gebeuren.... die man verdween met mijn echtgenoot....en wat later kwamen ze terug: een "geluk" dat ik dat zei: het was dringend om hem iets te geven....
Daar stond ik: naast mijn zoon, in die lichte kamer, kijkend naar hem, naar zijn borstkast ... en naar de apparaat die de hartslag meet.... het KON NIET, die man was mis....
Ik weet dat wat later mijn dochter en de hele familie van mijn echtgenoot in de kamer waren (maar weet niet meer hoe ze gekomen zijn: is de Peter van mijn zoon, die met ons gekomen was, ze gaan halen? of mijn schoonzuster? of hebben ze gebeld? ... dat weet ik niet...). De hele familie was bij mijn schoonouders voor Pasen (jullie weten wel: ik heb het vermeld.... met zoon ging daar ook zijn...).
Ik streelde zacht de arm van mijn zoon (dat had hij altijd graag gehad) ... en plots veranderde die apparaat (hartslag of???) van ritme, ik stopte en keek vragend naar de verpleegster die achter mijn zoon stond maar ze zei "doe maar voort Mevrouw: het is nooit bewezen geweest dat iemand in zijn toestand niet meer hoort of voelt wat er bij hem gebeurt..." .. en ik streelde hem verder.... en die machine ging terug rustig voort...
Als ik binnen was in Sint Jan was ik nog "redelijk" gerust: alles buiten was vol van beloften, er was geen telefoon geweest dus alles was "normaal".... ik dacht echt dat, als we in die kamer gingen komen, mijn zoon wakker zou zijn of tenminste wakker zou worden met ons te horen en te zien....
En we kwamen binnen in de kamer....
Mijn zoon lag nog "te slapen", was nog vast aan alle soorten draden en machines... zag er heel rustig en kalm uit: echt onspannend, ademende nog (of was dat die machine?), er was "veel volk" in de kamer: verpleegsters en denk ik een arts....
.... en.... als die man sprak.... was er geen "ik" meer: nog alléén maar de moeder van mijn zoon en de echtgenote van mijn echtgenoot..... mijn eigen "ik" was even verdwenen in het niets....
Niets is er veranderd: alles wacht op hem, hij was heel precies: alles op zijn plaats en een plaats voor alles...
Alleen maar ongewoon is dat zijn laatste kleren en zijn gerief van Brugge NIET op hun plaats zijn... en dat het daar altijd zo stil is...
Zoals veel jonge mensen toen had hij posters hangen: ik vond ze echt niet tof... maar hij vertelde mij dat het voor de muziek was van die groepen, dat het zo een genre was, niets verder zoeken dus...
Een van die posters is, een tijdje na zijn dood op de grond gevallen... en ligt nu op zijn bed...
Het regende niet toen.... als we te voet over de parking naar de ingang van Sint Jan stapten zag ik hoe mooi en fris alles was, ik zie nog die perken vol met paaslelies in het gras: zo jong, zo mooi.....
Mensen nu heb ik het moeilijk om verder te schrijven.... beetje geduld...; ik ga efkes in zijn kamer....om moed te krijgen...
Nog enkele minuten en het is Pasen, mijn zoon is niet 's morgens overleden maar voor 18 uur.... ik moet nog een deel van mijn "schat" delen met jullie morgen....tot aan het einde van mijn "eerste leven"... een beetje voor 18 uur....
Ik weet dat mijn verhaal geen aangename lektuur is, geen sprookje waar alles goed eindigt... maar het is mijn verhaal: als ik mensen wil kunnen "helpen" moet ik mij "bloot geven", alles schrijven zoals het is, niets verbergen: de mensen die hun schat aan het opbouwen zijn zullen zeker gelijkenissen vinden in mijn schrijven....en in mijn reacties na zijn dood....
en voor jullie, die gelukkig "van buitenuit" lezen hoop ik dat mijn verhaal een licht zal doen branden; dat jullie, door gedeeltelijk mijn weg te volgen, onze reacties, onze "zwijgen", ons verdriet, onze andere manier van denken of handelen beter zullen verstaan...en ons zullen kunnen vergeven als we jullie "mis handelen"....
Nu dat ik "op tijd" ben met mijn herinneringen heb ik tijd genomen om onze krant te lezen.... ik had dat misschien beter niet gedaan:
Die jongen van 17 jaar die zomaar, tussen al die mensen, doodgestoken werd voor .... een onnozel mp3 laat mij niet los; het feit dat niemand ertussen kwam kan ik verstaan: iedereen is bang.... maar toch: ik kan mij dat niet voorstellen..... Daarom heb ik een kaars voor Joe laten branden.... en een andere kaars voor al die mensen: dat ze verder in vrede met zichzelf zouden kunnen leven.....
In onze krant is er ook en artikel over 4 kinderen die kanker of een andere vorm van "levensbedreigende" ziekte hebben.... Voor al die kinderen zal ik ook een kaars aansteken....
En jullie? niet vergeten: doet het geen goed, het doet ook nooit geen kwaad!
Ik ben Marie-Luce
Ik ben een vrouw en woon in West Vlaanderen (Belg) en mijn beroep is geen meer..
Ik ben geboren op 03/11/1951 en ben nu dus 73 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: veel (gelukkig!) : klein-kinderen, planten, foto\\\'s, knutselen, en nu ook computer....
Ik ben Franstalig, getrouwd met een Vlaming en woon in Vlaanderen al meer dan 30 jaar. Mijn basis van de taal was wat ik op school geleerd had (en dat was niet mijn beste vak!)...
Nu spreek ik goed maar schrijven is moeilijker: meer uitleg in mijn blog
de tijd vliegt snel zo leef ik vaak in toekomst en verleden droom en herinnering
mocht ik ooit in zuchten en in weeën dromen dat je meer bij me bent voor altijd vanaf heden.
Dala
Ticket To Heaven
I can see what you're looking to find in the smile on my face In my peace of mind, in my state of grace I send what I can to the man from the ministry He's a part of heaven's plan and he talks to me
Now I send what I can to the man with the diamond ring He's a part of heaven's plan and he sure can sing Now it's all I can afford but the lord has sent me eternity It's to save the little children in a poor country
I got my ticket to heaven and everlasting life I got a ride all the way to paradise I got my ticket to heaven and everylasting life All the way to paradise
Now there's nothing left for luxuries Nothing left to pay my heating bill But the good lord will provide, I know he will So send what you can to the man with the diamond ring They're tuning in across the land to hear him sing
I got my ticket to heaven and everlasting life I got a ride all the way to paradise I got my ticket to heaven and everlasting life All the way to paradise, all the way to paradise.
Dire Straits
Tears in heaven
Would you know my name if I saw you in heaven? Would it be the same if I saw you in heaven? I must be strong and carry on, 'Cause I know I don't belong here in heaven.
Would you hold my hand if I saw you in heaven? Would you help me stand if I saw you in heaven? I'll find my way through night and day, 'Cause I know I just can't stay here in heaven.
Time can bring you down, time can bend your knees, Time can break your heart, have you begging please, begging please.
Beyond the door there's peace I'm sure, And I know there'll be no more tears in heaven.
Would you know my name if I saw you in heaven? Would it be the same if I saw you in heaven? I must be strong and carry on, 'Cause I know I don't belong here in heaven.