Ik ben Hellemans Karl, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Cladonia.
Ik ben een man en woon in Schilde () en mijn beroep is Zoeken naar verwondering.
Ik ben geboren op 19/05/1938 en ben nu dus 86 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Zie link naar Natuurgidsen Schilde.
Natuur
en natuurbeleven
07-11-2011
Porfieramaniet
We blijven even nog bij de amanieten! Hier de "Porfieramaniet" (Amanita porphyra). De hoed wordt tot 8 cm breed en is "porfierbruin" (ik weet eigenlijk niet wat ik me hierbij juist moet voorstellen, maar ja!) De beursresten zijn plaatvormig en zouden wat violetbruin moeten zijn.De geur is wel speciaal hij ruikt naar aardappelspruiten. Hij is te vinden in naaldbossen onder sparren en dennen. Tenslotte zijn alle amanietensymbiose-vormende zwammen met allerlei bomen. Zij zorgen dus voor een extra aanvoer van water en voedsel (mineralen) voor de boom en krijgen op hun beurt suikers van de boom om van te leven!Hij is ook wat zwak giftig door "bufotenine" een paddengif (zie hiervoor ook bij de "Gele knolamaniet" op 3-11-2011)! In "bijlage" nog een zijzicht op de zwam! (Even op "bijlage klikken om te vergroten. Ook op deze foto klikken om te vergroten!)
Nog een amaniet de "Parelamaniet" (Amanita rubescens) die dicht aanleunt bij de Panteramaniet (zie hieronder). Deze heeft een hoed die licht tot vrij donker vleeskleurig bruin is Soms zelfs gelig vleeskleurig met onregelmatig plaatvormige vuilwitte of vleeskleurigebeursresten. Bij de Panteramaniet zijn ze spierwit! Bij kwetsen of oud worden kan de hoed rood verkleuren en de steel ook. Vandaar de naam "rubescens"= "rood wordend"! Deze zou nu wel eetbaar zijn maar eerst na goed verhitten! Hij is ook vaak wormstekig en het vlees bederft snel! Het is daarom ook beter van zijn uitzicht te genieten dan wel een risicovolle maaltijd te nemen met deze paddenstoel!
Een veel voorkomende amaniet is de "Panteramaniet" (Amanita pantherina). De hoed is licht- tot donkerbruin zelden wit. Bovenaan zijn de typisch onregelmatig plaatvormige wat zuiver wittebeursresten , die aan een "pantervelletje" kunnen doen denken. De steel is wit en heeft ook een ring en de knol heeft ook nog de beursresten waar de gehele paddenstoel in gehuld was bij het uitkomen. In "bijlage" nog een zijdelingse oname van deze zwam. (Even op "bijlage" klikken). De "Panteramaniet" is ook zeer giftig, hij bevat dezelfde zenuwgiffen als de Vliegenzwam (zie hiervoor 24/ 10/ 2011 en ook 23 en 25/12/2007!) maar nog in hogere mate daardoor komen hier sterfgevallen ook vaker voor.
De "Groene knolamaniet" (Amanita phalloides) is wel de meest dodelijke amaniet. Een middelgroot exemplaar is voldoende om een mens te doden. De gifstoffen zijn: amatoxine en phallotoxine. Zij tasten vooral de lever aan. De eerste symptomen (koliekachtige buikpijnen, braken en aanhoudende diarree) treden meestal na 4 tot 16 uur na het eten van de zwam op. In 30% van de gevallen loopt zo'n vergiftiging dodelijk af!De hoed kan tot 15 cm uitgroeien maar blijft meestal beneden de 12 cm. De kleur is eigenlijk licht tot donker olijf- of geelgroen en hij is ook wat vezelig en meestal kaal, zoals hier. (Even op foto klikken om te vergroten). De steel is wit tot ook wat groenachtig en er is ook een knol onderaan de steel. De geur, vooral op het einde, wordt mierzoet. Dit mag zeker geen aanleiding zijn om te denken dat hij ook "lekker" is!
De "Gele knolamaniet" (Amanita citrina) verschilt met de Witte knolamaniet door de gelige kleur van de hoed die soms wel erg bleek is en soms ook geelgroen. (Even op foto klikken om te vergroten). De hoed wordt ook tot een 10 cm. De geur is wat muf en eigenaardig. Wordt ook bestempeld als wat geurend naar spruiten! Hij is wat zwakker giftig door het paddengif "bufotenine" dat het hartritme versneld. De gifwerking zou wel verdwijnen door verhitting. Maar "mico- fagen" = "paddenstoelen-eters" wordt aangeraden deze "amanieten" te vermijden!
De "Witte knolamaniet" (Amaninta phalloides) behoort tot de dodelijk giftige knolamanieten.De hoed is meestal kaal maar deze heeft nog wat velumresten (resten van het omhullend vlies van de zwam als hij uitkomt) op de hoed, zoals bij veel van de amanieten. De hoed wordt tot een 10 cm breed en de lamellen zijn wit dit is een onderscheid met de Champignons die lamellen hebben die roze tot bruin-zwarte lamellen hebben. Deze trekt ook veel op de Groene- en Gele knolamaniet. We zien hier ook nog de ring op de steel en de knol onderaan de steel van deze paddenstoel. (Even op foto klikken om te vergroten). De naam "amaniet" verwijst naar het "Amanos-gebergte" in Italië.
De "Zwavelmelkbekerzwam" (Peziza michelii) heeft zijn naam gekregen omdat het vlees van de zwam bij een breuk of insnede een eerst kleurloos sap uitscheidt dat daarna aan de lucht blootgesteld geel gaat verkleuren. De zwam is van binnen roodbruinachti met een typische violette zweem. (Even op de afbeelding klikken om te vergroten om deze kleur op te merken!) Van buiten is hij bleker eerder wat zwak kleiig.
De "Holsteelkluifzwam" (Helvella elasrica) wordt niet zo groot meestal een 6 cm. De Hoed kan okerbruin zijn tot grijsbruin (minder vaak) witachtig. Hij is onregelmatig zadelvormig en de randen zijn naar beneden omgeslagen. De vruchtbare laag van deze kluifzwammen ligt helemaal buitenom! De steel is lichter dan de hoed, witachtig, nogal elastisch en wordt op den duur hol. En dat laatste laat hem natuurlijk best herkennen! Een aparte verschijning! In "bijlage" nog een opname van een liggende "Holvoetkluifzwam". Even op "bijlage" klikken.
Het vruchtlichaam van de "Rondsporige stinkkorstzwam" (Scytinostroma hemidichophyticum) is taai, glad en diep roomkleurig of oker. Wat zeker opvalt is de sterke geur naar "mottenbollen"!Hij leeft van het dode hout waarhij op groeit en is dus een "saprofyt". Zeker even op de foto klikken om te vergroten.
De "Roestvlekkenzwam" (Rhodocollybia maculata, vroeger was het "Collybia" maculata) is krijtwit tot roomwit soms bleekroze en hij wordt in toenemende mate roestig gevlekt waar hij zijn naam aan te danken heeft. Ook de lamellen , die we hier op de zwam onderaan links zien, worden roestkleurig gevlekt (hier nog niet uitgesproken) terwijl het sporenpoeder wit is. De geur is aangenaam kruidig en zwammig en de smaak is onaangenaam bitter. Voor "mycofagen" = "zwameters" dus slecht nieuws want zelfs na afkoken verdwijnt die bittere smaak niet! In "bijlage" nog een opname van één zwam apart!
Met het "Gestreept nestzwammetje"(Cyathus striatus) staat de 700 ste bijdrage op dit blog! We zijn gestart op 31/11/2007! Ondertussen zijn er opnames van: planten, paddenstoelen, mossen, korstmossen, insecten al eens een vogel. Soms zijn er twee foto's. In "bijlage" bv. kan u een tweede foto zien of een detail! Of de foto zelf is het best even te klikken om te vergroten. Ook op "bijlage" moet men klikken om de afbeelding te zien! De vroeger bijdragen kan men bereiken door op de gewenste datum te klikken! Het "Gestreept nestzwammetje" nu is ook iets speciaals. Hier ziet men het wanneer het dekseltje er af is en men de lensvormige sporenkapsels ziet die er als "eitjes" in en nestje liggen! In "bijlage" nog een opname!
De "Vliegenzwam" (Amanita muscaria) is wel één van de meest gekende zwammen. De "kabouterpaddenstoel" of de "paddenstoel met witte stippen". Hij verschijnt al in mijn blog in de beginperiode op 23/12 en 25/12/2007 (een variant). daar staat ook nog meer uitleg.(Even op die data gaan kijken!) Deze opname deed ik speciaal omdat men hier duidelijk kan zien hoe de velumresten (de witte stippen) er na lange regen juist afgeregend zijn van zelfs jonge exemplaren van deze zwam. Dit beeld ziet men niet vlug! In "bijlage" nog een opname van dichterbij.
Het "Hulstdekselbekertje" (Trochila ilicina) is zoals het "Laurierkersdekselbekertje" hieronder een waardspecifieke saprofyt op dode bladeren van de Hulst voorkomend. Als men een Hulst in de tuin heeft staan is het interessant om eens naar de dode afgevallen bladeren te gaan kijken en is er een grote mogelijkheid om ook dit "Hulstdekselbekertje" aan te treffen! Het is wel zeer klein (tot 1mm) Daarom is het goed om te foto te vergroten door er op te klikken. Een tweede opname kunt u zien in "Bijlage" ook daar even op klikken om te openen.
Het "Laurierkersdekselbekertje" (Trochila laurocerasi) behoort tot de "waardspecifieke" saprofyten op (dode) bladeren van lianen, struiken en loofbomen. Zij groeien onder de opperhuid van het blad en bij rijpheid doorboren zij de opperhuid of komen ze er splijtend uit. Ze hebben het uitzicht van een "dekseltje". (Vandaar de naam natuurlijk). Het loont de moeite om even naar dode bladeren van de Laurierkers te gaan kijken om deze te ontdekken als men deze bv. in de tuin heeft staan. De dekseltjes zijn wel klein, tot 1mm! Te vinden op afgevallen bladeren van mei tot december!
De "Melkboleet" (Suillus granulatus) bekleed wel een bijzondere plaats onder de boleten doordat hij als hij jong is vocht afscheid. Hij wordt "tranend" genoemd". Bij vochtig weer is de hoedhuid ook wat slijmig. Hier is hij oud en heeft hij een roodachtige zweem over zich. Dat het een boleet is bewijzen de gaatjes onderaan. (Zie hierbij de foto in "Bijlage"! Even op klikken). Verder heeft hij ook geen ring. Hij komt voor in naaldbossen die ook een wat kalkhoudende bodem hebben!
De "Groene glibberzwam" (Leotia lubrica) komt men ook niet alle dagen tegen!Het is een saprofyt , leeft dus van dood materiaal! Het vruchtlichaam is gelatineus dus echt wel glibberig als men er aan voelt! Hij kan 6 cm. groot worden en het kopje is gelobd met een ingerolde rand. De kleur kan bestempeld worden als wat olijfgroenig...Gewoonlijk komt hij voor op naakte grond of op grazige plaatsen vooral langs bospaden! Een aparte verschijning!
Dit is wel een goed voorbeeld van hoe zwammen kunnen verkleuren. De "Verblekende russula"(Russula pulchella) is eerst waterig rood tot aalbessenrood of lichtrood maar gaat al vroeg vlekkerig verbleken en wordt uiteindelijk haast kleurloos met soms nog roodachtige resten aan de rand. De lamellen zijn ook eerst witachtig en later crème-geelachtig of botergeel en bij oude exemplaren met een grijze toon. De steel verkleurt ook: eerst soms roos aangelopen en op latere leeftijd vergrijzend. Van kleurveranderingen gesproken! De Geurs is zwak fruitig en de smaak eerst wat scherp en daarna zacht wordend. Ook hier dus een veandering! Komt vooral onder berk voor, het is een symbiont! Hier hebben we enkele exemplaren kunnen samenbrengen om de kleurverandering op te merken! Even op de foto klikken om te vergroten.
De "Plooivoetstuifzwam" (Calvatia exipulus) kan wel 15 cm hoog worden en is in de jeugd (zoals hier) witachtig of grijswit tot licht beige mestal duidelijk in een steel en een kop gescheiden. Het oppervlak is bedekt met korte, samengestelde stekels. Als hij ouder wordt heeft hij meestal plooien in de steel en dat wordt het nog duidelijker dat het een "Plooivoet" is. In "bijlage" nog een opname van twee Plooivoetstuifzwammen en ook de overblijfselen van twee oude Plooivoetstuifzwammen. Het zijn nog juist de "voeten" die overblijven. De kop met de sporen is helemaal weg!
Deze boleet is zeer appart en enig in zijn soort! De "Kostgangersboleet" (Boletus parasiticus) is een echte "kostganger", hij parasiteert op de "Gele aardappelbovist". De aardappelbovist ondervint hiervan grote schade door deze aantasting want hij wordt van binnen helemaal hol en vormt daardoor ook geen rijpe sporen meer. De Gele aardappelbovist is dan weer een zwam die in symbiose leeft met allerlei bomen. De "Kostgangersboleet is geelbruin tot olijfgeel. De buisjes onderaan (die we hier niet zien) zijn eerst citroen- of goudgeel en hebben vrij grote poriën. Hier ligt de Gele aardappelbovist in het midden en wordt maar eventjes door vier "Kostgangersboleten" omringd! (Even op klikken om te vergroten) In "Bijlage"(even op klikken) nog een opname van een andere situatie.
Nog een zeldzame aardster! De "Grote aardster" (Geastrum pectinatum)! De mondzone hiervan is gegroefd (een goed kenmerk)!. En de slippenkrans is van 3 tot 11 slippen groot. Het bolletje is donkergrijs tot zwartbruin bij rijpheid. Hier zien we een oud exemplaar. In "bijlage nog een opname van een jonger exemplaar. Verschijnt nogal laat in vooral naaldbosen.
Ik ben Hellemans Karl, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Cladonia.
Natuur
De "Roestvlekkenzwam" (Rhodocollybia maculata, vroeger was het "Collybia" maculata) is krijtwit tot roomwit soms bleekroze en hij wordt in toenemende mate roestig gevlekt waar hij zijn naam aan te danken heeft. Ook de lamellen , die we hier op de zwam onderaan links zien, worden roestkleurig gevlekt (hier nog niet uitgesproken) terwijl het sporenpoeder wit is. De geur is aangenaam kruidig en zwammig en de smaak is onaangenaam bitter. Voor "mycofagen" = "zwameters" dus slecht nieuws want zelfs na afkoken verdwijnt die bittere smaak niet! In "bijlage" nog een opname van één zwam apart!
Met het "Gestreept nestzwammetje"(Cyathus striatus) staat de 700 ste bijdrage op dit blog! We zijn gestart op 31/11/2007! Ondertussen zijn er opnames van: planten, paddenstoelen, mossen, korstmossen, insecten al eens een vogel. Soms zijn er twee foto's. In "bijlage" bv. kan u een tweede foto zien of een detail! Of de foto zelf is het best even te klikken om te vergroten. Ook op "bijlage" moet men klikken om de afbeelding te zien! De vroeger bijdragen kan men bereiken door op de gewenste datum te klikken!
Het "Hulstdekselbekertje" (Trochila ilicina) is zoals het "Laurierkersdekselbekertje" hieronder een waardspecifieke saprofyt op dode bladeren van de Hulst voorkomend. Als men een Hulst in de tuin heeft staan is het interessant om eens naar de dode afgevallen bladeren te gaan kijken en is er een grote mogelijkheid om ook dit "Hulstdekselbekertje" aan te treffen! Het is wel zeer klein (tot 1mm) Daarom is het goed om te foto te vergroten door er op te klikken. Een tweede opname kunt u zien in "Bijlage" ook daar even op klikken om te openen.
Dit is wel een goed voorbeeld van hoe zwammen kunnen verkleuren. De "Verblekende russula" (Russula pulchella) is eerst waterig rood tot aalbessenrood of lichtrood maar gaat al vroeg vlekkerig verbleken en wordt uiteindelijk haast kleurloos met soms nog roodachtige resten aan de rand. De lamellen zijn ook eerst witachtig en later crème-geelachtig of botergeel en bij oude exemplaren met een grijze toon. De steel verkleurt ook: eerst soms roos aangelopen en op latere leeftijd vergrijzend. Van kleurveranderingen gesproken! De Geurs is zwak fruitig en de smaak eerst wat scherp en daarna zacht wordend. Ook hier dus een veandering! Komt vooral onder berk voor, het is een symbiont! Hier hebben we enkele exemplaren kunnen samenbrengen om de kleurverandering op te merken! Even op de foto klikken om te vergroten.
