Ik ben Hellemans Karl, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Cladonia.
Ik ben een man en woon in Schilde () en mijn beroep is Zoeken naar verwondering.
Ik ben geboren op 19/05/1938 en ben nu dus 85 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Zie link naar Natuurgidsen Schilde.
Natuur
en natuurbeleven
29-01-2010
Kernzwamknopje
Dit "Kernzwamknopje" (Polydesmia pruinosa) is wel heel bijzonder. Het is een saprofyt op een oude kernzwam. Hij leeft dus van die kernzwam en is dus een saprofyt op een saprofyt, want de kernzwam leeft reeds op dood hout! De kernzwam is de zwarte laag die we op het hout zien met de zwarte bolletjes (peritheciën, vruchtlichamen van de kernzwam). Daarop groeit dan het "Kernzwamknopje" met de kleine witte vruchtlichamen (0,3 -0,5 mm) met een schijfvorm! Van dit geslacht is er maar één bekend bij ons. (Zeker klikken op de foto om te vergroten!)
Soms ziet men hier en daar gewoon maar zwamdraden of "mycelium" zich uitspreiden over een door blad bijvoorbeeld. Hier kan men geen verdere naam aan geven maar het geeft wel een idee hoe deze zwamdraden zich ook onder de grond kunnen uitspreiden, om later een aanleiding te geven aan een vruchtlichaam in de vorm van een "paddenstoel". In elk geval wel prachtig als netwerk. (Zeker even klikken op de foto om te vergroten).
Deze "Harszwam" (Phlebiopsis gigantea) is één van de twee, die we bij ons kennen in deze familie. Hij komt alleen voor op de stronken of gevelde stammen van "den". Het vruchtlichaam is wasachtig (vandaar de naam uiteraard) en wit tot roomkleurig. Hij kan zelfs grote en brede witte stroken vormen. Als hij oud wordt is hij typisch bros en kan de rand wat opkrullen. Het bruinige, hier links op de foto, geeft dat verouderingsproces al wat weer. (Even op de foto klikken) Naast de "Harslakzwam" op den is er in deze familie nog de "Loofhoutlakzwam" (Phlebiopsis roumeguerii) die, zoals de naam het aangeeft, alleen op loofhout voorkomt. In "bijlage" een tweede foto, op bijlage dus even klikken!
Veel soorten zijn er niet in het geslacht van de "Stinkkorstzwam"! Hier hebben wij de "Rondsporige stinkkorstzwam" (Scytinostroma hemidichophyticum) een moeilijke naam voor opnieuw een saprofyt op hout. Hij leeft van het dode hout! Dit vruchtlichaam is taai en gladof wat wrattig. De kleur is diep roomkleurigtot oker. Hij ruikt naar "mottenballen", vandaar zijn naam uiteraard! Daardoor is hij dan ook weer goed te herkennen. Hij is vrij zeldzaam! (Even klikken op foto om te vergroten).
Nog een algemene schorszwam op eik , maar ook op beuk: de "Paarse eikenschorszwam" (Peniophora quercina). Het is een tamelijk dikke korstvormige zwam met soms afstaande randjes die wat oprollen en van onder zwart zijn. Het vruchtlichaam is violet als het vochtig is en verkleurt naar lila of lila-grijs als het droog is. Hij is dus wel kleurrijk! Hier lijkt er wat rijp op te liggen. Uiteraard ook weer een saprofyt die van het dode hout leeft.
De "Eikenbloedzwam" (Stereum gausapatum) is wel opvallend al men hem op een loofbomentak te zien krijgt en dan nog vooral op eik. Hij is leerachtig en korstvormig maar heeft toch iets afstaande randjes. Bovenzijdige schijnhoedjes zijn fijnharig en wat gezoneerd en grijsachtig okerbruin en de verse rand is wat wittig. En bij beschadiging, door er over te vrijven, zoals hier, wordt hij rood bloedend! Leeft ook weer van het dode hout, dus een saprofyt! (Even op foto klikken om te vergroten)
Weinig spectaculair deze "Witte vlieschorszwam" (Hyphodontia sambuci)! Hij is dun korstvormig . hij ziet er uit als een verfstreek op de vlierstam. De bovenzijde is zwak wrattig, mat, wit tot lichtcrème. Het is een saprofyt die van het dode hout leeft. Hij staat er dan ook het hele jaar door op. Men gaat er doorgaans achteloos aan voorbij, al is het toch wel bijzonder dat hij juist alleen maar op vlierstruiken te vinden is! (Even op foto klikken om te vergroten).
Een zeer zeldzame saprofyt op dood hout (hij verteerd dood hout) de "Roze wasporia" (Ceriporia excelsa). Het vruchtlichaam is korstvormig en wasachtig (vandaar misschien de naam 'wasporia'?). Er zijn gaatjes in maar zeer klein 1-3 per mm! Jong is deze zwam zalmkleurig of purperrrood. Deze foto is van zeer nabij genomen, even op klikken om te vergroten! Een tweede foto van iets verder getrokken in de "bijlage" , even op "bijlage" klikken.
Dit is een zeer kleine saprofyt op dood hout: het "Breedsporig hangkommetje" (Merismodes anomalus). De zeer kleine napvormige tot smal bekervormige vruchtlichamen staan dicht opeen. De binnenzijde is roomkleurig- gelig en het heeft een viltigegeel-bruine buitenzijde. Het is 0,3 -0,5 mm groot!! Men heeft dus een loepe nodig om het goed te zien! Ook hier zeker op de foto klikken vergroten) om er een indruk van te krijgen. Wel mooi om het te vinden. Dit is wel niet gemakkeelijk omdat het zo klein is, maar het komt toch tamelijk algemeen voor , ook zelfs op plantenresten!
Hier hebben wij nog een bewoner van dood hout: de "Paarse knoopzwam" (Ascocoryne sarcoides), het is wel de imperfecte vorm! D.w.z. het maakt geen volwaardige sporen aan, wel ongeslachtelijke. De volwaardige vorm heeft de tol- tot schijfvormigevruchtlichemen die meer op een knoopje lijken. Deze vorm komt meer voor en is glanzend, paars- tot paarsbruin en knop- tot kussenvormig! Hij wordt dan ook nog anders genoemd met de wetenschappelijk naam Pirobasidium sarcoides. (Even op de foto klikken om te vergroten).
Het "Gewoon fluweelpootje" (Flammula velutipes) hebben we reeds getoond op 01/01. Even daar gaan kijken voor meer uitleg. Hier zien we het onder de sneeuw bedekt en reeds na dagenvorst! Wij vertelden reeds dat hij tegen vorst kon! Hierbij het bewijs...Even op deze foto klikken om te vergroten. .Nog een foto in "bijlage".
De "Oranje aderzwam" (Phlebia radiata) hebben we reeds op 01/01 besproken met enkele foto's! Even daar gaan kijken voor meer uitleg. Nu hadden wij de gelegenheid hem te trekken half bedolven onder de sneeuw! Dit konden, wij niet laten voorbijgaan! Voor een tweede foto met sneeuw even op de "bijlage" klikken.
De "Franjetandjeszwam"(Hyfodontia barba-jovis) is ook een saprofyt op dood hout. Het vruchtlichaam is week en dicht bezet met lange en aan de top franjeachtigingesneden tandjes! Normaal heeft men hier wel een loep voor nodig. Plezant hierbij is dat de wetenschappelijke naam H. "barba-jovis" = "baard van Jovis" dus naar de baard van Jovis verwijst. In "bijlage" nog een opname van meer nabij. Even op die bijlage klikken dus.
De "Waaierkorstzwam" (Stereum subtomentosum) heeft leerachtige veruitstaande en waaiervormigeschijnhoedjes (Goede Nederlandse naamgeving!). Zij zijn ook wat golvend. We zien ze hier vooral meer op de zijkant en onderaan op de staan. De bovenzijde is harig viltig en is ook wat concentrisch gezoneerd met bruin- of grijsoranje tot okergeel. Soms zijn ze ook met groenige algen bedekt en ziet men nog alleen de wittige groeirand. Interessant hier op de foto zijn ook de nog kleinere roodachtige vlekken meer bovenop de stam. Het zijn nog jonge,beginvormen van deze zwam.
Ook weer een zwam die op dood loofhout te vinden is: de "Gerimpelde korstzwam" (Stereum rugosum). Hij is helemaal korstvormig en kan wel enkele decimeters lang worden. De buitenzijde is glad, wittig -gelig tot grijsroze. Wat er wel bijzonder aan is, is dat hij bij beschadiging (als men er over wrijft b.v.) bloedend rood verkleurt! Onze foto hierbij geeft er een ware demonstratie van. Even op foto klikken om te vergroten!
Een nogal zeldzame "Berijpte schorszwam" (Peniophora lycii)! Schorszwammen zijn saprofyten op hout d.w.z, zij verteren en leven van, dood hout. Het vruchtlichaam is wasachtig,jong is dit berijpt , er licht een lichtgrijze (witte) rijp op. Daaronder is een violette kleur waar te nemen en als hij helemaal droog is wordt hij lilagrijs. Het kiemvlies ligt helemaal bovenaan de zwam. Vandaar zullen de sporen verspreid worden. Een korstzwam met bijzondere kleuren!
Het "Waaiertje" (Schizophyllum commune) is een heel bijzonder zwammetje. Bovenaan is het schelpvormig en wit tot grijswitzonder steel aangehecht en met grof vilt aangehecht.(Even op foto klikken om te vergroten.) De rand is wat onregelmatig ingesneden tot gelobd soms. Het is eigenlijk het hele jaar door te vinden op dood hout en veroorzaakt ook witrot (zoals de Valse tandzwam, zie hiervoor 4/01). De lamellen maken het echter uitzonderlijk! Deze zijn namelijk gespleten! Deze kunnen bij droogte inkrullen om de sporen tegen uitdrogen te beschermen! In "bijlage" een foto van deze gespleten lamellen. Even op bijlage klikken. (Schizo = gespleten en phyllum = blad!)
Nog een zwam voor de winterperiode. De "Valse tandzwam" (Schizospora radula) is een saprofyt dus te vinden op dood hout. Hij veroorzaakt "witrot" dwz. dat hij de stevige celstructuur van het hout verteert zodat er tenslotte een weke massa hout, doorgaans wit van kleur, overblijft. Het vruchtlichaam is week, korstvormig en heeft wittige gaatjes die in een tandje uitlopen. Hier lopen de gaatjes eigenlijk in één tandje uit aan één zijde, vandaar dat wij rondachtige tanden zien. (Zeker even op de foto klikken om te vergroten het zijn tenslotte geen grote tanden!)
De "Vergroeide kogelzwam" (Hypoxylon multiforme) is een bij uitstek te ontdekken zwam in de winter als er daarbuiten niet veel te vinden is. Deze korstzwam staat vooral op berk en is bij rijpheid zwart, zoals hier. Hij is kussenvormig omdat de zwam aan elkaar groeit. Het oppervlak is knobbelig. De kleinere bobbeltjes zijn de bovenzijden van de aparte ronde vruchtlichamen (peritheciën) van de zwam die later een zwart sporenpoeder geeft. (Even op foto klikken om te vergroten.) De wetenschappelijk naam is ook veelzeggend: (Griekse "hypo" = op en "xylon"= hout, dus "op hout (groeiend)". "multiforme"= veelvormig).
Het "Gewoon fluweelpootje" (Flammulina velutipes) is een bij uitstek winterse paddenstoel. Deze zwam is ongevoelig voor vorst en rot niet weg! Hij is heldergeel of oranjegeel tot roestkleurig geribd. De lamellen zijn crème tot lichtgeel zoals we aan de onderzijde kunnen zien. (Even op de foto klikken om te vergroten). De steel is vanaf de voet tot op een wisselende hoogte bruin-fluwelig maar aan de top terug meer geel wordend. Het vlees is elastisch maar de steel is taai. Staat op stronken en takken van loofbomen en groeit, zoals hier te zien, in bundels! Hij zou ook nog eetbaar zijn, best alleen de hoed te bebruiken. Blijkbaar zijn er in de winter dus ook nog eetbare paddenstoelen! In "bijlage" nog een foto van meer nabij! (Ook even op "bijlage" klikken).
Ik ben Hellemans Karl, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Cladonia.
Natuur
