Huidige hoogste boom
Augustus 2006: nieuwe hoogste boom ontdekt!
De hoogste boom ter wereld is een Sequoia sempervirens, genaamd Hyperion naar een Griekse mythologische figuur. Hij is maar liefst 115,5 meter hoog! Deze enorm hoge boom werd pas in augustus 2006 ontdekt en opgemeten in een afgelegen gedeelte van het Redwood National Park, Californië door de professionele bomenmeters Chris Atkins, Michael Taylor, Steve Sillet en Robert van Pelt. De metingen werden uitgevoerd met behulp van professionele laser- en meetapparatuur gebaseerd op de driehoeksmeetkunde. In juli 2006 werden overigens nog enkele andere recordbomen ontdekt: de naar de Griekse zonnegod genaamde "Helios", de hoogste boom ter wereld in juni 2006 (114,09 m), "Icarus" (113,14 m) en "Daedalus" (110,76 m).
De ontdekking van juli 2006 is erg opmerkelijk omdat deze bomen op een helling groeien en niet midden in valleien waar het meeste water te vinden is en waar alle vroegere hoogst gekende bomen groeien. Dit betekent dat er waarschijnlijk nog hogere, niet (als dusdanig) ontdekte bomen zijn omdat tot deze ontdekking gewoonweg niet gezocht werd in de bossen op valleihellingen. Deze valleihellingen worden nu doorzocht door Bob van Pelt en zijn team. Het is op een dergelijke locatie dat in augustus 2006 de huidige hoogste (als dusdanig gekende) boom ter wereld van 115,5 m werd ontdekt. Meer: http://www.nativetreesociety.org/bigtree/new_worlds_tallest.htm en http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/archive/2006/09/07/TREE.TMP.
Tot juli 2006 was de Sequoia sempervirens "The Stratosphere Giant" (foto) de hoogste boom ter wereld waarvan de hoogte nauwkeurig werd bepaald. Hij is 112,83 meter hoog (gemeten in 2004, Steve Sillet) en werd pas in augustus 2000 ontdekt (Chris Atkins) in het Humboldt Redwoods State Park, Californië, waar zich vele reuzen bevinden. Het is erg moeilijk om de grootsheid van deze bomen vast te leggen op foto. De foto links is een kleine poging; rechts van de boom kan je een persoon opmerken die aan een klimtouw hangt (klik op de foto om te vergroten).
Net als bij de andere reuzen als "The Federation Giant" (112 m) wordt de precieze lokatie van de boom door de parkwachters angstvallig geheim gehouden om een volkstoeloop te vermijden. Dit zou namelijk het fragiele ecosysteem van het bos kunnen schaden en rechtstreeks gevolgen hebben voor de boom: in het verleden liep het al slecht af met hoge bomen die te populair werden (zie verder).
Om een idee te krijgen van de hoogte van deze bomen: de hoogste kerktoren van Nederland, de domtoren van Utrecht, meet 112 m en is dus kleiner dan deze bomen. De hoogste kerktorens in België, de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Brugge (voltooid in 1325) en de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen meten respectievelijk 122,3 m en 123 m.
PopulariteitAandacht voor de hoogste onder deze hoge bomen kwam er pas in 1963 toen de National Geographic Society een expeditie organiseerde in de sequoiawouden. Men vond een boom van 111,9 meter die men erg origineel "Tall tree" noemde... De boom werd onmiddellijk erg bekend. Dit had zijn voordelen en zijn nadelen: men werd zich bewust van het unieke van deze reuzen en de roep naar het oprichten van nationale parken werd groter. Maar de roem bracht ook een ware volkstoeloop teweeg: massa's busladingen toeristen werden aangevoerd die allemaal op de zachte bosgrond rond de boom stonden. Zoals je ziet op de foto rechts neemt de grootte van de naalden af met de hoogte (hoogtes zijn in meter weergegeven). De boom moet namelijk steeds meer moeite doen om het water nog hoger te krijgen. Door de vele toeristen werd de bodem aangedrukt en bevatte steeds minder water. Het gevolg was dat reeds in de jaren '70 de hoogste 3 tot 5 meter begonnen te verdorren. Tegen 1990 was de boom zijn bovenste 3 meter al kwijt en in 1991 was hij niet meer de grootste.
In 1996 werd de "Mendocino Tree" (111,4 m) ontdekt in een afgelegen, ontoegankelijke vallei. De parkwachters overwogen om de plaats geheim te houden om beschadiging tegen te gaan en dat is wat nu gebeurt bij de in 2000 ontdekte "Stratosphere Giant" van 112,83 meter, die overigens nog steeds groeit. Slechts enkele parkwachters weten waar hij precies staat.
Om een idee te krijgen van de grootte van deze sequoia's zie je op de foto links de "Del Norte Titan" in het Jedediah Smith Redwoods State Park, Californië (© Robert Van Pelt). Let op de mensen links onderaan. De Del Norte Titan heeft een hoogte van 93,6 m en een stamomtrek op borsthoogte van 22,7 m. Hij is de meest volumineuze Sequoia sempervirens, maar moet onderdoen voor de mammoetboom (Sequoiadendron) "General Sherman".
Hoogste sequoia ooit?Het is allerminst zeker dat de hoogst gekende Sequoia sempervirens ook daadwerkelijk de hoogste levende Sequoia is of de hoogste Sequoia die in historische tijden groeide. Het is heel goed mogelijk dat in de omgehakte delen van de oorspronkelijke sequoiawouden (95%) zich grotere exemplaren bevonden, die ten prooi zijn gevallen aan de kettingzaag.
Hoogste boom ooit gemeten De hoogste boom ooit gemeten was echter geen Sequoia, maar een Eucalyptus, een loofboom (foto). Boswachter William Ferguson merkte in 1872 een bijzonder hoge Australische Eucalyptus regnans op, nabij de Watts River, Victoria, Australië. Hij was maar liefst 132,6 meter hoog, en was oorspronkelijk misschien wel 150 meter hoog. Er is in die tijd ook melding gemaakt van meerdere exemplaren van 140 meter hoog in Tasmanië. We kunnen die gegevens jammer genoeg niet meer nagaan: al deze bomen zijn omgezaagd... Eucalyptus regnans was en is een belangrijk bouwmateriaal in Australië (tropisch hardhout). Dergelijke oude waarnemingen moeten met terughoudendheid bekeken worden. Het hoogste betrouwbaar gemeten exemplaar was 114,3 meter hoog en is ook omgehakt (1884). Zelfs nu nog gaat het ontbossen in Australië en Tasmanië voort. De relaties tussen milieubewegingen en het staatsbedrijf Tasmania Forestry is op zijn minst gespannen te noemen, zeker nadat zij de grootste Australische boom "El Grande" verbrand hebben, ook al was het per ongeluk (BBC News).
Een pagina omtrent de Eucalyptus regnans kan men vinden op de altijd interessante website van Jeroen Philippona. Daar komt de volgende afbeelding ook vandaan: het is een Tasmaanse Eucalyptus regnans met een omtrek van 17,2 m (grond? borsthoogte?).
|