Een uitdaging voor opvoeding en onderwijs.
In mijn stuk "Doel van opvoeding en onderwijs" stelde ik dat de opvoeding van tegenwoordig zich in hoofdzaak richt op technische vaardigheden en daarmee uitsluitend voeding geeft aan de wetenschappelijke geestesgesteldheid van het kind. En dat zo'n eenzijdige opvoeding die vooral gericht is op het verkrijgen van een goede baan en een goede economische ontwikkeling destructief is, niet alleen voor het kind maar voor de hele samenleving. De religieuze geestesgesteldheid van het kind komt in het geheel niet of nauwelijks aan bod. ( De trouwe lezers weten wat ik onder "religieuze geestesgesteldheid van het kind"versta.) Voor hen die voor het eerst kennis maken met mijn blog verwijs ik naar mijn voorgaande artikelen over Religie en wettenschap. Ik wil deze reeks artikelen afsluiten met een poging om voeding te geven aan de religieuze geestesgesteldheid van het kind.
Met voeding geven aan de religieuze geestesgesteldheid van het kind, zal het uitgangspunt dienen te zijn dat er geen nieuwe conditionering van het kind plaats vindt. Ik ben er mij ervan bewust dat dit een van de moeilijkste opgave aan ouders en onderwijs inhoudt. Mijn uitgangspunten en visie op intergratie van zingeving - vragen, de spiritualiteit, de aandacht voor de kosmische vervreemding in het onderwijs, zijn de volgende:
A. deze aandacht is niet te beperken tot bepaalde vakken, maar in zoveel mogelijk vakken die zich hiervoor lenen; B. aandacht voor zin - vraag betekent dat naast rationeel bewustzijn ook andere bewustzijnsniveaus worden aan gesproken en ontwikkeld; c. het gaat niet om het vermeerderen van kennis, nu gericht op geordende feitenkennis over "zin", maar het gaat om kwalitatief andere kennis dan wetenscappelijke kennis, namelijk om zelfkennis, die per definitie ervaringskennis is.
Hiermede zou naar mijn mening al in een vroeg stadium binnen het onderwijs kunnen worden begonnen. Mijn voorkeur gaat uit naar groep zeven (vroeger de vijfde klas) van het basis onderwijs. Het spreekt vanzelf dat hierbij met het niveau van de kinderen rekening dient te worden gehouden.
Zowel in het middelbaar als in het hoger onderwijs zouden meer specifieke vakken, waarin de zinvraag vanzelfsprekend aan de orde kan komen ( bij voorbeeld filosofie, psychologie, geestelijke stromingen.) gegeven kunnen worden. Daarnaast dient veel meer aandacht te worden geschonken aan:
1. Ontdekken en ontwikkelen van lichamelijke ervaringen in b.v. beweging, sport en spel, dans, en andere lichaamsbewustzijns - oefeningen; leren bij jezelf en anderen verband te zien tussen lichamelijke signalen en uitdrukkingen en innerlijke gesteldheid; lichaamontspanning; 2. Ontdekken en leren toelaten en herkennen van eigen emoties en die van anderen, en daarmee leren omgaan; leren van verschil tussen gedachten en emoties; 3. Ontwikkelen van intellect, opgevat als instrument tot zelfontdekking en expressie, waarmee vragen aan jezelf kunnen worden opgespoord en gesteld; 4. Ontwikkelen van een geconcentreerde en meditatieve wijze van leven, die voorwaarde is voor het van moment tot moment aandachtig aanwezig te zijn; 5. Ontwikkelen van hogere functies zoals: intuïtie, wijsheid, gevoel van schoonheid, rechtvaardigheid, vreugde, moed, doorzettingsvermogen; 6. Het ontdekken en ontwikkelen van het "Zelf" en het leren ervaren van de verbinding die dat vormt met het universum; 7. Ontwikkelen van het respect voor jezelf, de ander, het universum; 8. Tot slot educatie in humane relaties, waarvoor nodig is; een goede relatie met alle aspecten in jezelf ; van daaruit is harmonieuze omgang met en werkelijke betrokkenheid bij de ander in liefde en met belangeloze aandacht mogelijk.
Ik ben mij ervan bewust dat vele leerkrachten evenals de leerlingen gelijk zijn in hun spirituele armoede, mogelijk kan dat juist de aanzet zijn om een begin te maken, in die zin dat ze van elkaar kunnen leren. De lamme helpt de blinde, samen op zoek naar een hogere heilzaamheid. Dat is naar mijn mening de situatie waarin het onderwijs in het begin van de 21ste eeuw zich bevindt.
Jomeij. De volgende keer wil ik graag, zoals al eerder beloofd, een andere kijk op "eenzaamheid" geven dan de gebruikelijke.
|