Angst.

Het is niet alleen van de laatste jaren, door de dreiging van het terrorisme, dat ik mij had voorgenomen een artikel over de struktuur van de angst te schrijven.
Naar mijn mening zitten we immers allemaal gevangen in die verschrikking, die angst heet.
En blijkbaar hebben we niet het vermogen, dat probleem op te lossen. We leren er mee te leven en raken er aan gewend. En als de angst te groot wordt vanwege een bedreiging van welke orde dan ook, proberen wij die te ontlopen door middel van amusement, door allerlei andere afleidende bezigheden, of door een veelheid van religieuze mogelijkheden.
Wat is het wezen, de struktuur van angst eigenlijk.?
Zeg nu zelf, vrees hebben we allemaal gemeen, of we nu in Amerika, Afrika of Nederland wonen of waar ter wereld ook.
In wezen is angst altijd een en hetzelfde probleem. De mens heeft er duizenden en duizenden jaren mee geleefd, zonder in staat geweest te zijn om er van af te komen.
De vraag is dan natuurlijk ook of het wel mogelijk is totaal, volkomen bevrijd te worden van angst? Niet alleen van bepaalde lichamelijke vormen van vrees, maar ook van de veel
ongrijpbaarder vormen van innerlijke vrees. Zowel de bewuste angsten als de diep gewortelde, onondekte angsten, waarvan we nooit geweten hebben dat ze bestonden.
Ons onderzoek naar die angsten dient geen analyse te zijn. Ik weet dat het al langere tijd mode is om, als je een of ander probleem hebt, daarme naar een psychoanaliticus te lopen.
Ik hoop maar dat er geen van hen bij de bloggers zit!! Want dergelijke analyticus is niet anders dan U of ik, hij beschikt alleen over een bepaalde techniek zo als ook vele therapeuten over bepaalde technieken beschikken.
Analyse vooronderstelt, dat er iemand is die analyseert. En is die analyticus verschillend van dat, wat hij analyseert? Of is die analyserende mens zelf dat wat geanalyseert wordt?
Wie analyseert, is zelf het voorwerp van de analyse, dat is een voor de hand liggend feit.
Ik analyseer mezelf, maar wie is die analyserende instantie in mij, die zegt: "dat moet ik analyseren"? Dat is nog steeds die analyserende mens, die zich scheidt van het voorwerp van de analyse en dat wat geanalyseerd gaat worden onderzoekt. Wie zichzelf analyseert is dus zelf dat, wat hij aan het bekijken, wat hij aan het analyseren is. Ze zijn een en dezelfde persoon. Als je ze scheidt is dat dus een list, een streek die het denken met je uithaalt.
Wanneer we iets oplettend gadeslaan is er daarom geen sprake van analyse: dan is het alleen gadeslaan van de dingen, zoals ze werkelijk zijn. Observeren dus van wat feitelijk voorhande is, zonder dat wat voorhande is te analyseren. Want we weten natuurlijk allemaal wel dat je tijdens dat analyseren je jezelf aardig voor de gek kan houden.
Maar als je de huidige wereld gadeslaat zoals die werkelijk is, en niet in de rol van Nederlander, Duitser, Belg, Fransman of in welke rol dan ook, zodat je feitelijk ziet wat gaande is, dan is dat zuivere waarneming van de dingen zoals ze zijn.
We zullen dus moeten onderzoeken, observeren, wat angst eigenlijk is, en niet wat de oorzaak van angsten is, dat vooronderstelt analyse, een verder en verder afdalen in de oorsprong van angst.
Het observeren zonder te vertalen of vertolken van wat je ziet. Zoals je een bloem kan gadeslaan. Zodra je de bloem uit elkaar trekt is ze verdwenen-en dat is analyseren. Waar wij het over hebben is echter gadeslaan van de schoonheid van de bloem, van de lucht die goudgeel kleurt bij het vallen van de avond. En zo zouden we op dezelfde manier de vrees kunnen gadeslaan en wat de wortel van de vrees is, niet de verschillende aspecten ervan, begrijpen jullie?
Onze vraag is dus, of het überhaupt mogelijk is, vrij te zijn van vrees, absoluut vrij. Ik hoop daar volgende week nader op in te gaan.