(Foto Belgische ruiter op verkenning)Om hun tocht naar Holland mogelijk te maken, hun de middelen voor de gevaarlijke reis en gidsen te verschaffen, vormden ze verscheidene organisaties. Tot een daarvan behoorden miss Cavell, Philippe Baucq en de andere hierboven gemoemde personen. Het was werkelijk niet gemakkelijk uit de klauwen van den bezetter te geraken. Van Frankrijk was den afstand den Nederlandsche grens groot, en de weg onbekend. Men moest weten waar te logeeren ,en voedsel te ontvangen, in het bezit zijn van papieren, van eenig geld.Er lagen zooveel andere klippen op dien weg. Voeg daarbij, dat de Duitschers hun spionnen hadden,bekwame detektieven en ook Judassen, die verradersloon wilden verdienen door eigen broeders over te leveren. En vooral daar,waar den reis ten einde zou lopen,aan den grens zelf , waren de gevaren vele. Daar had den bezetter vele dienaren, loerende,listige kerels, die met allerlei papieren en schoone woorden het vertrouwen van hen die wenschten te vluchten, wisten te winnen.zij toonden getuigschriften, gaven zelfs geld voor de reis, voorwendend dit daarvoor van onze regeering te ontvangen en boden zelfs een gids aan. Hadden ze de geen kwaadvermoedende jongelingen in hun net,was alles tot in de puntjes bepaald, dan waren ook de Duitdchers gewaarschuwd en op hun hoede.De valsche gids vertrok met zijn slachtoffers dikwijls door de bosschen der Kempen, maar vlak bij de grens , doemden eensklaps de Duitsche schildwachten op en waren de ongelukkigen overgeleverd aan den vijand. Dan voerde men hen naar Duitschland,natuurlijk na lange ondervraging in de hoop nog sporen te vinden, die tot de aanhouding van anderen zou leiden.De veraders trachtten ook de ware gidsen op te sporen en trokken daarvoor zelfs naar Holland. ze ondervroegen daar de ontsnapten, ze hadden ook familieleden, die ontvluchten wilden, een zoon of broeder, die begeerde aan den Yzer zijn land te dienen, maar ze wisten den weg niet om uit Belgie te geraken.Wee zoo de ontsnapte in de val liep en adressen van helpers en gidsen gaf. Menigeen, die in't bezette land uit liefde voor zijn volk, dergelijke diensten bewees en zelfs uiterst voorzichtig was, zag eensklaps zijn huis door Duitschers omsingeld of werd verrast op het oogenblik, dat hij zijn arbeid verrichte en gevluchten den weg wees.De laatste processen, toen Duitschland verslagen was, geven een treurig beeld van al die praktijken.En hoeveel verraders zijn onbekend gebleven.(Vervolg op 3)
|