Luc Verbeke in  KFV-mededelingen  december 1992

In memoriam

ANDRE DEMEDTS

° ST.-BAAFS-VIJVE 8-8-1906    -    † OUDENAARDE 4-11-1992

André Demedts, stichter, oud- en ere-voorzitter van het Komitee voor Frans-Vlaanderen, groot letterkundige, in 1990 bekroond met de Driejaarlijkse Staatsprijs, is na enkele jaren van ziekte en lijden in afzondering, stilletjes van ons heengegaan. Het afscheid gebeurde in de vroege morgen van een milde, zacht-zonnige herfstdag, in de Allerheiligen-week van de dodenmaand. Hoe vaak heeft hij die voor hem mooie herfsttijd in zijn werk niet beschreven of bezongen? En toen we samen in de wagen in die periode ergens op weg waren kon hij nooit nalaten te wijzen op de pracht van de natuur en de gevarieerde kleuren van de vallende blaren. Het was voor hem de tijd van de herinneringen, van het mijmeren, denken en dromen over het naderende afscheid. De tijd was voor hem heel kostbaar geworden, zei hij, want de dagen die voor hem lagen konden al worden geteld.

Uit enkele gedichten cite­ren we:

,,De herfst komt ras.

Bestaat er één zo stil gerucht

als van de blaren het gekraak onder mijn voet,

dat zoveel wakker roept?"

(Najaarslied)

Of:

„Herhaal dat ik moet sterven

en dat er een eind aan is,

geen beter rijm dan zwerven,

op leven, dan droefenis..."

(November)

Of nog:

,, 's Levens getijden

 komen en gaan,

streven en lijden,

 en eindelijk, alles aanvaardend,

zich innig verblijden,

voor alles voorgoed

heeft afgedaan''.

(Herfst)

Er ligt veel weemoed in die woorden maar ook aanvaarding en zelfs blijheid omdat de taak is vervuld na, zoals het voor hem is geweest, een leven „van streven en strijden" en ook van „lijden", niet enkel in de fysieke zin maar ook zoals hij het zelf zag „een lijden aan het leven" omdat men nooit metterdaad kan realiseren wat men droomt en nastreeft als ideaal.

Net na het huldejaar 1986 begonnen zijn sterke lichaam en zijn schitterende geest het te begeven. Het werd voor André een langzame aftakeling en een langdurig sterven. Het was zoals hijzelf had geschreven: „Sterven is een langzame sloping van onze lichaamskracht, verrijzen een langzame loutering van onze ziel" of nog: „Wij sterven reeds terwijl wij leven en wij verrijzen terwijl wij sterven".

André Demedts heeft een indrukwekkend oeuvre bijeengeschreven: poëzie, ro­mans, novellen, toneelstukken, hoorspelen, jeugdboeken, essays en artikelen maar even indrukwekkend daarbuiten was zijn niet-literaire bedrijvigheid in dienst van de medemens, in dienst van zijn Volk. Het hele werk van André Demedts is geken­merkt door een bestendige wijsgerige bezinning over de fundamentele bestaansproblemen, over de zin van leven en dood, de zin van ons werk, de zoektocht van de mens naar geluk, de droom om het welzijn en de culturele opgang van het Vlaamse Volk en het geluk voor iedereen te verwezenlijken.

… Dat moge al blijken uit de titel van zijn trilogie „Kringloop om het geluk" en de ti­tel van zijn laatste grote roman „Geluk voor iedereen". Dat geluk, dat in zijn christelijke visie wordt voltooid in de eeuwigheid, wenst hij zijn medemens toe, niet enkel individueel maar ook collectief d.w.z. voor iedereen. En zo komen we tot de soci­ale dimensie in zijn romans: een sociale bekommernis die ook al in zijn eerste dicht­bundel „Jasmijnen" doorkwam en zelfs al duidelijk was in het eerste gedicht dat hij op 18-jarige leeftijd in het tijdschrift „Pogen" van Wies Moens publiceerde: „Ge­bed voor Lenin". Een gebed voor het zieleheil van „een zoon van 't langverdrukte volk". (Pogen, 2e Jg. nr. 3, maart 1924).

Demedts neemt het altijd op voor de armen en verdrukten en hij spreekt zijn bewon­dering uit voor de strijders voor gerechtigheid, familie en volk, voor de werkers en zwoegers, de mannelijken, de moedigen en wilskrachtigen, voor de idealisten en onbaatzuchtigen, voor de machtelozen en de trouwen. Dat zijn voor hem „de leven­den" die hij stelt tegenover de materialisten, de profiteurs, de uitbuiters, de ver­raders en de ontrouwe machthebbers die voor hem ,,de doden" zijn, zoals duidelijk blijkt uit zijn grote roman „De levenden en de doden".

Bij het sociale motief sluit ook zijn volksverbondenheid in historisch perspectief aan. We verwijzen daarvoor naar zijn belangrijke vierdelige romancyclus uitgegeven on­der de samenvattende titel ,, De eer van ons volk", gegroeid uit de overleveringen van zijn eigen familie, opgetekend door zijn vader, en uit onze eigen nationale ge­schiedenis.

Demedts is echter méér geweest dan een heimatschrijver. Zijn verbondenheid met familie, land en volk, liet hij in concentrische kringen uitdeinen naar de hele mens­heid toe. Zijn boeren- streek- familie- en historische romans, bevolkt met intellectuelen, priesters, dokters, leidende figuren, worden aldus opgetild tot een algemeen menselijk, universeel niveau.

Zoals hij het heeft uitgedrukt in het gedicht „De Avondster" heeft hij ook altijd ge­probeerd om „in werk en strijd" hart en ziel uit te storten en „droom en daad", die ver uit mekaar kunnen liggen, nader bij mekaar te brengen. Hij heeft daarom zijn idealen willen concretiseren in een dagdagelijkse activiteit en inzet voor mede­mens en volk. Zijn Vlaamsgezindheid stoelt daarop en zijn levenslange strijd voor eigen taal en cultuur in het hele gebied waar die taal wordt gesproken: ons eigen Vlaanderen, Frans-Vlaanderen, Nederland en Zuid-Afrika. Hij was een taal-, cultuur- ­en volksnationalist maar dan niet in een partijpolitieke en ook niet in een staatspolitieke zin. Hij had een grondige afkeer van machtsmisbruik en oorlogen maar toch respecteerde hij de door militairen of door diplomaten van machtige mogendheden getrokken staatsgrenzen zoals hij ook alle wettelijk gezag, burgerlijk of kerkelijk, respecteerde. Staatsgrenzen beschouwde hij evenwel niet als eeuwig en voor taal en cultuur ook niet onoverschrijdbaar.

Met zijn veelzijdig talent heeft hij zijn volk gediend als auteur, als spreker en als wijs inspirator, die ook durvend en moedig optrad als hij dit nodig vond. Zo is hij met zijn gezag als schrijver radicaal en onverzettelijk opgetreden telkens als hij de Vlaamse rechten bedreigd zag. We denken hier aan zijn inzet voor Komen-Moeskroen (1962), zijn rol bij de splitsing van de Leuvense universiteit (1966), de verklaring i.v.m. met het Vlaamse karakter van Brussel (1976),  zijn houding bij het sluiten van het Egmontpakt (1978) enz.

Maar ook door zijn geschriften zelf heeft hij van jongsaf velen beïnvloed. We den­ken aan bepaalde gedichten van hem als „Vlaanderen" met de bekende slotver­zen „en schoon en goed willen we u maken/ en uwe vrijheid zien vóór onze dood". En wie kent niet zijn mooi gedicht „Lof van mijn land"?

We verwijzen naar zijn vele artikelen over Vlaamse voormannen en de Vlaamse Be­weging, naar zijn boek over Frans-Vlaanderen onder de titel „Uit ons eigen erf­goed" naar de in- en de uitleiding die hij schreef in mijn eigen boek „Vlaanderen in Frankrijk" enz. We denken ook aan de duizenden brieven en briefkaarten die hij schreef om mensen bij hun inzet te steunen en te bemoedigen. En hoeveel invloed heeft hij niet uitgeoefend door zijn drieduizend en meer (Wie zal ze tellen?) lezingen en voordrachten tot in de verste uithoeken van Vlaanderen, maar ook in het Walenland, Frans-Vlaanderen, Noord-Nederland, Zuid-Afrika of Zaïre. Hij sprak over allerlei onderwerpen en voor welk publiek ook maar het meest over het verleden, het heden en de toekomst van Vlaanderen of over de grote West­vlamingen in wier spoor hij stapte: Gezelle, Verriest, Rodenbach, Streuvels... of nog, en waarschijnlijk het liefst, over Frans-Vlaanderen...

In 1947-48 waren we samen, onder zijn inspiratie en met de medewerking van het Waregemse Kunstverbond en Davidsfonds, met de werking voor dat toen zo goed als onbekende en vergeten stuk van Vlaanderen begonnen. Elders heb ik uitvoe­rig over dit werk geschreven. Ik kan hier dus kort zijn. Ik ben ervan overtuigd dat Frans-Vlaanderen in de onbekendheid zou zijn weggedeemsterd als daar niet uit Waregem na de oorlog het eerste signaal was gekomen van André Demedts, die na een contact met Streuvels op het idee kwam om in 1948 een eerste ontmoeting met Frans-Vlamingen te organiseren.

Dat initiatief van André heeft mijn eigen leven een wending gegeven die ik vooraf niet had kunnen vermoeden. Als kind had ik hem vaak gezien in mijn geboortedorp, dat in zijn romans een centrale rol heeft ge­kregen. Als scholier had ik zijn poëzie en zijn eerste prozawerken verslonden. Als twintigjarige was ik als jonge dichter met hem bevriend geraakt. En voor de rest van mijn leven heb ik gewerkt om zijn droom te helpen realiseren: het voortleven en her­leven van onze taal en cultuur in Frans-Vlaanderen. Twintig jaar lang is André De­medts voorzitter geweest van het langzaam gegroeide Komitee voor Frans-Vlaanderen en tot zolang het in zijn mogelijkheden lag is hij als ere-voorzitter betrok­ken gebleven bij ons werk. Ontelbare keren zijn wij samen in Frans-Vlaanderen op toernee geweest.

Daar is enorm veel uit gegroeid: herleving van het Vlaamse en historische bewustzijn, cursussen Nederlands, allerlei cultuurdagen en ontmoetingen, toneel, tijdschriften... We mogen gerust zeggen dat zonder André Demedts er b.v. geen sprake zou zijn geweest van het bestaan van „Notre Flandre", of van „Ons Erfdeel" of van ,,KFV-Mededelingen" en ook niet van het tijdschrift „Vlaanderen". André Demedts heeft zijn stempel geslagen op het cultuurleven in Vlaanderen. Die blijft onuitwisbaar. We blijven hem gedenken, met dank ook aan zijn goede echt­genote Germaine die dat enorme werk van André mogelijk heeft gemaakt en hem tot zijn laatste uur tot stut en steun is geweest.

Luc Verbeke

(met dank aan Luc Verbeke voor toesturen van KFV-mededelingen van december 1992)

23-03-2006 om 18:35 geschreven door bernard

“KFV-mededelingen” , 33 ann., n° 4 de mars, avril, mai 2006, p. 2

Avant-propos

André Demedts. 1906-2006

° Sint-Baafs-Vijve, 8 août 1906

† Audenarde, 4 novembre 1992

En 1947, il fonda avec Luc Verbeke, le KFV (Comité pour la Flandre Française), pas encore officiel à l’époque, mais déjà en rapide essor et très actif. Il en assuma la présidence de 1947 à 1968 inclusivement, et en fut ensuite président d’honneur.

Il faudrait que 2006 soit une année Demedts, commémorant le centième anniversaire de sa naissance, et qu’elle ne le soit pas seulement à Wielsbeke, Waregem, Nieuport et Courtrai.

Demedts n’avait rien d’un poseur. C’était une personnalité et un visionnaire dont le regard transcendait toutes les frontières : aussi bien entre les conceptions de la vie qu’entre les Etats.

Fils d’une famille paysanne, il fut d’abord fermier et autodidacte dans ses temps libres, puis professeur au collège de Waregem (1921-1937) et de 1949 à 1972 directeur de Radio-Télévision Flandre occidentale, la future BRT2. En 1990, il fut lauréat du Prix Triennal d’Etat de Littérature. Son œuvre littéraire est indissociable de ses convictions et de son engagement concret en matière sociale, religieuse et de promotion de son peuple.

Demedts déploya son activité dans bien des domaines. Il pratiqua notamment la politique culturelle avant la lettre. C’était en outre un moderne au sens le plus noble du terme. Sa chaleur humaine n’avait d’égale que sa gentillesse.

L’influence de Demedts et son talent d’inspirateur s’exprimèrent indéniablement sur bien de terrains. Avec Luc Verbeke, pour qui il fut un mentor, il fonda en 1947 une cellule de travail pour la Flandre française, dont l’influence fut immense et dont on est loin d’avoir tout dit. Il fut aussi le père de la revue Ons Erfdeel (Notre Patrimoine), qui dut sa naissance et son essor aux objectifs et à l’activité du ‘Comité’ de l’époque.

Au cours de la cinquante-neuvième Journée culturelle de la Flandre française organisée par le KFV à Bailleul le 24 septembre 2006 – trois Flamands de France, lauréats du prix André Demedts, lui rendront hommage. C’est que Demedts a durablement marqué de son sceau le KFV : il lui a laissé pour consigne de fournir un travail concret, mais avec la prudence nécessaire, compte tenu du fait que la Flandre française se situe à l’étranger, que les préjugés et les méprises y sont parfois bien grands, par manque d’information correcte. Ce n’est pas moins le cas du reste de ce côté-ci de la frontière. Eviter les paroles grandiloquentes, les parades à drapeaux, pour s’adonner à un travail opiniâtre sur le terrain, en se gardant des illusions quotidiennes.

Ce labeur, nous le continuons sans désemparer… C’est ainsi que – faisant mentir les statistiques qui montrent que la plupart des associations de bénévoles tiennent tout au plus une trentaine d’années – le KFV fêtera en 2007 son soixantième anniversaire.

Dirk Verbeke

secrétaire du KFV / rédacteur en chef des KFV-Mededelingen

dessin à la plume de l’artiste flamand de France Jean-Claude Bottin

vertaling / traduction: Jacques Fermaut

http://home.nordnet.~fr/~jacfermaut

17-03-2006 om 16:15 geschreven door bernard

In het pas verschenen maartnummer van KFV-mededelingen vraagt Dirk Verbeke, secretaris van vzw Komite voor Frans-Vlaanderen en hoofdredacteur van KFV-mededelingen, uitgebreid aandacht voor het André Demedtsjaar 2006. Op de voorpagina van het nummer 4 van de 33^e jaargang van dit tijdschrift prijkt ook de beeltenis van André Demedts. De bladzijden 2, 3 en 4 zijn volledig gewijd aan André Demedts en het André Demedtsjaar. We geven u hier het ‘woord vooraf’ mee, dat staat afgedrukt op bladzijde 2 van dit nummer.

Woord vooraf / Avant-propos

ANDRE  DEMEDTS   1906 – 2006

° Sint-Baafs-Vijve, 8 augustus 1906

┼ Oudenaarde, 4 november 1992

In 1947 stichter, samen met Luc Verbeke, van het toen nog niet officiële maar vlug groeiende, actieve KFV. Voorzitter van het KFV van 1947 tot en met 1968, en dan erevoorzitter.

2006 zou een Demedtsjaar moeten worden, 100 jaar na z’n geboorte, en niet alleen in Wielsbeke, Waregem, Nieuwpoort of Kortrijk.

Demedts was geen poseur. Hij was een persoonlijkheid met visie, over alle grenzen heen: levensbeschouwelijke grenzen, maar ook staatsgrenzen.

Zoon uit een landbouwersgezin, eerst landbouwer en tussendoor autodidact, dan leraar aan het college in Waregem (1921-1937) en van 1949 tot 1972 directeur van Omroep West-Vlaanderen, de latere BRT2. In 1990 werd hem de Driejaarlijkse Staatsprijs voor Literatuur toegekend. Zijn literaire werk is niet te scheiden van zijn sociale, religieuze en volksnationale bewogenheid en zijn concrete inzet.

Demedts was op vele terreinen actief. Hij was o.m. een cultuurpoliticus avant la lettre. Demedts was bovendien modern, in de meest onbezoedelde bete-kenis van het woord. Demedts was ook een warme, goedhartige man.

De invloed van Demedts en zijn inspirerende kracht op velerlei terreinen is onmiskenbaar groot.  Samen met Luc Verbeke, voor wie hij een mentor was en trouwe vriend, startte hij een werking op voor Frans-Vlaanderen, die gevolgd werd door tal van initiatieven in, door en met de steun van het KFV, en die tot op vandaag op heel wat terreinen doorloopt of officieel werd. Hij was trouwens ook de vader van het tijdschrift Ons Erfdeel, dat ontstond en groeide uit de doelstellingen en de werking van het toenmalige ‘Comité’.

Op de 59e Frans-Vlaamse Cultuurdag van het KFV in Belle (Bailleul) - 24 september 2006 - wordt hulde gebracht aan Demedts door drie Frans-Vlaamse Demedtsprijswinnaars. Demedts heeft immers een blijvende stempel gedrukt op het KFV: concreet werken, maar met de nodige omzichtigheid, rekening houdend met het feit dat Frans-Vlaanderen buitenland is, en dat de vooroordelen, misvattingen ter plaatse maar ook aan deze zijde van de grens soms groot zijn, wegens een gebrek aan degelijke voorlichting. Geen grote of hoge woorden, geen vlagvertoon, maar ononderbroken veldwerk, wars van de waan van elke dag.

We ploegen voort… Op die manier - en wars van de statistieken die aantonen dat de meeste vrijwilligersverenigingen het hoogstens 30 jaar uitzingen - zal het KFV in 2007 z’n 60e werkjaar vieren.

Dirk Verbeke

secretaris KFV vzw / hoofdredacteur KFV-Mededelingen

(pentekening van de Frans-Vlaamse kunstenaar Jean-Claude Bottin)

17-03-2006 om 15:17 geschreven door bernard

Bijdrage van Hendrik Ghistelinck verschenen in Het Nieuwsblad en Het Volk op zaterdag 4 februari 2006

 “Vlaanderen  is  hem  dank  verschuldigd”

André Demedtsjaar krijgt vorm

De Waregemse heemkundige Bernard Delange onderneemt een ware kruistocht om de figuur van de Vlaamse literator en culturele voorvechter André Demedts (1906-1992), honderd jaar na zijn geboorte, te belichten. Hij maakte een website en coördineert het overzicht van alle feestelijkheden die dit jaar gepland zijn.in Wielsbeke, Waregem en Kortrijk.

Vooral Wielsbeke plant tal van festiviteiten met onder meer de poëzieavond met werk van Demedts op vrijdag 17 februari in de St.-Bavokerk. Maar ook Waregem wil zijn ereburger extra belichten. Uiteraard brengt de bibliotheek in augustus een ode aan de literator en in het H.-Hartcollege zijn ze hun leraar van toen niet vergeten. „Aan het huis waar hij enkele jaren woonde, aan de Vande Woestijnelaan of in de G. Gezellestraat, komt er allicht een gedenkplaat", verklaart Delange.

Pluralist

„Als Waregem wel eens de hoofdstad van Frans-Vlaanderen wordt genoemd, dan is dit te danken aan André Demedts en Luc Verbeke. In opdracht van het Waregems Kunstverbond organiseerden zij in augustus 1948 de eerste Frans-Vlaamse Begroetingsdag. Dit alles groeide nadien uit tot het Komitee voor Frans-Vlaande-ren (KVF), dat nu al bijna zestig jaar de Nederlandse taal en cultuur in Frans-Vlaanderen promoot en overeind houdt."

Niemand kende André Demedts allicht beter dan „bloedbroeder" Luc Verbeke. „Het was zeker niet simpel om in 1946 op te komen als promotor van de Vlaamse cultuur in Frans-Vlaanderen. André durfde het aan en was nadien voorzitter van het KVF van 1947 tot 1968". Demedts was zeker niet alleen een groot schrijver en dichter. „Hij was vooral een groot mens, die iedereen probeerde te helpen. En bovenal een consequent Vlaming en katholiek, maar met zeer veel respect voor ieders mening. Daarom waren er bij de opening van het Demedtshuis in Sint-Baafs-Vijve (1983) ook vertegenwoordigers uit alle politieke partijen aanwezig."

Het Komitee voor Frans-Vlaanderen brengt hulde aan Demedts tijdens de cultuurdag in het Franse Belle (september). „Drie winnaars van de Demedtsprijs lezen er voor uit zijn werk", besluit Verbeke.

Info: http://blog.seniorennet.be/adjaar

Foto Patrick Holderbeke van echtpaar André Demedts met dochter Hilde in de ouderlijke woning in november 1987.

07-03-2006 om 14:08 geschreven door bernard

Verschenen als Hotspot in Krant van West-Vlaanderen op vrijdag 27 januari 2006

Hij schreef literatuur die herkenbaar was voor ons

„Het is een traditie dat grote culturele en andere figuren speciale aandacht krijgen in het 100ste jaar na hun geboorte. Die weinige keren dat ik André Demedts heb meegemaakt als 'cultuurpoliticus' hebben op mij een enorme indruk gemaakt." Dat zegt Waregemnaar Bernard Delange die met de lancering van een heuse Demedts-website zijn steentje hoopt bij te dragen tot een succesvol activiteitenjaar rond deze veelzijdige cultuurman die 14 jaar geleden overleed.

Bernard Delange is net als Lucien Delange  – Luciens grootvader was Bernards overgrootvader -  lid van de Juliaan Claerhoutkring. Ze hebben zich voorgenomen in dit speciale jaar de figuur van André Demedts te bestuderen. „Daarvan zal een en ander te zien zijn in onze tweejaarlijkse uitgave 'Leiesprokkels' die net dit jaar verschijnt. Er zal een serieus hoofdstuk aan hem gewijd zijn", aldus Bernard, die zich geroepen voelde het trekpaard te spelen om de activiteitencarrousel op gang te trekken. Dat probeert hij te doen met websites (zie onderaan) die als bedoeling hebben de persoon André Demedts honderd jaar na zijn geboorte opnieuw in de actualiteit te brengen. Ze houden tevens een oproep in voor iedereen die dit jaar een activiteit plant rond André Demedts om ze via de website kenbaar te maken.

Bescheiden en gedreven

“Begin de jaren '80 heb ik het geluk gehad hem te ontmoeten bij onder andere een voordracht van het Davidsfonds, de inwijding van een ereteken voor Peter Benoit aan het Damberd in Desselgem en bij een Frans-Vlaamse cultuurdag in Waregem. Zoals bij velen zijn zijn bescheidenheid en gedrevenheid mij altijd bijgebleven. André Demedts sprak je niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk aan. Hij stimuleerde iedereen die hij tegenkwam tot cultuurstudie. Zijn opname bij de eeuwwisseling in de lijst van de honderd verdienstelijkste figuren van de eeuw getuigt van een duidelijke erkentelijkheid van de bevolking voor zijn werk”, gaat Bernard Delange verder in zijn betoog.

School ver van huis

„Ik ben geboren in februari 1935. De tijd dat ik naar de lagere school ging werd veel voorgelezen uit werken van André Demedts”, vertelt Lucien Delange. „Zo herinner ik me bloemlezingen uit gedichten als 'Witte kerstdag'. Van 1947 tot 1949 zat ik in het pedagogisch instituut Sint-Jozef in Zwijnaarde en een van de leraars las elke dag een stukje voor uit het boek ‘Ik wil een dappere kerel zijn’. Dat was een jeugdroman zoals André Demedts er wel meerder schreef, telkens onder het pseudoniem Koen Lisarde. 'Ik wil een dappere jongen zijn' is het verhaal van een jongen die in een school terechtkomt ver van huis. Eigenlijk kon je het perfect toepassen op onze situatie van toen. Het was heel herkenbare literatuur.”

Heilig-Hartcollege

André Demedts verhuisde in 1938 naar Waregem, waar hij op dat moment al een jaar leraar Nederlands en geschiedenis was aan het Heilig Hartcollege. Lucien Delange : „Ik ben in het college terechtgekomen het jaar dat hij naar de toenmalige NIR-BRT Radio West-Vlaanderen is overgestapt om er directeur te worden. Hij was iemand die zijn lessen beheerste. Hoewel hij geen hoger diploma had, mocht hij vanwege zijn bakken literaire kennis toch in de hogere leerjaren lesgeven. Leerboeken waren overbodig. Moet het nog gezegd dat hij ook een bijzonder goed spreker was... In het college ben ik nooit iemand tegengekomen die niet met lof over de persoon André Demedts sprak."

'In de voetsporen van...'

Er zijn zo van die momenten die Lucien Delange altijd zullen bijblijven. „In   1966  woonde  ik  in Den Aert zijn benoeming als ereburger van Sint-Baafs-Vijve bij en in 1978  was ik toehoorder van een spreekbeurt in een organisatie van onze KWB en KAV. Ze hadden hem gevraagd om in het kader van het ‘Jaar van het dorp’ te komen vertellen  over   Sint-Baafs-Vijve. Prompt kwam er een telefoontje vanuit Brussel : cameraploegen van de BRT wilden beelden schieten voor de veelbekeken reportage  ‘In de voetsporen van … André Demedts’.  Die beelden werden nog eens uit het archief gehaald als ondersteuning voor het bericht van zijn overlijden in 1992.“

Ieders mening telde

Volgens Bernard Delange was ook verdraagzaamheid een van zijn bijzondere kenmerken. „Hij was een overtuigde katholiek, maar bij de opening van het cultuurhuis met zijn naam in Sint-Baafs-Vijve op 30 september 1983 waren onder andere politici als Marc Galle (socialist), Karel Poma (liberaal), Hugo Schiltz (Volksunie), Daniël Coens (christendemocraat), provinciegouverneur Olivier Vanneste en vertegenwoordigers uit Denemarken, Nederland, Frans-Vlaanderen en Zuid-Afrika van de partij. Er waren ook heel wat kunstenaars en schrijvers aanwezig waaronder Gerard Walschap.”

Lucien Delange : „Een ander bewijs dat hij openstond voor ieders mening was het feit dat hij bij de uitreiking van de Krijnprijs in 1942 optrad als promotor voor het werk van Louis-Paul Boon. Demedts bundelde enkele van diens losse krabbels tot de roman  'De voorstad groeit'. Het leverde Boon de Krijnprijs op.”

(TVW)

Oproep aan Vlaams minister van Cultuur Bert Anciaux

„André verdient postzegel"

Het ligt ook in de bedoeling van Bernard Delange dit jaar mee te werken aan heemkundige bijdragen over André Demedts in de jaarboeken van De Gaverstreke Waregem en Leiesprokkels Wielsbeke.

Een ander initiatief ketste jammer genoeg af. „In november 2004 diende ik een aanvraag in bij de dienst Filatelie van De Post om André Demedts in 2006 te eren door hem op te nemen in het uitgiftebeleid van dit jaar", wil Bernard Delange nog kwijt. „Het project kon op de steun van onder andere Vlaams minister-president Yves Leterme en de burgemeesters   Georges  Lambrecht (Wielsbeke), Yolande Dhondt (Waregem) en Stefaan De Clerck (Kortrijk) rekenen. Desondanks vonden we geen gehoor bij de bevoegde diensten. Misschien kan Vlaams minister van Cultuur Bert Anciaux alsnog zijn dankbaarheid tonen voor hetgeen André Demedts presteerde voor de Vlaamse cultuur", klinkt het enigszins ontgoocheld.

(TVW)

http://andredemedtsjaar.telenetblog.be

07-03-2006 om 13:31 geschreven door bernard

Verschenen in Het Gouden Blad op 17 januari 2006 in rubriek “Met een Waregemnaerke op schoot”

Persmedewerker en heemkundige Bernard Delange zit in de praat­stoel van het Waregemnaerke en vertelt waarom 2006 voor hem een belangrijk jaar is. "We mogen 2006 zeker als het André Demedtsjaar bestempelen. Het is immers een traditie dat grote culturele figuren speciale aandacht krijgen tijdens hun honderdste geboortejaar. De Waregemse ereburger André Demedts hoort daar zeker bij. Kortrijk, Waregem en Wielsbeke, de plaatsen waar hij leefde en werkte, dra­gen daarbij enige verantwoordelijkheid. Jammer genoeg mislukte een tussenkomst van de burgemeesters van deze gemeenten om in 2006 een postzegel te laten aanmaken rond de figuur van Demedts. Maar we geven de moed niet op. In Wielsbeke hebben ze trouwens reeds een prachtig programma voor dit feestjaar uitgewerkt dat aanvangt met een concert op 26 januari in de St.-Bavokerk en een poëzieavond op 17 februari, waarop Jo Decaluwe (Arca) gedichten van Demedts zal voordragen. En ik twijfel er niet aan dat de stad Waregem, het H.-Hartcollege, de stad Kortrijk en het Komitee voor Frans-Vlaanderen diverse plannen smeden om deze grote Vlaming en innemende man de eer te geven die hem toekomt."

Heemkundige bijdrage

Jo De Mets is bezig met het schrij­ven van een ruime heemkundige bijdrage rond de figuur van André Demedts voor het Jaarboek van Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke. "Want de banden tussen Waregem en de familie Demedts dateren al minstens uit de 16e eeuw. Een voorvader van Demedts was toen officier van Poteghem en zijn familie woonde dan ook in de Vierschare van deze Heerlijkheid. André zelf werd geboren op 8 augustus 1906 op de hoeve "Den Elsbos" in Sint-Baafs-Vijve en was daar nadien ook werkzaam als landbouwer. Hij woonde vijftien jaar in Waregem van 5 september 1938 tot 24 juli 1953, eerst in de Karel Vande Woestijnelaan en daarna in de Guido Gezellestraat. Hij was leraar aan het H.-Hartcollege (1937-1949). Toen hij al directeur was van de West-Vlaamse radio-omroep, verhuisde hij naar de Condédreef in Kortrijk. Hij stierf op 4 november 1992. Dat hij in alle kringen gerespecteerd werd, bleek onder meer tijdens de opening van het André Demedtshuis, op 30 sep­tember 1983. Onder de aanwezigen waren onder meer de ministers Marc Galle (SP), Karel Poma (PVV), Hugo Schiltz (VU) en Daniël Coens (CVP). Er waren delegaties uit Denemarken, Nederland, Frans-Vlaanderen en Zuid-Afrika. Zijn opname in de lijst van de figuren van de 20^e eeuw en de honderd meest verdienstelijke Vlamingen getuigt dat de mensen hem zeker nog niet vergeten zijn."

Leidersfiguur

Achter de beminnelijke, eenvoudige persoon van Demedts stak vooral een sterke leidersfiguur, die zich gans zijn leven onvermoeibaar heeft ingezet voor de Nederlands­talige cultuur. "We zouden hem een cultuurpoliticus kunnen noemen, waarin we het onderdeel 'politicus' dan invullen als een voorbeeldig werker en begenadigd inspira­tor", verklaart Delange. "Hij was een rechtlijnig en helder denker die, gedreven door het algemeen belang van alle geledingen van de bevolking en met visie op de toe­komst, de juiste beslissingen nam. Hij stond, samen met zijn vriend Luc Verbeke, ook aan de wieg van het Komitee voor Frans-Vlaanderen (KVF)."

 Trendbestendig

Demedts was zeker geen man die om het uur van gedacht veranderde. "Hij was een principieel man. Voor zijn culturele verdiensten verwijs ik ondermeer naar de biografie door Rudolf Van de Perre. Demedts was zoveel meer dan een veelzijdig en succesrijk schrijver-dichter, ondermeer in 1990 onderscheiden met de driejaarlijkse Staatsprijs. Hij werd gewaardeerd door alle lagen van de bevolking, omdat hij voor elkeen begrip, respect en een luisterend oor had voor hun bekommernissen en dagelijkse sleur. Als landbouwer, leider bij de kajotters, cultureel stichter en promotor, leraar, directeur, schrijver-dichter, causeur, criticus en cultuurpoliticus (en we zijn nog onvolledig) nam hij het voortouw om de belangen te verdedigen van zijn volk. Hij nam altijd zijn verantwoordelijkheid, ook op het lokale vlak. Zo was hij vanaf 1947 voorzitter van de letterkundige afdeling van het Kunstverbond in Waregem, op voorwaarde dat zijn jonge vriend Luc Verbeke hem als secretaris zou bijspringen. De ver­gaderingen in het kleine lokaaltje in Vaders Woud zouden later leiden tot het ontstaan van het KVF."

Oproep

Bernard Delange twijfelt er niet aan dat zijn oproep niet in dovemans­oren valt. "We openden een site om informatie te bezorgen over dit André Demedtsjaar. Laat dit een oproep zijn tot alle organisatoren die een activiteit plannen in het kader van het André Demedtsjaar. De informatie die mij wordt door­gespeeld, plaats ik onmiddellijk op de site. Ik hoop ook dat heel wat 11 juli-vieringen in het teken van André Demedts zullen staan. En misschien kan de stad Waregem aan de woningen in de Vande Woestij­nelaan en/of de Guido Gezellestraat een bord aanbrengen dat herinnert aan de Waregemse periode van onze ereburger", besluit Delange hoopvol.

Info: http://blog.seniorennet.be/adjaar    en http://andredemedtsjaar.telenetblog.be

Ook rubriek Demedts op http://wareber.linkoverzicht.be

05-03-2006 om 00:00 geschreven door bernard

We zijn twee maand ver in het jaar 2006, dat we ook het André Demedtsjaar mogen noemen. Voor een eerste evaluatie van het herdenkingsjaar vinden we misschien wel de beste omschrijving in de titel “André Demedtsjaar krijgt vorm”, die op zaterdag 4 februari boven een krantenartikel van Hendrik Ghistelinck staat in de weliswaar regionale bladzijden van Het Volk – Het Nieuwsblad. In het artikel staat ondermeer ook de poëzieavond met werk van Demedts aangekondigd, die doorging op vrijdag 17 februari in de Sint-Bavokerk te Sint-Baafs-Vijve. De stijlvolle poëzieavond in zijn geboortedorp was een eerste hoogtepunt in dit nog jonge André Demedtsjaar.

De gemeente Wielsbeke en hier vooral de Stichting André Demedtshuis was heel goed voorbereid op het Demedtsjaar en kon reeds met de jaarwisseling een fraai uitgegeven evenenementenkalender en dito affiche presenteren onder de noemer “100 jaar André Demedts”. Een overzicht van het cultureel hoogstaande aanbod met dertien optredens en acht tentoonstellingen kunt u vinden in onze bijdrage “Uitgebreid programma in kader van André Demedtsjaar in Wielsbeke” van 6 januari op deze website.  Het publiek kon reeds genieten van twee klassieke concerten en de poëzieavond en voor zondag staat nog een koffieconcert geprogrammeerd. Na de poëzieavond in de Sint-Bavokerk ontvingen de zowat 150 aanwezigen een stijlvolle publicatie in vierkleurendruk met de gedichten van André Demedts en de kunstfoto’s die op de achtergrond werden geprojecteerd. Het boekje wordt nog te koop aangeboden in het André Demedtshuis, waar trouwens ook nog een collectie van boeken over en van André Demedts te bekomen zijn.  

André Demedts is ook ereburger van Kortrijk en daar acht men hem volgens de persnota ‘een heel belangrijk figuur’.  Hij heeft er gestudeerd, gewerkt als directeur van de radio-omroep en gewoond. Met een uitgebreide boekenstand wil de Kortrijkse stadsbibliotheek dan ook haar steentje bijdragen aan 100 jaar André Demedts. De bibliotheek toont al de belangrijkste werken van André Demedts gepaard met een overzicht van Demedts’ volledige oeuvre.  De boekenstand met het overzicht van het oeuvre van André Demedts (deels uitleenbaar) bevindt zich vooraan in de volwassenenafdeling van de centrale bibliotheek, Leiestraat 30 in Kortrijk.

Ook in Waregem, waar hij woonde van 1938 tot 1952 en leraar was aan het H.-Harthandelsinstituut, werd André Demedts als ereburger aangesteld. Het André Demedtsjaar al daar al uitgebreid aangekondigd in de pers en er staan dit jaar nog een aantal activiteiten in op stapel.  Voor het H.Hartcollege en –Handelsinstituut, waar André Demedts een geliefd leraar was, konden we hier al een voordracht, de samenstelling van een boekje door leerlingen en een André Demedtstentoonstelling tijdens het derde trimester aankondigen. De bibliotheek volgt met een tentoonstelling en een begeleidende activiteit in augustus. Op 18 augustus belicht Jooris Van Hulle de figuur Demedts als literator. Waregem werkt ook aan een erfgoedwandeling en in dit kader wordt een gedenkplaat aan het huis, waar hij hier woonde, een blijvende herinnering aan zijn verblijf in Waregem. Het zit er ook dik in dat De Zingende Sterren dit jaar een bewerking brengen van “Te veel van het Goede”, een toneelwerk van André Demedts, dat trouwens in december 1961 in Waregem werd opgevoerd in regie van Bert De Wildeman door Kunst en Eendracht.

Daarmee zijn we al aan de te verwachten activiteiten. Ook in Nieuwpoort, waar ze André Demedts destijds eveneens de titel van ereburger hebben toegekend, zijn ze hun ereburger niet vergeten. We weten al van een literaire avond over André Demedts door het Davidsfonds op 29 september 2006 om 20 u. in het Cultuurhuis in Nieuwpoort.  Het Davidsfonds maakte reeds melding van het André Demedtsjaar in zijn ledenblad Omtrent, dat verschijnt over 60.000 exemplaren. Voor het mei-nummer wordt een uitgebreide bijdrage over Demedts aangekondigd.  Op 22 februari publiceerde Tertio in zijn rubriek ‘Doorkijker’ een  bijdrage van Gaston Durnez met als titel “André Demedts”.  Vermelden we hier ook de Demedts-bijdragen van streekradio Rfw in het programma  ‘De Wakkere Wekker’ van zondag 19 en 26 februari. Ze brachten hierin een uitgebreid interview met Griet Delanghe van het André Demedtshuis en de 90-jarige kranige mevrouw André Demedts. 

We mogen hier zeker de hulde niet over het hoofd zien van het Komitee voor Frans- Vlaanderen. In KFV-mededelingen hebben we trouwens onze oproep tot een André Demedtsjaar gelanceerd (ook verschenen  als eerste bijdrage op deze webstek). Onmiddellijk kregen we van secretaris Dirk Verbeke al de mededeling dat op zondag 24 september 2006 in het Frans-Vlaamse Belle (Bailleul), ter gelegenheid van de 59^e Frans-Vlaamse Cultuurdag, een hulde aan André Demedts wordt ingelast door de drie Frans-Vlaamse Demedtsprijswinnaars : Jacques Fermaut, Francis Persyn en Sandrine Demange van het Huis van het Nederlands in Belle.

Tenslotte komen we terug bij de Stichting André Demedts, die nog heel wat activiteiten plant in het kader van het Demedtsjaar. Een hoogtepunt wordt zeker de activiteit op 12, 13 en 14 augustus met ondermeer de theaterproductie “de levenden en de doden” naar André Demedts in een regie van Anton Cogen in de vorm van een ES-battement op podia rond het André Demedtshuis.  Op zondag 17 september volgt daar een erfgoedhappening rond het André Demedts wandelpad en in diezelfde periode is er nog tentoonstelling van kunstenaarsboeken van kunstbedrijven.

Een andere belangrijke datum voor het André Demedtsjaar wordt zondag 26 november met de de uitreiking in Kortrijk van de André Demedtsprijs door de Marnixring. Bij de muzikale omlijsting wordt rekening gehouden met de voorliefde van Demedts voor componist Grieg en voor woordkunst. Voor deze website plannen we dit jaar nog tientallen bijdragen om de betekenis van André Demedts terug op te roepen als auteur, kunstenaar, cultuurpromotor, cultuurpoliticus, leraar, landbouwer, directeur, sociaal ingestelde persoonlijkheid, Vlaming en groot-Nederlander, …  Suggesties hiervoor of passende bijdragen zijn welkom.

03-03-2006 om 05:52 geschreven door bernard

Op zondag 5 maart om 17 uur presenteert de vzw Stichting André Demedtshuis in de reeks koffieconcerten opnieuw een niet te missen topconcert in de stemmige romaanse Sint-Bavokerk te Sint-Baafs-Vijve (Wielsbeke). Op het programma staan twee prachtige en romantische composities. Het virtuoze Spirale Piano Trio brengt het "Trio Elégiaque" van Tchaikovsky en het eerste pianotrio van Mendelssohn.  Het internationale trio kreeg onlangs van Philippe Herreweghe en De Filharmonie van Vlaanderen nog de titel "Jong Talent" toebedeeld.
 

Het Spirale Piano Trio bestaat uit drie jonge musici van vier verschillende nationaliteiten: de Roemeense pianiste Monica Florescu, de Armeens-Russische violist Arman Simonyan en de Russisch-Cubaanse cellist Mackim Fernandez Samodaiev. Het trio trad reeds op in concertzalen als het Paleis voor Schone Kunsten en het Flagey te Brussel, de Bijloke in Gent, het National Center of Arts in Mexico City, e.a.

Hun talent wordt erkend door grote musici als Jozef de Beenhouwer, Igor Oistrakh en Hans Mannes. Het Spirale Trio nam deel aan Meestercursussen Kamermuziek met Thomas Kakuska, lid van het Alban Berg Kwartet, met het Altenberg Trio en het Florestan Piano Trio. Het verrijkt zijn repertoire, dat muziek uit alle genres van klassiek tot hedendaags omvat, steeds verder.

Het trio is laureaat van het Tremplins Festival 2003. Sedertdien toert het trio elke zes maand doorheen Mexico. In 2004 werd hun optreden in het Staatstheater "Esperanza Iris" uitgezonden door de nationale televisie van de staat Tabasco waarbij ze zeer enthousiast onthaald werden door zowel het publiek als de pers. In het programma 100 jaar André Demedts in Sint-Baafs-Vijve brengt het Trio:

Felix  Mendelssohn – Bartholdy – Pianotrio nr 1 OP.49 in D klein.

Pjotr Iljitsj Tchaikovsky – Trio elegiaque Op  50 in A klein.

Ticket: €8, reservatie: Culturele Dienst Wielsbeke, tel. 056 67 32 50, francesca@hernieuwenburg.be. Na het concert wordt een drankje aangeboden in het André Demedtshuis en is er gelegenheid tot een informele babbel met de artiesten.

Tentoonstelling in Demedtshuis

In de tentoonstellingsruimten van het André Demedtshuis in Sint-Baafs-Vijve kunt u in maart kennismaken met het werk van Renaat Meersman (keramiek) en Joke Demeyere (glaskunst). Hoofdthema in het werk van Renaat Meersman (Wakken, 46 j.) is de vragende mens. Hij toont het onzekere, twijfelende individu dat in de verwarring van de hedendaagse tijd op zoek is naar houvast. Zijn innerlijke visie vertolkt hij met geabstraheerde figuren, die wezenloos voor zich uitstaren. Bij voorkeur maakt Renaat Meersman gebruik van pure materies en experimenteert hij met verf, kleur en techniek.

Joke Demeyere (Kortrijk, 43 j.) studeerde af aan Sint-Lucas Gent als meester in de beeldende kunst met optie driedimensionale vormgeving - glaskunst. Sinds 1985 is zij lerares glastechnieken aan het Technisch Instituut St.Joris te Menen. Haar creativiteit combineert ze met de eis van ambachtelijke perfectie. Het materiaal waar Joke Demeyere van uit gaat is het Franse mondgeblazen plaquéglas, waarbij twee glaslagen over elkaar heen geblazen zijn. Het flinterdunne blauwe email leent zich uitstekend om d.m.v. zandstralen met zandkorrels onder hoge druk gedeeltes weg te halen. Voor haar glazen kommen in ‘pate de verre’-techniek (in vorm gesmolten glas) gebruikt zij kristalglas van Val St. Lambert.

Het André Demedtshuis is open op vrijdag, zaterdag en zondag.

28-02-2006 om 06:49 geschreven door bernard

De poëzie-avond André Demedts vorige vrijdagavond in de Sint-Bavokerk van zijn geboortedorp Sint-Baafs-Vijve mag om meerdere redenen bijzonder geslaagd genoemd worden. Het was een stijlvolle avond met een voordrachtkunstenaar die gedichten van André Demedts bracht in het unieke kader van geprojecteerde sfeerbeelden binnen het Romaanse kerkje. De organisatoren van de Stichting André Demedtshuis en de Leeskring Foum vonden ook een ruime belangstelling voor dit evenement in het kader van het André Demedtsjaar.  De zowat 150 geïnteresseerde aanwezigen, waaronder ook mevrouw A. Demedts, waren achteraf ook vol lof over deze stijlvolle  poëzieavond.

Jooris Van Hulle gaf toelichting bij de poëzie van Demedts. Jo Decaluwe bracht een selectie uit zijn gedichten. Fotokring Focus uit Geraardsbergen projecteerde passende kunstfoto’s op de achtergrond. Leen Debode (klarinet) en Arthur Toth (viool) zorgden voor de passende muzikale omlijsting. De aanwezigen kregen op het eind van de voorstelling een kunstzinnige publicatie in vierkleurendruk met de gedichten die op die avond werden gebracht en met de kunstfoto’s die op de achtergrond werden geprojecteerd. Ze konden ook achteraf napraten met de artiesten in het nabijgelegen André Demedtshuis, waar hen een drankje werd aangeboden.

Het André Demedtsjaar is met deze poëzieavond waardig op gang gebracht.  Wielsbeke zelf plant benevens het programma van de Stichting André Demedtshuis nog op 12, 13 en 14 augustus is er om 18 en om 20 uur de theaterproductie ‘De levenden en de doden’  naar André Demedts in een regie van Anton Cogen in de vorm van een ES-battement op podia rond het André Demedtshuis. Op zondag 17 september 2006 is er een erfgoedhappening rond het André Demedtswandelpad.

20-02-2006 om 14:48 geschreven door bernard

De regio Waregem-Wielsbeke beschikt nog over een streekradio met een ziel. We bedoelen dat Radio Fiasco nog een echte streekradio is, die aandacht heeft voor het plaatselijke gebeuren. Elke zondagvoormiddag van 9 tot 12 uur biedt het programma DE WAKKERE WEKKER uitgebreide informatie over wat er in de regio Waregem-Wielsbeke te beleven is op cultureel, sociaal, sportief, politiek, volks, … gebied.  Het André Demedtjaar komt daar de volgende zondagen 19 en 26 Februari ook uitgebreid aan bod.

Zondag 19 Februari is er aandacht voor de reeds geplande activiteiten, dit in een gesprek van Jo De Groot met Griet Delanghe van de Cultuurdienst van Wielsbeke. Op Zondag 26 Februari is er een exclusief gesprek van Jo De Groot met de weduwe Mevrouw André Demedts. Het wordt ongetwijfeld een historische uitzending, die André Demedts opnieuw volop in de actualiteit brengt. Wellicht wordt het een stimulans voor de nationale zenders om dit voorbeeld te volgen…

De erkende streekradio Rfw is te beluisteren op frequentie 107,3  in de regio Waregem-Wielsbeke. Tom Vanhoutte staat in voor de presentatie van dit programma en Lucien De Bels zorgt voor de interviews in de Waregemse regio. De inbreng voor Wielsbeke wordt verzorgd door Jo Degroot. In samenspraak met Stad Waregem kunnen alle verenigingen ook hun activiteiten gratis in het infoblok laten opnemen. De opname loopt voor een ganse week 5 x per dag. Informatie kan per brief opgestuurd worden aan Radio RFW, Markt 20 te 8710 Wielsbeke of per email aan info@rfw.be.

17-02-2006 om 16:24 geschreven door bernard

Mijn moedertaal

Wat is er mooier dan mijn taal,

mijn moeders erfenis,

waarin ik ademhaal

en zij met mij verbonden is,

zo lang zij leeft;

mijn moedertaal in vreugd en leed,

die eeuwen lang gegroeid,

het al in zich bewaart,

in dicht en lied steeds openbloeit

en woorden geeft

aan wat ons al bezielen mag,

het zij in vreugd of leed

ons wezen openbaart,

al zeggend, wat niet ieder weet,

of heeft beleefd.

         André  Demedts

13-02-2006 om 17:58 geschreven door bernard

Een volgende activiteit in het kader van het André Demedtsjaar in Sint-Baafs-Vijve is een poëzieavond met gedichten van André Demedts. Deze avond is een coproductie van de Stichting André Demedtshuis en Leesclub Forum. De selectie van de gedichten gebeurde door  Jooris van Hulle, classicus en recensent voor o.m. Leesidee, Vlaanderen en Poëziekrant. Regisseur-acteur Jo Decaluwe gaat een vijftiental gedichten van André Demedts voordragen.  Tijdens de voordracht in de Sint-Bavokerk worden dia’s geprojecteerd met werk van Stefaan Brodelet.

De avond wordt muzikaal omlijst door Leen Debode (klarinet) en Artùr Tóth (altviool). Het zijn twee jonge virtuoze musici, die ondermeer beide laureaat waren aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Gent. Ze waren reeds te gast in de Sint-Bavokerk met het Chu Trio. Dit ensemble ontstond in 2000 aan de Universiteit voor Muziek van Graz (Oostenrijk), waar ze samen studeerden.

Jo Decaluwe is ere-docent aan de RITS-Erasmushogeschool in Brussel en was te zien in vele theater- en televisierollen. Na zijn studies als regisseur en acteur werd hij in 1968 meteen directeur van het toonaangevende en eigentijdse Gentse Arcatheater. Decaluwe opteerde enkele jaren later (tijdelijk) voor een nieuwe naam, Nationaal Eigentijds Teater (net), die werd kracht bijgezet door een verhuizing naar een nieuwe ruimte in de St.-Widostraat. Na 34 jaar gaf hij de fakkel aan jongeren door. Nu leidt hij met jeugdig gemoed Theater Tinnenpot in Gent (zes zalen).

De diaprojectie wordt gebracht door Stefaan Brodelet van het Centrum Het Centrum voor Beeldexpressie vzw (kortweg CvB). Dit  werd opgericht op 27 juni 2001, als een fusie van de Federatie van Arbeiders Foto- en Kinokringen (FAFK), de Nederlandstalige Amateurcineasten van België (NAB) en de Vlaamse Federatie van Fotokringen (VFF).

Het CvB telt momenteel bijna 5000 aangesloten leden, zowel cineasten als fotografen, die voor de overgrote meerderheid ook zijn aangesloten bij een van de ruim 300 lokale film- of fotoclubs, verspreid over gans Vlaanderen.  De organisatie wil in Vlaanderen hét aanspreek- en steunpunt zijn voor al wie, in groepsverband of individueel, niet-beroepsmatig actief is of wil zijn op het vlak van film, fotografie, video en multimedia. Daarnaast wil CvB een belangrijke promotor zijn van de universele beeldtaal.

De poëzieavond in het kader van het André Demedtsjaar 2006 gaat door op vrijdag 17 februari om 20 u. in de Sint-Bavokerk in Sint-Baafs-Vijve. Tickets kunnen bekomen worden aan 8 Euro bij de Culturele Dienst in Wielsbeke tel. 056/67.32.50, cultuur@hernieuwenburg.be.

Volgende gedichten van André Demedts komen aan bod :

Mijn moedertaal

De wilde kerselaar

Het kerkhof

Zomer

De vijver

Paasleliën

Het oude huis

Kijk ik neer…..

De paarden

Mei

De wilde pruimelaar

De vlakte

Geen heerlijker geel

Vriesganzen

Lof van mijn land

13-02-2006 om 17:52 geschreven door bernard

(Uit interview van Rudolf Van de Perrre door Gaston Durnez in De Standaard 10/11/1984)

Wie kunnen we over André Demedts beter aan het woord laten dan dichter en essayist Rudolf Van de Perre, die in 1984 een uitvoerige studie over zijn leven en werk uitbracht (Rudolf Van de Perre, André Demedts, Stichting Mercator Plantijn Antwerpen). We vonden nog een interview naar aanleiding van het verschijnen van dit boek terug door Gaston Durnez in De Standaard der Letteren van 10 november 1984, waaruit we hier graag letterlijk citeren. Rudolf Van de Perre is de broer van de kunstschilder en Rubens-kenner Harold Van de Perre, van wie de treffende tekening is die we hier in dit blog gebruiken om André Demedts in herinnering te houden.

Volgens Rudolf Van de Perre is de bedoeling van zijn boek de persoonlijkheid van André Demedts als mens èn als schrijver op te roepen zoals ze spreekt uit zijn werk, uit zijn veelvuldige aktiviteiten en publikaties. Meer dan zeventig boeken heeft hij daartoe gelezen of herlezen. De honderden in tijdschriften en kranten verschenen artikels van Demedts heeft hij terzijde  moeten  leggen: die zouden een studie apart vragen. De essentie ervan ligt trouwens vervat in zijn boeken.

“SCHRIJVEN is voor André Demedts in essentie opheldering van het levenslot. Daar ligt het zwaartepunt van zijn betekenis. Ik ken geen auteur bij ons die zo diepgaand bezig is met de meest fundamentele vragen van ons bestaan en die daar ook bevrijdende en verrijkende antwoorden op geeft. Veel van die gedachten heb ik in mijn studie over hem geciteerd, omdat ik ze én als illustratie én als bloemlezing wou gebruiken van de onuitputtelijke rijkdom die Demedts als mens te bieden heeft. Anderdeels ken ik bij ons weinig auteurs met een zo uitgesproken sociaal engagement.

Demedts schrijft in naam van de vernederde en de verdrukte mens. Zijn aanklachten tegen verdrukkers en tegen vormen van onrechtvaardigheid zijn vaak ongemeen striemend. Soms denk ik: Wat voor zin hebben steriele diskussies over rechts en links („what's in a word"?) als ik dit proza lees?  Demedts heeft uitgesproken gekozen voor de (nood)lijdenden, maar zijn sociale bekommernis is ingegeven door een oprechte evangelische inspiratie, die rechtvaardigheid, menselijkheid en naastenliefde voorhoudt. En dan is er nog het ontroerbaarheidsgehalte van zijn werk. Zijn personages spreken aan door hun diep doorleefde menselijkheid. Ik geloof dat autenticiteit het belangrijkste kenmerk van zijn werk is. Ieder woord is als het ware met bloed geschreven."

Paradoksaal

„André Demedts treedt uit mijn studie naar voren als een grote en paradoksale persoonlijkheid", vertelt Rudolf van de Perre. „Eensdeels is er zijn aangeboren melancholie, zijn lijden aan het leven, zijn existentiële weemoed, die hem afkerig maakt van mensenmassa's en het kleinmenselijk gedoe. Anderdeels is daar zijn sociale bekommernis, zijn engagement, zijn oeverloos medelijden met de menselijke staat en met de zwakkeren in de gemeenschap, zijn streven naar een gemeenschappelijk geluksideaal. Dat komt niet alleen tot uiting in zijn woorden, in zijn literair werk, maar ook in zijn daden. Wie het biografisch overzicht doorneemt, zal versteld staan over de onoverzichtelijke reeks van zeer verscheiden aktiviteiten die hij heeft verricht, ten bate van de kulturele en sociale ontvoogding van ons volk.

Treffend vind ik wat hij zelf ergens heeft geschreven over de met hem verwante schrijver Abel Coetzee: eenzaamheid èn sociale gezindheid behoren tot de basisstruktuur van zijn wezen en het is juist de échte eenzaamheid die hem dichter bij de mensen brengt".

In de loop van zijn studie, waar hij meer dan twee jaar aan gewerkt heeft, vond Rudolf van de Perre over het algemeen de bevestiging van het vertrouwde Demedts-beeld, maar ontdekte ook nieuwe of zich duidelijker profilerende facetten. „Om te beginnen: de grote eenheid tussen leven en werk, ook binnen het werk zelf. Heel zijn oeuvre zou je moeten lezen als één koherent geheel, dat de verschillende genres overstijgt. Hetzelfde ideeëngoed is evenzeer aanwezig in zijn proza, poëzie, toneel, als in zijn kritisch werk. Dat uit zich ook in de vorm. In zijn proza ontmoet je heel wat lyrische momenten, in zijn poëzie heel wat epische. Het heeft dan ook geen zin je af te vragen wie nu de beste Demedts is, de dichter of de prozaschrijver. Heel zijn werk is een symbiose, ik zou geen keuze willen maken."

Vergeestelijking

-          Is er ook geen sterke autobiografische inslag in zijn werk?

-          Inderdaad. De persoonlijkheidsstruktuur van Demedts vind je volledig terug in zijn werk. Met dien verstande, dat hij zich tot en met de roman Kringloop om het geluk tot op zekere hoogte identificeert met  zijn hoofdpersonages, daarna met het ideeëngoed dat ze vertolken. Verder werd ik sterk getroffen door de toenemende metafysische draagwijdte, die    met de hoofdtematiek in zijn werk — de problematiek van het geluk — verbonden is.

-          Is hij werkelijk zo zwaarmoedig en pessimistisch als men altijd hoort zeggen?

      - Ja, maar van meet af is er  ook het geloof in een diepere  zingeving  van het  bestaan.  Demedts is ervan overtuigd dat er zich in de mensheid  een langzame groei naar vergeestelijking voltrekt, al kan  dit nog eeuwen duren. (In die  optiek is zijn werk zelfs een il- lustratie van de evolutiemystiek van Teilhard de Chardin). Als basis voor een gemeenschappelijk geluk, stelt hij een rechtvaardiger wereldorde als conditio sine qua non. Op het individuele vlak gelooft hij in de zin van het lijden, dat zijn hoogste bekroning vindt in het persoonlijke offer. Dat is een motief dat eveneens van bij het begin, zij het eerst sporadisch, aanwezig is, maar zich geleidelijk en in een steeds explicieter vorm ontwikkelt. Het in elkaar overvloeien van al deze elementen rond de centrale tematiek van geloof, lijden en offer heeft me het meest getroffen.

-          Sinds lang ben ik ervan overtuigd, dat André Demedts het slachtoffer is van zijn bekendheid als figuur die in het Vlaamse kulturele leven een belangrijke rol heeft gespeeld. Hij is zó bekend, dat men hem  eigenlijk...niet of maar slecht kent. Voor sommigen is hij zelfs een symbool geworden waar ze zomaar in het wilde weg mogen tegen aanschoppen...

-          Ja,   een  aantal   mensen spreekt over hem een (geringschattend) waardeoordeel uit zonder zijn werk te kennen of (goed) te lezen. Ik wil hem als schrijver niet  groter maken dan hij is. maar ik ben ervan overtuigd dat een roman als De levenden en de doden, die ik naar vorm en inhoud als zijn beste werk beschouw, niet misstaat in de Europese literatuur. Was dat boek geschreven door Langasser of Andres bijvoorbeeld, dan zou het ver buiten onze grenzen vermaard zijn geweest. Naar aanleiding van een zijner jongste werken, Geluk voor iedereen heeft Albert Westerlinck gezegd, dat er bepaalde bladzijden in voorkomen die alleen maar door een groot auteur geschreven kunnen worden. Dergelijke bladzijden komen in zijn boeken vaker voor.

Ontvoogding

-          Bent u even lovend over de criticus?

-          Als Demedts alleen maar zijn kritische en essayistische studies had geschreven, was hij   uit  onze  literatuur  niet meer weg te denken. Wij wachten bv. nog altijd op een studie die de gelijkenis kan doorstaan  “De Vlaamsche Poëzie sinds 1918”, daterend uit 1945.

-          Behoort de mening over zijn stroef taalgebruik ook tot de misverstanden
-          Het taalgebruik is zeker niet de sterkste zijde van zijn schrijverschap, maar er is een grote afstand tussen zijn eerste en zijn latere werken. Het heeft geen zin hem te blijven vastpinnen op boeken die meer dan vijftig jaar geleden werden geschreven. Bij eventuele herdrukken worden ze door hem grondig hertoetst. Kenmerken van zijn kritisch werk en van de vele gedachten in zijn proza zijn precies de helderheid en gevatheid van formulering. Zoals hij Teilhard heeft samengevat, zullen het hem maar weinigen nadoen. Wie André Demedts leest, moet ook weten dat bij hem het wat belangrijker is dan het hoe. Anders zou hij geen schrijver zijn geworden.

-          Er wordt hem ook wel eens enige eenzijdigheid in zijn exploratie van het leven verweten.

-          Welke auteur kent geen beperkingen? Nu is het wel zo, dat bv. het seksuele een eerder geringe rol speelt in zijn werk. Ik heb in mijn boek ergens verklaard  waarom. Demedts is altijd zichzelf gebleven, heeft nooit toegegeven aan een bepaalde mode of aan de vraag van de lezer.

Ten slotte is heel zijn oeuvre toegespitst op de ultieme vragen omtrent de laatste van leven en dood. Daaraan is een aantal andere dingen ondergeschikt. Welke auteur bij ons is op die wijze doorgedrongen tot de kern van die problematiek? Ik denk bv. alleen maar aan zijn visie op een van de moeilijkste vragen die we kennen: de zin van het lijden. Graag citeer en bevestig ik (nog eens) de woorden van Albert Westerlinck, die herhaaldelijk heeft getuigd: Demedts is een van de oorspronkelijkste en diepste naturen die ik in mijn leven heb gekend.

-          Is de letterkundige Demedts ten slotte denkbaar zonder zijn flamingantische betekenis?

-          Heel zijn werk is eigenlijk een pleidooi voor de kulturele ontvoogding van ons volk, een pleidooi voor het geven van kansen aan de begaafden uit ons volk, ongeacht uit welke klasse zij afkomstig zijn. Demedts, als goede leerling van Hugo Verriest, heeft altijd op de eerste plaats geloofd in de adel van de geest.

GASTON DURNEZ 
(DS 10-11-1984)

09-02-2006 om 16:53 geschreven door bernard

Geen postzegel voor 100 jaar André Demedts 

Nu er op 23 januari 2006 bij De Post een reeks nieuwe postzegels uitkwam met als thema “Literatuur”, willen we hier ook even onze teleurstelling laten blijken over het niet opnemen hierin van het thema “100 jaar André Demedts”. In november 2004 werd immers bij De Post een reglementaire aanvraag ingediend om een speciale postzegel over André Demedts op te nemen in zijn filatelistisch programma van 2006. De aanvraag werd binnen de voorziene termijn ingediend bij de dienst Directie Postzegels en Filatelie Uitgiften. Directeur Frank Daniëls meldde ons echter met een brief dd. 8 april 2005 dat de suggestie niet kon opgenomen worden, “ondanks het feit dat de leden de suggestie zeker interessant vonden”.

Nu blijkt dat het thema “100 jaar André Demedts” zeker niet zou misstaan in het uitgebreid filatelistisch aanbod van dit jaar. We willen geenszins afbreuk doen aan de verdiensten van de Franstalige schrijver Michel de Ghelderode (1898-1962) of de Vlaamse auteur Herman Teirlinck (1879-1967), maar voor de uitgiften van 2006 mochten ook de zowel literaire als algemeen culturele verdiensten van André Demedts (1906-1992) niet over het hoofd worden gezien. Niets belette de dienst Filatelie trouwens om André Demedts op een ander tijdstip afzonderlijk of in een andere reeks speciaal te herdenken. Het zou misschien te mooi geweest zijn om in België het filatelistisch uitgiftejaar naast de zegel nu van Mozart voor het internationale Mozartjaar (geboortejaar 1756) ook te zien openen met het eerder Groot-Nederlandse André Demedtsjaar (1906).

In het motiverend schrijven werd in november 2004 gevraagd om voor 2006 een postzegelthema te voorzien rond de bekende Vlaamse schrijver en cultuurpromotor André Demedts. Hij werd geboren op 8 augustus 1906 op de hoeve “Den Elsbos” in Sint-Baafs-Vijve (Wielsbeke). Naast zijn veelzijdige literaire en andere (sociale, culturele, …) activiteiten was hij beroepshalve landbouwer op de ouderlijke hoeve van 1921 tot 1937,  nadien tot in 1949 leraar aan de Hogere Technische Handelsschool in Waregem en directeur van NIR-BRT West-Vlaanderen in Kortrijk van 1949 tot 1971. Hij is ook ereburger in de drie genoemde plaatsen, waar hij ook woonachtig was in  Wielsbeke, Waregem en Kortrijk.

“Het werk van André Demedts is voldoende gekend om met mij te oordelen  dat er in het Demedts-jaar een Belgische postzegel moet uitkomen, die herinnert aan deze volkse, beminnelijke sterke persoonlijkheid als cultuurpromotor, literator, causeur e.a. typeringen. Zijn erkenningen tijdens zijn leven zijn al een toonbeeld van zijn verdienste als schrijver en mens. Hij blijft ook in herinnering bij velen als een groot Vlaming, die zich steeds heeft ingezet voor zijn volk, zijn culturele vrienden en alle Vlamingen.”

Zijn algemeen Vlaams en internationaal karakter kan bijvoorbeeld worden geïllustreerd door de aanwezigheid bij de opening van het André Demedtshuis op 30 september 1983 van vier ministers van alle strekkingen (socialist Marc Galle, liberaal Karel Poma, volksnationaal Hugo Schiltz en christen-democraat Daniël Coens), provinciegouverneur Olivier Vanneste en vertegenwoordigers uit Denemarken, Nederland, Frans-Vlaanderen en Zuid-Afrika.

André Demedts heeft ook een onuitwisbare stempel geslagen op het cultuurleven in Vlaanderen. Zonder André Demedts stond aan de wieg van “Ons Erfdeel”, het tijdschrift “Vlaanderen”, Komitee voor Frans-Vlaanderen. Daarnaast waren er zijn honderden gewaardeerde bijdragen voor literaire tijdschriften, zijn duizenden voordrachten, zijn morele steun aan beginnende kunstenaars. Hij blijft daarnaast natuurlijk de auteur van een indrukwekkend oeuvre, waarvoor hij tal van onderscheidingen ontving, o.m. de Driejaarlijkse Staatsprijs van de Vlaamse Gemeenschap ter bekroning van zijn schrijversloopbaan. Voor zijn opmerkelijke cultuurpolitieke activiteit werd hij ook meermaals gehuldigd en onderscheiden. Voor bijkomende informatie vonden de leden van de commissie in bijlage biografische gegevens, bibliografie en bronnen.

Tussen de aanvraag in november 2004 en de bijeenkomst van de bevoegde commissie werd  de aanvraag ook politiek ondersteund met afzonderlijke ondersteunende nota’s van de burgemeesters George Lambrecht van Wielsbeke,  Yolande Dhondt van Waregem en Stefaan Declerck van Kortrijk. Ook minister-president Yves Leterme ondersteunde de aanvraag voor een speciale postzegel van André Demedts in 2006. Minister van Cultuur Bert Anciaux is niet ingegaan op ons verzoek om het project te ondersteunen.

Over de mogelijke reden van afwijzing tasten we in het duister... Wel is het duidelijk dat er federaal momenteel geen gunstig politiek klimaat heerst om hulde te brengen aan een groot Vlaming.

01-02-2006 om 06:34 geschreven door bernard

De Stichting André Demedtshuis presenteert dit jaar in het kader van “100 jaar André Demedts” ook twee koffieconcerten op zondag  om 17 u. in de Sint-Bavokerk. Volgende zondag 5 februari brengt de zeer virtuoze en internationaal gewaardeerde altviolist Michael Kugel een romantisch en gevarieerd programma. Hij wordt begeleid aan de piano door de eveneens internationaal gewaardeerde Mireille Gleizes. Op het programma staatnaast een originele compositie van eigen hand, nl. de “Suite in Memoriam Shostakovich”, ook “Carmen Fantasie” van Georges Bizet/Franz Waxman en muziek van Georges Onslow, Charles de Beériot en August Baron  von Münchhausen.

Altviolist Michael Kugel  werd geboren in de voormalige USSR. Hij studeerde viool aan de Beethoven Muziekschool en aan het Conservatorium te Kharkov. Nadien studeerde hij altviool bij Y. Kramarov aan het Leningrad (St.Petersburg) Conservatorium. In 1975 won hij de Eerste Prijs in de internationale Altvioolwedstrijd te Budapest.  In de USSR was hij solist van de Filharmonische Organisatie van Moskou, het ‘Mosconcert’ en professor aan het Tchaikovsky Conservatorium van Moskou. In 1996 vestigde hij zich in ons land en momenteel is hij professor aan de Koninklijke Conservatoria te Gent en te Maastricht.

Als solist trad Michael Kugel op met vele symfonieorkesten overal te wereld in belangrijke concertzalen zoals het Concertgebouw te Amsterdam, de Berlin Philharmonic Hall, het Théâtre des Champs-Elisées te Parijs, De Wigmore Hall in Londen, De Carnegie Hall in New York, de Victoria Hall in Genève, de Osaka Symphony Hall ( Japan) en het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel. Hij dirigeerde ook meerdere kamerorkesten en participeerde aan ontelbare internationale Festivals en was jurylid van tal van internationale wedstrijden. Het vakblad “The Strad” noemde hem in 1998 al één van de grootste virtuoze strijkers van de eeuw. Hij nam een twintigtal platen en cd’s op met virtuoze muziek en talrijke vioolsonates. Hij verrijkte het altvioolrepertoire met meerdere transcripties en eigen composities en is ook auteur van twee naslagwerken over meesterwerken van de instrumentale muziek. Een hele eer dus voor de stichting André Demedtshuis om hem in Sint-Baafs-Vijve te kunnen programmeren in de Sint-Bavokerk.

Pianiste Mireille Gleizes behaalde de Eerste Prijs aan het Koninklijk Conservatorium van Gent en zette haar studies verder aan de Koninklijke Conservatoria van Brussel en Bergen en aan het Staatsconservatorium te Minsk (USSR).  Met de grootste onderscheiding behaalde ze het hoger diploma voor piano. Drie lerars hebben haar geholpen haar natuurlijke virtuoze aanleg te ontplooien: Valery Afanassief en Mikhaïl Faerman, beiden Eerste Laureaten van de Koningin Elisabethwedstrijd, en de componist, pianist en pedagoog Piotr Lachert. Ze gaf reeds tal van concerten in Europa, de ex-USSR, Bosnië, Canada, Brazilië en Mexico. Mireille Gleizes werkte ook mee aan diverse opnamen voor radio, CD’s en filmmuziek. Haar solo-Cd met muziek van de grootste componisten van de Nieuwe Consonante Muziek werd enthousast onthaald.

Na het concert wordt een drankje aangeboden in het André Demedtshuis, waar er gelegenheid is tot een informele babbel met de artiesten.  Deze maand loopt daar een tentoonstelling van de jonge kunstenaar Isabelle Bossuyt. Ze is van opleiding textielontwerpster. Haar interesse voor textiel is bron voor inspiratie wat betreft kleur en materie in haar schilderijen. Stukken stof worden in haar schilderijen verwerkt en vormen zelfs het uitgangspunt van een werk. Isabelle Bossuyt brengt zowel meer abstracte werken als figuratieve, waarbij elegante vrouwen centraal staan. De vernissage gaat door op vrijdag 3 februari om 20 u.  Het Demedtshuis is open op vrijdag, zaterdag en zondag van 14 u. tot 17 u. en ook op zondagvoormiddag van 10 tot 12 u. Tijdens de week kan de tentoonstelling bezocht worden op aanvraag. Tel. 056/67.32.50 (kantooruren) of 056/60.79.05 (openingsuren).

31-01-2006 om 06:38 geschreven door bernard

Jozef Deleu in “Ons Erfdeel”, 36^e jg, nr 1, 1993, blz 107.

Afscheid van een leermeester

Bij de dood van André Demedts (1906-1992)

           Toen de Vlaamse dichter, romancier en essayist André Demedts zestig jaar werd, heb ik geprobeerd in dit tijdschrift zijn betekenis als cultuurpoliticus onder woorden te brengen (Ons Erfdeel, 10e jg, nr.1, september 1966). Nu hij op 4 november 1992, na een langdurige ziekte, is overleden, is het zinvol te herinneren aan de belangrijke rol die hij heeft gespeeld bij de oprichting van Ons Erfdeel.

            Mijn eerste contact met André Demedts had plaats in 1955, toen ik hem als debutant overstelpte met mijn eerste geschriften. Hij reageerde op de hem zo eigen begrijpende en vriendelijke manier. Ik ontmoette hem voor het eerst in de loop van dat jaar. In een brief van 19 december 1956 schreef hij me dat hij een jonge man zocht die zich los van partijpolitieke overwegingen wilde inzetten voor een nauwer contact met de Frans-Vlamingen. Meteen inviteerde hij me bij hem thuis voor een bijeenkomst van het „Comité voor Frans-Vlaanderen" op 29 december 1956. „Als u dat niets zegt, kom ik er niet meer op terug", schreef hij. Het zei me wel iets, hoewel ik niet vertrouwd was met de toenmalige actie voor Frans-Vlaanderen en evenmin familiale of persoonlijke bindingen had met de Vlaamse Beweging. Misschien heeft het feit dat mijn vader afkomstig was uit Rijsel daarin onbewust een rol gespeeld.

            Op deze bijeenkomst werd mij gesuggereerd contact op te nemen met jonge intellectuelen uit mijn streek en Frans-Vlaanderen in verband met de oprichting van een tijdschrift dat de aandacht zou vragen voor de Frans-Vlaamse problematiek en tevens de culturele samenwerking tussen de Nederlandssprekenden zou bevorderen.

            Samen met vrienden van de studentenclub van mijn dorp ben ik aan het werk gegaan. Het eerste nummer van Ons Erfdeel, dat toen ook nog Notre Patrimoine heette, verscheen in augustus 1957. Het telde twintig bladzijden, de oplage bedroeg 250 exemplaren en het vertoonde verder alle gebreken van een door enthousiaste, maar jeugdige amateurs geredigeerde periodiek. André Demedts schreef er het belangrijkste artikel voor, maar ondertekende het niet. Hij maakte de publikatie van het eerste nummer ook financieel mogelijk. Het avontuur dat ieder tijdschrift is, kon beginnen. Vanaf het tweede nummer traden ook drie Nederlanders toe tot de redactie. De teerling was hiermee geworpen: Ons Erfdeel zou langzamerhand een algemeen-Nederlands cultureel tijdschrift worden.

            Met grote belangstelling en voorzichtig enthousiasme volgde André Demedts dè ontwikkeling en de groei van het blad. Jarenlang verzorgde hij een rubriek „In de rand", waarin hij op pragmatische wijze de noodzakelijkheid van een gemeenschappelijke taal- en cultuurpolitiek voor ons taalgebied aanprees. Tijdens onze maandelijkse ontmoetingen legde hij steeds opnieuw de nadruk op het pluralistische karakter van het tijdschrift. In die dagen was dat, zeker in Vlaanderen, opvallend. Daarom ook heb ik hem bij zijn overlijden „de meest vrijzinnige katholiek" van Vlaanderen genoemd.

            Toen uit het tijdschrift Ons Erfdeel in 1970 de Vlaams-Nederlandse „Stichting Ons Erfdeel" groeide, aanvaardde hij het ere-voorzitterschap van de raad van bestuur.

Meer dan dertig jaar was André Demedts een onbaatzuchtig raadsman en leermeester. Bovendien heb ik hem al die jaren als een fijngevoelige en fidele vriend mogen ervaren. De vreugde om alles wat hij heeft betekend, verleent aan het verdriet om zijn dood de glans van de blijvende dankbaarheid.

jozef Deleu

Hoofdredacteur

Afgevaardigd-Bestuurder „Stichting Ons Erfdeel".

Jozef Deleu in “Ons Erfdeel”, 36e jg, nr 1, 1993, blz 107.

 (met dank aan Jozef Deleu voor akkoord met overname)

29-01-2006 om 00:13 geschreven door bernard

2006 blijkt een jaar te zijn waarin verschillende kunsttakken een grootmeester te vieren hebben. Zo viert de muziekwereld Wolfgang Amadeus Mozart en de beeldende kunsten grootmeester Rembrandt Van Rijn. Op vlak van literatuur vieren we 100 jaar André Demedts. Voor Kortrijk een heel belangrijke figuur. Demedts heeft er gestudeerd, gewoond en is er uiteindelijk ereburger geworden.

Met een uitgebreide boekenstand wil de stadsbibliotheek in Kortrijk dan ook haar steentje bijdragen aan 100 jaar André Demedts. De bibliotheek toont de belangrijkste werken van André Demedts gepaard met een overzicht van Demedts’ volledige oeuvre. André Demedts werd geboren op 8 augustus 1906 in Sint-Baafs-Vijve en woonde tot er tot 1938 op de ouderlijke hoeve “De Elsbos”. Na zijn studies aan het Sint-Amandscollege (1919-1921) in Kortrijk was hij werkzaam op de hoeve.

Demedts studeerde maar een korte periode aan het Sint-Amandscollege omdat de oudste zoon op de hoeve onmisbaar was. Toch is die korte tijd aan het college belangrijk geweest. Als leerling schreef hij al korte teksten en toneelstukjes voor het schoolblad “De Knotse”. In 1937 werd hij leraar aan het H.Hartcollege in Waregem. Het jaar daarop huwde hij en ging hij in Waregem wonen. Op verzoek van directeur-generaal Jan Boon aanvaardde Demedts in 1949 de benoeming tot diensthoofd van de gewestelijke omroep West-Vlaanderen van de toenmalige BRT.

Demedts verhuisde naar de Condédreef 21 in Kortrijk en bleef tot 1971 diensthoofd van de

BRT-radio West-Vlaanderen. Demedts werkte gestaag verder aan zijn omvangrijke oeuvre.

Het werk van André Demedts speelt zich meestal af op het platteland. De personages die hij ten tonele voert zijn meestal nauw betrokken bij hun omgeving en vergroeid met de gemeenschap rondom hen.

André Demedts was een creatieve duizendpoot. Naast proza schreef hij ook jeugdboeken,

theaterstukken en literatuurbeschouwing. De jeugdboeken schreef hij onder het pseudoniem Koen Lisarde. Hij debuteerde in 1929 met de dichtbundel “Jamijnen”. Verder schreef hij ook psychologische romans met een sociaal-religieuze achtergrond zoals “Voor de avond valt”, “De ring is gesloten” en “De levenden en de doden”. Zijn eerste jeugdboek verscheen onder de titel “Ik wil een dappere kerel zijn”.

Demedts was niet alleen auteur, maar ook redacteur van meerdere letterkundige tijdschriften zoals "Ons Erfdeel", "Dietsche Warande en Belfort" en "Vlaanderen". Voor zijn werken ontving Demedts diverse prijzen en onderscheidingen. In 1990 ontving hij de Staatsprijs als bekroning voor zijn hele oeuvre. Na een slepende ziekte overleed André Demedts te Oudenaarde op 4 november 1992.

De boekenstand met het overzicht van het oeuvre van André Demedts (deels uitleenbaar)

bevindt zich vooraan in de volwassenenafdeling van de centrale bibliotheek, Leiestraat 30 in

Kortrijk.

26-01-2006 om 15:35 geschreven door bernard

Gelegenheidsvers

'k Heb Lieze weergezien. Zij stond stil in de regen.

Toen ik haar riep, bewogen haar oren verrast;

zij kwam naar mij toe; vertederd ging ik haar tegen,

zij wreef met haar kop, ruw pakte ik haar manen vast.

Mijn paard, zei ik haar. Zijt gij nog altijd in leven ?

Weet gij nog wel hoe jong en hoe wild gij toen waart ?

En waar, vroeg zij mij, zijt gij tot nog toe gebleven,

waar is het beter voor u, dan hier bij uw paard ?

Ik ben niet thuis, gaf ik toe. Ik leef onder mensen,

ik vermoed dat ik voor hen niet goed genoeg ben;

ik doe wat ik kan; naar 't schijnt zal ik eerlang wensen :

sta mij toe dat ik niets van de mensen meer ken.

Ontdekken en leren is goed; alles verleren

is beter; 't geeft soms de rust die 'k nimmer gewon.

Dan zal ik waarschijnlijk tot u weer kunnen keren,

of zou 't spreekwoord geen waar zijn: na regen komt zon ?

Is alles leugen wat wij ons wijs lieten maken,

is er niets dan geklets en gescharrel om baat ?

Is er buiten geknoei en bedrogen geraken

geen heil voor onze menselijke edele staat ?

Waar gaat gij nog heen, druipend, alleen in de regen,

zoekt gij nog iets dat eens een begoocheling bood?...

Er is maar één waarheid, wij gaan lachend haar tegen,

ach Lieze, mijn beest, er is geen thuis dan de dood.

                         André Demedts

Uit: Verzamelde Gedichten, Uitgeverij Orion, Brugge, 1976.

Ook in Ons Erfdeel, 36e jg, nr 1, september 1993,

naast 'afscheid van een leermeester'  van Jozef Deleu.

26-01-2006 om 14:03 geschreven door bernard

LOF VAN MIJN LAND

LOF ZIJ HET LAND  WAAR IK GEBOREN BEN

EN OOK ZAL STERVEN NAAR GODS WIL

HIER GROEIT GEEN BOOM

HIER LIGT GEEN STEEN

DIE IK NIET KEN

HET LAND IS TROUW

AAN IEDEREEN DIE HET BEMINT

NOEM MIJ EEN VRIEND

NOEM MIJ EEN VROUW

WIER LIEFDE NIET EEN EINDE VINDT

ER IS ALLEEN MIJN LAND DAT BLIJFT

OM IN TE SLAPEN ALS HET LEVEN ZELF

VERLOREN DRIJFT

VERLIEZEN IS ONS LOT

EN DAN VERLOREN GAAN

VRAAG VAN MIJN HART NIET MEER DAN SCHUIM EN AS

IK SCHIMP SOMS OP MIJ ZELF

OMDAT IK ONBEREKENBAAR EN  ONVOLDAAN,

GELIJK EEN KERENDE HERFSTWIND WAS.

DIT LEEDVERMAAK IS SCHRIJNENDER DAN VEEL VERDRIET

NU IK ALLEEN NOG OM MIJ ZELVEN LACH

NIET OM DE DINGEN MEER

EN OM DE MENSEN NIET.

ALLEEN MAAR OM DIEN ANDERE IN MIJ,

DIE ZICH AAN LAND NOCH LUCHT GEWENT

EN ALDOOR AAN 'T VRAGEN BLIJFT

OF ER GEEN ANDER LAND BESTAAT

DAT HIJ VEEL BETER KENT

                       André Demedts

Het gedicht is onderwerp van  de gedenkplaat naast het André Demedtshuis in Sint-Baafs-Vijve

Gedicht is ook geplaatst op www.kortrijkwatcher.be , rubriek "actuele stadsblog" op 22.01.06

23-01-2006 om 00:31 geschreven door bernard

André Demedts werd geboren op 8 augustus 1906. De Stichting van het André Demedtshuis wil dit 100^e geboortejaar luisterrijk opfleuren met een aantal opmerkelijke activiteiten rond het leven en werk van André Demedts. Hij die, zoals hij het verwoordt in zijn gedicht ‘De rozen’, “blij kon zijn om niets”, zou er monkelend-afwijzend bij gestaan hebben.  Monkelend, omdat hij er hoe dan ook veel plezier zou aan beleefd hebben en dankbaar aanvaardend zijn medewerking zou hebben verleend, afwijzend omdat dit nu allemaal toch niet hoefde…
 

Conform aan de levensopvatting van André Demedts dat de mens de hem hier toegemeten tijd in de eerste plaats dient te gebruiken om gelukkig te zijn, wil de Stichting in het Demedtsjaar 2006  zoveel mogelijk mensen laten delen in de vreugde die André Demedts steeds heeft willen overbrengen naar al wie hem onringde. Ooit schreef Demedts : “Wat zijn we zonder levende waarheid? Wat als er geen hart in klopt, als er geen mens achter staat ?”

Een greep uit de activiteiten die op stapel staan en waaraan nu reeds heel wat mensen en verenigingen hun medewerking hebben toegezegd : een toneelopvoering van Anton Cogen, een expositie van beeldende kunstenaars die ook met het woord bezig zijn, de opvoering van een mysteriespel, een poëzieavond met het begeleidende diavoorstelling, en veel concerten. 
 

Het eerste concert in de reeks optredens rond de viering van 100 jaar André Demedts wordt ons gebracht volgende donderdag 26 januari om 20.30 u. in de Sint-Bavokerk door het kamerensemble Contrasts. Het gereputeerde internationale ensemble bestaat uit Katy Sebestyén, Dana Protopopescu, Freddy Arteel en Ervin Schiffer.  Op het programma staat werk  van Jean Baptiste Loeillet (Trio sonate in F dur), Franz Schubert (Adagio en Rondo), Frederic Devreese (Benvenuta suite), Bernard Baert (Divertimento Allegro), Rimsky-Korsakov (Kwartet in Bes). Tickets zijn vooraf te bestellen bij de Culturele Dienst Wielsbeke tel. 056/67.32.50 of via cultuur@hernieuwenburg.be.

Freddy Arteel is één van de Belgische topklarinettisten. Hij was 25 jaar soloklarinettist bij de Filharmonie te Antwerpen en sedert ’77 docent aan het Koninklijk Conservatorium te Gent. Naast het ensemble Contrasts is hij ook verbonden aan het Belgische klarinettenkwartet en het Antwerpse houtblazerskwintet. In 1993 was hij directeur van het Internationale Klarinettenfestival te Gent, met 700 klarinettisten van over de hele wereld.

Katy Sebestyén uit Hongarije is docent viool aan het Koninklijk Conservatorium te Brussel en aan het Conservatorium van Brabant in Nederland. Ze is verbonden  aan het prestigieuze Koningin Elisabeth Kapel. Ze is de oprichter en dirigent van de Sebestyén Strings en een lid van het Haydn String Quartet.  Ook is ze concertmeester van de European Philharmonic Orchestra.

Dana Protopopescu uit Roemenië is een buitengewone pianiste met een schitterende carrière. Ze liet zich ook opmerken door de originele interpretatie van de muziek van de film ‘Benvenuta’ van de Belgische cineast André Delvaux. Momenteel is ze docent aan het Koninklijke Conservatorium te Brussel en is een veelgevraagd concertpianiste in binnne- en buitenland.

Ervin Schiffer uit Hongarije is één van Europa’s grootste altviolisten, pedagogen en kamermuziekcoaches. Hij is docent altviool aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam en het Koninklijk Conservatorium te Brussel. Daarbij is hij ook verbonden aan de prestigieuze Koninging Elisabeth Kapel. Hij is artistiek directeur van de internationale ‘Cours de Musique’ in Morges, artistiek adviseur van het Sebestyén strijkorkest en coach van het Nationaal Jongeren orkest van Spanje en de Belgische Youth Philharmonic. 

20-01-2006 om 06:31 geschreven door bernard