Het blijft verbazen hoe makkelijk een betoging van niks groot uitgemeten wordt in de media. Vandaag weer een pagina in De Standaard over relschopperij van enkele tientallen heethoofden (citaat) zaterdag in Malonne. Een foto van bijna een halve pagina toont een jongeman die een paal met een straatnaambord over nadarafsluitingen naar de politie gooit en dit uiteraard terwijl de camera's draaien. De actievoerder voelt zich ongetwijfeld een grote held. Maar zo'n kerel kan aan de hand van foto's en filmbeelden toch geïdentificeerd worden en voor de rechter gebracht?
De burgemeester van Namen is de herrie in Malonne flink zat. Bij herhaling heeft hij ook laten horen wat die herrie zijn stad allemaal kost. Maar je zou denken dat een deel van de kosten toch op iemand verhaald moet kunnen worden. Als er zaken vernield worden, dan moeten de organisatoren van de 'protestacties' toch de rekening gepresenteerd kunnen krijgen? Het is wellicht ook tijd dat de burgemeester alle acties verbiedt. Van meet af aan was duidelijk dat extreem rechts een dikke vinger in de pap van de protesten had.
De Standaard schrijft dat zaterdag een delegatie van La Nation heethoofden opriep om Michelle Martin uit het klooster te halen en haar te lynchen. Hoe heet dat? Aanzetten tot moord? Is dat niet van dezelfde orde als een tweet rondsturen die oproept een Albanees te zoeken om Martin te doden? Ik hoop dat het gerecht in Namen even snel een pv opstelt tegen La Nation als het gerecht in Antwerpen dat deed tegen Verstrepen.

De Nieuwsbrief van Knack die vanmorgen in mijn mailbox valt, bevat een stuk van Rik Van Cauwelaert met als titel De superieure reactie van moeder Eefje Lambrecks. Ik kan de lectuur ervan aanbevelen aan iedereen die zich bij de nu ongetwijfeld erg nakende vervroegde vrijlating van Michelle Martin en de hele heisa errond betrokken voelt.
Van Cauwelaert looft zeer terecht de houding van Rachel Vanderhoven, de moeder van Eefje, zoals ze die tot uitdrukking bracht in een verklaring die volledig verloren ging in het gekwaak van degenen die vonden en vinden dat Martin beter van deze aardbodem kan verdwijnen. Die verklaring luidde als volgt:

Er zijn regels opgesteld om de individuele rechten van burgers te beschermen tegen het optreden van de overheid. Helaas profiteren daar ook mensen van die daar strikt genomen geen recht op hebben, maar daarom moet het hele systeem niet worden afgeschoten. Als Martin aan de wettelijke voorwaarden voldoet, gelden die regels ook voor haar en moeten wij dat kunnen respecteren.

Verder hekelt Van Cauwelaert alweer zeer terecht de houding van de politici die nu de moed niet opbrengen om te verdedigen wat ze zes jaar geleden tot stand brachten: de wet op de strafuitvoeringsrechtbanken. Integendeel, de dames en heren politici hadden nu forse kritiek en vonden en vinden dat er alweer aan die wet geprutst moet worden. Kortetermijnvisie geïnspireerd door de emoties van de dag. Het zou te kort door de bocht zijn om te zeggen: de emoties van de straat, maar de straat speelt zeker mee in de houding van de dames en heren politici. En het waren en zijn niet de backbenchers (met uitzondering van Renaat Landuyt) die zich lieten horen, nee, nee: minister van Justitie Turtelboom, minister van Economische Zaken Vande Lanotte, tot en met premier Elio Di Rupo!

De conclusie van Van Cauwelaert is dat de moeder van Eefje Lambrecks in haar eentje blijk geeft van meer rechtszin dan de verzamelde Wetstraat.

Morgen beslist Cassatie dus of Michelle Martin naar het clarissenklooster van Malonne kan, maar daar bestaat eigenlijk weinig twijfel over. De Standaard heeft alvast 'onze redactrice' naar Malonne gestuurd om er enkele quotes van inboorlingen te verzamelen. Ik hou mijn hart vast, staat er boven het bewuste artikel. Het is een uitspraak van de uitbaatster van een krantenzaak die niet durft te voorspellen wat er gaat gebeuren. Ach, er lopen natuurlijk overal heethoofden rond, en in Wallonië zeker. Maar 'onze redactrice' heeft ook nog een uitspraak ontlokt aan een andere inboorling, een 67-jarige man (bij wat oudere mensen wordt vaak de leeftijd vermeld). Hij begrijpt al dat protest niet. In een rechtsstaat zijn de regels voor iedereen hetzelfde, zegt hij. Waarom moeten ze anders zijn voor de ex-vrouw van Marc Dutroux? En hij verdedigt de clarissen die Martin een tweede kans willen geven. Ze proberen te leven volgens hun christelijke waarden, dat bewonder ik, voegt de man er nog aan toe. De stem van het gezond verstand, wijze woorden van een man die de leeftijd bereikt heeft om wijs te zijn. En ook nog een koninklijke naam blijkt te dragen: Albert Leroy! En als de zondagsmis in het kooster weer openbaar zal zijn, gaat hij dan naast Michelle Martin zitten, wil 'onze redactrice' nog weten. Het antwoord van de man is kort en krachtig: Je m'en fous.
Waarom zou 'onze redactrice' (of de koppenmaker van dienst) de woorden van de 'krantenboerin' boven haar stuk hebben gezet en niet die van Albert Leroy?

Het is bekend dat de misdaad in het grensgebied van West-Vlaanderen met Noord-Frankrijk bloeit. Om de haverklap lees je over ramkraken in West-Vlaanderen door Franse daders, maar je leest maar zelden iets over opheldering van misdrijven. Wat ik recent in de nieuwsbrief van de Krant van West-Vlaanderen las tart bepaald de verbeelding. Stefaan Cottyn, de baas van de transportfirma Transcot in Menen, is samen met enkele werknemers een bij hem gestolen trekker in Tourcoing gaan ophalen. Eerst had hij geprobeerd, zoals ieder normaal mens dat zou doen, om de zaak te laten regelen door de politie. Helaas, de politie kon niets doen. De Belgische politie kon niet ingrijpen op Franse bodem, de Franse gendarmerie constateerde dat de trekker niet internationaal geseind stond en zag zich derhalve verplicht de zaak blauwblauw te laten. (Wie de Fransen een beetje kent, weet hoe dol ze zijn op een ingewikkelde bureaucratie. Het ontbreken van een stempeltje of een documentje, ook al alles zonneklaar is, verlamt hen.)  En let wel: indien de gestolen trekker wel internationaal geseind was geweest, dan was het ding opgehaald en naar een veilige plaats gebracht voor sporenonderzoek, dit alles op kosten van de eigenaar. Of wat dacht je? Cottyn heeft het zeer terecht over Absurdistan. Op deze manier maakt de politie zich in elk geval overbodig. Misschien moet de bedrijfsleider om deze gang van zaken aan te klagen wat stampij maken, een groep mensen warm maken om in Brussel te betogen en dan op audiëntie gaan bij de blauwe minister van Justitie. Andere mogelijkheid: eens aankloppen bij de burgemeester van Kortrijk. Was die in een recent verleden ook niet minister van Justitie? Misschien kent hij nog de weg om de politiediensten aan weerskanten van de grens aan te sporen om hun job naar behoren in te vullen.

In de avondupdate van Knack.be valt te lezen dat de Antwerpse advocaat John Maes de hele hetze rond de mogelijk vervroegde vrijlating van Michelle Martin kafkaiaans vindt. Hij merkt ook op dat het systeem van de strafuitvoeringsrechtbanken er juist in 2006 gekomen is in de nasleep van de zaak Dutroux, juist om ongefundeerde vervroegde invrijheidstelling te vermijden. Wel, wel, denk ik, waarom is dat niet eerder naar voor geschoven? Had geen enkele journalist dat beetje kritische zin in zijn linkse of rechtse kleine teen om dat eens voor de voeten te gooien van degenen die momenteel staan te roepen dat vervroegde invrijheidstelling alweer op een andere manier moet georganiseerd worden? Het is een bekende tactiek: als er een beslissing genomen wordt die je niet zint, dan roep je maar dat het systeem van beslissen niet deugt en dat het hervormd moet worden, en dan uiteraard op zo'n manier dat het je wel zint.

Wat ik hier in vorige notities zei over de affaire MM en vooral over de pogingen om de vervroegde vrijlating van de ex van Dutroux te verhinderen, is ook terug te vinden in een bijdrage van Bert Anciaux op zijn blog gisteren. Ik proef de wrange smaak van wraak en het ontkennen van de essentie van onze rechtsstaat, schrijft hij en dat is de spijker op de kop. Hij haalt ook uit naar minister van Justitie Turtelboom die liet horen dat zij de slachtoffers meer bij de strafuitvoering wil betrekken. Hij noemt dat electoraal toeteren en hij zal wel niet helemaal ongelijk hebben. De Open VLD lijkt het permanent nodig te vinden om met forse uitspraken de media te halen. Of dat electoraal zal lonen is nog maar zeer de vraag. De Somers-stijl heeft bij de liberalen blijkbaar de bovenhand: veel, vaak en luid kwaken, nultolerantie, lik-op-stukbeleid, kort op de bal spelen, luisteren naar 'de mensen', dat soort dingen. Een overdreven ijver om zich te profileren als dé fatsoenlijke bestuurspartij bij uitstek.
De slachtoffers betrekken bij de strafuitvoering, bij vervroegde invrijheidstelling rekening houden met mogelijke volkswoede... Andermaal, ik moet er niet aan denken. Overigens, volkswoede, wat is dat? Enkele duizenden mensen die in Brussel betogen, is dat genoeg om van volkswoede te spreken? Volkswoede kan vrij makkelijk opgewekt en georganiseerd worden. En is dat niet wat de heren Marchal, Lambrecks en Lejeune doen, gesteund door de media? Straf, strafuitvoering en ook vervroegde invrijheidstelling, het moet allemaal zo objectief mogelijk kunnen gebeuren. Emoties moeten daarbij verbannen worden.

De affaire MM is nog niet van de baan. We kunnen dus nog even doorgaan, al is het niet de bedoeling om dat tot vervelens toe te doen.
In het jongste DS Weekblad zijn de gasten voor de zomernachtsessie in Villa Hellebosch (zowat het beste dat De Standaard in de komkommertijd brengt) Mieke Van Hecke en Etienne Vermeersch. Uiteraard komt de affaire MM ter sprake. Vermeersch kan niet geloven dat MM spijt heeft van haar wandaden, wat volgens haar advocaat en de strafuitvoeringsrechtbank wel het geval is. Voor hem had ze het anders moeten aanpakken. Bij de eerste mogelijkheid van vervroegde invrijheidstelling had ze een brief moeten schrijven naar de familie van de slachtoffers waarin ze haar spijt betuigt en meedeelt dat ze nog vrijwillig in de cel zou blijven omdat ze beseft dat het nog te vroeg is voor de vrijheid. Had ze dat gedaan en had ze dan bij twee derde van haar straf vrij willen komen, dan zou Vermeersch hoogstpersoonlijk vader Marchal zijn gaan overtuigen. Dat is nobel van de man, maar ik vrees ook naïef. Als er een ding duidelijk is de laatste tijd dan is het wel dat de families van de slachtoffers van Dutroux het liefst zouden hebben dat MM van deze aardbodem verdwijnt. En ik kan dat ook volkomen begrijpen: de slachtoffers van Dutroux en co zijn ook van deze aardbodem verdwenen. Hun lot is onherroepelijk. Juist daarom moet men oppassen met de wijze waarop men nabestaanden van slachtoffers bij het vervroegd vrijlaten van een of meer daders betrekt. Wraakgevoelens mogen geen rol spelen bij de beslissing tot vervroegde vrijlating, maar het is zeer menselijk dat je die koestert als je kind vermoord werd.
Nee, het moedige pleidooi van Mieke Van Hecke voor mededogen is me liever. Een wereld zonder enig mededogen met de zwakheden van de mens is niet leefbaar.

Duizenden tegen Martin, kopt vandaag De Standaard. Zo'n 5000, dat is inderdaad duizenden, in het meervoud. Een hele pagina besteedt dat blad aan een verslag over dat gebeuren waarbij de betogers - o grote verdienste - de hitte trotseerden op een van de warmste dagen van het jaar. Geen enkele kritische noot valt er in het hele verslag te bespeuren, of het zou de vraag moeten zijn of er in dit land echt niets veranderd is sinds de tijd van Dutroux. Kleine dingen, aldus Jean-Denis Lejeune, maar justitie functioneert nog steeds niet naar behoren. Verder weet de man ook te vertellen dat de manifestatie niet alleen betrekking heeft op de slachtoffers van Dutroux en co, maar dat het om alle ouders en kinderen gaat. Kijk es aan. Maar het scanderen van 30 jaar is 30 jaar verwees toch wel naar een zeer concreet persoon. In een democratie moeten manifestaties en betogingen uiteraard kunnen, ook als ze eventueel niet gevolgd worden door een onderhoud met deze of gene minister. Maar wat mij gevaarlijk lijkt is een rechtspleging en een strafuitvoering à la tête du client. De leider van Sharia4Belgium die ridicule onzin uitkraamt en oproept tot geweld moet niet anders aangepakt worden dan een oproerkraaier uit eender welke andere extremistische groep. En de wet kan niet anders zijn voor Michelle Martin, hoe afschuwelijk haar misdaden ook mogen geweest zijn, dan voor eender welke andere medeplichtige aan moord. Duizenden mensen die op straat komen, in casu zo'n 5000, legitimeren niet dat de beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank van Bergen teruggedraaid zou worden, en nog minder dat het klooster van de arme klaren in Malonne blijkbaar permanent politiebewaking nodig heeft.
De Standaard vertelt ook niets over de achtergrond van de betogers die zondag in Brussel achter onder anderen Marchal en Lejeune aanliepen. Een senator van het Vlaams Belang mag wel zonder meer in de steeds meer naar populisme overhellende krant laten horen dat er geen andere politici aanwezig zijn omdat ze immers allemaal boter op het hoofd hebben. Zou dat niet meer dan kort door de bocht zijn?

Daar is ie dus weer, de voormalige bisschop van Brugge Roger Vangheluwe. Althans er loopt een nieuw onderzoek nadat iemand klacht tegen hem heeft ingediend met de bewering dat hij jaren geleden door Vangheluwe is aangerand. Nog voor een onderzoeksrechter goed en wel met zijn werk is begonnen, worden er al hele krantenpagina's aan deze  nieuwe zaak gewijd. Zo gaat dat in onze spektakel- en sensatiemaatschappij. Advocaten beschouwen de media steeds meer als een verlengstuk, of als het 'voorgeborchte' van de rechtszaal. Via allerhande verklaringen in de media bereiden ze al heel snel en handig de verdediging van hun cliënt voor. Gisteren liet ook de advocaat van Vangheluwe, meester Joris Van Cauter, van zich horen. Tegen zijn zin, beweerde hij, maar de manier waarop zijn cliënt publiek aan de schandpaal wordt genageld loopt de spuigaten uit, dus was er geen andere weg meer dan ook in de media zijn stem te verheffen. Aldus geschiedde, en het moet gezegd: er steekt heel veel waarheid in zijn betoog. Een leuke bijkomstigheid voor de advocaat is ongetwijfeld dat zijn naam breed in vele media komt, wat de bloei van zijn kantoor zeker zal bevorderen, zoals dat ook het geval is voor zijn confraters. En natuurlijk vallen er vandaag, een nieuwe dag en een nieuwe krant, reacties op de reactie te lezen, van bijvoorbeeld advocaat Walter Van Steenbrugge, de advocaat van het 'nieuwe' slachtoffer, maar ook van de in dit soort zaken onvermijdelijke Renaat Landuyt, scherpslijper bij uitstek. De boodschap van de SP.A-politicus: meester Van Cauter, dien een klacht in voor laster en eerroof als alles wat over uw cliënt wordt beweerd onwaar is. Veel nuttiger dan een opiniebijdrage te schrijven! En misschien denkt rooie Renaat wel: laat opiniebijdragen maar aan mij over, ik weet beter dan wie ook waar het om gaat. Eigenlijk is Renaat best in zijn nopjes want de nieuwe klacht tegen Roger Vangheluwe heeft het debat weer doen opleven over seksueel misbruik van minderjarigen, de verjaring van zulke feiten en het vermoeden van onschuld, schrijft hij. Het is waar: het was al enige tijd stil rond de gewezen bisschop van Brugge. Ik vermoed dat Renaat daar last van had. En o ja, Renaat is ook advocaat.

La Belgique sous choc. Die kop las ik op een reclamebord voor Paris Match en dat slaat uiteraard op de mogelijke vrijlating van Michelle Martin. Zou het waar zijn, ons land sous choc? Die indruk heb ik niet meteen, maar goed. Jean Lambrecks is met het sturen van een deurwaarder naar de clarissen van een wat kale reis thuisgekomen. Veel verborgen schatten lagen er niet op de zolder van het klooster. Maar de man wijkt niet. Hij schrijft nu brieven naar aartsbisschop Léonard en laat niet na om via de media te laten horen wat de gemijterde antwoordt. Lambrecks voorziet de reactie van kerkelijke zijde ook graag van zijn commentaar. Met zo'n kluif zijn de media heel gelukkig. Gefundenes Fressen.
De aartsbisschop zal ongetwijfeld rekening gehouden hebben met de mogelijkheid dat zijn brief in de openbaarheid zou gebracht worden. Maar is het verstandig om in die onverkwikkelijke zaak zijn stem te laten horen? De kerk is momenteel slecht geplaatst om zich uit te spreken over zaken van kindermisbruik. Hoogleraar Rik Torfs wees daar vorig weekend in De Standaard al op. En passant stelde hij ook dat de moedige houding van de clarissen klopt omdat ze vertrekt vanuit een evangelische overtuiging. Zo is dat ook nog eens een keer, maar dat wordt uiteraard door velen niet begrepen. Een evangelische overtuiging, is dat niet iets van lang geleden? En vooral iets voor wereldvreemde, naïeve zielen?

De mogelijke vrijlating van Michelle Martin en haar opvang bij de clarissen van Malonne: het gaat om een ernstige zaak zou je denken. Toch krijgt het hele gebeuren zo langzamerhand een soapgehalte. Het is en het blijft zo: als je kind vermoord wordt, in welke omstandigheden dan ook, wordt je een onherstelbaar onrecht aangedaan. Dat je dan verlangt dat de moordenaar een echt levenslange straf krijgt, waarbij hij/zij als het ware van deze aardbodem verdwijnt, is zeer menselijk. Oog om oog, tand om tand, zeker in zo'n geval. Ik zou niet anders denken en handelen. Maar anderzijds is de wet de wet - dura lex, sed lex - en die moet voor iedereen gelijk zijn. Een wetgeving à la tête du client, ik moet er niet aan denken. Een wetgeving die op straat gemaakt wordt, een strafuitvoering die meebepaald wordt door mensen met (al of niet terechte) wraakgevoelens, daar past een redelijk denkend mens voor.
Dat de ouders Marchal met de nonnen van Malonne gaan praten, prima. Maar is het nodig dat meteen na afloop van het onderhoud de inhoud ervan al aan de media doorgegeven wordt?  Met alle spraakverwarring vandien overigens, waarbij men veel vragen kan stellen, zowel over de bedoelingen van de ouders Marchal als over de werking van de media.
Vader Lambrecks stuurt een deurwaarder naar Malonne om wat oude meubelen op te sporen. Hij beseft dat die dingen wellicht geen waarde hebben, maar het gaat om het principe, zegt hij zelf. Je vraagt je toch af of mensen die inderdaad levenslang hebben door het verlies van een kind toch niet enigszins voor al te drieste reacties behoed moeten worden.