Irene Scheepers nam deel aan de Wereldjongerendagen in Lissabon. Dit is haar verslag.
-------------
Op zaterdagochtend 20 juli 2023 stapte ik samen met een groep van ongeveer twintig jongeren op het vliegtuig naar Lissabon voor de wereldjongerendagen (WJD). Alhoewel de WJD zelf een week later zouden beginnen, op maandag 31 juli, begon ons voorprogramma die dag al. Samen met deze groep jongeren en twee Jezuïeten namen wij namelijk deel aan het internationale voorprogramma MAGIS.
We brachten de eerste twee dagen van ons verblijf in Lissabon door in de MAGIS-Villa, oftewel een school van de Jezuïeten. We sliepen, jongens en meiden gemengd, in een grote sporthal, en brachteen de rest van de tijd door op het sportveld, waareenpodiumwas gebouwd. Een dag zag er als volgt uit: opstaan en ontbijt, gevolgd door een ochtendgebed op het sportveld, vaak was dit een geleide meditatie en een aandachtspuntje om die dag extra moeite in te steken, dan waren er allerlei workshops rond het geloof in alle facetten van het leven, zoals in een internationale samenleving, in het zicht van de klimaatcrisis, ten tijde van oorlogenz. n de late namiddag vierden we een grote eucharistie, waarin alle aanwezige Jezuïeten hun albe aantrokkenenmeevierden. Een dag eindigde met een examen, ofwel een bezinning over de dag en hoe wij, als christenen ons steentje hebben bij gedragen, wat we morgen beter willen doen en waar we God of de Heilige Geest herkend hebben.
Geïnspireerd door de leer van Ignatius van Loyola, de oprichter van de orde van de Jezuïeten, beleefden we een zeer spirituele week. We deden elke dag een MAGIS-cirkel, waarin we aan de hand van een (Bijbelse) tekst bezonnen over onze dag en ons leven thuis. Op dit soort momenten, door echt naar elkaar te luisteren, leerde ik zowel mezelf als mijn vrienden – want dat zijn ze geworden tijdens deze weken – écht kennen.
Na deze twee dagen werden we onderverdeeld in experimenten. Jezuïeten moeten deel uitmaken van de gemeenschap, dus waren er vijf sociaal relevante thema’s waarrond experimenten zijn opgezet. Deze onderwerpen waren arts and cultures, ecology and environment, faith and spirituality, solidarity and service en pilgrimage and journey. Aan de hand van een enquête werden we verdeeld over deze experimenten, telkens samen met jongeren uit een drietal andere landen. Zo vertrok ik zondagnacht samen met 9 andere Belgen, een delegatie van La Réunion en enkele deelnemers van Zambia en Zimbabwe, naar Madrid waar we rond het thema ecologie zouden werken.
Eén van herinneringen die mij het meest is bijgebleven, is het moment waarop we op onze bus stonden te wachten om naar Madrid te gaan. We zaten met deze groep van 20 jongeren, om 2 uur ’s nachts te wachten. We kenden elkaar nauwelijks en er was een serieuze taalbarrière aangezien de mensen van La Réunion weinig Engels kenden, maar de tijd vloog voorbij. We zongen internationale popliedjes en speelden typische kampspelletjes. Voor een buitenstaander leek het alsof onze groep al lang samen op reis was en er al echte vriendschappen gesmeed waren. Een begeleidende Jezuïet zei achteraf dat hij heel erg onder de indruk was van onze energie en de moeite die we erin staken om er samen het beste van te maken, in lijn met de Christelijke spiritualiteit.
Enkele hoogtepunten van het experiment waren de vele natuurwandelingen, het zwemmen in een bergmeertje (zie foto), het werken in een ecologische moestuin die enkele vluchtelingen zowel een onderdak als een stabiel inkomen bood, een gesprek met een inheemse vrouw van Peru, haar visie op de natuur en de bijdrage van de kerk aan het kolonialisme. We deden dit alles in het kader van de encycliek Laudato Si, die de paus schreef om het klimaatprobleem aan te kaarten en waarin hij ook opriep om dit in samenwerking te doen met de jeugd, met andersgelovigen, met de natuur, met de slachtoffers…metelkáár.
Maar het meest indrukwekkende waren de MAGIS-cirkels, omdat we hier, in kleinere groep veel dieper zijn ingegaan op onderwerpen die voorbij kwamen tijdens deze dagen. Zowel inhoudelijk verbonden aan ecologie, als meer existentiële zaken. Welke plaats hebben de mensen in de schepping? En welk recht, maar vooral welke verplichting hebben wij om voor de natuur te zorgen? Dit soort gesprekken Zwemmen in een bergmeertje onder het motto van ‘de natuur leren kennen en appreciëren’, wat vooral ijskoud was … kwamen naarmate de week vorderde ook steeds meer aanbod tijdens activiteiten, maaltijden en rustmomenten, omdat ze ons allemaal verwonderden. Geloof wordt samen en in dialoog beleefd en dat heb ik hier heel sterk ervaren. Thuis mis ik soms andere jongeren, met dezelfde idealen en dezelfde drang naar het betekenisvollere, het méér (hetgeen ook de betekenis is van MAGIS in het Latijn; meer, beter). Waar ik thuis heel erg kan twijfelen of weinig bezig ben met deze zoektocht, voelde het in Madrid en in Lissabon belangrijk en zonatuurlijk. Het motto van MAGIS 2023 was Creating a hope filled future. Dit thema kwam veel terug; tijdens de homilieën, in de liedjes die we zongen en in onze MAGIS-cirkels. In de plaats van ons blind te staren op het feit dat het klimaat verandert en dat er veel mensen sterven aan de gevolgen van deze verandering, kozen de Jezuïeten die met ons mee waren ervoor om te kijken naar hoe deze veranderingen tegelijkertijd het beste in mensen naar boven brengen. We keken naar alle initiatieven die klimaatslachtoffers helpen, we luisterden naar elkaars problemen en deelden onze eigen problemen en oplossingen. We zochten samen naar oplossingen. Want een hoopvolle toekomst wordt samen gecreëerd, dat heb ik zeker geleerddezeweek. Ik heb vele bijzondere mensen leren kennen, vele vrienden gemaakt. Het mooie aan mijn experiment in het bijzonder waren de mensen. Onze begeleidende Jezuïet was een heel open man. Zo hebben we tijdens een busrit een oprecht gesprek gehad over de problemen die enkelen van ons ervaarden met het geloof in een god als wezen, als bestaande entiteit.
Daarnaast heb ik zelf vele gesprekken met hem gevoerd over zaken thuis en in mijn dagelijkse leven die me dwars zaten, of waar ik geen raad mee wist. Hij bood niet alleen een luisterend oor en een verbinding met het spirituele, maar hij gaf ook concrete, wereldse raad en advies vanuit de wetenschap en eigen ervaring. Deze Jezuïet was voor mij één van de meest inspirerende mensen die ik ontmoet heb. Hij was oprecht betrokken bij iedereen die hij tegen kwam en was altijd bereid om te luisteren en om raad te geven, maar tegelijkertijd deed hij mee met zwemraces in het water en zingen. Tijdens de eucharistie kon je hem altijd vinden, want het was die ene Jezuïet met de breedste glimlach.
Na ons experiment keerden we terug naar de MAGIS-villa om uit te wisselen met de Belgen van andere experimenten, en om samen de feestdag van de heilige Sint-Ignatius van Loyola te vieren. Dit alvorens ons in de echte wereldjongerendagen te storten.
We voegden ons bij de Belgen van de andere voorprogramma’s. Zo’n fantastisch diepgaande eerste week bleek moeilijk te evenaren. Alhoewel deze week super goed georganiseerd was, had ik het gevoel verloren te lopen in de massa. Tijdens MAGIS waren me met 2000 in de villa, of in groepen van 20 op de experimenten. Dat zorgde voor veel persoonlijk contact en mogelijkheden tot gesprek. In de stad was een uitgebreid programma georganiseerd, waarin we zelf konden kiezen wat we deden. Er waren dagelijks vele conferenties, gebedsmomenten, vieringen van het geloof in de vorm van zang en toneel, of spellen rond belangrijke christelijke thema’s. Het was volledig aan jezelf om te kiezen wat je wilde doen. Dat was natuurlijk fijn na een drukke week, maar langs de andere kant zorgde het voor veel minder contact met de medepelgrims, immer koos je zelf, of in kleine groep, wat je die dag ging doen. Hierdoor werden de echte gesprekken een stuk minder.
Er waren echter ook hele leuke momenten. Een absolute aanrader is het bijwonen van de gezamenlijke missen, zoals de openingsmis en de zendingsmis. Het is enorm indrukwekkend om samen met jongeren van over de hele wereld in de open lucht, eucharistie te vieren en te zingen. Dat gevoel kwam tot een hoogtepunt tijdens de laatste twee dagen. We wandelen met de hele groep van onze verblijfplaats tot aan het strand. Hier verzamelden zich anderhalf miljoen (!) jongeren op het veld om samen de nacht door te brengen, op matjes en slaapzakken. Letterlijk schouder aan schouder aangezien we alle matjes tegen elkaar moesten leggen omdat er zo weinig plaats was.
De avondmis op zaterdag zal ik nooit vergeten. De paus sprak ons toe over hoop en over het geloof. Terwijl we daar allemaal op onze knieën zaten, opkijkend naar de nachtelijke hemel en luisterend naar de Paus, was ik zeker niet de enige bij wie de tranen loskwamen. Ik voelde me tegelijk zo alleen en zo verbonden met al deze mensen, en alle mooie, confronterende en verdiepende ervaringen en gesprekken van die week kwamen voorbij. Ik was zo nietig, maar de volledige groep van anderhalf miljoen mensen bestond uit allemaal individuen, net als ik, en samen maakten we dat het hele veld volzet was, samen. Moe maar voldaan stonden we De Belgische delegatie. zondagochtend op, en begonnen onze wandeling naar de luchthaven. Erop terugkijkend is het een ervaring die ik nooit zal vergeten en die me zeker ook gesterkt heeft in mijn persoonlijke ervaring van het geloof en mijn visie op de wereld, namelijk één van hoop. De twee weken hadden zijn ups en downs, maar ik had nog nooit zo’n oprecht geïnteresseerde groep jongeren ontmoet, naar wie ik wilde luisteren en die echt naar mij wilden luisteren, waar we om elkaar gaven. Het besef dat dit twee dagen later ten einde zou komen trof me diep. Ik heb een enorme persoonlijke reis doorgemaakt, waar ik, en iedereen die ik heb leren kennen gedurende deze dagen, veel sterker, zelfzekerder en vooral hóópvoller ben uitgekomen.
De wereldjongerendagen bijwonen is zeker iets dat ik elke jongere aanraad. Iedereen, zowel iemand die sterk betrokken is in het geloof als een agnost, zal zich er thuis voelen en ervaren hoe het is om deel uit te maken van een groter geheel, al dan niet geschapen door een God, en hoe het is om hieraan bij te dragen.
Irene Scheepers
22-10-2023, 16:32
Geschreven door Parochie Sint-Martinus
|