De boerderij van Sil de Strandjutter uit de TV-serie
FRIEND'S FOTOARCHIEF 3
FOTO'S ZIJN DE SLEUTEL NAAR DE HERINNERING
11-10-2007
GRONINGEN- Martiniziekenhuis - Beeldhouwwerk
In de begroting van een omvangrijk bouwwerk is steeds een bedrag opgenomen voor een kunstwerk, dat vervolgens bij zo'n bouwwerk wordt geplaatst. Ook bij het Martiniziekenhuis is een kunstwerk opgericht, dat op de volgende pagina op een zuil van nadere uitleg is voorzien.
Wellicht heel toepasselijk deze foto met het oog op de komende verhuizing in de maand december, waarin Oud & Nieuw wordt gevierd. Hier komen het oude en het nieuwe ziekenhuis bij elkaar.
In 1979 werd het oude Rooms Katholiek Ziekenhuis verlaten om het spiksplinternieuwe Martiniziekenhuis in gebruik te nemen. Op deze luchtfoto is duidelijk te zien, dat het gebouwencomplex nog temidden van braakliggende grond in het zuiden van de stad Groningen ligt. Op de foto hieronder uit 2007 is duidelijk te zien dat de ontwikkeling van dit gedeelte van de stad niet heeft stilgestaan.
Op deze foto, die onlangs in het Dagblad van het Noorden stond afgebeeld, is duidelijk waarneembaar wat er in de afgelopen twee jaren is gerealiseerd. Aan de onderzijde van de foto strekt het nieuwe Martiniziekenhuis zich over een straatlengte in twee delen uit. Op het middenterrein dat daardoor is ontstaan zal tuinaanleg plaatsvinden, een ruimte waar 'lopende patiënten' kunnen recreëren. Het nieuwe Martiniziekenhuis zal in december a.s. door de beide ziekenhuizen in gebruik worden genomen.
De begroting van het Rooms Katholiek Ziekenhuis op de volgende twee pagina's uit 1899 geeft een tijdsbeeld weer uit een computerloos tijdperk toen de gulden nog een gulden was! Vergeljk de bedragen maar eens met de huidige.
Hoewel het nieuwe ziekenhuis veel groter was dan het oude, vonden er ook in Helpman spoedig uitbreidingen plaats, maar zelfs dat bleek niet voldoende.
In 1979 werd daarom verhuisd naar een nieuw complex in Groningen-Zuid.
Doordat het Oude RKZ op de nominatie stond om gesloopt te worden, dreigde er van het gebouw weinig meer over te blijven dan de uit de voorgevel gehaalde eerste steen. Krakers wisten dit echter te voorkomen ( het is het grootste bestaande krakerspand van ons land) en zo is er aan de Verlengde Hereweg nog steeds een herinnering aan de vroegere Rooms Katholieke Ziekenverpleging. Foto: De centrale gevelpartij met de hoofdingang. Helaas stond er een auto voor de deur, die ik er beslist niet bij wilde hebben.
Het initiatief tot een Rooms Katholieke Ziekenverpleging wordt genomen door deken W.F.A. Elsen en pastoor M. Glaudemans. Het vinden van verplegend personeel heeft wat meer voeten in de aarde, maarElsen slaagter in zes zusters van de Tilburgse Congregatie der Zusters van Liefde van O.L.V. Moeder van Bramhartigheid te strikken en op 28 januari 1898 gaat de Instelling van Weldadigheid onder den naam van Onze Lieve Vrouwe Behoudenis der Kranken, zoals het RKZ officieel heet, van start.
Vier jaar later besluit het bestuur van de Rooms Katholieke Ziekenverpleging met algemene stemmen een bouwplan van een pand voor betalende patiënten, lijdende aan tijphus, wondroos en kroep aan te nemen.
De nieuwe ziekenhuisafdeling dreigt in 1916 alweer plaats te moeten maken. Eerst denkt men dit op te lossen door nieuwbouw te plegen op de oude locatie.
Pastoor Eppink is het daarmee niet eens. Hij vindt het beter om in Helpman in het zuiden van de stad een geheel nieuw ziekenhuis te bouwen. Daar op de Hondsrug is volgens hem goedkoop te bouwen omdat geen fundering nodig is en het is met de tram maar tien minuten vanaf de Grote Markt..
De officiële opening van dit nieuwe ziekenhuis vindt plaats in 1925.
Foto: Het Rooms Katholiek Ziekenhuis in de wijk Helpman.
Het centrale deel van de voorgevel heeft een monumentaal karakter met een natuursteenomlijsting bij de ingang en twee koperen glas-in-lood lampen in Art Déco-stijl.
De ontvangsthal met de balie voor opname en informatie. Op de onderstaande foto is de camera 180 graden gedraaid om het restauratiegedeelte in de hal in beeld te brengen.
Het Diakonessenhuis, gezien vanaf het terrein, dat thans in gereedheid wordt gemaakt voor de aanleg van een nieuwe wijk in het zuiden van de stad Groningen. Aan de omgeving is al wel te zien, dat men doende is om het terrein bouwrijp te maken.
De stad Groningen kende in het verleden een drietal ziekenhuizen, namelijk het Algemeen Stads en Provinciaal Groninger Ziekenhuis (ASPGZ) , het Rooms Katholiek Ziekenhuis (RKZ) en het Diakonessenhuis. Het ASPGZ werd in de volksmond het 'Grote Ziekenhuis' genoemd en was gelieerd aan de Rijksuniversiteit. Na een jarenlange, grondige ver- en nieuwbouw kreeg dit ziekenhuis de moderne naam van Universitair Medisch Centrum Groningen.
Het RKZ opende haar deuren in 1897 aan de Hereweg en betrok in 1979 een compleet nieuw ziekenhuis onder de nieuwe naam 'Martini-ziekenhuis'. Het Diakonessenhuis vestigde zich aan het eind van de 19e eeuw in een gebouw aan de Praediniussingel en betrok later een nieuw ziekenhuis in het zuiden van de stad Groningen.
In 1991 fuseerden deze twee ziekenhuizen met de bedoeling om gezamenlijk in een nieuw te bouwen ziekenhuis op het grondgebied van het Martiniziekenhuis de fusie gestalte te geven. In december van dit jaar zal de grote verhuizing plaats vinden en zal het Diakonessenhuis worden afgebroken. Op het immense terrein verrijst daarna een nieuwe stadswijk in het zuiden van de stad. De eerste werkzaamheden vinden hier inmiddels plaats. Wij wonen in een straat met uitzicht op het Diakonessenhuis en vanuit het raam van de bovenverdieping meende ik deze foto voor het nageslacht te moeten bewaren.