WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                                    over  -en in

                                                                 ANTWERPEN

DEEL 1 : langs de SCHELDE

              Na dat we praktisch alle standbeelden, gedenkplaten, graffiti op gevels, straatnaamborden allerlei, beschermde gebouwen en monumenten, enz... behandeld hebben, gaan we met deze rubriek trachten te achterhalen wat de "wetens -en bezienswaardigheden" zijn in onze koekestad.  We zullen trachten ze per stadsgedeelte te behandelen.

              De vermelde gegevens hebben we teruggevonden op de site van "Wikipedia" en de boeken "ANTWERPEN door het oog van de stadsgidsen" en "Gids voor Oud-Antwerpen" van George Van Cauwenbergh.

              Natuurlijk beginnen we met de rivier 

DE SCHELDE  :  Wist U dat ! 

              - ze een breedte heeft van 350 meter en bij lage tij een diepte van 8 meter.                                                                                                                                                                   

                - dat ze als een slagader door het hartje van Antwerpen loopt  en uit een legende blijkt dat                     de schippers aan de reus Antigoon tol moesten betalen om de stroom te mogen                                   oversteken en als zij dit niet deden, hun hand afgehakt werd en in de Schelde geworpen.  

               - dat misschien de naam Antwerpen is ontstaan uit de "hand" en "werpen".

               - dat volgens een andere versie de naam "Antwerpen" is afgeleid van "werp" wat pier                             betekent, die ongeveer ter hoogte van het Steen lag. 

               - dat de rivier ontspringt aan de bron Gouy-Le-Câtelet op het plateau Sint-Quentin, in het                     Noorden van Frankrijk en stroomt door Henegouwen en Vlaanderen via Gent en                               Antwerpen naar de Noordzee. 

               - dat de eerste benaming  "Scaldis" was, die teruggevonden werd uit een tekst van 1° eeuw                   voor Christus.  Een andere naam was "Scala".

              - dat de rivier een lengte heeft van 350 km en dat er 3 Scheldes zijn, nl.  de                                           "bovenschelde" tot in Gent, waar ze na 185 km samenvloeit met de Leie.  In Gent tot                       aan de Nederlandse grens wordt ze de "Zeeschelde" genoemd en voorbij de Belgisch-                     Nederlandse grens begint de brede zeearm van de "Westerschelde" om via Terneuzen-                       Breskens en Vlissingen uit te monden in de Noordzee.

               Langs de Scheldekaaien bevinden zich respectievelijk aan de Jordaenskaai 27 en de Ernest Van Dijckkaai  het Noorder -en Zuiderterras.  

Het NOORDERTERRAS 

              Wist U dat ?

              - het gebouw als architecturaal erfgoed werd beschermd in 1981 

             Ter hoogte van het noorderterras tegenover de trappen aan de Jordaenskaai ligt de

GULDENBERG    

             - Wist U dat eeuwen geleden  hier de officiële stadsbeul woonde en de baas was van de                          prostituées.

                                             De gerenoveerde Guldenberg 

               Tussen de twee wandelterrassen in bevindt zich het Steenplein                                                                                                

waar het oudste gebouw in Antwerpen nl

HET STEEN.  gelegen is.

               Wist U dat ,

                - het werd  gebouwd tussen 1200 en 1255 en de "De Burcht" werd genoemd.  

                - het dienst deed als verdedigingsmiddel.  Later als gevangenis.  

                - het in 1842 door de stad werd gekocht, waarna de kelders gebruikt werden als                                 opslagplaats voor vis, wegens de onmiddellijk bijgelegen vismarkt.

                - er op de binnenplaats 2 stenen zijn ingemetseld   die bepalen dat gevangenen regelmatig                         voedsel schenkingen kregen van Elisabeth van Wijneghem en Pieter Pot.

               - dat Pieter Pot  zelfs twee straten heeft die naar hem genoemd zijn, nl. de Kleine -en Grote                   Pieter Potstraat, waar in deze laatste straat aan het nr  9 zelfs een inscriptie vermeldt dat                     "vrouwe Terrebroodts het huis in 1442 bouwde.

              - dat er op de binnenplaats zich deze pomp uit 1670 bevindt met in het reliëf een schip en                        kapel                       

               Bij het verlaten van het Steen bemerken we op de boog aan de ingang van de burcht een ingemetselde beeltenis van een vervallen figuurtje, dat het zinnebeeld van levensoptimisme, vruchtbaarheid en ambachtelijke creativiteit moet voorgesteld hebben en zou de oudste burger van Antwerpen zijn. Zijn naam was

SEMINI   Wist U dat ?

               - deze een grote en lange fallus zou gehad hebben die door veel vrouwen vereerd werd bij                     vruchtbaarheidsproblemen

               - dit geslachtsdeel in de 17de eeuw zou zijn afgehakt door de Jezuïeten.   Sindsdien spreekt                   men ook in Antwerpen over "Godsjumenas" en "Semini's kinderen".

               - dat er sinds 1985 ieder jaar, op de eerste zaterdag van de                                                                   lente, "Seminikoeken" uitgedeeld worden aan de jonggehuwden bij het buitenkomen aan                   het Antwerps stadshuis.  

               - het een onderdeel is van de Seminiviering, een vrolijk Antwerps feest rond de nieuwe                          lente, nieuw leven en creativiteit. 

               Aan de helling om het Steen te betreden staat het standbeeld van

LANGE WAPPER de folkloristische waterduivel die zich ophield langs het water

               Wist U dat ?

                - het beeld in 1963 gemaakt werd door de beeldhouwer Albert Poels

                - hij de schrik was van de stoute kinderen en dronkelappen

                - hij 's nachts te voorschijn kwam en de dronkelappen achtervolgde

                - hij eerst een klein mannetje was, maar dat hij zich zelf groter en groter kon maken tot hij                       boven de huizen uitstak  

                - Lange Wapper naar binnen keek wanneer de dronkaard, hijgend en zwetend thuiskwam 

                - hij soms vermomd was als klein kind om moedermelk te drinken.

            Achter het beeld in het tuintje bevindt zich in de gevel van het Steen een gedenksteen van

Hans BARTSCH van SIGSFELD 

            Wist U dat    ?

             - dit een gesneuvelde ballonvaarder was en die hier een gedenksteen kreeg (1902). 

              Langs heel het traject van de Scheldekaaien is een

WATERKERINGSMUUR aangebracht

                                   De waterkeringsmuur met over de ganse lengte een spreuk

               Wist U dat ?

              - om Antwerpen te beschermen tegen overstromingen men een waterkeringsmuur gebouwd                     heeft in 1978

              - dat dit een vaste, betonnen muur van 5,5 kilometer lang en 1,35 meter hoog is. 

              - dat er op  verschillende plaatsen zijn borden aangebracht met anecdotes zoals                   

                              
              Centraal op het Steenplein bevindt zich de 'bewaarde' kiosk van de ticketverkoop van de Falndriaboten.

KIOSK van FLANDRIA

               Wist U dat ?

                - daar sinds 1922 gezorgd werd voor de Flandria rondvaarten op de Schelde, die                                  vertrokken vanaf het ponton aan het Steen.

                - dat dit gebouw in 1948 geregistreerd werd

                - dat het standbeeld op de Ponton "Neptunus" voorstelt. Een figuur uit de Romeinse                              mythologie.  Oorspronkelijk de god van de golven en alle stromend water, meer bepaald                   "god van de zee".                     

              Bij verlaten van het Steenplein, bestijgen we de helling naar het

ZUIDERTERRAS     

Wist U dat ?

                - hier langs de kaaimuur onderaan het zuiderterras de "cruiseschepen" aanmeerden.                    

                - dat het zuiderterras bij een definitief besluit van 17.7.1981 beschermd werd als                                    "monument".  Besluit dat verscheen in het Staatsblad van 27.11.1981.

               Bij het verlaten van het zuiderterras kijken we vanaf de trappen op de Platinkaai, waar op de hoek met het Sint-Jansvliet het gebouw van

ENTREPOT du CONGO     zich bevindt              

          Wist U dat ?

           - dit een gebouw is van de 19° eeuw waar de Congoprodukten gestockeerd werden

           - dit gebouw verwijst naar de Congoboten die hier aan de kade, tegenover, kwamen lossen en                 laden 

           - dit gebouw momenteel 32 studio's en appartementen heeft

           - het ook vanaf 1965 "Maison Floris Jespers" werd genoemd, na diens overlijden aan TBC

                  Vooraan aan het Sint-Jansvliet, tussen de Ernest Van Dijckkaai en de Plantinkaai bevindt zich het gebouw van de

SINT-ANNATUNNEL 

              Wist U dat ?

               - dit de toegang is tot de Sint-Anna - of voetgangerstunnel is, die de verbinding is met de                       rechter naar de linkeroever

               - dat dit een beschermd monument is sedert 1997

               - het gebouwd werd van 28 juni 1931 tot 14 augustus 1933 

                    - het lengte profiel van de tunnel de volgende gegevens geeft 
              


                                                                -o-o-o-O-o-o-o-