WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                         over -en in ANTWERPEN

DEEL 21 : "Klein Antwerpen - Haringrodewijk en omgeving"

          Ons vorig deel 20 handelde over de Diamant -en Jodenwijk.  Dit deel is in feite een vervolg van de buurt die vele Antwerpenaren niet kennen.   Wie weet nu in godsnaam "Klein Antwerpen" liggen ?

          KLEIN ANTWERPEN is een wijk die verwijst naar een oude afspanning met herberg die aan de Lange Leemstraat in het noorden van het buurtschap "Haringrode" lag.  Door de Belgiëlei werd het noorden van Haringrode afgescheiden en ging het een eigen wijk vormen, die oorspronkelijk nog "Quartier Leopold" of "Leopoldwijk" heette onder de naam van "Klein Antwerpen"  De buurt of wijk vormt nu het zuiden van een naar het Stadspark en Diamanthandel genoemde overkoepelende wijk "Diamant-Stadspark".

          Ze telt 22 straten en meer dan 10.000 inwoners.  De wijkvereniging "Klein Antwerpen" werd opgericht op 11.1.2001 op initiatief van enkele bewoners van de wijk.

          We beginnen aan de  die de westgrens vormt van de buurt, met vooreerst het pleintje aan de Mechelsesteenweg met de

DE DRIE FONTEINEN + BADENDE KINDEREN

Wist U dat... ?

- dit beeldje de "Badende Kinderen", op het pleintje  met de 3 fonteinen tegenover het gebouw van de Antwerpse Waterwerken, (één van de grootste drinkwaterproducenten in de Benelux), aan de Mechelsesteenweg staat.

- dit van de hand is van Stig Blomberg (° Linköping 1935).

-  het hier werd geplaatst op 22 juni 1981 naar aanleiding van 100 jaar water voor Antwerpen.

- Wannes Van de Velde het volgende schreef : "een teken van leegte van een namiddag met blote kinderen lopend naar de toekomst". (bron : de Tijd). 

          Wanneer we in de richting Harmonie gaan, vinden we in de eerste straat links, nl de Hemelstraat de

KAPEL HEILIG SACRAMENT 

             Wist U dat ... ?

- deze 19e eeuwse neogotische kapel gebouwd werd van 1890 tot 1892.

- deze kapel van de hand van architect Ernest Stordiau is.

- er aan de gevel een beeldje van de Maagd Maria hangt.         

          Twee straten verder in de  aan het nr 13 de kerk van de

CHRISTUS GEMEENTE

                                             ingang van de kerk

Wist U dat ... ?

- dit een Protestantse kerk van Antwerpen-Oost is.

- deze gebouwd is in 1893 naar een ontwerp van architect Joseph Hertogs.

- deze kerk in 2004 geclasseerd werd als monument

               In de hoofdstraat van "Klein Antwerpen", nl. de Lange Leemstraat vinden we aan het nr 57 het geboortehuis van

PAUL VAN OSTAIJEN de volgende gedenkplaat

Wist U dat ... ?

- Paul Van Ostaijen een modernistisch Vlaams dichter en prozaschrijver was.

- deze geboren werd te Antwerpen op 22.2.1896 en op 18.3.1928 stierf aan TBC te Miavoye-Anthée.

- hij vooral gekend was voor zijn werken "Avondgeluiden" en "Melopée".

- er een standbeeld van hem gemaakt werd door Willem Pas, dat sedert 1996 in het plantsoen aan de Pottenbrug staat.

- hij tevens een straatnaambord met zijn naam heeft op Linkeroever.

              Gezien de uitgestrektheid van het gebied, voegen we soms een wegwijzer toe, zodat we de wetens -en bezienswaardigheden in deze buurt kunnen weergeven.  Te beginnen met de                                                                          met aan het nr 1, met de

SINT-JOZEFKERK

Wist U dat ... ?

- deze kerk van oorsprong een Rooms-katholieke kerk was.

- ze ingewijd werd in 1868.

- ze sinds 2000 gehuurd wordt door de Russisch-orthodoxe "Christus Geboorte" parochie.

- ze tijdens WO II flink beschadigd werd en hersteld werd in 1948 en 1958.

- de onherstelbare glasramen werden vervangen door exemplaren van Jos Hendrickx uit 1965-1966.

- zij de sacramenten en 15 mysteries voorstellen. 

- er voor de kerk deze constructie ligt

Wist U ook ... ?

- dat hier op de Loosplaats een standbeeld stond ter ere van burgemeester van Jan Frans Loos (° Antwerpen 1799 - + 1871).

- dit gemaakt werd door Jules Pécher en A. Rodin 

- dit plein, het Sint-Jozefsplein heette, maar na de dood van burgemeester Loos in 1871 werd het omgedoopt tot Loosplaats.

- het in 1876 onthuld werd

- het in 1960 moest het wijken voor het autoverkeer en daarna spoorloos verdween.

- sommige stukken van dit beeldhouwwerk men kan terugvinden op het plein voor de ingang van het Museum voor Schone Kunsten. 

- het standbeeld de figuren Handel, Nijverheid, Scheepvaart en Kunsten uitbeeldde,die gemaakt werden door Auguste Rodin.

          Via de Plantin en Moretuslei begeven we ons naar de richting centers en op de hoek van de Mercatorstraat en de    staat het herdenkingsteken voor

GEDEPORTEERDE JODEN                              

Wist U dat ... ?

- dit 3 meter hoge herdenkingsteken voor de "gedeporteerde Joodse bevolking" van de hand is van de Antwerpse kunstenaar Willem Bierwerts .

- het werd ingehuldigd op 27 mei 1997.

- het de afbeelding van een brandende "Thora" heeft.

- op de Thora "Zachor" staat, wat betekent "gedenk", als herinnering aan de brandstichting van de synagogen en de razzia's van de nazi's in april 1941.

- de 3 bronzen beelden geen gezicht hebben en alle 3 in een andere richting kiujken, met tussen hen in prikkeldraad.

          Verder op de  aan het nummer 91, richting Harmonie, even voorbij het rondpunt, het museum 

SMIDT van GELDER

                                                  Foto van Internet

Wist U dat ... ?

- dit in 1905 werd opgericht naar een ontwerp van architect Joseph Hertogs.

- het na 1937 een privémuseum werd van Pieter Smidt van Gelder, met tentoonstelling van de West-Europese kunstnijverheid.

- dit een beschermd gebouw is bij definitief besluit van 6.9.2002, dat op 19.2.2003 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

- het gebouw nu leegstaand is.

          en aan het nummer 117, het gebouw van de

PROVINCIALE STAF van ANTWERPEN

Wist U dat ... ?

- dit de plaats is voor het Commando voor Antwerpen, het Marinecomponent en het Détachement Antwerpen "Navdetant".

           Even terug naar de Mechelsesteenweg....... tegenover de Gounodstraat  de

HEILIGE GEESTKERK

Wist U dat ... ?

- deze kerk van 1927-31 is naar een ontwerp van Jos Evrard.

- de parochie reeds erkend werd bij KB van 6.12.1909 en de goedkeuring van 1912 stamt.

          Voorbij de Heilige Geestkerk, links ligt de Sint-Thomasstraat en ten einde links de Sint-Vincentiusstraat met het

SINT-VINCENTIUSZIEKENHUIS

Wist U dat ... ?

- dit ziekenhuis van de Gasthuiszusters van Antwerpen op 1.1.2009 fusioneerde met de ziekenhuizen Sint-Jozef - Sint-Augustinus en Sint-Vincentius.

- het Sint-Vincentiusziekenhuis een ca 302 tal bedden heeft.

- ze een vlotte doorstroming van ambulante zorg, thuisverzorging en hospitalisatie in de regio Antwerpen verzorgt.

         Eens de Sint-Vincentiusstraat uit komen we aan de splitsing Lange Leemstraat en Isabellalei waar zich het 

    

bevindt, dat het 'kloppend hart' van Antwerpen en waar de

RESIDENCE ISABELLA gelegen is.  

                                                   Résidence Isabella : foto van Chris Vandevorst van de Vlaamse Gemeenschap

Wist U dat ... ?

- dit gebouw in 1844 reeds in een politieverslag onder de naam van "Cleyn Antwerpen" voorkwam.

- het reeds in de tweede helft van 1930 gekend was als "Cuypershof".

- er op het pleintje vloertegels werden aangebracht, o.a. van Wannes Van de Velde - De Reuzen van Klein Antwerpen - Alphonse Steurs en anderen, die op verschillende data werden ingehuldigd.

- er nog van enkele bekende personen zullen volgen.

                                         Foto van wijkvereninging Klein Antwerpen.

              Hier keren we op onze stappen terug via de Sint-Vincentiusstraat tot aan de Haringrodestraat en verlaten nu Klein Antwerpen, steken de Belgiëlei over, zodat we ons nu bevinden in de verlengenis van de Haringrodestraat in de

HARINGRODEWIJK waarvan de grens zich bevindt tussen de Boomgaardstraat, Mechelsesteenweg en Stanleystraat.  

Wist U dat ...?

- dit de oude grensweg zou geweest zijn tussen de Vrijheid van Antwerpen en de Heerlijkheid Berchem, waarvan de oude benaming in 1846 gewettigd werd voor de stad.

          Aan het nr 84 van de Haringrodestraat bevindt zich het

KLOOSTER van de CLARISSEN dat samen een pand vormt met de Lamorinièrestraat 262.

Wist U dat ... ?

- dit van 1876 tot 1972 een klooster was van de zusters clarissen.

- hier thans de Stedelijke Middenschool nr 5 is gevestigd.

           Aan de nrs 113-115 de gebouwen van

ARTHUR PIERRE

Wist U dat ... ?

- het nr 115 een realisatie is, naar een ontwerp van Dhr Verbuecken, een medewerker van Arthur Pierre.

- deze beide gebouwen bij een definitief besluit van 4.12.2003 beschermd worden, besluit dat op 19.5.2003 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

           We lopen rechtdoor en gaan rechts van de Van Beethovenstraat in, waar we enkele meter verder, aan de rechterkant de

SMYRNAPLAATS ontdekken.  Ooit al van gehoord ?

Wist U dat ... ?

- dit een T-vormige plaats is met een woning uit de 19° eeuw.

- deze plaats geopend werd in 1877.

- zij genoemd werd naar de Aziatische havenstad. 

               We gaan verder links de Gretrystraat in waar we de

EVANGELISCHE KERK kunnen bewonderen.

          Ten einde van de Gretrystraat komen we in de Lamorinièrestraat waar schuin tegenover zich het

PROFESSOR CLARAPLEIN      bevindt.

Wist U dat ... ?

- hier vroeger het "Algemeen Kinderziekenhuis Good Engels" was gelegen.

- het een voormalig weesjeshuis "Adèle Grisar" ontworpen werd in 1876 en gebouwd tussen 1879 - 82, onder leiding van Ernest Dieltiens.

- het nu een résidentie is.

- de straat genoemd werd naar de componist Albert Grisar (1808-1869).

- het prachtig 19° eeuws neogotisch kasteelgebouw behouden bleef.    

- Robert Clara bekend als kinderarts en oprichter van het vertrouwensartscentrum.

- hij een grote rol heeft gespeeld bij de aanpak van kindermishandeling en incest.

- hij professor in de kindergeneeskunde was aan de Universiteit van Antwerpen, waar hij van 1979 tot 1983 rector was.

- de plaats naar hem genoemd werd.

              We verlaten de Lamorinièrestraat in de richting van de Boomgaardstraat, waar op de hoek met de Mechelsesteenweg de

BROUWERIJ DE KONINCK is gevestigd

          

Wist U dat ... ?

- deze oorspronkelijk in 1827 "De Plaisante Hof"genoemd werd en gekocht werd door de familie De Koninck.

- in 1833 de definitieve vestiging van de brouwerij "De Hand" plaats had.

- de naamgeving in verband wordt gebracht met de grenspaal                                                                          Antwerpen-Berchem, waarvan de paal met de Antwerpse Hand",  zich bevindt in het Harmoniepark kant Prins Albertlei., en nu het huidig embleem is van de brouwerij.

             Alvorens dit deel af te sluiten, willen we toch een wetenswaardige site aanhalen, die zich bevindt op de Marialei nr 53, nl. het

MILITAIR HOSPITAAL of MARIAGASTHUIS

                                         Foto van Internet : Krisvandevorst Vlaamse Gemeenschap

Wist U dat ... ?

- dit complex opgericht werd op de vroegere, ca 1885; gesloopte Fordje 4 van Berchem en vervangen werd door het "Militair Hospitaal" of "Mariagasthuis".

- de naamgeving vermoedelijk in verband kan gebracht worden met een lid van de familie Nottebohm, de vroegere grondeigenaar.

- hier nu een nieuwe site met betrekking tot woonfunctie in ontwikkeling is.

- deze gebouwen bij definitief besluit van 11.6.2004 opgenomen werden als beschermd, besluit dat op 19.11.2004 verscheen in het Belgisch Staatsblad. 

               Hierbij sluiten we Deel 21 af en vermits de Haringrodewijk nauw aansluit met de wijk "Zurenborg" en "Cogels Osylei" zullen deze het onderwerp uitmaken van ons Deel 22

                                                   -o-o-o-O-o-o-o-