WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN    

                                                                  over -en in ANTWERPEN

DEEL 36 :

                                      "" DE STEEGJES en DOODLOPENDE STRATEN"""

                Om de zoektocht naar de wetens -en bezienswaardigheden over -en in Antwerpen voort te zetten hebben we besloten op zoek te gaan naar de "steegjes en de doodlopende straten".  Vele van die verborgen plaatsjes zullen jullie niet kennen en het weze gezegd het is de moeite waard om ze te gaan verkennen of op te zoeken.

                 Maar wat verstaan we in feite door een "steegje" ?  Een steeg wordt algemeen opgevat als een smalle straat. De grens is niet duidelijk te trekken: veel straatnamen, eindigend op '-steeg' zijn in de 20e eeuw omgedoopt in '-straat', omdat het wonen in een steeg als minderwaardig werd beschouwd dan resideren aan een straat.   Maar wat is dan het verschil met een "gang" ?  Dat zullen we wel zien in aflevering Deel 37.

                Tot hiertoe vonden wij 18 van deze plaatsen en hebben we speciaal deze met de naam "gang" zoals Roskamgang, e.a. weggelaten, die zullen besproken worden in een deel 37, nl "de gangen", zoals Crauwelengang, Mazengang, enz...

                Zoals altijd beginnen we op het Zuid en daar vinden we een straat, die in feite geen steeg is maar een doodlopende straat , nl.  

 met zichten zoals hieronder afgebeeld.

   
Wist U dat ... ?  

-  dit een doodlopende straat is ten N. van de Haantjeslei, geopend ca. 1850.

- de naamgeving in 1852 tot stand kwam i.v.m. de toenmalige herberg "de Hertsdein" (van hert en daim, het Franse woord voor damhert) gelegen op de hoek van Haantjeslei en Sint-Laureisstraat.

- het een gekasseide straat is met een gebogen tracé, met woonhuizen, garages, ateliers uit XIX d-XX a

- er aan Z.- en O.-zijde, ateliers, kantoren en stapelruimte van voormalige conservenfabriek, opklimmend tot 1896-97 doch later aangepast zijn.

               Nog een straat die in feite een steeg is, is de 

DIAMANTSTRAAT of DIAMANTSTEEG

Wist U dat ... ?

- de Diamantstraat een korte, doodlopende is en zijstraat van de Paleisstraat, bebouwd met een neoclassicistische eenheidsbebouwing van een twintigtal burgerhuizen.

- de straat  op 22 april 1884 geopend werd als "Diamantsteeg" in opdracht van Jacob Karsman (1818-1886), een zeer welgestelde diamantair, die onder meer in de Paleisstraat talrijke bouwgronden bezat.

- het ontwerp van de burgerhuizen die Karsman (1818-1886) in de Paleisstraat en in de nieuwe Diamantstraat liet optrekken, toe vertrouwde aan de Antwerpse architect L. Hamaide.  

- het nummer 9, een woning die circa 1888 gebouwd werd naar een ontwerp van Aug. Godderé voor Aerts,.

- in de volksmond wordt er nog altijd van de Diamantsteeg gesproken i.p.v. Diamantstraat.

               Nog op het Zuid, bezijden de Boudewijnsstraat aan de zijkant van het gebouw van den Bell bevindt zich de

.  Hieronder  enkele met zichten op de steeg

Wist U dat ... ?

- deze steeg gelegen is tussen de nrs. 25 en 27 van de Boudewijnsstraat.  

- deze in 1885 genoemd werd naar de langere straat,nl. Boudewijnsstraat

               Meer oostwaarts van de stad aan de

   even voorbij de Heilig-Geestkerk is er een doodlopend steegje.

               Als we verder stadinwaarts trekken dan vinden we in de omgeving van de Sint-Andriesplaats, aan de Rijke Beukelaarstraat,  de

GAZETTESTEEG

Wist U dat ... ?

- de Gazeltesteeg waarmee we hier worden gekonfronteerd dus nooit bestaan heeft .

- er trouwens op de plaats ervan nooit een gang of een steeg liep

- het een fiktieve of gefingeerde steeg is, ontstaan in de rijke verbeelding en uitgevoerd met het knappe artiestentalent van de kunstschilders Jeroom Maeckelbergh en Nico Parassiadis.  

- deze personen de Gazettesteeg schilderden op de houten poort van pand nr. 7, die langs achter uitgaf op de Handelsdrukkerij van de Pompstraat. -

- deze "deze steeg" (?)aldus plechtig" geopend" werd tijdens het weekeinde van 23-24 juni 1979.

- zij  een curiosum is in het Sint-Andrieskwartier.

                  Bezijden de Nationalestraat bevindt zich de Aalmoezeniersstraat met aan de rechterkant van de straat de

AALMOEZENIERSSTEEG

Wist U dat ... ?

- deze steeg is gelegen tussen de Nationale- en Begijnenstraat.

- deze werd geopend ca. 1510 op het erf z.g. "St.-Jan" .

- zij verbreed werd in 1882 (nrs. 1-3A). - tot 1920 "St.-Jansstraat" werd genoemd, en nadien "Aalmoezenierstraat". 

               Aan het einde van de Kloosterstraat, daar waar  de straat over gaat in den Oever, en recht tegenover de Muntstraat, bevindt zich aan de linkerkant het

STEEGSKEN

Wist U dat ... ?

- op de hoek van de straat deze merkwaardige houten gevel is aangebracht               .

             Als we nu verder de stad intrekken tot aan de Grote Markt, dan vinden we bezijden de Oude Beurs de

                                                  Zicht op de Spanjepandsteeg

Wist U dat ... ?

- in deze steeg nog een "pagaddertoren" te bekijken valt.

Als ge in dit steegje rondwandelt en even omhoog kijkt zult ge ongetwijfeld een
pagaddertoren zien.  Welke  Antwerpenaar kent het woord "pagaddertje" niet, maar weten ze wel 
waar die naam vandaan komt ?

                        Volgens Wikipedia is de naam “pagadder" afgeleid van het Spaanse woord “pagadores". Dit waren de betaalmeesters van de soldij voor de Spanjaarden die in Antwerpen gelegerd waren en die te klein van stuk waren om deel te nemen aan de gevechten. Vandaar de latere bijnaam voor kleine kinderen die nu nog gebruikt wordt: “pagadders".           

                      Een pagaddertoren is daarentegen een die in sommige havensteden (o.a. Antwerpen, 
Gent, Brugge) in de werd gebruikt door reders om hun schepen te zien aankomen. Dagen van tevoren 
stonden zij op hun torentjes de einder af te turen in de hoop de hun vertrouwde vlag van hun schip 
(meestal geladen met specerijen) boven de kim te zien verschijnen.

                    Het waren traptorens die los van het gebouw stonden en waar je de Schelde kon zien.  
Het was vooral een statussymbool. Een huis zonder toren in dit lage land, dat was maar niks, het was
een kwestie van prestige. 

                    In de omgeving van de Meir bevindt zich de

                                        een doodlopende straat met een ingang naar

de Handelsbeurs, die ook nog ingangen heeft via de Israëlietenstraat, aan de Sint-Katelijnevest - Borzestraat en Korte Klarenstraat.

    

                          Ingang Jeruzalemstraat                                    Ingang Korte Klarenstraat                                                        

                                                                              Ingang Borzestraat

               Nog een doodlopende straat die zich bevindt in de

                                              



                Gezien in deze omgeving geen  verdere steegjes te bespeuren zijn, begeven we ons naar de Seefhoek waar wel verschillende steegjes zijn te ontdekken, zoals de

Wist U dat ... ?

- dit een doodlopende steeg is gelegen in de wijk "Seefhoek" tussen de Peren -en de Van Ursulstraat . - deze geopend werd in 1889.

- zij  vroeger "Deurnesteeg" werd genoemd, doch sedert 1920 Duinsteeg.

- zij geopend werd bij KB van 11.2.1889 voor rekening van E. Van Roy en vermoedelijk het jaar daarop Deurnesteeg werd genoemd. 

              In de wijk bevindt zich ook de

Wist U dat ... ?

- deze gelegen is tussen de nrs. 71 en 73 van de Handelsstraat.

- dit een L-vormige steeg is die geopend werd in 1886.  

- er zich zesendertig woningen, enkelhuizen en dubbelhuizen bevinden

- de boog toegang verschaft tot het Willy Vandersteenplein.

               Aan het Schoolplak of Lange Stuivenbergstraat is er dan nog de

 met zichten zoals hieronder afgebeeld

Wist U dat ...?

- deze steeg genoemd werd naar de weduwe Johanna Meyers.

- de huisjes in deze steeg al vroeg waren ingericht met stromende water en watercloset.

               Verder is er dan nog de

NEEFSTEEG

Wist U dat ... ?

- als je door de Lange Beeldekensstraat rijdt, is een groene oase waarschijnlijk het laatste waaraan je denk.

- de Neefsteeg een onopvallend, pittoresk straatje is dat je absoluut niet verwacht in een buurt als Antwerpen Noord. Je waant je eerder in een middeleeuws dorpje op het platteland.

- het een T-vormig straatje is en telt een 20-tal arbeiderswoningen en dateert uit het eind van 19de eeuw. 

- deze steeg geopend werd in 1881 op gronden De Neef.

- dit een T-vormige steeg is met eenentwintig huisjes te dateren in het laatste kwart van de 19de eeuw. 

TIEN GEBODENSTEEG

Wist U dat ... ?

- dit is geen straatje is in de Provence.

- het de 10-Gebodensteeg in Antwerpen 2060 is.

- deze steeg vlak naast de Neefsteeg is, verborgen achter een smal doorgangetje.

- je  het moet weten liggen, anders zou je het nooit vinden. 

                Als we onze stappen terug richten richting stad, aan de Rodestraat en de Paardenmarkt dan er respectievelijk in de Rodestraat, in het Begijnhof, het

BEGIJNHOFSTEEGJE

               Verlaten we nu de Rodestraat dan komen we op de Paardenmarkt,met de Sint-Antoniuskerk.   Aan de rechterzijde naast de kerk is er de               

                                                            Zicht op de Ulrikstraat                        

 Wist U dat ... ?

- deze straat genoemd werd naar ene Ulrick Pels

- ze in de 16° eeuw volgens George Van Cauwenbergh ook "opt clapdorp int Ulrickstraetke" genoemd werd.

- ze in de 18° eeuw in de volksmond "Donderickstraetke" genoemd werd.

- en in de 19° eeuw "Vliegenstraatje", vermoedelijk door de paardevijgen die daar leuk werden achtergelaten.

En..... tot slot is er dan nog het

HESSENSTRAATJE.

Wist U dat ... ?

- dit een klein straatje is waar de firma Ruys-Natie zich bevindt

- er een zich een complex van stapelruimten en dienstgebouwen aan weerszijden van de privé-binnenstraat bevindt.

           Via de Oude Leeuwenrui, richting Godefriduskaai komen we op het Van Schoonbekeplein waar aan de rechterzijde zich de

bevindt

                                                 Zicht op de Spanjaardsteeg

Wist U dat ... ?

- deze steeg voorheen z.g. Accijnsplein (XIX), Fruitmarkt (XVI-XVII) of Cisternestraat (XVIII) genoemd werd.

- ze zich bevindt tussen de nrs. 9 en 11 van het Van Schoonbekeplein

- het een afhellende doodlopende steeg is genoemd naar het z.g. Spanjaardshof, een bleekhof gelegen aan de W.-zijde van de Fruitmarkt. 

               We verlaten nu het noorden van de stad en trekken in één trek naar het zuiden, nl het Kiel waar zich in het eerste straatje links van de De Bosschaertstraat de

 zich bevindt.                                               

                                                      Zichten op de Gabriellestraat

Wist U dat ... ? - de straat een klein doodlopend straatje bezijden de De Bosschaertstraat is met een 20tal huisjes rond een pleintje. 

Bronnen : - eigen foto's

                - wikipedia

                - inventaris bouwkundig erfgoed.

                                                                  -o-o-o-O-o-o-o-