GEDENKPLATEN -en STENEN

                                                               in ANTWERPEN

Deel 7 :

                          """van Falconplein via Paardenmarkt tot Rodestraat"" 

          In deel 6 stopte onze zoektocht op de Godefriduskaai, die we nu verlaten via het Van Schoonbekeplein, richting Falconplein, waar ons deel 7 een aanvang zal nemen.

          Maar alvorens aan onze tocht te beginnen toch eerst een woordje van dank aan onze ex-collega en vriend Jan Soenen, die zo bereidwillig was ons te helpen met het gebruik van de door hem gefotografeerde gedenkplaten.   Zijn naam wordt uiteraard vermeld onder de door hem vastgelegde foto's.  De andere foto's komen allen uit ons eigen archief.

          Op het Falconplein aan het nr 23 de gedenkplaat voor

Henry Clemens VAN DE VELDE 

Wist U dat ... ?

- hij geboren werd te Antwerpen, op 3 april 1863 en overleed te Oberägeri (Zwitserland) op 25.10.1957, doch een andere site spreekt van 15 oktober.

- hij een Belgische kunstschilder, ontwerper, vormgever en architect was.

- hij samen met Victor Horta geldt  als een der belangrijkste vertegenwoordigers van de art nouveau  

- hij ook wel de "apostel van het functionalisme" wordt genoemd.

- hij vanaf de eerste jaren van de 20e eeuw ij een toonaangevende rol speelde in de architectuur en de decoratieve kunsten, vooral in Duitsland.

          Aan het nr 39 bevindt zich de

FALCONPOORT

         Wist U dat ... ?

- op de catouche boven ingang van de poort het volgende staat vermeld : "VerUs regULarIUM Doctor" wat betekent : "De Ware Leeraer der Regulieren" 

         We slaan nu links af de Falconrui in.  Hier bevond zich vroeger het Zeemanshuis, waar we in een vroegere wandeling in de hal van het gebouw een gedenkplaat vonden voor

tJan TYSSEN Waar deze plaat nu is ondergebracht is ons onbekend.

   Wist U dat ... ?

- de plaat aangebracht werd ter nagedachtenis van deze 2° werktuigkundige, die het leven verloor aan boord van s.s. Leopold II op 21.12.1941dat op een mijn liep en zonk.  

- het een legaat is van zijn weduwe Joanna Meeues.

- de s.s. Leopold II in 1906 op stapel werd gezet bij Dobson & Co, Walker-on-Tyne, Newcastle,  GB.

- op datum van 23.12.1941 (de gedenkplaat zegt 21.12.1941), om 2u15 het schip, dat in  konvooi vaarde, op een mijn liep bij Lowestoft.  

- het op weg wasnaar Clark City, Londen.  - er 35 doden en 6 overlevenden waren .

  Bron : - www.wrecksite.eu

            Als we de Falconrui volgen richting Hessenplein, dan is de eerste straat rechts de Boterhamstraat waar op de hoek het 

HUIS MORTELMANS zich bevindt

                                                (Foto van Jan Soenen)

  Wist U dat ... ?

- op de plaat drie namen van Mortelmans'en worden vermeld.

- 1°)  Wist U dat ... ? Lodewijk MORTELMANS (° Antwerpen, 5.2.1868 en aldaar + op 24.6.1952).

-  hij een Belgisch componist en muziekpedagoog was.

- zijn vader Karel drukker was maar eveneens muziekliefhebber, en een drukkerszaak  had in de Zirkstraat te Antwerpen.

- hij vanaf 1899 beschouwd werd als de leidende figuur van het Antwerpse muziekleven.

- hij in 1901 leraar werdaan het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium waar hij later tot directeur werd bevorderd.

- zijn liederen historisch en esthetisch het belangrijkste gedeelte vormden van zijn werken.

  2°) Wist U dat ... ? - Frans MORTELMANS (1865-1936) een kunstschilder was. - hij de broer was van Lodewijk.  -  hij professor was in stillevenschilderen in de Academie van
       Berchem. - hij aan de Antwerpse Academie studeerde van 1876 tot 1887 en aan het Hoger Instituut in Antwerpen van 1887 tot 1891.

 3° Wist U dat ... ? - Franck MORTELMANS (° Antwerpen 1898 - 1986) daarentegen de neef was van Lodewijk en Frans.

- hij een postimpressionistisch schilder was en vooral pastellist van stadsgezichten, landschappen en portretten.

- hij zich inzette voor de bescherming van bedreigde landschappen en monumenten in Antwerpen en omgeving.

- hij leraar was aan het SISA te Antwerpen (1924) en directeur van het Academie te Berchem (1936 - 1958)en tevens leraar aan de Academie van Antwerpen (1946-1963).

Bronnen : - www.lodewijkmortelmans.be
               - etsen.blogspot.be
               - Wikipedia

            Aan het nr 33 van de Falconrui  bevindt zich naast de grote poort van het voormalig godshuis, dat vroeger gesticht werd voor behoeftige vrouwen, onderstaande platen.

GODSHUIS VAN DER BIEST en JOS HENDRICKX       

                                   
                                                               (foto van Jan Soenen)

Wist U dat ... ?

- Jos HENDRICKX (Jozef Otto René) geboren werdte Borgerhout op 13.3.1906 en overleed in het Stuivenberggasthuis op 16.11.1971.

- hij begraven op 20.11.1971.

- hij een graficus en glazenier was.

- hij in dit pand de kunstenaar Hendrickx één van zijn ateliers had en er ook les gaf.

- hij een veelzijdig artist was en kopertekeningen, litho's, veel grafiekwerk, vele glasramen, muurschilderijen en aquerellen maakte. 

  Bron : - Wikipedia

         Verder in de straat bevindt zich het        

Godshuis LANTSCHOT   

               
   Wist U dat ... ?

- er boven de poort een opschrift is aangebracht dat luidt :
                                    """Godtshuys, Gefondeert
                                                        by
                                             Cornelis Lantschot
                                                   Anno 1656"""
 -  er op de gevel is de plaat van "beschermd monument" aangebracht.

 - het Godshuis in 1654 bij testament werd opgericht door Cornelis Lantschot, alhoewel op
   de cartouche boven de poort een ander jaartal aangeeft. 

- de instelling bestemd was als rustoord voor 12 oude mannen.

- er rechts van de barokke poort zich de kapel bevindt.

- het pittoreske binnenplein omringd is met lage huisjes.

- het godshuis in gebruik bleef tot 1968.

          Op het einde van de Falconrui ligt het Hessenplein waar zich het

HESSENHUIS zich bevindt

Wist U dat ... ?

- dit gebouw een beschermd monument is.

- de gedenkplaat zich bevindt op de gevel van het stedelijk pakhuis dat voltooid werd in 1564 en diende om goederen te stapelen aangevoerd met wagens afkomstig uit Hessen.  Vandaar de benaming "Hessenhuis".

- in 1936 grote delen van het interieur werden beschermd als monument.

- na een hele reeks bestemmingen het pand vanaf 1975 gebruikt werd als tentoonstellingsgebouw

- de volledige buitenrestauratie gebeurde tussen 1978 en 1981 en de binnenrestauratie tussen 1992-1993.  

  Bronnen : - Stichting Cornelis Floris
                    - De Nieuwe Antwerpenaar.

         We verlaten het Hessenplein in de richting van de Paardenmarkt en gaan rechts af richting Varkensmarkt.   Hier vonden wij aan het huis nr 6 een gedenkplaat ter ere van

GEORGES DE HASQUE

                                                                (foto van Jan Soenen) .

Wist U dat ... ?

- Georges François Constant Valentin de HASQUE geboren werdin het huis aan de Varkensmarkt nr 6, op 2.12.1876,  als zoon van : - Alexander de Hasque - en : - Cornelia Carpenter, die één der belangrijkste Antwerpse suikerraffinaderijen hadden.

- Georges overleed op 13.3.1933.

- zijn gedenkplaat 15 jaar na zijn overlijden op de Varkensmarkt onthuld werd door het VVKS  (Vlaams Verbond van Katholieke Scouts), dat op 1.1.1930 officiëel erkend werd.

- Georges de Hasque zijn ganse leven gewijd heeft aan de jeugd.

- bij zijn overlijden hij de jongeren een aantal precieuze realisaties na laat, waarvan het VVKS ongetwijfeld de belangrijkste is.

- hij in 1910  de Boyscouts van België op stichtte.

- deze tijdens de eerste wereldoorlog grote diensten bewezen o.m. als estafetten of boodschap  pers.

- in 1916 de zeescouts in beeld kwamen.

  Bron : - Antwerpse gedenkplaten van Piet Schepens.
            - de foto is van onze medewerker Jan Soenen.

          We verlaten de Varkensmarkt via de Hoornstraat en komen alzo op de Stadswaag, die we langs links verlaten langs de Lange Brilstraat en zo in de Venusstraat komen.  Rechts in de Venusstraat bevindt zich aan het huis nr 52 de gedenkplaat voor

JACQUES GORUS 

                                                   (foto van Jan Soenen)

Wist U dat ... ?  

- Jacques GORUS geboren werd te Sint-Gillis/Dendermonde 1901 en gestorven in 1981.

- hij  graficus-schilder was en  faam verwierp als etser.

- hij zich in 1920 in Antwerpen vestigde en beelden maakte van de Antwerpse havenbuurt.

- hij eveneens inspiratie vond met personages, Antwerpse stadsgezichten, volkse types, dokwerkers, straatmadeliefjes, zeelui, dronkelappen.

Bron : - www.jacquesgorus.be

         In de richting van de Paardenmarkt aan het nr 17 in de Venusstraat, in de doorgang naar de prachtige privé tuin  de gedenkplaat 
AMERICAN BELGIAN ASSOCIATION
                                   

  Wist U dat ... ? - op de gevel naast het restaurant "De Siechel"  U de plaat met het volgende opschrift vindt :
                                    """This tablet was commissioned by the A.B.A.
                                              (American Belgian Association) 
                                           to commerate the 200th birthday of 
                                                the United States of America"""

                                           
  
- de vertaling van deze plaat luidt : "Deze plaat werd opgedragen door de A.B.A. ter herdenking van de 200ste verjaardag van de U.S.A."

-  A.B.A.een club is voor Amerikanen & Amerikaanse gezinde belgen, gesticht in 1948.

- het doel van de club  is : de gemeenschap te stimuleren onder haar leden, sociale en culturele activiteiten te bevorderen in het lidmaatschap en het behoud van het belgisch erfgoed.

  Bron : - Wikipedia

           Ten einde van de Paardenmarkt juist voor de Rodestraat bevindt zich het

KNECHTJESHUIS

Wist U dat ... ?

- het voormalig Knechtjeshuis gesticht werd in 1558 door Johanna Van Schoonbeke.

 - het een toevluchtsoord was voor weesjongens die er een stiel aangeleerd kregen. 

- er  thans  het Stedelijk Instituut voor hogere Technische studiën is in ondergebracht.

           We wandelen nu rechts de Rodestraat in en aan de gevel van de universiteit bevindt zich de gedenkplaat

MINERVA MOTORS NV

Wist U dat ... ?

- deze gedenkplaat hier werd aangebracht ter. nagedachtenis aan de leden en hun personeel die hun leven veil hadden voor het recht en voor de verdediging van het vaderland 1914-1918.

-   Minerva in de 20ste eeuw een wereldberoemd Belgisch motor - fiets -en automerk was.

- het werd opgericht in 1897 door Sylvain de Jong (1868 - 1928).

- het als opschrift  draagt :

                                      """MINERVA MOTORS NV"""
                                                        aan
                                       De leden van haar personeel
                                         die hun leven veil hadden
                                                 voor het recht
                                                   en voor de
                                     verdediging van het vaderland
                                     1914       Pro Patria        1918
                                                                de Soete """

Bron : - Wikipedia

         Hier zijn we aan het einde gekomen van ons deel 7,zodat we ons nu op deel 8 kunnen focussen.  Dit zal meestal gaan over de gedenkplaten -en stenen die wij terugvonden in de studentenwijk.

         Veel kijk -en leesplezier

                                                          -o-o-o-O-o-o-o-