DEEL II:

Bezoek aan de familie Vanluyten in Kortenaken op 25 april 2006.
Eerst naar de Koningstraat 9 in Kortenaken bij Louiza Vanluyten.
Louiza Vanluyten is de dochter van Valerie Guilmet en Jozef Vanluyten.
Valerie Guilmet was de dochter van Louis Guilmet de jongste zoon van Alexis Guilmet.
Buiten Louiza waren haar broers Alfons en Rene Vanluyten aanwezig.
Alfons Vanluyten was de oudste zoon en is nu 83 en weet nog zeer veel van zijn grootvader Louis Guilmet waar hij een heel nauwe band mee had.
Alfons Vanluyten heeft verhalen verteld die ik vroeger al gehoord had maar niet kon plaatsen in hun context en volgens mij verzinsel waren omdat ze logisch gezien niet met de waarheid konden overeenkomen.
Dankzij Alfons begrijp ik nu de verhalen over mijn overgrootvader die ik verwisselde met die van mijn grootvader, wat niet kon kloppen.
De belangrijkste vraag van de familie :" Hoe komen landbouwers uit Wallonië, die geen woord Nederlands spreken in Halen terecht?"
Antwoord volgens Alfons die dit verhaal van zijn grootvader heeft (hij heeft 36 jaar bij zijn grootvader gewoond, het huidige erf van Alfons en René):
“De oude waal (Alexis Guilmet) woonde in de streek van Fallais en was met de knecht graan gaan leveren. Op de terugweg in een holle weg kwam er een koets met een rijke dame hun tegemoet. De paarden van deze koets waren op hol geslagen. De oude waal heeft de kar dwars gezet en zo de koets tot stilstand gebracht. Het moet een ernstig ongeval geweest zijn, de dame was gewond en een van de paarden moest ter plaatse afgemaakt worden. De oude waal en zijn knecht hebben de dame verzorgd en zij was zo dankbaar dat ze de oude waal een boerderij van haar ter beschikking stelde die hij vrij mocht uitbaten in Halen. De man gelukkig met dit geschenk ging samen met zijn vrouw, Joséphine Saintgeorge kijken naar deze hoeve in Halen. Bleek dit een lemen hoevetje te zijn van niemendal en Joséphine Saintgeorge zei: ”Hier kom ik niet wonen.”
Zij keerden naar huis terug en gingen tegen de dame zeggen ze dat ze iets anders verwacht hadden.
Waarop de dame repliceerde: ”Geen probleem, we bouwen daar een volledig nieuwe hoeve.”
Het huidig geleeg “Vertenten” waarvan overal sprake, gelegen Ertzenrijk 9 (vroegere nummering) Halen heeft de dame toen laten bouwen. Het was in 1865 (volgens bevolkingsregister Halen) dat Alexis Guilmet, Joséphine Saint-George en hun zoon van nog geen jaar oud, Joseph naar hier verhuisden .
Toen de dame overleed verkochten de erfgenamen de hoeve aan drie gebroeders Leonard. De nieuwe eigenaars hadden met de eigendom ook de erfpacht die op de hoeve rustte overgenomen en die liep nog twee jaar. De oude waal had op deze hoeve 34 jaar gewoond, ze waren aan de vierde termijn bezig van 9 jaar zoals gebruikelijk in die tijd. De gebroeders Leonard zullen direct van deze voor hen nadelige erfpacht (het was een geschenk aan de oude waal) af willen zijn en hebben als oplossing gezorgd dat de pachters de kasteelhoeve in Rummen konden pachtten. Alexis (de oude waal) en zijn dochter Valerie, samen met haar echtgenoot Dionysius Jacobs en hun kinderen verhuisden naar de kasteelhoeve in Rummen in 1905. In 1914, begin van de oorlog overleed Alexis.
Door de oorlogsomstandigheden werd hij gewoon “tussen vier planken” in Rummen begraven, zonder plechtigheid. Deze plechtigheid vond pas twee maand later plaats met een kerkelijke begrafenis. In het begin van eerste wereldoorlog moeten het vreselijke toestanden geweest zijn, met de oprukkende duitse troepen. Louis ging zijn vader opzoeken in Rummen die op sterven lag. Hij mocht alleen door als hij maar een uur daar bleef want de belgische troepen waren van plan de bruggen (over de Gete) op te blazen. Louis is maar een uur gebleven en was niet bij het sterfbed van zijn vader.
De oudste zoon Joseph was geboren in Fallais, de twee andere kinderen, Valerie en Louis zijn in Halen geboren. Bij de geboorte van de jongste (Louis) moet er iets mis gelopen zijn en Joséphine Saint-George heeft haar slaapkamer in 18 jaar (tot haar dood) niet kunnen verlaten.

Wordt vervolgt, morgen het vervolg : deel III.