Dé dagelijkse nieuwskrant over volleybal voor doven en slechthorenden, maar hé, horenden, lees maar verder hoor! We willen jullie er al te graag bij. Ook andere sporten! Met aandacht voor niet-sportief nieuws (De Standaard, De Morgen, La Libre en Le Soir).
14-09-2011
achtergrond info : een EK en tornooisysteem
Volleybal is minder populair dan voetbal en basketbal,
ook bij doven. Kwalificatiewedstrijden dienen (voorlopig?) dan ook niet
gespeeld. Het aantal inschrijvingen is daarvoor te beperkt. Het gehele EK kan
nog op één organisatieplaats (minimum 2 volleybalvelden om te spelen, enkele
terreinen om te trainen) gespeeld worden, zelfs tegelijkertijd voor dames en
heren. Voor het EK in Turkije enkele maanden terug bij voorbeeld waren
oorspronkelijk 11 dames- en 11 herenploegen ingeschreven. Maar Frankrijk (enkel
ingeschreven bij de heren) werd om administratieve redenen uitgesloten. Dus in
feite 11 dames- en 10 herenteams. Ongeveer 9 maand voor aanvang van het tornooi
gaf 1 herenploeg forfait, enkele weken voor de start van het EK ook 2
damesploegen, en de administratieve schorsing van Frankrijk werd enkele dagen
voor het begin van de wedstrijden opgeheven. Dat resulteerde dus uiteindelijk
in 9 damesteams en 10 herenploegen.
Een niet zo makkelijke klus dus om het wedstrijdschema op
te maken. De groepsindeling werd een klein jaar voor het EK reeds uitgeloot,
een eerste tornooirooster dus op basis van 11 en 10 ploegen. Juist voor de
trekking gaf een damesteam forfait, te laat om het schema aan te passen, eerste
opdracht na de trekking (10 / 10). Dan was het wachten tot begin dit jaar. Het
damesteam dat forfait gaf onmiddellijk voor de trekking speelt toch mee, en
zoals al aangegeven, een herenploeg gaf forfait. Nieuw schema dus,11 / 9. En nog maar eens een ander rooster,
het definitieve dan (toch wat het aantal deelnemers betreft) 14 dagen voor aanvang
van het EK. Met 2 damesploegen minder en 1 herenploeg meer, 9 en 10, eindelijk!
Edso verkiest, zowel bij dames als bij heren, eerst
groepswedstrijden in 2 reeksen, duidelijk de beste optie. Zo kan je forfaits op
het allerlaatste moment (ja, ook die komen voor, landen die niet komen opdagen in
het organiserend land) toch nog enigszins ordentelijk opvangen. De eerste vier
van elke reeks spelen dan de kwartfinales, de winnaars hiervan de halve
finales, de verliezers spelen voor de 5e tot en met 8e
plaats. De winnaars van de halve finales spelen de finale, de verliezers nemen
het op voor de derde en vierde plaats. De winnaars van de wedstrijden voor de 5e
tot en met de 8e plaats spelen voor de 5e en 6e
plaats, de verliezers nemen het op voor de 7e en 8ste
plaats. De teams die in hun reeks 5e en 6e eindigen
spelen op dezelfde wijze voor de plaatsen 9 tot en met 12.
Het blijkt al niet makkelijk om zon eenvoudig systeem
uit te leggen. Maar de praktijk is soms nog moeilijker.Neem nu maar het EK in Turkije. Voor de heren
(10 deelnemers) viel dat mee. Maar de dames, 9 in aantal? Onpaar altijd
onaangenaam. En in dit geval zeker. Verdeeld over 2 groepen geeft dat 5 en 4.
Normaal plaatsen zich dus alle teams van de reeks van 4 voor de kwartfinales,
maar in de reeks van 5 is de 5e uit die reeks de sigaar. Er rest
immers geen enkele ploeg meer na de groepswedstrijden om tegen te spelen, dus
automatisch 9e, zonder nog te spelen wedstrijden! En wat bleek na de
lottrekking? De waarschijnlijk betere ploegen zaten in de reeks van 5.
Dus toch maar beter op zoek naar een andere en betere (?)
formule bij de dames. Voorstel: de groepsvierde van de reeks van 4 speelt een
prekwartfinale tegen de groepsvijfde van de reeks van 5, de winnaar speelt een
kwartfinale, de verliezer behaalt de negende plaats in de eindstand. OK, maar
er is nog een probleem. Deze prekwartfinale kan, indien teams, Turkse
organisatoren enTurkse scheidsrechters
hiermee akkoord gaan, gespeeld worden op de enige vrije dag tijdens het
tornooi, een feestdag en dus niet te werken - in Turkije. Maar dat betekent
ook dat de verliezer de daaropvolgende dag 2 wedstrijden dient te spelen. Met
andere woorden, geen vrije dag, de volgende dag 2 wedstrijden op 1 dag, en dus
een loodzwaar tornooiparcours. Op de technical meeting de dag voor aanvang van
het tornooi bleken echter alle ploegen hiermee akkoord. Uiteindelijk was
Nederland de pineut, maar zij slaagden er toch in hun allerlaatste wedstrijd te
winnen en zo zevende te eindigen. Eind goed, al goed!
Bij de opmaak van het tornooischema komen dan nog
kleinere problemen de neus aan het venster steken. Dames- en herenteam van
hetzelfde land spelen liever niet terzelfder tijd, ze willen uiteraard
supporteren voor elkaar. Bij de groepswedstrijden lukt dat zonder veel
problemen, maar vanaf de kwartfinales wordt dat al maar moeilijker. Elke ploeg
speelt in principe per dag maximaal 1 wedstrijd, maar per dag kunnen op 1
wedstrijdterrein beter niet meer dan 4 wedstrijden geprogrammeerd worden.
Anders raak je in de knoei met het tijdsschema. En je let er best op dat de
ploegen niet de laatste wedstrijd van de dag spelen en de volgende dag de
eerste. Je hebt dan nog rekening te houden met de plaatselijke organisatoren
(zo werd tijdens het EK in Turkije in die ene sporthal op bepaalde dagen ook
nog basket gespeeld!) en hun wensen, de wensen van de scheidsrechters.
Maar uiteindelijk
valt alles toch in de juiste plooi.
Nog enkele anekdotes, bedenkingen, algemene of waarop ik
geen (juiste) dag kan kleven. Een aantal beslommeringen van na onze
terugkeer.
De shuttledienst, handig, zeker als je zoals wij ook af
en toe een Vipwagen met chauffeur ter beschikking krijgt.
De gebeden vanaf de minaret om kwart voor vijf s
morgens.
Evrim, conditietrainer van de Turkse heren, die altijd
een gesprekje wilde aanknopen in het Engels, steeds zeer beleefd. De andere
trainers van de Turkse heren die altijd veel, maar dan uitsluitend Turkse noten
op hun zang hadden.
Ali, met wie de communicatie zo moeizaam verliep vanaf
het moment dat de tolk verdween. Ik heb uren samen met hem doorgebracht in stilte
op het Edso-bureau, hij begreep en sprak veel te weinig Engels. Ik heb toch gesnapt
dat hij vroeger handbal speelde, en hij toonde op internet Turkse
muziekinstrumenten die ik nog nooit gezien had.
Edas afkeer van Jans sigarettengeur.
Het kamermeisje in de badkamer dat zo schrok toen ik binnenkwam.
Berrak en Eda. Die toch, hoe ongelooflijk voor ons hier
in België, zo enorm persoonlijk waren in hun conversatie, met mij dan toch.
Zeer goede vriendinnen geworden.
Eda die mij verklapte dat zij absoluut niet wou lijken op
haar moeder, wegens veel te (voor jullie een raden, voor mij een weet).
De niet-gespeelde verbazing van Berrak (wonende in
Ankara) en Eda (Izmir), toen ik hen mijn fotos toonde en vertelde dat er op
dat ogenblik in Antalya een theaterfestival doorging, je hebt zo veel meer
gezien dan wij. Maar Berrak haatte Antalya.
Berrak die uitlegt waarom je in Turkije bij een begroeting
elkaar 2 keer kust en niet 3 keer zoals wij of 1 keer; en die er op staat 2
keer gekust te worden. Anders zal je niet trouwen!
De knopjeshistorie. Bij internationale wedstrijden is het
verplicht voor het aanvragen van time-outs en vervangingen een zoemer te
gebruiken. In de sporthal in het oude centrum van de stad staken de knopjes van
die zoemers aan de zijkant van de tribunes. In de sporthal op wandelafstand van
ons hotel daarentegen werd de zoemer bediend via een mobiel toestelletje. In
die sporthal verwittigt de zoemer op een bepaald moment de 2e
scheidsrechter. Die draait zich om en vraagt aan de (dove) coach wat hij wenst.
De coach is verrast, hij weet van niets. De zoemer doet nog steeds zijn werk.
De 2e scheidsrechter dringt dus aan bij die coach, die volhardt, ik
wens noch een time out, noch een vervanging. Het geluid is inmiddels gestopt,
het spel wordt dan ook maar hernomen. Na een tijdje precies hetzelfde. Wat
bleek? Die coach zat op het mobieltje (waarschijnlijk lag een trainingsvest of
iets dergelijks op zijn stoel, waardoor hij het apparaatje niet voelde) en door
een of andere beweging met zijn achterste bracht hij de zoemer af en toe tot
leven!
En dan de Russische damescoach. Op momenten dat het niet
goed draaide, en dat gebeurde meer dan hem lief was, achtte hij het af en toe
nodig een speelster te vervangen en haar een ferme tik op haar gezicht te
geven. Ik had al van een Amerikaanse coach van Joodse afkomst gelezen
(toevallig ook bij dames?) die daar behoefte aan had, ik had het zelf nog nooit
meegemaakt, tot nu dus. Onvoorstelbaar!
Het leuke sleutelhangertje, een soort talisman, als
geschenk van die ene scheidsrechter na de mannenfinale.
Maandag na onze terugreis begrafenis van Marinas en Jans
tante Hélène Goossens.
Het zeer langzame fysieke herstel na de reis bij ons
drieën. Dinsdagmorgen dacht ik zelfs de hele morgen dat het namiddag was.
Een rugzak en T-shirt als geschenk.
Vrijdag 27 mei, Berrak in haar mail zeer opgewonden omdat
Mark Van Hamme haar zal contacteren, verklapt tegelijkertijd dat zij zich niets
meer herinnert van de finaledag. Hoe zou dat komen?
Tien minuten voor we vertrekken uit het hotel ontwaar ik
Eda op weg naar het restaurant. Hoog tijd dus voor een zeer late uitwisseling
van mailadressen.
Bij de check out in het hotel krijgen Jan en Marina nog 5
(alcohol)rekeningen gepresenteerd, niet te geloven. Ik op zoek naar Dogan. Die
geniet van een ontbijt samen met Eda. Hij komt dan nog maar eens aan de
hotelbedienden uitleggen dat dit ten laste van de Turkse organisatie valt.
De (vroegere Vip)wagen staat wel klaar om ons naar de
luchthaven te transporteren, maar geen chauffeur te bespeuren. Opnieuw Dogan opgetrommeld,
na wat smsjes over en weer kunnen we eindelijk vertrekken, maar dan wel met een
busje.
Tijdens ons ritje vertel ik Marina en Jan over Berraks
vroegere beroepsleven, het wielrennen. Jan vraagt, reed zij bij de dames?
Verbaasd vraagt de luchthavenbediende over mijn valies (licht
aluminium) Wat is dat hier?, waarop ik meteen met mijn valies doorverwezen wordt
naar een verdere balie om nog maar eens een derde scan te ondergaan.
Onze vlucht start perfect op tijd, maar in Istanboel
loopt het fout op de opstijgbaan. Een lange file wachtenden voor ons, 35
minuten vertraging. Jan slaapt tijdens de 2 vluchten, we dienen hem telkens te
wekken voor het eten. Tijdens de tweede vlucht Istanboel Brussel val ik
uiteindelijk ook in slaap. Een lichte
por op de zetel en ik kijk in het gezicht van een stadsgenoot, een vroegere
reisgezel in Peru en Egypte. Hoe is het mogelijk? Met 15 andere spotters
ontdekte hij in een goede week iets meer dan 180 verschillende soorten vogels,
ik weet niet meer in welke streek in Turkije.
De vertraging in Istanboel speelt ons lelijk parten. In Zaventem
duurt het wel erg lang vooraleer onze valiezen op de band terechtkomen, we
missen onze passende treinaansluiting. Bovendien stellen ook wij vast hoe
slecht de NMBS communiceert, daarenboven zitten van Zaventem tot in Brussel
alle treinstellen overvol. Uiteindelijk komen wij heel wat later dan gehoopt in
Gent St.-Pieters toe. Gelukkig is mijn broer wel op de afspraak. Hij is evenwel
verbijsterd wanneer hij, als grote broer, er op staat mijn valies te
transporteren, Zit er daar lood in?. De mijne was nochtans de lichtste van de
drie.
Ik hoefde geen ingangsgeld te betalen, ik werd ook
behandeld als een VIP, drankbonnetjes incluis. Onmiddellijk overdonderd door
het immens lawaai. Nog nooit zon aantal decibels gehoord. Bij ons had je na 2
seconden al 3 politiecombis voor de deur, hier alles dan nog buiten, alweer op
zon houten vloer, voor de trillingen natuurlijk. Vlug vond ik Jenneke en
Willem, trachtend zich weg te stoppen voor dit helse kabaal. We verplaatsten
ons naar een plek achter de boxen, rustiger en minder rumoerig. Ik bestelde
drie drankjes, maar bracht slechts twee glazen terug, het duurde 5 minuten vooraleer
de uitschenker van dienst er echt van overtuigd was dat ik er drie nodig had. Even
later zag ik Eda, zij bezorgde mij het geschenk wat een opluchting - nog wat
later Jan en Marina. Nu was het zaak hen zo vlug mogelijk alle drie samen te
krijgen, Eda wilde absoluut bij de afgifte aanwezig zijn. Zij zorgde voor een afzonderlijk
tafeltje. Na een halfuur lukte het mij eindelijk: met 4 aan dat tafeltje. Mijn
hart bonkte ongelooflijk: hoe loopt dit af? Jan wilde absoluut niet van een
geschenk weten, Marina al evenmin, ik kon hen toch overhalen mijn kaartje te
lezen. Tranen vloeiden overvloedig, en de knuffels ook, hij nam het geschenk in
dank aan, beiden uiterst tevreden. Oef, toch geslaagd. Wat een fantastisch
gevoel.
Nog een anekdote, mijn mistasten met de handtas van
Marina. Ik vraag haar of ik het fotokader mocht tonen aan Jenneke en Willem.
Geen probleem, mijn handtas hangt dààr. Ik zocht echter in de verkeerde tas,
die van de vrouw van de hoofdscheidsrechter. Ze konden er gelukkig ferm om
lachen.
Na wat napraten met Willem en Jenneke begon het
grootscherm (3m op 2m of meer?) tot leven te komen, alle fuifgangers
verzamelden hier: Marinas tornooifotos (meer dan 1.330!) hadden een enorm
succes en werden meermaals gekiekt.
Tijd voor de individuele prijzen voor de speelsters en
spelers. Beste speelster / speler, beste spelverdeler, En als allerlaatste
was het mijn beurt, nochtans geen speler. Dat Jan iets zou doen wist ik heus
wel.
Hij stelde mij voor, in gebarentaal, Eda vertaalde in het
Engels. Hij vertelde wat ik had gedaan voor en tijdens het tornooi, een massa
draaiende handen. Dat het mijn verjaardag was, terug draaiende handen. En
daarna het verjaardagscadeau, een chocolade taart. Met 6 kaarsjes, 60 was
natuurlijk te veel, zelfs die 6 uitblazen was al een opdracht. De ober legde
uit, in het Turks maar ik begreep het wel. Hij gaf mij een lang mes, volledig
ingepakt in zilverpapier. Zo kon ik natuurlijk niet snijden. Hij trok het
zilverpapier van de snede en vroeg de taart in twee te verdelen. Daarna sneed
hij er een stukje af, legde het op mijn bord en gaf mij mes en vork. Dat moest
ik nu eerst alleen opeten. Eens daarmee klaar diende ik de taart stuk voor stuk
te verdelen, telkens een bord en bestek te nemen en te overhandigen aan wie ik
wou laten meegenieten van mijn verjaardagstaart. Tot alles op was. Emotioneel
en reuzeleuk. Sterk onder de indruk genoot ik er van.
Daarna lekker keuvelen met Jan en alleman, veel gedanst
werd er niet. Een zeer tevreden Poolse begeleider. Ali rokend en drinkend, eens
iets totaal anders dan achter het bureau. Erwin, de trainer van de Nederlandse
damesploeg die er op stond mij zijn vorderingen in gebarentaal te showen. Een
gesprek met Joelle (een samentrekking van Johanna en Elisabeth, haar twee
voornamen), de jongste dochter van Jenneke en Willem. Zij openend, ik denk dat
jij mijn ouders kent. Helemaal ontypisch Joëlle volgens mama. Het kleine
geschenkje (magneetje) van die Witrus, weet je nog, en zijn uitvoerige uitleg
daarover. Het voorstel van de Fransen in verband met het scheidsprobleem, wie
zei daar partijdigheid?
De ongelooflijke transformatie van Berrak op de
afscheidsparty. Zij verscheen pas na 1u op het toneel, maar trok meteen alle
schijnwerpers op zich. Wat een entree. Waaw! Om het eens met haar woorden te
zeggen. Iedereen sterk onder de indruk, zo vrouwelijk had niemand haar al
gezien.
En er diende ook afscheid genomen te worden. Zondag 22
mei trok iedereen huiswaarts, voor sommigen was dat heel vroeg, zoals voor onze
Finse vriend Jari om 4 uur s morgens. Hij beloofde mij nog dit jaar naar
België te komen Wij vertrokken om 9u s morgens in het hotel. Ik dacht echter die
volgende morgen de Turkse medewerkers nog terug te zien. Verkeerd gegokt, op
Eda, Dogan en onze chauffeur na de volgende morgen niemand. Voor mij een adieu
in mineur dus!
Een heel lange, vermoeid lopende, emotionele en
ontroerende dag voor mij, waarop ik enorm veel beleefd heb, maar ongelooflijk genoten!
Mijn allerbeste verjaardag, ik had er dan ook zestig jaar op gewacht.
Tijdens het ontbijt, samen met Jenneke en Willem, de
Nederlandse scheidsrechter en zijn vrouw, eveneens goede vrienden geworden - er
was bijna niemand anders in de zaal komen Marina en Jan handen boven het
hoofd draaiend, zo applaudisseren doven, op mij toe. Hun verjaardagskaartje
pakte mij al serieus. Samen gezellig gegeten, daarna scheidden onze wegen: de bende
van vier naar die ene sporthal, ik naar die andere.
Vorige dinsdag deelde ik reeds mijn lunchpakket met één
van de zaalwachters en woensdag bezorgde ik hem een appel. Vrijdag was hij niet
te bespeuren en ik vroeg een nieuwe rol WC-papier voor het EDSO-bureel dan maar
aan een andere zaalwachter. Hij toonde op zijn ene hand 5 vingers, ik meende
daaruit te begrijpen dat hij ze binnen 5 minuten zou bezorgen. Niets was minder
waar. s Avonds nog steeds niets. Dit zou mij niet meer overkomen. Ik bracht 4
appels mee, voor elke zaalwachter. Prompt kreeg ik thee aangeboden. Ik
probeerde hen met handen en voeten uit te leggen dat het nog een uur te vroeg
was. Zij hadden het toch begrepen: een uurtje later kwamen ze mij halen voor de
thee. Eerst nog Berrak opgezocht voor een dankjewel in het Turks,
teşekkür?, (toen ik even later de trap afdalend dat woord steeds maar luidop
herhaalde konden Berrak en de cafetaria-uitbaatster, met wie ze aan het praten
was, hun lach niet bedwingen) als reactie op dat aanbod. Mijn dankjewel
begrepen ze, maar het duurde nog eens 5 minuten, misschien kon hij niet lezen,
om die eerste zaalwachter aan de hand van mijn voornaam op mijn pasje de zijne
Ibrahim - te ontfutselen. Ik stelde de volgende dag op het vliegtuig vast dat
mijn Turks bedankje ook door de stewardessen gewaardeerd werd.
In mijn sporthal die dag alleen maar oervervelende, lange
plaatswedstrijden (5e - 6e, 7e - 8e)
oervervelend omdat iedereen, niet meer geïnteresseerd in dit spel, naar de
andere sporthal wou voor de 2 wedstrijden voor het brons en de 2 finales (dames
en heren); lang, want 1 wedstrijd van 4 sets, 2 van 5.
Oververmoeidheid maakt zich meester van mij de laatste
5 nachten alles samen geen 20 uur geslapen. Ik weet niet meer van welk land ik
ben. Bij momenten vrees ik dat ik er ga bij vallen. De Turkse organisatoren
zijn ons bovendien vergeten: geen eten of drinken voor Berrak, Jari of mij. Zelfs
ballenjongens zijn er niet, die zitten in de andere sporthal, de Turkse heren
spelen daar voor brons. De zaalwachters nemen dan maar hun taak over. Wanneer
ik buiten een luchtje schep, dien ik aan de schaduwkant en uit de wind, steun
te zoeken tegen de muur. Om ongeveer 4 uur in de namiddag kom ik er eindelijk
terug door.
Het gemak waarmee ik, ondanks die oververmoeidheid, Engels praat met Berrak en Jari, en Frans met
de Franse gekwetste met wie ik een goed gesprek heb, is ongelooflijk. Nochtans
vorig jaar tijdens mijn fietsvakantie in de Ardèche was ik bij momenten beschaamd
over mijn Frans. Die middag begreep ook Berrak er niets van. De Turkse 2e
scheidsrechter vroeg haar iets in het Turks, ze draaide zich naar mij en ik zei
haar wat hij haar gezegd had. Hoe weet jij dat, vroeg ze stomverbaasd. Het ging
natuurlijk over volleybal, toch ook een internationale taal?
Ofschoon alle aanvangsuren zodanig geregeld dat iedereen
de herenfinale kon zien, Berrak, Jari, Jans Finse assistent, en ik kwamen pas
10 minuten nà de aanvang toe, dan nog gebracht met een speciale VIP-auto. Berrak
vertelde tijdens die rit, toen wij een verkiezingswagen voorbijstaken, dat zij
zich geen Turkse voelde, ik heb geen Turks bloed, ik ga niet kiezen, ik betaal
de boete, die verkiezingen zijn niets voor mij.
Tijdens de herenfinale diende ik nog de uitslagen van
onze sporthal in te brengen op de laptop, en deed ik nog een laatste controle
of in mijn bestand alles in orde was voor de prijsuitreiking van straks. Na de
finale was er eventjes ergernis bij Jan: er was geen printer in die hal, mijn
eindstand diende hij dus vlug over te schrijven.
Bij het avondeten troffen Jenneke, Willem en ik toch nog
Marina en Jan aan. Na het eten vlug nog eens de receptieruimte opgezocht,
Berrak had niets achtergelaten. Dus maar rustig gewassen en geschoren, en terug
naar de receptie, nog steeds niets, zelfs geen Eda. Jari stond mij wel op te
wachten samen met Vasyl, de vicepresident van Edso. We dienden onmiddellijk te
vertrekken naar de party, een viertal km verwijderd van het hotel. In de
VIP-auto heerste een doodse stilte. Met Jari kon ik enkel converseren op papier
in het Engels, Vasyl kende naast Oekraïens en gebarentaal ook Engels, maar zat
vooraan, de chauffeur Güngör enkel Turks en gebarentaal.
8th EDVC zaterdag 21 mei 2011 sluitingsceremonie
Die emotionele sluitingsceremonie, ik krijg er nog koude
rillingen van. De verbroedering onder alle spelers en begeleiders, hun
universele taal het ideale communicatiemiddel, hadden wij horenden maar zoiets
wie kent nu Esperanto? De ongelooflijk luide muziek. Op de sportvloer een
parketvloer, ideaal voor het verspreiden van de geluidstrillingen die doven en
gehoorgestoorden nodig hebben om muziek te horen of te voelen - verzamelen
alle speelsters en spelers kriskras door elkaar. Zij beginnen spontaan te
dansen, de Turken op hun Turkse muziek, de Russen op de hunne De
slotspeeches, de medaille-uitreiking, De denderende muziek Alors on dance - van
het Brusselse Stromae, de leidraad op dit sluitingsfeest, naast ons drieën toch
nog iets Belgisch! De volksliederen, de vlaggen, het opbergen van de Edso-vlag
Een echt gezellige boel.
En dan ineens de Estse verantwoordelijke 2-talig, zijn
eigen taal het Ests en gebarentaal - die mij op een afstand van 4 meter iets
wil wijs maken onder die luide muziek (tijdens het hele tornooi hadden wij nog
geen enkel contact). Na 5 minuten heffen wij beide onze armen omhoog, het lukt
niet, we begrijpen elkaar niet. Tot hij mij teken doet, wacht. Hij gaat op
zoek en komt terug met een jonge vrouw, die toch wel Engels kent en voldoende
kan praten. Hij hoopt mij in de toekomst terug te zien en bedankt mij voor het
vele en goede werk dat ik geleverd heb voor en tijdens het tornooi. Ik kan je
verzekeren, dat pakt je ongelooflijk! Nu weet ik wel hoe een dove dan reageert,
hij pakt naar zijn hart. En hij begreep dat ik hem had begrepen. Een dikke
knuffel volgde uiteraard. De tranen schieten mij nu nog in de ogen wanneer ik
dit neerpen.
Daarna was het wachten op de busjes om iedereen zon
350 man - terug te voeren naar het hotel. Jan en Marina werden onmiddellijk met
de VIP-auto gebracht, ik wilde niet mee, had nog iets te regelen met Berrak, je
weet wel, het geschenk, en Jan en Marina mochten dat nog niet zien. Berrak die
mij op de stoep plots komt vragen Heb jij de uitslagen van vandaag al
doorgemaild naar Edso? Nee, want niet mijn taak. Berrak zet zich op de
stoeprand, ik ernaast, haar laptop weigert, nu het echt wel moet, dienst. Dan
maar vlug een andere, wel zeer kleine, laptop opgescharreld, mijn stick er in,
alles ok. Samen met Jenneke en Willem, die op mij vertrouwden om in het hotel
te raken, wachtten wij tot de allerlaatste bus waar ook Berrak en Eda plaats op
namen. In dat busje plaatste ik mij afwisselend naast Berrak en Eda en dan
opnieuw en opnieuw om alles te kunnen afspreken. Het fotokader lag nog steeds
op de kamer van Berrak in het andere hotel. Mijn bedoeling dat te bezorgen
tijdens het avondeten in het hotel viel dus in duigen. Geen andere mogelijkheid
meer dan de farewellparty. Berrak dacht er nog even over om het kader per taxi
te bezorgen in ons hotel, zoniet zou ze het bezorgen aan Eda.
3e van links, met het lange haar, Hassan. Rechts van hem Dogan.
Vandaag onze langste niet de belangrijkste, dat is pas
morgen dag: 10 wedstrijden! De eerste start om 9u30, als het meevalt de
laatste om 20u, maar niet dus. Bovendien wordt die laatste een ongelooflijke
spannende en lange wedstrijd.
Gisterenavond was er een aardbeving in Turkije, verneemt scheids
Willem in de late voormiddag via SMS. Ik verwittig onmiddellijk Eda, volgens
het berichtje kan haar thuisstad Izmir getroffen zijn. Vlug een telefoontje,
bij haar familie geen enkel probleem. Oef. Aardbevingen zijn bij manier van
spreken dagelijkse kost in Turkije.
Een Witrus van die Excel-berekening enkele dagen
geleden - tracht die namiddag Eda en mij uit te leggen wat zijn foto op
internet betekent. Zoute oren, een humoristische bijnaam voor de inwoners van
Perm. Het duurde een half uur eer wij het begrepen. Hij probeerde het eerst in
gebarentaal. 2 tekens, het eerste verstond zelfs ik, oren. Maar het tweede, hij
voelde of wreef met een vinger aan zijn tong? Ook Eda, nochtans gebarentaal
machtig, begreep het niet. Dus dan maar een (Turkse!) laptop ingeschakeld. Maar
Witrussen gebruiken het Cyrillisch alfabet. Hij had derhalve heel wat problemen
te overwinnen om hem begrijpbaar te maken. Immers, een Querty-klavier met
Latijns alfabet! Hij dus eerst Google vertalen ingeschakeld, en dan aan het
typen. Bij elke toets moest hij wachten op de vertaling om te zien welk teken
hij had aangeslagen in het Cyrillisch alfabet. Eens alles getypt in zijn
schrift, wat uiteraard een serieuze opgave was, kon hij Google laten vertalen
naar het Engels, zodat wij het ook doorgronden.
Iets later vraagt Jan Eda zijn scheidsrechtersattesten in
het Engels te vertalen en op laptop op te maken. O-ver-ver-moeid stamelt zij maar
niet te begrijpen hoe je op zon korte tijdspanne zo veel fouten kan maken. Jan
verlaat zijn tijdslimiet aanzienlijk, een zeer verstandige oplossing. Eind
goed, al goed? Neen, de Sports Director van de Deutscher
Gehörlosen-Sportverband, Sabine acht het dan ook nog nodig Eda tijdens dit werk
zwaar te moeten beledigen omwille van enkele onnozele lunchboxes. s Anderendaags
vertelde Jari dat die Sabine eerder ook al Berrak zo had aangepakt. Of hoe
mensen met een mooie titel ook soms hun kleine kantjes tonen.
Hassan, zijn vrouw en Ali stoten even later op ongelooflijke
moeilijkheden bij het klaarmaken van de Edso-diplomas voor alle medewerkers.
Minstens 4 uur tuimelden ze van het ene probleem in het andere, en het was dan
nog niet in orde. Op de finaledag dienden die diplomas uiteindelijk toch nog
afgedrukt door een professional.
16u45, een Franse verantwoordelijke vraagt mij in een raar
Engels taaltje, of Maxime Petit, officieel pasje verloren, mag deelnemen aan de
wedstrijd voor de 5e tot en met de 8e plaats, Frankrijk
Polen. Wedstrijd die driekwart uur later start. Jan - buiten genietend van een
sigaret - meegesleept, en die toverde toch nog wel een konijn uit zijn hoed
zeker. Ali vlug een foto genomen, er diende ergens nog iets opgehaald meer weet
ik er echt niet meer over, ook bij mij begon de vermoeidheid toe te slaan een
nieuw pasje opgemaakt en alles kwam in orde, niet in het minst omdat de
wedstrijd iets later dan voorzien startte.
Even voor aanvang van de laatste wedstrijd, Italië Wit-Rusland
kom ik zowaar terecht in mijn droom van enkele weken terug. Ongelooflijk, ik
beleef ongeveer 30 seconden een déjà vécue! Pas nu herken ik scheids Willem uit
mijn droom: hij zit op precies dezelfde plaats, parmantig, maar toch dromerig,
voor zich uit te kijken in mijn richting op anderhalve meter voor mij, heel
imposant, tamelijk fel gekleurd in blauw, rood en wit T-shirt. Eda iets verder links
achter hem. Willem is nochtans een zeer opvallend figuur met zijn bril, grijze snor
en baard, luide stem. Hij was al 10 dagen samen met zijn vrouw Jenneke mijn
compagnon, bij het ontbijt, soms bij het avondmaal en af en toe als supporter.
En ik had hem nog niet herkend. De eerste donderdagmorgen hadden wij een
aangenaam zeer goed gesprek over verschillende boeiende onderwerpen, zelfs over
de Belgische moeilijke politieke huishouding, waar hij toch wel veel over wist.
En ik was altijd een steun voor hem, zijn vrouw en hijzelf zochten mij steeds
op voor info. De volgende dag, mijn verjaardag, kwam hij na de
sluitingsceremonie bij mij en zei mij dat hij op mij rekende om samen met zijn
vrouw terug in het hotel te geraken. Ik was echter te vermoeid om bij deze déjà
vécue stil te staan, en van mijn droom ken ik nog steeds het einde niet!
Bij onze deugddoende terugwandeling van de sporthal naar
het hotel wijst Eda Jan en mij er op dat sommige mensen toch zon lange
relaties hebben. Eventjes later constateert zij dat Jan onmiddellijk na die
opmerking veel vlugger wandelde, en nog wat verder acht zij het nodig hem tegen
te houden omdat zij denkt dat hij de oversteek naar het hotel zal voorbijlopen.
Iedereen de slappe lach, moe en nog eens moe.
Na nog enkele werkjes in bureel de zoeten inval troont
Berrak mij mee naar de bar. Eventjes voor middernacht wenst Ali mij als eerste
een gelukkige verjaardag. Hij overhandigt mij zijn mailadres het lijkt wel
een verjaarscadeau - samen met de belofte, door Berrak uitgesproken, dat hij
Engelse cursussen zal volgen om zich beter verstaanbaar te maken.
Aan de tafel naast ons geniet de Turkse damesploeg van een
laat typisch Turks avondmaal. Hun EK zit er op, 8e op 9. Smullend
van hun spijzen dagen de Turkse EK-medewerkers (ik was ter plekke de enige
buitenlander) mij uit voor een pittig gesprek. Voor het eerst ging het iets dieper,
ook over politiek. Vol onbegrip wanneer ik vertel dat België na 11 maand
verkiezingen nog steeds geen regering heeft. Wat kan er dan nog gebeuren bij jullie,
alles ligt dan toch plat? En of het klopt dat de inwoners van de Europese
gemeenschap Turkije er niet bij willen en waarom dan wel niet? Bij Allah, ik
kon geen ander antwoord bedenken dan schrik voor de Islam. Zij toonden ook
duidelijk hun misprijzen over de communautaire problemen in België in zoverre
zij het begrepen. Maar Berrak had toch wel door dat je dit kon vergelijken met
het Canadese Quebec (Frans Engels). En Hassan doorgrondde alles onmiddellijk,
een heel pientere gast. Als start voor mijn verjaardag kon dit tellen, maar ik
genoot met volle teugen.
Einde van een lange
dag met veel grote en kleine problemen, waarbij de vermoeidheid (vooral door
het gebrek aan slaap) iedereen toch wel ernstig begon parten te spelen.
De Nederlandse lijdensweg
ze hadden het moeilijkste parcours van alle 19 teams - eindigde dus toch nog in
schoonheid. Een 7e plaats, die dames groeiden duidelijk in het
tornooi. De prijs die ze ervoor dienden te betalen was wel groot: oververmoeid
en een aantal gekwetsten. Maar ze hebben vooruitzichten!
Wat een wedstrijd,
puntenscore 121 107, zie eens naar de 3e en 4e set! En
die match startte pas na 8 uur s avonds. De verliezer mocht de volgende morgen
zijn wedstrijd aanvangen om 8u30! Winnaar Italië, 2 uur later aan de opslag,
maakte er terug een vijfsetter van en scoorde opnieuw 112 punten. On ge
loof lijk. Ze wonnen opnieuw.
Turkse feestdag, dus s morgens heel rustig in de stad. Maar
in de namiddag overvolle straten, Turken houden ook van flaneren.
Slechts één wedstrijd vandaag, om 9u, in de sporthal waar
ik met Berrak heb afgesproken deze namiddag. Allen daarheen, behalve Berrak.
Maar ik heb er wel vertrouwen in. Na de wedstrijd op het terras naast de
sporthal nog een uitvlucht gezocht voor die namiddag, de groep trok immers op
speciale excursie in de omgeving. Achteraf was blijkbaar niemand tevreden: Eda
niet als gids maar wel persoonlijk, de gegidsten helemaal niet. Op het terras
trakteer ik de achtergeblevenen, Dogan en zijn twee kompanen, ze willen mij
absoluut terugbetalen, wat ik pertinent weiger. De conversatie met Dogan lukt in
het Engels op papier. Ik o.a. Jan kan mijn lippen lezen van de overkant van de
straat, hij, hoe gevat, hij zou een
goed spion zijn.
Op de middag raak ik in gesprek met een winkeluitbater in
het oude centrum. Ik was op zijn stoel in de schaduw van een palmboompje gaan
zitten voor zijn winkel, iets later opende hij zijn zaak. Hij komt bij mij
zitten, we praten meer dan een uur, hij zocht naar elk woord in het Engels;
toch heb ik veel opgestoken. Volgens hem is oktober de beste maand in Antalya:
fris, de limoengeur en de romantiek . Bij het afscheid bied hij mij thee
en een praatje aan bij een volgend bezoek.
Om 2u was Berrak wel aanwezig in die sporthal, ze had
echter nog een aantal zaken te regelen, maar herinnerde zich gelukkig onze
date nog wel. Rechtover de sporthal huisde een fotograaf, voorbestemd? Berrak
alles uitgelegd in het Turks, technisch geen probleem. Behalve één foto dan van
mindere kwaliteit. Ik kon daar wel mee leven. Terwijl de fotograaf alles
klaarmaakt vat ik de gisteren geplande conversatie met Berrak aan over de
voortekens die ik bij haar herken. Signalen die ik enkele jaren terug bij
mijzelf niet zag toen ik op mijn werk een burnout van jewelste opliep. Alles
onder controle antwoordde Berrak, maar ze zal er wel rekening mee houden in de
toekomst, daar twijfel ik niet aan. Voor alle zekerheid toch maar Berrak
gevraagd het kadertje mee te nemen naar haar kamer zij logeerde in een ander
hotel. Pure noodzaak bleek achteraf, geen 2 uur later stond Jan voor de
allereerste en allerlaatste keer op mijn hotelkamer. Terug in de sporthal vind
ik het niet meer dan gepast dat ik vanaf nu een kopie van mijn uitslagen-stand-bestand
helemaal ter beschikking stel van Berrak en Ali. Net zoals gisteren iedereen
tevreden. Laat het ons nu maar zo houden.
Ook nog in zon typisch klein Turks winkeltje een
giftkaartje gekocht. En rustig nagedacht wat er op diende te komen. Ik was
klaar voor zaterdag, dacht ik toch.
Bij mijn terugwandeling ontmoet ik 5 jongens-scholieren
van 15-16 jaar. Zij zijn geïnteresseerd in mijn EK-pasje, een kort gesprek
volgt. Een ervan blijft nog wat napraten en ik geef hem mijn zwarte cola-pet.
Hij heel tevreden, ik helaas zijn naam vergeten.
Zowel Berrak als Eda spreken mij s avond elk apart nog
eens aan over mijn geschenk. Ik diende Eda noodgedwongen ook in te lichten over
mijn bedoeling, wegens gids op dat uitstapje, zij zou anders nooit een nee
aanvaard hebben, zo zijn Turken nu eenmaal. Zowel Berrak als Eda waren
ondertussen mijn zeer goede vriendinnen geworden. En ze wezen mij op een probleem.
Dus tactiek lichtjes veranderen. Kaartje
geschreven, nu was het wachten op zaterdag.
Die avond was het rustig op het bureel de zoeten inval in
het hotel. Marina, Jan, Jari, Vasyl, Berrak, Eda en Ali, Dogan, Güngör,de
andere Turkse medewerkers en de teamverantwoordelijken, allen woonden ze de
technical meeting bij in de dichtstbijzijnde sporthal. Allen, behalve ik. Jan
had mij verklapt dat er niets speciaals besproken zou worden, dus genoot ik in
eerste instantie van mijn boek in de hal aan de hotelingang, lekker fris. Daarna
nog eens het prachtige beeldenpark bezocht bij de ingang van het filmmuseum op
een kwartiertje wandelafstand van het hotel. Ik was er helemaal gek op s
avonds dan toch, bij kunstverlichting. Bij mijn terugkomst vroeg een jonge
dat dacht ik toch, maar hij bleek al 27 - Rus, Andrey, een foto van hem te nemen
bij de inkom van het hotel. Eens ook de groep terug,begrijpt Eda de Engelse
naam van mijn boek maar niet, meer in het bijzonder riddles. Pas nadat Willem
mij bijspringt met enkele synoniemen is zij mee.
Berrak, Eda en ikzelf
breiden nog een pittig einde aan de avond in de vorm van een zeer persoonlijk
gesprek. Opgestart door Berrak en daarna resoluut overgenomen door Eda. Ik liet
mij evenmin onbetuigd. Zeer boeiend en leerrijk, maar uiterst privé. Dus
verklappen we maar niets!
8th EDVC donderdag 19 mei 2011 laatste kwartfinale dames, technical meeting
4KF winnaar PKF 1e groep B: Nederland
Oekraïne 0 3 (20 25; 18 25; 12 25)
Hollandse meiden toch tevreden na nederlaag. Tegen
wereldkampioen, vorig en toekomstig Europees kampioen Oekraïne in kwartfinale 4
punten meer gescoord dan in de reekswedstrijd. Bovendien was Oekraïne gisteren speelvrij.
Alle andere ploegen genoten vandaag van een rustdag.
Wellicht zeer welgekomen na de 4 of 5 reeds gespeelde wedstrijden gespreid over
6 dagen. Veel zon, warm. Meerdere speelsters / spelers kleurden die avond rood
in het aangezicht.
Op de meeting s avonds werd Jan herkozen als Technical
Officer Volleyball EDSO. Een van zijn eerste acties was de oprichting van een
comité ter zijner ondersteuning. Prima idee, Jan! Officieus zijn Nederland en
Estland kandidaat-organisatoren voor het volgende EK in 2015. De voorkeur gaat
naar Nederland, zij boden zich als eerste aan. Hun kandidatuur dient natuurlijk
officieel bevestigd. De toewijzing is voorzien voor 2012. Voor de rest terug
een rustige vergadering.
Jan wil ook voor de kwartfinales, halve finales,
plaatswedstrijden en finales bij het resultaat alle setstanden, en dus bouw ik
nog maar eens verder aan mijn Excel-bestand. Jari is nu blijkbaar volledig
overtuigd van de degelijkheid van dat bestand en is er zelfs enthousiast over.
Berrak is nergens te bespeuren (in de andere sporthal?),
dus vooraf de uitslagen van gisteren inbrengen op het bestand van eergisteren.
Een klein werkje, het malheur van gisteren is al vlug vergeten, voor mij toch,
maar niet voor Berrak. In de late namiddag daagt zij op in onze sporthal, ze ziet
er nog steeds niet goed uit. Zij durft mij nauwelijks aan te kijken of aan te
spreken. Uiteindelijk waagt zij het toch: vertrouw jij mij niet meer? Ik wel,
maar Jan? Ik kan en wil haar dat niet zeggen, dus draai ik er maar wat omheen.
Ze lijdt er nu werkelijk nog meer onder. Zij wordt echter van alle kanten
aangesproken, ik kan haar niet meer uit haar lijden verlossen. Ik dien te
wachten tot na het avondeten tot we alleen zijn gelukkig blijft ze na het
eten ook wat langer tot iedereen weg is, - om haar aan te spreken over haar
toestand ze geeft een zeer apathische, ontwijkende indruk, blijkbaar volgens
haar naar iedereen toe - maar na ons gesprek is ze er toch bovenop. Onze
afspraak voor s anderendaags 2u komt daarbij niet ter sprake.
Omdat ik bij Berrak dezelfde signalen herken als toen bij
mij, bespreek ik met Eda Berrak en Eda zijn zeer goede vriendinnen - tijdens onze wandeling terug naar het hotel mijn
psychische problemen met mijn werk in het verleden. Zij raadt mij aan zeker en
vast Berrak hierover aan te spreken. Ik was dat trouwens al van plan, morgen
gegarandeerd tijdens ons bezoek aan de fotograaf.
In het bureel van het hotel, na het avondmaal, bedankt een
Witrussische speler mij uitvoerig als ik hem in enkele seconden een berekening
laat maken in Excel op de Turkse laptop.
We hebben de
verslagen van de vergaderingen van het organisatiecomité en zijn verschillende werkgroepen
voor Kortrijk 4 jaar terug eens herlezen. En let op, na de trekking (24 januari
2007, drie en een halve maand voor de start van het EK) diende ik om medische
redenen af te haken als comitélid. Verslagen van vergaderingen nadien heb ik
dus uiteraard niet meer ontvangen. En uit ervaring weet ik dat de frequentie
van vergaderen tot die datum eens per maand naar de start van zon
organisatie sterk toeneemt.
Hoeveel medewerkers
zijn er op zon EK? Ik weet het niet waarschijnlijk niemand zelfs - maar in
Kortrijk waren er dat in elk geval zéér veel!
Voor mij en
waarschijnlijk voor de meeste leden van het organisatiecomité - begon het heel
concreet op 16 juni 2006 met de startvergadering. Voorzitter André Lathouwers van
het organisatiecomité en Jan, coördinator, hadden er dan al een pak voorbereidend
werk opzitten. Als ik hun voorbereidingsschema van begin juni nog eens bekijk,
chapeau jongens, echt indrukwekkend. Wat een basispakket! En ik ben toch wel
een en ander gewoon.
Slechts 9
aanwezigen op die eerste samenkomst, maar ook 5 verontschuldigingen. Er worden
6 werkgroepen (de leden van de werkgroepen zoeken zelf naar medewerkers)
opgericht (de werkgroepen zijn later nog uitgebreid):
1 administratie /
secretariaat / communicatie (7 leden) deze groep wordt later uitgebreid met
de werkgroep 1bis website (4 leden)
2 sporttechnische
werkgroep (7 leden)
3 transport (2 leden)
4 hotel en catering
(4 leden)
5 sociaal-culturele
werkgroep (4 leden)
6 marketing /
financiën / public relations + sponsoring (4 leden + 3 SBP-studenten, SBP = Small
Business Project,
uitgeleend door Jos Verschueren).
De personeelsleden
van de sportdienst van de stad Kortrijk maken onmiddellijk duidelijk dat zij
geen deel zullen uitmaken van de werkgroepen, maar dat zij er naast staan en
steeds bereid zijn tot alle mogelijke voornamelijk logistieke - steun. Het
VOK (Volley Overleg Kortrijk, een samenwerkingsverband van Kortrijkse
volleyverenigingen) zal voor een pak medewerkers instaan, vooral op
sporttechnisch gebied. Ook KWVBV, het Koninklijk West-vlaams Volleybalverbond,
zal worden aangesproken om scheidsrechters aan te leveren. Fevlado -Federatie van Vlaamse Doven Organisaties
vzw - wordt gevraagd om permanent 1 personeelslid ter beschikking te stellen. Tolken
dienen eveneens voorzien te worden.
In het
voorbereidingsschema een Excel-bestand vind je volgende tabbladen: een
algemeen activiteitenschema, agenda meeting met EDSO officials, kopie van
brieven, een voorlopige medewerkerlijst, een lijst met alle werkgroepen en
coördinaten van de werkgroepleden, to dos, een activiteitenschema per werkgroep,
een budget, en een mogelijke deelnemerslijst. Nogmaals, imponerend. Tot zover
het verslag van de eerste vergadering.
Wat er later nog
bijkwam, maar de lijst is helemaal niet compleet:
medewerkers catering
(dagschotel s middags + s avonds),medewerkers lunchpakketten voor
medewerkers, cafetariamedewerkers,medewerkers voor het slotbanket, voor de openings-
en sluitingsceremonie (jonge medewerkstertjes, 15 voor Belgische vlag, stewards,
), shuttlechauffeurs (6 busjes + 1 wagen), hoofdscheidsrechter, per wedstrijd
2 scheidsrechters, 2 lijnrechters, 1 markeerder, 2 ballenrapers en 1 medewerker
scorebord, erecomité, werknemers stad Kortrijk (zaalwachters, schoonmaak
eetzalen), hostessen,
Wat is er nog
allemaal nodig? Enkel een kort overzicht, er kwam nog heel wat meer bij kijken.
Draaiboek, lijst benodigdheden
aan te leveren door stad Kortrijk, bus Zaventem Kortrijk, stadsbussen De Lijn
voor ploegentransport, transport openings- en sluitingsceremonie, hotels,
persconferentie (2 in totaal, klaarzetten ruimte, persdossier), programmaboekje,
pasjes, trekking (met proeftrekking als voorbereiding; trommels, kokers,
tafeltennisballetjes, panelen, landennamen, beamer, laptop, letterpapiertjes),
inspectie door EDSO, fuif, dopingcontrole
En wat ook zeer
belangrijk is: financiën, sponsors (dossier!), publiciteit, public relations,
affiches, flyers, contacten pers en media, nieuwsbrieven,
Mochten uiteraard
ook niet ontbreken: vlaggen, netten, palen, wedstrijdballen, EHBO, medailles,
diplomas, vrijetijdsbeleving, uitrusting medewerkers en gelegenheidsmedewerkers,
wedstrijdbladen, ploegfotos, individuele fotos, drukwerk,
Imponerend, ik vind
er echt geen beter woord voor!
8th EDVC woensdag 18 mei 2011 dames prekwartfinale en kwartfinales op één na
Foto: Duitsland Wit Rusland 0 - 3
PKF 4e groep A 5e groep B:
Estland Nederland 0 3 (20 25;
14 25; 19 25)
1KF 1e groep A 4e groep B: Rusland Polen 3 2 ( 23 25; 23
25; 25 18; 25 20; 17 -15)
Bijna de grote verrassing van het tornooi. De Russinnen zweetten
water en bloed, bijna beten ze hun tanden stuk op de knappe Edyta. Eerst 0 2 in
het nadeel en de vijfde set een dubbeltje op zijn kant. Ook in hun vorige
wedstrijden acteerden ze niet overtuigend.
3KF 3e groep A 2e groep B:
Turkije Italië 0 3 (15 25; 20
25; 15 25)
2KF 2e groep A 3e groep B: Duitsland
Wit Rusland 0 3 (20 25; 20
25; 19 25)