In oogenblikken van kalmte kwamen ze er uit, om levensmiddelen te zoeken,wat niet gemakkelijk viel.Mgr Lobbedey hef het voorbeeld van moed.Van op de preekstoel had hij verklaard bij zijn kudde te blijven tot den laatste vertokken was.Hij hield vol.Hij zag zijn kathedraal in puin vallen.Hij hield de diensten van Allerheiligen in de Sint-Nikolaaskerk,waar de wijk het minst had geleden.Steeds lagen er lijken op straat.Men was gedwongen een stapel dooden op de Place de le Gare te verbranden,om een ziekte te vermijden,daar de pestlucht rond walmde.Het Kerkhof was immers een deel van het slagveld.Dan maakte men graven achter het oud klooster van het "Saint Sacrament."Zoo lag de leege stad daar zonder brood,zonder water, want de leiding was vernield,zonder licht als een uitgestrekte woestenij vol puin.Maar Arras bleef in de macht der Franschen.En de winter brak aan zonder dat de vijand op het frond van daar tot de zee,zoomin als elders op de uitgestrekte linie zijn dood had bereikt.Hun eenige winst was Duinkerke,maar verder kwamen ze daar ook niet,en nu het guur seizoen aanbrak,vorderde de bezetter on steden als Brugge een groot aantal kachels op, om ze in de kelders van Diksmuide te plaatsen,waar de soldaten hun intrek namen.Buiten patroeljeontmoetingen geschiedden er daar geen krijgsbedrijven meer dat jaar.In de eerste Novemberdagen hadden nog schermutselingen plaats bij Nieuwpoort-Lombardzijde, maar het woord was vooral aan het kanon.De Duitschers bleven feitelijk meester van Lombardzijde ofschoon ze hun linie bij Rattevalle een gehucht van Slijpe,vestigden..De laatste bewoners van Lombardzijde,die eer veel geleden hadden,werden naar Oostende gevoerd en het dorp met de strook eenerzijds naar de duinen en die anderzijds naar de Hamburg( in Duitsche handen)werd als zoogenaamd"niemands land"beschouwd,al hadden wij posten over den Yzer.Westende ,Middelkerke,Slijpe, de dorpen daar naar de richtingOostende zouden langzamer hand in puin vallen.De vijand kon hier weinig kracht ontwikkelen,daar de vloed ook zijn bedrijvigheid moest belemmeren.De overstroming had dus haar doel bereikt.Wij zeiden vroeger dat men niet alleen langs het oude Veurne-Sas,doch ook langs de groote sluizen van Nieuwpoort werkte:het bleek inderdaad,dat men door de eerstgenoemde verlaten niet genoeg water trok om een spoedigen uitslag te bekomen. Daarom werkte men eveneens aan de andere zijde van Nieuwpoort.Admiraal von Schroder, die intusschen te Brugge het bevel over de Duitsche marinetroepen genomen had,onderzocht of er geen middelen waren om de vloed te verwijderen,maar hij moest nu ook ervaren,dat Nieuwpoort de sleutel was.Kommandant Thys der genie behield het toeicht over de overstooming. Om zich naar de sassen te begeven,kon kon hij later een onderaardschen weg volgen,die dan buiten Nieuwpoort onder het stadje tot aan de sluizen aangelegd werd..In Nieuwpoort zelf bleven er nog burgers tot eind November,welk een hel de stad ook was geworden.De meeste anderen wachten de bevrijding af te Oost-Duinkerke, die op 31 October voor den eerste maal beschoten werd,teCoxyde; De Panne,zooveel mogelijk in Belgie nog ,tot er strenger en strenger maatregelen voor ontruiming werden genomen.einde.
|
