De GranTeCan (GTC) telescoop heeft een gesegmenteerde spiegel van 10 of 10,20 of 10,40 m. al naar gelang de bron. In ieder geval was de telescoop bij de inhuldiging op 24 juli 2009 de grootste telescoop ter wereld. Sindsdien zijn de Keck telescopen (1993 en 1996) op Hawaii er bij gekomen met elk spiegels van 10 meter diameter. Omdat centimeters tellen blijft de GTC met zijn 20 of 40 cm. grotere spiegel alsnog de grootste ter wereld. Het aantal grote telescopen neemt gestaag toe. De European Extremely Large Telescope (E-ELT) is een telescoop die nog gebouwd moet worden. De spiegel wordt maar liefst iets meer dan 39 meter. In 2010 besloot de ESO (Europese Organisatie voor Astronomisch Onderzoek, in het Zuidelijk Halfrond) dat deze supertelescoop gestationeerd zal worden op de Cerro Armazones in Chili. De Roque de Los Muchachos op ons eiland is als locatie overwogen maar La Palma is buiten de boot gevallen.
***
Alvorens we het heilige der heiligen (de plek waar de telescoop staat) mogen betreden krijgen we van onze gids eerst een woordje uitleg over de spiegel.
Iedereen in onze groep krijgt een veiligheidshelm ingeval van vallende sterren ;-)
Het romantisch door een telecoop naar de nachtelijke hemel kijken is niet meer van deze tijd. Nu zitten de gluurders in hun witte paddestoelen achter (vuil) glas en hun computerschermen.
Om elk willekeurig segment van het heelal te kunnen bestuderen is het hele gevaarte gemonteerd op een draaischijf. Deze was gevoelig voor trillingen en uiteraard mochten we daar niet op lopen.
De mand waar de spiegel in ligt.
De "moment suprème" was wanneer de gids opdracht gaf aan een technieker om de telescoop te kantelen zonder dat de koepel openging. Iedereen keek naar boven en wou het gebeuren filmen of fotograferen. Door het draaien en kantelen kun je de telescoop keurig richten op een object. Door de draaing van de aarde wordt dit steeds bijgesteld. En zo kwamen we aan het einde van het geleide bezoek aan de GTC.
Steunstructuur van een spiegelsegment met pistons (zie pijl). De spiegelsegmenten vervormen tijdens het richten van de telescoop, de hierdoor onstane afbeeldingsfouten worden gecorrigeerd.
Wie is de gids? ;-)
Bijlagen: http://nl.wikipedia.org/wiki/Gran_Telescopio_Canarias
|