Tuinfeest

Tuinfeest is uit, het epos van György Konrád. Verwantschap en bevreemding: hoe vaak moet je zinnen aanstrepen die haarscherp formuleren wat je zelf hebt gedacht maar nooit zo helder onder woorden kon brengen. En verbazing om Konrad en andere grote joodse kunstenaars die de Endlösung hebben overleefd en blijven of bleven herhalen in hun werk. Hoe valt zo’n man in slaap die in de loop van een pistool heeft gekeken, die een oom voor zijn voeten zag neervallen met een kogelgat in zijn hoofd? Iemand die achteraf moest vaststellen dat er van de 200 schoolmakkers slechts zeven overbleven. Iemand die de dagelijkse taferelen heeft gezien in Boedapest van joodse mannen, vrouwen en jongeren die naar de Donaukade werden opgedreven en daar met een nekschot afgemaakt. Niet door Duitsers, wel door volks- en dorpsgenoten, door Pijlkruisers, de Hongaarse fascisten. Dit alles in één enkel jaar: honderdduizenden Hongaarse joden die werden afgevoerd naar de gaskamers of stierven op straat. En zovele die de kans hadden te vluchten en dit niet deden: gehoorzaamheid is de meest verfoeilijke deugd. Wie opvoedt tot gehoorzaamheid, bereidt kinderen erop voor om dader of slachtoffer te worden. Leer kinderen neen te zeggen en geef het voorbeeld: zeg zelf luid en duidelijk neen tegen de dwazen, de massamoordenaars die de titel dragen van president, maarschalk of generaal. Haal die blikken bordjes van de muren, de protserige namen  die straten en pleinen onteren met hun geschiedenis. Eis een Gandhistraat, een Jaurèsplein, een Frederik van Eeden- en Sigmund Freudlaan: eer de mannen en vrouwen die ijverden voor het voorkomen van een oorlog, niet de schurken die hem zogezegd wonnen.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />