Wilders bezocht Ter Apel om in gesprek te gaan met slachtoffers, ondernemers en bewoners.

Na het bezoek aan Ter Apel twitterde Wilders dat hij "elke dag zal knokken om de asielramp te keren. (...) Nederland heeft nu een asielstop nodig."

Hij opperde zelfs om het leger in te zetten tegen de overlast door een groep asielzoekers uit het centrum in Ter Apel.

Tijdens zijn bezoek waren ook demonstranten aanwezig:

De overlast in Ter Apel blijft toenemen en er zijn zorgen dat bij een hoge asielinstroom opnieuw asielzoekers buiten moeten slapen bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Toen sliepen op verschillende avonden honderden mensen noodgedwongen buiten het centrum.

'Stekker uit het kabinet'

In Apeldoorn, op het VVD-congres, werd de discussie over de asielinstroom ook op een verhitte manier gevoerd. Vooral een aantal kritische leden hekelde de non-prestatie van het kabinet om de instroom te verlagen. Ook op sociale media roerden veel VVD'ers zich de afgelopen dagen, met oproepen om de stekker uit het kabinet te trekken.

Bij die oproepen, en bij stoom afblazen, is het vooralsnog gebleven. Een van die kritische leden, Paul Slettenhaar, probeerde Rutte nog een harde deadline voor het maatregelenpakket te ontfutselen, maar kreeg die niet. De premier zei nog een paar weken nodig te hebben. "Dat zijn er maximaal vier", vindt Slettenhaar.

Dit zei Rutte na het congres:

Coalitie hevig verdeeld

Een deel van het kabinet spreekt al maanden over een strategische migratieagenda, waaronder asielmigratie. De coalitie is hierover hevig verdeeld. VVD en CDA zitten min of meer op een (strengere) lijn, terwijl D66 en ChristenUnie alleen maatregelen willen die humaan en juridisch houdbaar zijn.

Binnen de VVD-partij heerst verdeeldheid over de beoogde spreidingswet. Kritische leden stellen dat de gemeenten, als de wet wordt doorgevoerd, geconfronteerd zullen worden met veel grotere aantallen asielzoekers dan oorspronkelijk voorgesteld, wat volgens hen het lokale bestuur zal ontwrichten.

Staatssecretaris van asielzaken, Eric van der Burg, wil met de nieuwe wet bereiken dat asielzoekers gelijkmatiger over alle gemeenten worden verspreid. Hij heeft echter moeite om bij veel gemeenten draagvlak te vinden voor de opvang van asielzoekers, wat resulteert in wisselend succes.

VVD-leider Mark Rutte heeft in ieder geval op het congres van de liberalen tijd gekocht voor een maatregelenpakket om de asielinstroom te verlagen. Als er voor de zomer niets ligt, of een pakket dat onvoldoende perspectief biedt om grip op asiel te te krijgen, "liggen alle opties open", zei VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans, asielwoordvoerder van de partij na afloop.

Net als fractievoorzitter Sophie Hermans vindt Brekelmans dat het kabinet pas op vakantie kan als er een pakket ligt. De fractie zal die voorstellen vervolgens "kritisch wegen. De intentie van iedereen is om er uit te komen, maar als dat niet zo is, kan dat consequenties hebben". Dat kan een kabinetscrisis en uiteindelijk de val van het kabinet Rutte IV betekenen.

Hart van Nederland/ANP

Onder meer gemeenten en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moeten snel perspectief krijgen, vindt Hermans.

Rutte zei dat zijn persoonlijk commitment "onverkort" staat. Hij beloofde op het vorige congres in november dat de asielinstroom substantieel naar beneden zou gaan. Dat is nog niet gelukt en bij kritische leden is het geduld op. Rutte werd scherp bevraagd door een aantal kritische VVD'ers die wilden weten wat de belofte van de premier nog waard is en wanneer het aantal asielzoekers daadwerkelijk omlaag is gegaan.

Het ging er af en toe hard aan toe, waarop ook Rutte fel reageerde.

Volgens Rutte zou hij "onverantwoorde risico's" hebben genomen als hij het overleg in het kabinet had geforceerd om voor het congres van zaterdag met een pakket aan maatregelen te komen.

"Dat zou slecht zijn voor de stabiliteit van het kabinet", zei Rutte. Die stabiliteit is weliswaar niet heilig, zei de VVD-partijleider, "maar het resultaat geldt".

Volgens de premier wordt hard gewerkt, ook in Europees verband, om de asielinstroom in te perken. Dit jaar verwacht het kabinet dat er 70.000 asielzoekers naar Nederland komen.

Een deel van het kabinet praat al maanden over een pakket aan maatregelen om de asielinstroom omlaag te brengen. Rutte herhaalde op het congres dat hij verwacht dat de vier coalitiepartijen er voor de zomer gaan uitkomen. VVD en CDA zijn voor strengere maatregelen, terwijl D66 en de ChristenUnie vooral hameren op humaan beleid en juridisch houdbare en uitvoerbare maatregelen.

Spreidingswet

Binnen de VVD-partij heerst verdeeldheid over de beoogde spreidingswet. Kritische leden stellen dat de gemeenten, als de wet wordt doorgevoerd, geconfronteerd zullen worden met veel grotere aantallen asielzoekers dan oorspronkelijk voorgesteld, wat volgens hen het lokale bestuur zal ontwrichten. Dit zei Staatssecretaris van asielzaken, Eric van der Burg, afgelopen vrijdag over de spreidingswet:

ANP