De cijfers komen uit een representatief onderzoek, uitgevoerd door Guy Sermeus, voormalig internationaal leider van de afdeling statistiek bij Euroconsumers, in opdracht van de bisschoppen. Het werd in het najaar van 2023 uitgevoerd in 820 pastorale eenheden en parochies in het land.
Verantwoordelijken van parochies of pastorale eenheden werd gevraagd een online vragenformulier in te vullen, waarin getoetst werd naar het aantal vrijwilligers en vrijwilligersuren voor diverse categorieën van pastorale activiteiten en dienstverlening binnen de katholieke Kerk. Het antwoordpercentage bedroeg 60 procent, wat zeer hoog is en de resultaten dan ook zeer betrouwbaar maakt.
De studie focuste uitsluitend op vrijwilligerswerk binnen parochies en laat alle vrijwilligerswerk daarbuiten voor deze studie buiten beschouwing.
De drie belangrijkste domeinen van vrijwilligerswerk zijn:
- Liturgie: 1.439.761 uur/jaar = 40,3%. Dit komt overeen met 847 voltijdsequivalenten. Denk aan koren en muzikanten, lectoren, kosters.
- Organisatie, beheer en administratie: 902.881 uur/jaar = 25,3%. Dit komt overeen met 531 voltijdsequivalenten. Denk aan vrijwilligers in kerkfabrieken. Zij maken dat kerkgebouwen open kunnen blijven en onderhouden worden.
- Diaconie / solidariteit: 546.349 uur/jaar = 15,2%. Dit komt overeen met 322 voltijdsequivalenten. Denk aan lokale werkingen van Samana, Broederlijk Delen, de Sint-Vincentiusvereniging, vluchtelingenwerk.
De andere domeinen (catechese, onderhoud, begeleiding en ondersteuning) vertegenwoordigen 19,2% van het vrijwilligerswerk.
Wat toont deze studie aan?
Het is de eerste keer dat zo'n onderzoek gebeurt, vergelijken is dus moeilijk. Het Jaarrapport van de katholieke Kerk onderzoekt ook kerkelijk vrijwilligerswerk, maar ruimer. De cijfers lopen dus ietwat uiteen. Maar we kunnen zeggen dat de resultaten een diepgewortelde Kerk in België tonen. Voor één pastorale beroepskracht (priester of leek) staan 34 vrijwilligers!
