CAFE ‘AU LION D'OR' OP DE POTTELBERG MARKE.

________________________________________

Joannes Van Belleghem (Bissegem 1764- Marke 1844)  getrouwd met Rosalia Planckaert (Bellegem- Marke 1856) , landbouwer op de hoeve aan het ontmoetingscentrum, was eigenaar van een perceel land van 43a10ca gesitueerd waar nu het  restaurant ‘Het Vliegend Tapijt’ op de Pottelberg (vóór 13 maart 1981 Pottelbergstraat) staat (zie in verband met het rechttrekken van de baan in 1936, het artikel ‘Châlet du Pottelberg in de dorpskrant van december 2018).

In mei 1865 verkochten zijn erfgenamen: Leopold Van Belleghem(Marke 1812-Kortrijk 1889), landbouwer in Kortrijk , Petrus (Marke 1813-1901), Marcellin(Marke 1816-1875), Edouard (Marke 1819- 1895)en Theresia Van Belleghem (Marke 1814-1894), alle vier landbouwers aan het ontmoetingscentrum:

“Een partijken land van 9a05ca genomen uit een meerdere partij , langs de kalsijde leidende naar Aalbeke. Met een diepte van 51m en een breedte van 21m40.”

Deze partij land lag toen op de noordzijde of links langs de baan richting Kortrijk. Na de rechttrekking van de baan kwam ze deels rechts te liggen.

De kopers waren Joannes Franciscus Ma(e)lfait (Kortrijk 1796-Marke 1877), koopman en landbouwer, en zijn vrouw Engelberta Debaes (Wevelgem 1798- Marke 1873) wonende in de Kleine Pontestraat te Marke. Het hoevetje bevond zich op de noordelijke hoek van de Kleine Pontestraat en de Kanunnikenstraat.

Joannes Franciscus zette langs ‘de kalsijde leidende naar Aalbeke’op dat ‘partijken’ land rond 1870 een café neer, met daarnaast een woonhuis.

In maart 1874 , na het overlijden van Engelberta,verkochten de erfgenamen, Joannes Franciscus en de ‘kinderen:“Een schoon groot en kloek nieuwgebouwen woonhuis ,zijnde een welgekalante herberg ‘Au Lion d’Or’, met aanhoudend nieuwgebouwen huis .Hebbende een grote estaminetplaats, beneden- en bovenplaatsen, schone keldering, stalling, remise , koer, lochting rondom hagen. SA 455c,455d en 455^e.”

De kinderen:

1/Nathalia (Marke 1833), getrouwd in 1863 met  Edouard Vanneste (Rollegem 1828-Marke 1890) , uitbaters van café ‘De Marckebeke’,  (op de oostelijke hoek van de Kasteeldreef) in Marke. Nathalia vertrok in 1898 naar Moeskroen.Hadden blijkbaar geen kinderen. Vader Joannes Franciscus overleed in 1877 in café ‘De Marckebeke’.

2/Coleta(Marke 1828), getrouwd in 1850 ,weduwe van Evrard Maertens (Ingelmunster 1827– Marke 1-1-1874) wonende in Marke. Zij vertrok in 1883 naar Moeskroen en overleed er in 1886. Hadden een dochter Marie-Louise (Rekkem 1850). Engelberta , de moeder,overleed in 1873 in café ‘Au Lion d’Or’, toen uitgebaat door Coleta.

3/Ferdinand Augustin (Ma 1838-1911), in de volksmond AUGUST, getrouwd met Amélie Coudyser (Otegem 1843-Marke 1883) was landbouwer op de hoek van de Zwinstraat (aan het Lieven Bauwensplein). In 1873 boerde hij nog op de ouderlijke hoeve, gelegen op de noordelijke hoek van de Kanunnikenstraat en de Kleine Pontestraat.In 1874 volgde Eduard Lefevre-Francisca Bridelance hem daar op.

Na Ferdinand Augustin werd François Verrue( Outryve 1845- Marke 1923) -Pharaïlde Accou(Geluwe 1856-Marke 1938 ) landbouwer in de Zwinstraat. In 1883 waren die nog uitbaters van café ‘Oostenrijk’ in de Rekkemsestraat.  Hun zoon Cyrille Leopold, die in 1911 café ‘In ’t Nieuw Kwartier’ ging uitbaten, is er geboren in 1882. Richard Verrue ( Marke 1892- Ieper 1969), de andere zoon van François, was de opvolger op de hoeve in de Zwinstraat. Frans (Marke 1922) ,de zoon van Richard was de laatste Verrue die de hoeve betrok ; hij ging achteraf  naar Kuurne boeren.Vroeger liep de Zwinstraat (vóór 1968 Zwijnstraat genaamd) van de Rekkemsestraat tot de Preshoekstraat.

Dochter Coleta was in 1883 naar Moeskroen verhuisd en Ferdinand Augustin bleef nog een kleine poos waard van café ‘Au Lion d’Or’.

4/Louise (Marke 1835) echtgenote van Auguste Florin, beiden wevers woonden in Tourcoing.

5/Justine (Marke 1837), echtgenote van Joannes Petrus Couvreur, veldwachter en wonende in Moeskroen.

Joannes Franciscus Ma(e)lfait en Engelberta Debaes hadden nog 4 kinderen die vroegtijdig overleden : Charles (1831-1852) – Franciscus (dec.1840-nov.1841) – Virginia (febr.1843 –dec.1843)- Marie Leonie (1844-1860).

Van cafés geproken!

Op 30 december 1914 telde Marke 3269 inwoners en 82 cafés. Dat wil zeggen dat er toen één café was voor 40 inwoners.

Amélie Coudyzer (Otegem 1843) ,de vrouw van Ferdinand Augustin Maelfait, overleed in 1883. Ferdinand Augustin baatte vanaf 1884 café ‘De Kroon’ uit in de Rekkemsestraat .

François Verrue (Outrijve 1845-Marke 1923) en zijn vrouw Pharaïlde Accou (Geluwe 1856-Marke 1938) kwamen na hem boeren op het hoevetje aan de Zwinstraat (nu ligging Lieven Bauwensplein).

Kinderen van Ferdinand Augustin Maelfait en Amélie Coudyzer:

______________________________________________________________________________

1/Charles-Louis Malfait (Marke 1872)

2/Leonie-Louise Malfait (Marke 1873-1906) trouwde te Marke in 1897 met Constant Billiet (Heule 1864- Marke 1918) ). Vanaf 1897-98 baatten ze café ‘De Marckebeke’ uit. Uit hun huwelijk werd Alfons Billiet (Marke 1898-1974) geboren, die later medestichter werd van de groothandel in koloniale waren Vanfleteren-Billiet in Marke (VBM). In januari 1897 verkocht Nathalia Malfait ,via een notarisakte , bijna de hele inboedel van het café aan haar nicht Leonie, die nieuwe uitbaatster.

3/Jules-Cesar Malfait ( Marke1875- Pollinkhove 1939) trouwde te Marke in 1904 met Stephanie-Marie Casteleyn (Marke 1878-Kortrijk 1935). In 1914 baatten ze café ‘In de Wapens van Marcke’ uit op Markeplaats ( zuidelijke hoek Van Belleghemdreef ) .

4/Arthur-Joseph Maelfait ( Marke 1877)

5/Romanie-Marie Maelfait ( Marke1879-1942 ) trouwde te Marke in 1904 met Hector Casteleyn (Marke 1879-1958), een dorpsfiguur, in de volksmond ‘den dikken Casteleyn’ genoemd. Hector en zijn vrouw waren in 1914 nog de uitbaters van café-beenhouwerij ‘De Kroon’. Ze volgden in 1911 Ferdinand Augustin op. Vóór 1911 was Hector cafébaas en slachter in café ‘’t Zwijntje’ ook in de Rekkemsestraat ( werd later café ‘Burgerswelzijn’).

Omtrent 1919 baatten Hectoren Romanie café-beenhouwerij ‘In de Wapens van Marcke’ uit op Markeplaats. In 1951 was het café onbewoond en Hector verbleef in het rustoord te Marke. Het gebouw werd in 1957 verkocht door de eigenares Marie-Antoinette De Brabandere aan Wilfried Maes- Liane Chanterie en werd met de grond gelijk gemaakt voor een nieuwbouw. Marie-Antoinette erfde het van haar vader Cyriel De Brabandere, gewezen burgemeester en brouwer.

De ouders van Stephanie en Hector Casteleyn waren Petrus (Moorsele 1847-Marke 1911), voerman, en Mélanie Blomme (Ingelmunster 1846-Marke 1936), die in Passendale trouwden in 1876 . Het gezin telde 9 kinderen, allen geboren in Marke : Jules (1876- Roubaix 1917)- Stephanie(1878)- Hector(1879)-Marie Louise(1880- Moeskroen 1937)- Césarine(1883)- Arthur(1884) – Polydore(1885- Marke1886) –Helena(1887- Marke1962) en Georges (1890- Kortrijk 1938), die zijn vader opvolgde als voerman.

Césarine ( Marke1883-1960) trouwde in 1913 met René Desmedt (Kortrijk 1879-Marke 1947) een vlashandelaar. Hun zoon Marcel (Marke 1915-1996) was ook vlashandelaar en gewezen voorzitter van de fanfare St.-Jan.

Marcel Desmedt ( Marke 1915-1996) :

”Mélanie Blomme kwam toe in Marke in 1876 in de Markestraat in café “De Haan”. Ze was getrouwd met Petrus Casteleyn voerman van 6 à 8 paarden. Hij is verongelukt in 1911.Hij deed vooral het vervoer voor de Markse Pannenfabriek.”

Arthur-Emile Casteleyn ( Marke 1884) overleed op 4 september 1918 in het militair hospitaal in Mortain. Zijn naam staat gegraveerd op het monument van de gesneuvelden in Marke. Op zijn rouwprentje staat verkeerdelijk Castelein.

6/ Alphonse Maelfait( Marke 1880 -1880)

7/Petrus-Paulus Malfait (Marke 1881)

8/Maelfait : naamloos ( Marke 1883 -1883)

Let op de schrijfwijze van de naam!

De disorde in voor- en achternamen (zoals hier Malfait en Maelfait) kwam vaak voor in de 19^e eeuw. In de doopakten werden Coleta en Ferdinand Augustin, respectievelijk met de naam Maelfeyt en Malfeyt ingeschreven.

Ferdinand Augustin hertrouwde , na het overlijden van zijn vrouw Amélie Coudyzer ,met Marie-Leonie Vandemeulebroucke (Beveren-Oudenaarde1852-Marke 1927).

Hun zoon Remi, beter bekend als Jan Maelfait (Marke 1893-1958) is geboren in ‘De Kroon’. Hij overleed in de Marktstraat in het huis dat voorheen café ‘De Haan’was.

Albert Cagnie (Marke 1915 –Kortrijk 1997):

“ Mijn ouders (Theophiel en Rachel Gombert) kochten de ganse hoek (Aardweg-Rekkemsestraat,  de 2 huisjes + de beenhouwerij + café “De Kroon”) in 1920-21. Rond het jaar 1927-28 werd de beenhouwerij afgesmeten en werd een nieuw huis erop gebouwd (in 2001 afgebroken). De eerste die erin ging wonen  was  Arthur Benoit die van café “Français” kwam (getrouwd met “Marie van café den Hert”.  ‘De Kroon’ werd slechts afgesmeten in 1959. Het was weliswaar sedert lang geen café meer.”

Het café en het huis werden definitief toegewezen aan August Nuyttens-Masquelier, brouwer wonende in Kortrijk.

In 1884 werd Charles Vermeersch (Wingene 1848-Marke 1926), bakker, uitbater van café  ‘Au Lion d’Or’. Ervoor werkte hij als bakker op Vanneste’s molen (Molen Glorieux). In 1887 trouwde hij met Marie Vannevel (St.Martens-Leerne 1856-Marke 1918) . In 1888 kregen ze een dochter Hortensia (Marke 1888-Lauwe 1962), beter bekend in Marke als ‘Stance van Mietjes’ van ‘Au Café Belge’ in de Kloosterstraat. De ouders van Charles baatten ook een café uit in Wingene. Hortensia trouwde in 1919 met Hector Declercq (Lauwe 1889) .

Charles en Marie kochten in 1895 een stuk grond in de Kloosterstraat aan Petrus Van Belleghem  en bouwden er een café met bakkerij op, met logo ‘Au Café Belge’. Ernaast stond café ‘Den Beer’.

Cyriel Basyn (Hulste 1871-Marke 1940) en zijn vrouw Celina Naert (Hoogstade 1867-Marke 1925) waren in 1894 de volgende uitbaters van café ‘Au Lion d’Or’. 

In 1923 baatten Gustaaf Vanhoenacker en Leontine Delbaere café ‘Au Lion d’Or’ uit. Gustaaf  en zijn vrouw zouden in 1931 de eerste cafébazen worden van café ‘St. Jean’ op Markeplaats.

Hector Verleyen zou de laatste uitbater zijn van ‘Au Lion d’Or’.

Bertrand D’Haene woonde naast  ‘Au Lion d’Or’. Na hem kwam zijn broer Hector als laatste  het huis  bewonen. Michel Vanden Bogaerde kwam in 1945-46 Hector D’Haene verwittigen dat hij het café en het huis ernaast had gekocht en zou laten afbreken, en bijgevolg moest Hector verhuizen.

De brouwerij Nuyttens sloot haar deuren rond 1930 en toen werden alle cafés overgenomen door de brouwerij Tack van Kortrijk. ( ‘Het Herbergleven in Kortrijk’ en ‘Duizend Kortrijkse Straten ‘van Dr. E. Van Hoonacker).

Foto’s:

1/ Café ‘In de Wapens van Marke’ in 1956-57.

2/ ‘Au café Belge’ rond 1907. Ernaast café ‘Den Beer’.

3/ Toestand februari 2005, vroeger ‘Au café Belge’.

Bijlagen:
Herschaalde kopie van DSCN8310 - kopie - kopie.jpg (89.6 KB)