Op 8 augustus 1906 werd André Demedts geboren op de ouderlijke hoeve "Den Elsbos" op de Drogenbroodhoek in de streek tussen Mandel en Leie. Deze hoeve, waar ook zijn voorouders woonden en werkten, ligt op de grens van Oostrozebeke, Sint-Baafs-Vijve en Wakken. Het land is stil en weids en "vlak als een tafel". André was de oudste zoon van Maurits Demedts en bleef een zwak en ziekelijk kind dat regelmatig afwezig was tijdens zijn lagere schooltijd. Uit dertien bevallingen hield moeder Celesta Vandenhende slechts vier kinderen over: drie zonen en één dochter. Thuis vond hij geen passende speelgenootjes, want zijn broers Paul (1914) en Michel (1922) kwamen door hun verschil in leeftijd hier niet voor in aanmerking. Zus Gabrielle (1909) kreeg kinderverlamming toen ze vier maanden oud was. Deze omstandigheden lagen vermoedelijk aan de basis van zijn aangeboren weemoed en zijn behoefte aan eenzaamheid.

xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

In 1918-1919 liep André Demedts school in de voorbereidende afdeling van het Sint-Lievenscollege in Gent. Hij woonde in Gentbrugge in bij zijn oom Dr. Leestmans. Deze originele man heeft er op zijn manier toe bijgedragen dat zijn neefje voortijdig zijn studie stopzette. Ook op het Sint-Amandscollege in Kortrijk, waar hij later de handelsklassen volgde, bleef André maar twee jaar (1919-1921), ditmaal omdat familie-omstandigheden de oudste zoon op de hoeve onmisbaar maakten. Toch is die betrekkelijk korte tijd in Kortrijk belangrijk geweest. Als leerling schreef hij korte schetsen en toneelstukjes voor het bescheiden schoolblaadje "De Knotse".          

De eerste gedichten van André Demedts verschenen in 1924 in "A verbode's Weekblad" en "Hooger Leven". Naast de arbeid op de hoeve vond hij nog de tijd, vaak 's avonds en 's nachts, om verzen en novellen te schrijven. In 1936 verscheen zijn eerste roman "Het leven drijft".

Het jaar 1937 gaf een beslissende wending aan het leven van de auteur. Na het afleggen van een bekwaamheidsproef werd hij leraar Nederlands en geschiedenis aan de handelsafdeling van het Waregemse Heilig-Harthandelsinstituut. De naam Demedts klonk toen al bij velen bekend in de oren. De leerlingen uit die tijd wisten dat principaal Deweer de ambitie had om zijn jonge college een prominente plaats te laten innemen onder de overige bisschoppelijke colleges. Op gebied van gebouwen, uitrusting, keuken ("'t Vettekot") en leerkrachten genoot Waregem een goede faam. Demedts' onderwijsperiode duurde ruim twaalf jaar. In 1938 trouwde hij met Germaine Ide uit Pittem. Zij kregen twee dochters (Mieke en Hilde) en twee zonen (Maurits en Dirk). Het gezin Demedts vestigde zich in Waregem, eerst in de Karel van de Woestijnelaan en later in de Guido Gezellestraat, literatuur was nooit veraf. Tijdens deze periode schreef hij vier stevige romans, terwijl zijn ervaringen op het college hem stof en inspiratie leverden voor evenveel jeugdboeken onder het pseudoniem Koen Lisarde. Naast zijn schoolse en literaire arbeid engageerde hij zich ook in de jeugdbeweging en het Vlaamse verenigingsleven. In die jaren organiseerde hij ook de eerste "Frans-Vlaamse Dag" en groeide ook zijn belangstelling voor en zijn kennis van Zuid-Afrika en het Zuid-Afrikaans.

Op speciaal verzoek van directeur-generaal Jan Boon aanvaardde Demedts in december 1949 de benoeming tot diensthoofd van de gewestelijke omroep West-Vlaanderen van de toenmalige BRT (Belgische Radio en Televisie). Hiermee brak een derde periode aan in het leven van deze veelzijdige auteur. In de Condédreef 21 in Kortrijk, waar hij en zijn gezin ondertussen woonden, bleef hij werken aan een omvangrijk oeuvre. Sinds 1928 gaf André Demedts op honderden plaatsen in Vlaanderen en soms ver daarbuiten lezingen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Wie hem eenmaal had gehoord weet met welke bezieling en emotionele bewogenheid hij steeds het woord voerde en welke charismatische impact hij op zijn toehoorders had.

Tot op hoge leeftijd bleef hij literair actief. Hij schreef verschillende dichtbundels, maar ook essays en monografieën over Hugo Verriest, Stijn Streuvels, Ernest Claes, Johan Daisne, Albrecht Rodenbach, Cyriel Verschaeve en Valere Depauw. (De meeste van deze auteurs waren ook zijn vrienden.) Maar Demedts werd vooral bekend voor zijn ruim 25 romans en 4 jeugdboeken. Het zijn psychologische romans met een sociaal-religieuze inslag, verhalen die zich bijna altijd in het verleden en op het platteland afspeelden en waarin vooral het innerlijke van zijn personages werd uitgediept. Als u daar ook nog de honderden   . ongebundelde bijdragen voor tijdschriften, dagbladen en andere periodieken bijneemt, dan mag Demedts zonder twijfel tot een van de meest verdienstelijke Vlaamse auteurs van de vorige eeuw gerekend worden.

André Demedts werd verschillende keren gehuldigd en onderscheiden. Ook de inwoners van Sint-Baafs-Vijve deden hem alle eer aan. In 1983 werd de oude pastorij, gelegen aan de kerk, als "André Demedtshuis" geopend. Dit huis bevat een Demedtsmuseum en verschillende tentoonstellingszalen. Zeven jaar later ontving hij de Staatsprijs als bekroning voor zijn hele oeuvre. Na een slepende ziekte overleed de auteur op 4 november 1992 in Oudenaarde, hij werd 86 jaar. Hoewel hij in Kortrijk woonde, was het zijn uitdrukkelijke wens om in zijn geboortedorp begraven te worden. Hij rust er op het oude kerkhof rond het Sint-Bavokerkje in Sint-Baafs-Vijve, waar men nog altijd zijn graf en het "Demedtshuis" - op vrijdag, zaterdag en zondag - kan bezoeken.

Bronnen:

Anton Van Wilderode, Ontmoetingen (Literaire monografieën) met André Demedts, 1965, Desclée De Brouwer Brugge

Rudolf Van De Perre, André Demedts, 1984, Stichting Mercator-Plantijn Antwerpen

Ook deze tekst is gebruikt voor twee typlessen in het H.Hartcollege-Handelsinstituut te Waregem. Met dank aan Marc Crabeels.