Voor m'n poëzie kan je terecht bij Pp. Naam van het Weblog: Ik kan niet schrijven zoals jij leest ...
21-02-2006
Dinsdag zonder stem ...
Dinsdag zonder stem ...
21-02-2006
Even uithijgen ...
Een droogje en een natje. Stofzuiger en dweil. Een beurt van vier verdiepingen. Snap je de toestand van mijn adem nu?
Ach, wat doet een mens op dinsdag? Een ochtend zonder haar stem.¨t Is wennen.
¨Jij kunt carrière maken via de telefoon¨, zeg ik haar al eens lachend. Dan wordt ze boos. Ze vindt dat dit niet past in mijn mond. Een wonde in haar taalgevoel.
Zij eist een exquise toon in mijn taal. Zij weet tenslotte ook dat de Taal mijn Minnares is...
Eindelijk. De essentie. Schrijven en lezen. Ontroeren en ontroerd worden.
Ik heb gevraagd om me defintief te bannen van het Forum. Ce noeud de vipères.
Ik doe het voor mezelf. Zelfprotectie. Ik kwets me te fel. Ga dood aan mezelf. Zij die me kennen, weten wat ik bedoel. Hoe écht het is.
De virtuele wereld is inderdaad een kopie van de échte. Misschien nog genadelozer. Want onzichtbaar, zonder mimiek en zo gemakkelijk als een toetsenbord. Niet gehinderd door scrupules met een snelheid van 512 Kbps.
Gedaan met die onweerstaanbare drang om te gaan kijken. En de Don Quichote uit te hangen. De geslachtofferde(n) moet(en) zichzelf maar redden. Zelfredzaamheid met de techniek waarover hij/zij beschikt.
Ik kies voor de lankmoedigheid. De stilte van wit gekoesterd door blauw. Schoonheid. Welke definitie ze ook mint.
Een schrijver is maar zo goed als zijn lezer. Ik reken op jou.
Onder de titel: *Aarde in de verte* schrijft Gerard Bodifée, ondermeer dit:
"De aarde is een stofje in een baan om de zon. De zon is een ster van bescheiden formaat, maar toch groot genoeg om 1,3 miljoen aardbollen te kunnen bevatten. Nog andere planeten wentelen rond de zon, sommige aanzienlijk groter dan de aarde, zoals Jupiter, maar naast de zon zijn het allemaal kruimels."
Op dat stofje aarde, leven ongeveer een zes miljard mensen. En als ik Willem Kloos mag geloven dan zijn die allemaal "god in het diepst van hun gedachten".
Het is dan ook wellicht "normaal" dat er al eens godsdienstoorlogen uitbreken.
Toen ik zondagnamiddag naar moeder stapte, tokkelde wat bevroren regen op mijn zwarte paraplu. In mij zong het verlangen naar schoonheid.
Langs de muren van de tijd en het begijnhof dwarrelden eeuwen door mijn hoofd. Micros. Macros. Schepper en schepsel.
En ik hoorde het lied van de regen die hardop ervan droomde sneeuw te worden.
Toen ik 's avonds terugkeerde was die droom werkelijkheid geworden. De avond hulde zich in witte schoonheid. Hij werd lieflijk en zacht.
Nu dat stofje nog, droomde ik stilletjes onder de vlokken.
Het is weer voorbij ... gedichtendag. Schrijvers, ik noem ze graag de mijnwerkers van het woord. En wat zijn dichters dan? Beeldhouwers, diamantbewerkers?
Woorden. Ah, zonder hen geen leven. Teder als een streling. Een pluim op papier. Of beitelhard, kerven in steen. Maar raken, doen ze. Ze kruipen in je hoofd. Nestelen zich in je geheugen.
Vanochtend lieten ze me bibberen. Van angst. Een artikel in Knack. Het ultieme rampscenario.
*In werkelijkheid is de meest destructieve nucleaire aanval die waarbij de bom geen doel raakt, maar opzettelijk tot ontploffing wordt gebracht in de hogere atmosfeer. Wanneer dat gebeurt, riskeert een heel continent in duisternis gehuld te worden.*
*mama, mama, mag het licht aan op de gang?* (Stef Bos, uit: Is dit nu later?)
Ik heb niet verder durven lezen. Woorden, ze maken me bang. Als de dood.
En waarom? Mozart stierf 35 jaar, 10 maanden en 9 dagen jong. Ik ben bijna 65 jaar oud. De Alzheimerbom ontplofte in het hoofd van mijn zus toen ze nog maar 55 was.
De avond is wit. Vakantie valt zomaar uit de lucht. De straatverlichting helpt de vlokjes veilig landen.
Achter verlichte vensters treuren kerstbomen, gebukt onder de beschaving van gekleurde lampjes. Ik begrijp hun heimwee. Het verlangen naar wortels en een mantel sneeuw .
Wat de mens zelf niet meer vermag, moet het kerstdecorum camoufleren. Vrede en verdraagzaamheid. Verpakt in lege dozen. Verveling weggepinkt door een sluier Watt.
Ah, wat een luxe: de ijzige wind die je bijt. Poedersneeuw tot in je zakken. Geen mens in de dreef. Geen weer om een hond door te jagen.
De sneeuwregen plakt in mijn baard. Bevriest op mijn pet. Kleeft in mijn sjaal. Ik lijk een wandelende sneeuwman.
Wat een onbeschaamd genot. Afzien terwijl het niet moet. En zelf beslissen wanneer het stopt. Decadent Spartaans.
Toch blij dat ik het deed. Nog even voelen hoe het vroeger was. Toen het nog moest...
In het roerloze gebied tussen avond en nacht, dwaal ik. Een dwaallichtje. Tussen het moeras van mijn gedachten. Zin en onzin. Leven en dood.
Lezer en schrijver. En de pijnlijke onafscheidelijke relatie. Het kan een symbiose zijn. Maar ook een prikkeldraad van papier. Een daad van verzet. Agressie of apathie.
Maar ze kunnen niet zonder elkaar. Hoe bouw je een brug van begrip? Even moest ik mijn toetsenbord aanraken vooraleer ik mijn bed omarm.
Zonder haar hebben de dagen geen naam. Het ritueel vervaagt, hapert langs de kantlijn van mijn leven.
Gemis graaft tristesse op. Een verlangen in sordine. Een schoon verdriet.
Maar het biedt perspectief. Toekomst. Treuren kan je enkel om het verleden. Wat niet was. Zeuren over morgen. Over wat niet komt. Treuren mag, zeuren niet.
Ik kijk achter de horizon van de tijd. En zie de liefde rijpen.
Wachten is als de winter. Lente is de belofte van bloesem. Geloven ook als je nog niet ziet.
Hoop hamsteren. En weten dat het ooit weer anders wordt.
De dag was vroeg wakker vandaag. Ik ook. Mijn personeel begon de arbeidsdag nog voor de klok zeven uur bereikte. Voorwaar een uitzondering in de loop van mijn en hun traag bestaan.
De wasmachine trok zich weliswaar kreunend op gang. Het personeel van tegenwoordig mort vlug. Dringend een generatiepact nodig. Voor verwende machines.
Twee kopjes cafeïne en eenzelfde aantal speculosen filterden het duister voor mijn venster weg. Het licht sijpelt geduldig naar binnen.
Mijn werkwoorden, merk ik, veranderen voortdurend van tijd. Nu eens zijn ze tegenwoordig dan weer lichtjes verleden. Mocht niet in de klas.
In het Frans klinken de werkwoorden sjieker. Le plus-que-parfait. Prachtig, niet. Ah, de toekomst kan simpel zijn in la douce France. Le futur simple. En het verleden niet altijd zo volmaakt als wij onthielden, maar: imparfait.
Was het leven maar zo eenvoudig als een Franse grammaire. Alhoewel, ik vrees dat ik gebuisd zou zijn.
Hoe zou een dag zijn zonder woorden? Gedacht, gesproken, gelezen, geschreven ...
Ik hou van schrijvers die hun zinnen koesteren als juweelontwerpers. Met precieuse precisie. Hoewel.
Sommige zinnen lijken van een bedrieglijke eenvoud. Ze staan er. Of liever ze vloeien. Zomaar. Net of ze een onzichtbare stroom volgen. Terwijl de schrijver misschien wel uren zat na te denken. Te schrijven en te schrappen. Vooraleer de zin bedrieglijk eenvoudig werd.
Ze kunnen kort zijn. Als een hevige plensbui. In volle zomer. Verfrissend. En dan weer druilerig, weerbarstig lang. Regen voor een ganse dag. Herfstig moe.
Woorden ... je beitelt ze uit je gedachten. Of je krijgt ze gewoon cadeau. Zoals ik gisteren. Ik schreef een reactie onder een gedicht. En toen dacht ik, dit bewaar ik voor mezelf.
schuifelen naar Erna
als voeten enkel nog naar vroeger willen
gedachten gefilterd door de tijd jonger worden dan het heden
dan weet je ...
dat tijd nog slechts een lege ruimte is gevuld met oud verlangen
De meeste schrijvers dromen van een meesterwerk. Hun magnum opus. Het ultieme boek.
Als dat geschreven is kunnen ze zich met een geruste ziel neerleggen in het graf van de literatuurgeschiedenis. Om de eeuwen te overleven.
Helaas, meestel sterven deze meesters een stille dood. Vergeeld papier tussen het begin en het einde van een boek. Begraven onder vergeten stof.
Zonder handen om de kaft te koesteren. Zonder ogen om letters te lezen. Zonder vingers om bladzijden te verfomfaaien. En wie is er om het leeslint te draperen?
Ik luister naar Gulliver. Zondagse literatuur op Radio 1. Merk je het? Too dark to dream, zingt een zanger tussendoor.
Ja, het is duister maar ik blijf dromen van -die ene zin-. Inderdaad, zelf ben ik al tevreden met een kruimel van het woord. Een zin gevallen naast het bord van Claus. Och, het mag gerust een Mortier wezen.
Zou de Muze me ooit genadig zijn? Het mag zelfs op een doordeweekse dag. Ik doe nu iets wat ik nog nooit gedaan heb. Schrijven terwijl ik naar de radio luister. Ik kan zelfs geen dagblad lezen als de radio aanstaat. Of neuzen in een boek op de trein. Muisstil moet het zijn. Ze mogen zelfs niet knagen of trippelen. Of ik word afgeleid.
En nu hoor ik woorden voorlezen. Dichtbij. Onder mijn handen op pc. En toch komen ze van ver. Precies uit een ver verleden. Mijn eigen zinnen primeren. Zetten zich op de voorgrond in mijn hoofd. Mijn vingers tikken. De toetsen volgen als een schaduw.
De ochtend is weer grandioos. Het licht ademt flou artistique. De daken berijmd. De auto's aangevroren. Ik moet niet krabben.
De buurvrouw studeert piano. Geen ochtend zonder noten.
In mijn brievenbus zit een mailtje. Mijn geliefde sloot de nacht af met woorden. Machines en mensen. Zij hield ze in leven. Nu mag ze slapen in de armen van de ochtend.
Terwijl ik ronddwaal in woorden. La vie en rose, een exuberant sjiek tijdschrift. Een interview met Ellen Vogel, grote dame, Nederlandse actrice. Monsieur Hawarden. Is ze nog altijd een beetje. Soms wordt een actrice een rol.
Ik citeer : "De oude Grieken zijn voor mij absoluut de kenners van de menselijke ziel, ze schrapen over de bodem ervan. Men zegt dan maar die rare goden. Ik zeg die goden zijn de waan van de dag, dat moet je vertalen in wat de mensen doen, dàt zijn de goden. Vorm is de passie én de beheersing van die passie."
Hier voel ik me thuis. In het eeuwige dilemma: vorm en inhoud. Ik kies voor de vorm. Het "hoe". Want het "wat" is onveranderlijk hetzelfde.
Het is de vorm die het "wat" uniek en eigentijds maakt. En vertaalt naar vandaag. Verstaanbaar.
Waarin verschillen jij en ik?
Leven en dood. Alpha en omega. En het "wat" ligt daartussen. Enkel het "hoe" begrijpen we.
Ruusbroec en Beatrijs. Ook zij schreven over "dood en liefde". Mystiek of werelds. In en taal die we zelfs niet meer kunnen lezen.
Mijn buurvrouw vertrekt. Zonder te krabben. Ze is te laat, vrees ik. Zij oefende te lang het "wat" op de piano. Want het "hoe" wil ze perfectioneren.
