|
Vergeten groenten Rode biet
de kleur van zoetxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
De biet is niet onmiddellijk de groente die het meest tot onze verbeelding spreekt. Ze staat zo een beetje synoniem voor armoedigheid, en in haar klassieke Groentenkookboek noemt Jane Grigson haar weinig inspirerend, tenzij u een voorliefde heeft voor sterk gekleurd eten. Ongeschild is de biet zeker niet moeders mooiste wat wellicht haar geringe populariteit helpt te verklaren maar neem de schil weg en je hebt een fantastische groente die eender welk bord opfleurt. We halen de rode biet dus met veel plezier weer uit de kast
Laatbloeier
De wilde voorouder van de bieten die we vandaag kennen, was een zeebiet, de Beta maritima, die in lang vervlogen tijden langs de kusten van Zuid-Europa en West-Azië groeide. Hoewel de bladeren al gegeten werden ten tijde van de Grieken, drie eeuwen voor Christus, gebruikte men de wortelknol lang vooral als medicijn. De meest populaire afstammeling van deze wilde variant is de suikerbiet, die in de 19de eeuw een serieuze concurrent werd voor het suikerriet. De dikke ronde biet zoals wij hem kennen, verscheen voor het eerst in de keukens van onze streken rond 1550. Ondanks haar zoete smaak werd de groente pas populair in de 17de eeuw, in Frankrijk. De rode biet wordt nog het meest van al gegeten, maar daarnaast bestaan er ook goudgele en witte varianten.
Soorten
Van juni tot september vind je in de winkel kleine ronde zomerbietjes die erg zacht smaken. Als je ze kookt zijn ze na zon twintig minuten gaar, wanneer het vel loskomt. Het loof, dat helder en groen moet zijn, kan je bereiden als spinazie. Dergelijke zomerbieten zijn in de koelkast één week houdbaar.
Van oktober tot april vind je de grotere, soms ovaalvormige winterbieten. Ingegraven in droog wit zand op een koele plaats, kan je ze tot wel drie maanden bewaren. Deze hardere soort vraagt een kooktijd van één tot drie uur. Ze worden daarom ook gekookt verkocht. Je kan ze dan als groente in salades en in soep verwerken.
Gekookt, gebakken, gemarineerd of rauw
Bietjes kunnen zowel rauw als gekookt gegeten worden. Rauw kan je ze raspen en mengen met een geraspt appeltje, rauw witloof, mandarijn
eventueel met een dipje. Om verkleuring te vermijden kan je de biet best raspen net voor het opdienen. Bij een bietensalade hoort traditioneel mierikswortel, maar ook geraspte sinaasappelschil met amandelen doet het uitstekend.
Als je ze niet rauw lust, kan je bietjes ook koken of stomen. Schillen hoeft niet. Zo blijven de voedingswaarde en de kleur beter behouden. Laat ook wat loof aan de biet om bloeden te voorkomen. De smaak is echter altijd beter als je de bieten gaar stooft.
Je kan bietjes ook bakken in de pan, bijvoorbeeld met ui, appels, azijn, kruidnagel, laurier, zout en suiker, en wat water om aanbakken te voorkomen. Of probeer het eens met ui, kaneel, muskaatnoot, zout en peper, in droge rode wijn aangelengd met water.
Bieten kan je ook bakken in de oven of op een houtvuur. Dol op chutney? Marineer rode biet met mierikswortel, anijs, koriander en wat karwijzaad in half om half wijnazijn. Laat inkoken, zoet het eventueel wat extra en verras je gasten met een erg originele smaak. De mogelijkheden zijn eindeloos
Kanker & stress
Van bietjes rood worden kindertjes groot. Zou onze oma al aan de grote hoeveelheid vitamine C en koolhydraten gedacht hebben toen ze ons als kleine uk verplichtte de bieten naar binnen te proppen? Dat de rode biet een gezonde groente is staat buiten kijf. Ze bevat onder meer ook magnesium, ijzer en foliumzuur. In de groene bladeren zit ook calcium en bètacaroteen. Mooi meegenomen is dat bieten arm zijn aan vet en calorieën. Het rode pigment betacyanin zou bovendien anti-kankereigenschappen bezitten, en bieten zouden ook de zuurstofopname opmerkelijk verbeteren.
En misschien kan rode biet je zelfs helpen om opgewekt te zijn. Meer onderzoek is nodig, maar geweten is in elk geval dat rode bieten de stof uridine bevatten, die zou helpen bij het behouden van het emotionele evenwicht. Rode biet tegen de blues
|
Mateke
.
.
