LANDSCHAPSWANDELING RULLINGEN.

REGIONAAL LANDSCHAP HASPENGOUW EN VOEREN.

RULLINGEN. BORGLOON.

KASTELEN EN NATUUR.

Zuid-Limburg is rijk bezaaid met kastelen. Het kasteel van Rullingen is misschien één van de mooiste. Sinds 1978 is het kasteel met de 12ha grote tuin eigendom van de provincie maar vandaag staat het te koop en gaat het over in privé bezit.

Het idee om bij het kasteel een fructuarium of museumboomgaard aan te leggen, kwam er na de jammerlijke verdwijning van vele hoogstamboomgaarden in de streek. Deze boomgaard bestaat hoofdzakelijk uit zeldzame variëteiten van pruimen en kersen en vandaag begint de bloei van de bomen nog enkele dagen geduld en Haspengouw is weer één grote bloementuin. Onze wandeling vandaag brengt ons naar dit prachtige domein maar eerst komen we aan de Nieuwe Molen.

De Nieuwmolen of Rullingenmolen is een graanwatermolen met houten onderslagrad op de Herk. Hier stond al voor 1300 een molen. De Nieuwmolen was, samen met de Oude Molen te Berlingen, de banmolen voor de inwoners van Borgloon, Berlingen en Graethem vanaf 1582; de voormalige verbindingsweg tussen beide molens is nog herkenbaar als een talud in het landschap. De molen is aangegeven op de Bundergeldkaart van Herkenrode (1669-1685), de Ferrariskaart (1771-77) en in de Atlas van de Buurtwegen (1844).

Dan wandelen we de Meersbeemden in dit natuurgebied in de vallei van de Herk waar de nieuwe molen oplicht is een prachtig stukje natuur langs de beek op wandelen we om dan de kim uit het dal te maken naar het plateau. Vanhier uit hebben een mooi zicht op de beek en de omgeving, nu wandelen we een eindje op de voormalige spoorwegberm van de Fruitlijn.

Weer een eind verder kunnen we richting kasteel van Rullingen gaan waar we langs de startplaats van de wandeling komen, het is niet nodig om hier te vertrekken je kunt overal op het parkoers vertrekken je komt toch altijd terug op dezelfde plaats het zijn lus wandelingen. We wandelen het park van het kasteel binnen. We wandelen door het park en nemen dan de weg naar Kuttekoven om langs het kasteel van Kuttekoven te wandelen, Kasteel De Klee. Gebouwd voor de barones Sneyers-d'Attenhoven in 1904-07. Gerestaureerd na een brand in 1933. Het geheel ligt in een park in landschapsstijl, afgesloten door een ijzeren hek; toegangshek tussen hardstenen pijlers. Ernaast ligt de hoeve en oud kasteel de Clee.

De huidige hoeve werd gebouwd op de plaats van het cijnshof De Clee. In haar huidige, gesloten vorm dateert de hoeve uit de tweede helft 19de eeuw. Voor de bouw werd gebruikt gemaakt van elementen uit het bouwvallige Hof van Herkenrode, lager in de straat gelegen. Naar verluidt werden restauraties uitgevoerd na de brand in 1933, die vooral het kasteel teisterde. Van de oude kern rest alleen het woonhuis van het oude kasteel, aan de noordoostzijde van het erf. De kern klimt op tot de 17de eeuw, zie muurankers en hergebruikt kalkstenen materiaal. Het werd grondig aangepast midden 19de eeuw. Nog even en we zijn terug aan ons vertrek. Een aangename wandeling op de Greenspot

Voor het fotoalbum de link volgen

Van Rullingen

LANDSCHAPSWANDELING. GROOTLOON.

REGIONAAL LANDSCHAP HASPENGOUW EN VOEREN.

GROOTLOON.

VIA HEUVELS EN BOOMGAARDEN.

Historische kaarten uit de 18de eeuw tonen aan dat er toen aan dat er toen al volop hoogstamboomgaarden werden aangeplant in en rond Grootloon. De landbouwers zagen er terecht de voordelen van in.

De fruitbomen boden het vee voldoende schaduw om rustig te grazen. Het fruit was een smakelijke en goedkope aanvulling op de dagelijkse op de sobere dagelijkse maaltijden. Pas in de tweede helft van de 19de eeuw besloot men het fruit te verkopen en te exporteren, en dus kregen de fruitweides een commerciële bestemming. De Haspengouwse hoogstamfruitteelt bereikte haar hoogtepunt rond 1950. Van dan af ging het bergafwaarts met de hoogstamfruitbomen. Ze werden geleidelijk vervangen door laagstamcultuur. Gelukkig bleef in Grootloon toch nog een groot deel van de hoogstamboomgaarden bewaard. Sommige boomgaarden zijn opengesteld voor het publiek.

Onze wandeling door het prachtige Haspengouwse landschap geeft ons een beeld van de vergane glorie van de hoogstambomen. Maar ook zien we vele prachtige beeld over het landschap. We wandelen een eind langs de Romeinse heerweg. Een vrijwel rechte lijn doorsnijdt het wandelgebied, de Romeinse Kassei maakte ooit deel van de verbinding Tongeren, Tienen, Kassel en Boulogne-sur-Mere. De romeinen bouwden hier in de buurt diverse villa’s, eigenlijk landbouwbedrijven van een 50-80 ha groot. Als we aan de Sassenbroekberg komen, waar een prachtig zicht heb richting Broekom zijn vandaag kunstbeelden geplaats die verwijzen naar de villa’s in de vallei, het is een rustige plek om even te bekomen en te genieten van het prachtige landschap.

We wandelen verder over de kassei en komen zo op een plaats waar een prachtig zicht hebben op de kerk en de vallei van Grootloon. Wat verder hebben een zicht op de IJzeren kerk, het kunstwerk en dan wandelen we Grootloon binnen langs verschillende boerderijen. Vlug zijn we door het dorpje en wandelen het natuurreservaat van Grootloon binnen hier een grote hoeveelheid hoogstambomen die ons een beeld geven van hoe het een 50-60 jaar geleden moest uitgezien hebben en wandelen langs de achterkant van de hoeve waar vroeger stroop werd gestookt.

Een historische geheel wat bewaard blijft voor de volgende generaties. Aan het kerkje van Grootloon draaien we de boomgaarden in en genieten van de prachtige lentebeelden. Voorbij het bijenhotel en langs het kunstwerk “de twijfellijn” weer verder langs de IJzeren kerk, met een panorama zicht op Borgloon.

Nog een stevige klim uit de vallei naar de Burchtgracht en het Speelhof en dan dalen we af naar het Stadhuis waar onze wandeling eindigt. Wat een prachtige wandeling in en rond onze eigen stad.

Voor het fotoalbum de link volgen

Van Grootloon

LENTETOCHT.

DE LOONSE TSAFFELEERS.

BOMMERSHOVEN.

Een wandeling in Bommershoven, met veel historische gebouwen, een landbouwdorp met een rijke geschiedenis. We vertrekken met de wandeling uit de voormalige Stroopstokerij Lowette, nu het cultureel centrum van Borgloon, we verlaten het gebouw en komen langs het oorlogsmonument en daar tegenover het jachthuis van het kasteel, we wandelen verder en komen aan het kasteel van Bommershoven.

Het rococokasteel van Bommershoven gebouwd in 1761 dat naast de dorpskerk ligt. Het werd gebouwd op de plaats van een vroegere pachthoeve en brouwerij. Het kasteel met het bijbehorende park werden eveneens in 2004 beschermd als monument. Wat verder de neoclassicistische Sint-Alfonskerk uit 1841-1844. Ze werd gebouwd op de funderingen van de oude Sint-Annakapel. In 2004 werd de kerk samen met het omringende voormalige kerkhof en de pastorie beschermd als monument.

Nog langs een paar mooie oude hoeven die een prachtig geheel vormen met de kerk en kasteel. Dan wandelen we de dreef van het kasteel van Heks binnen om dan de velden in te wandelen en komen zo aan Monnikenhof.

Deze hoeve heeft een lange geschiedenis: hoeve "Monnikenhof" of "Munckhof". In 1174 schenkt gravin Agnes van Loon, weduwe van Lodewijk I (1145-1171), de inkomsten van haar eigengoed van Heks aan het hospitaal van Graethem te Borgloon en schenkt het goed zelf met alle eraan verbonden rechten aan abt Ulricus van de cisterciënzerabdij van Villers. De abdij sticht in Heks een grangia (curtis monachorum, 1282), uitgebaat door broeders en vrije werklieden; deze grangia beschikte over een zeer uitgestrekt areaal landbouwgrond. Zoals elders worden vanaf XIII vele van deze gronden verpacht. De gronden van de abdij werden waarschijnlijk nog eind XIII-begin XIV gedeeltelijk door broeders bewerkt, maar vanaf 1505 worden er pachters vermeld. In 1582 staat de abdij van Villers, samen met de heerlijke rechten over Heks, de hoeve en gronden af aan het St.-Lambertuskapittel van de kathedraal van Luik. In 1651 maken Lorreinse troepen zich meester van het Monnikenhof, dat verdedigd wordt door een veertigtal boeren, waarvan er tien sneuvelen.

In 1654 woedt er een brand in de hoeve; het kapittel beslist de nodige herstellingswerken uit te voeren. In 1678 en 1679 wordt er een detachement Franse troepen ingekwartierd. In 1693 worden het dorp en de kerk geplunderd door Franse troepen en in 1694 breken plunderaars 22 huizen af; de inwoners van Heks, Vechmaal en St.-Pieters-Heurne verschansen zich in het Monnikenhof met hun vee en slagen erin de plunderaars af te weren. In 1703 kamperen Hollandse troepen in de buurt van de hoeve. In 1763 noteert de pastoor dat er naast de familie van de pachter zeven knechten en vier meiden in de hoeve verblijven. Tijdens de Franse bezetting wordt de hoeve als kerkelijk goed aangeslagen en in 1798 met landerijen en weilanden verkocht aan Charles Clément Roemers, afgevaardigde van het departement van de Nedermaas in Maastricht.

Vandaag is het nog steeds een landbouwbedrijf met grote stukken landbouwgrond errond. Wij wandelen verder en nemen nu een stukje van de oude tramlijn.

Een stukje geschiedenis: De Buurtspoorwegen in de Provincie Limburg van 1889 tot 1961, uitgegeven bij Van In te Lier in 1972 kan men beter de belangrijkste gegevens lezen voor wat de Limburgse lijnen betreft. De pachtende maatschappij was vooreerst de NV. Limburgse Stoomtramweg Maatschappij, gesticht door een akte van 12 december 1887, verleden voor Notaris Georges Van Schoenbeek en verscheen in het Belgische Staatsblad van 30 december 1887. De maatschappij had zetel te Bree. Door die maatschappij werden 8 lijnen geëxploiteerd, waaronder in het huidige Groot Heers de lijn Hasselt-Oreye (30 km lang). De aanleg ervan werd officieel in overweging genomen op 31 december 1888 maar de verschillende uitwerkingen van de aanleg werden steeds geweigerd. De uiteindelijke vergunning kwam er bij Koninklijk Besluit van 23 mei 1897 (Staatsblad van 7/8 juni 1897). De werken begonnen in 1898 voor het baanvak Hasselt-Borgloon dat op 1 september 1899 in gebruik genomen werd en de opening van het baanvak Borgloon-Oreye volgde op 15 november 1900. Dit is de lijn die tussen Oreye en Horpmaal de weg tussen die gemeenten kruiste en dan door Vechmaal en Heks naar Bommershoven liep. Vandaag kunnen we nog op een stukje van de berm wandelen waar deze tram liep. We wandelen verder en komen dan in Heks.

We wandelen door het dorp langs het kasteel van Heks. Het paleisachtige kasteel werd vanaf 1770 gebouwd, waarschijnlijk door de Luikse architect Etienne Fayen, voor prins-bisschop van Luik Franciscus Karel de Velbrück. Als liefhebber van de natuur zocht de prinsbisschop deze plek uit in de licht heuvelende Haspengouw om er zijn zomerverblijf en lusthof te bouwen. Hij liet er een Chinese tuin, een rozentuin en een groentetuin aanleggen. Later werd het kasteel verfraaid met een van de eerste landschapsparken op het Europese vasteland, geïnspireerd door Engelse tuinarchitectuur van Capability Brown. Hij overleed op zijn domein in 1784.

Het domein is in bezit van de familie d'Ursel. Kasteel Hex werd gebouwd in de 18e eeuw en is omringd door stijltuinen, een moestuin met 18e eeuwse groentekelder en een landschapspark. Collectie oude en wilde rozen, moestuin met historische variëteiten en park met zichtassen en exoten. Een paar keer in het jaar zijn de tuinen open voor het publiek. We wandelen nu verder door het prachtige landschap en keren zo terug naar Bommershoven. Het is een prachtige wandeling door het Haspengouwse landschap.

Voor het fotoalbum de link volgen

Van Bommershoven

MARCHE DES BOURGEONS.

LES ROUTHEUX IZEL.

CHINY.

Waar wandelen we vandaag?

In de streek van de Semois tussen de Ardennen en de Gaume, biedt weelderige landschappen en kostbare natuursites, die het historisch en architecturaal erfgoed nog beter tot hun recht doen komen, met als hoogtepunt ongetwijfeld de abdij van Orval, rijk aan schatten en wereldbekend omwille van zijn trappistenbier.

We wandelen vandaag in Chiny in de zacht glooiende valleien van de Gaume met hier en daar loofwouden contrasteert met de diepe valleien en de uitgestrekte wouden van de Ardennen. Het milieu, de cultuur en het erfgoed zijn er onaangetast. Van Jamoigne tot Muno, doorkruist de Semois het uitgestrekte woud van Chiny, 3.300 ha mooie beuk en andere naaldbomen. Ook vandaag nog is Chiny trots op de bekendheid van de graven die het dorp vroeger in bezit hadden. Het dorp ligt verscholen in een bocht van de grillige Semois, die met zijn nauwe meanders de smalle en duistere Ardense valleien omstrengelt.

Chiny is een van de reservaten met het rijkste en meest gevarieerde aanbod aan waardevolle plekjes en panorama's die de Midden-Semois telt. Het dorp kan prat gaan op zijn reputatie… we verlaten het dorp en wandelen over de Sint-Niklaasbrug: Zijn geschiedenis is verbonden met deze van de graven van Chiny ( X-XIV de eeuw). Kopie van de eerste stenen brug uit 1740, bevindt zich dit kunstwerk op een van de mooiste plekjes van de vallei van de Semois. En dan wandelen we het bos van Chiny. En het is er prachtig, het golvend landschap, nu weer eens klimmen en dan weer eens dalen een hele omweg maken we om het bos weer te verlaten, we hebben hier een mooi zicht op de oude brug. Boven ons vliegen de kraanvogels over, een prachtig zicht en het is genieten van het geluid van de aankomende en overvliegende kraanvogels. We wandelen weer verder en wat verder komen we terug aan in het centrum van Chiny. Een prachtige wandeling in een met historisch gelaten Chiny.

Op de terug weg komen we aan Kasteel "du Faing” – Jamoigne

Het Kasteel in Jamoigne, Château de Faing, dit stamt uit de 14e eeuw, en was een herbouwing van een 12e-eeuws kasteel. Ook het huidige kasteel is door de eeuwen heen vaak verbouwd en gerestaureerd, maar de basis van het kasteel stamt nog altijd uit de 14e eeuw. Vandaag is het prachtig gerestaureerd en de hele omgeving doet mooi aan, we nemen de tijd om even rond het kasteel te wandelen en wat foto’s te maken.

We rijden verder en komen voorbij het Pieta du camp de misere.

Deze piëta is opgedragen aan de bewoners van Rossignol, gefusilleerd te Aarlen en aan de Franse soldaten, die naar Duitsland werden gedeporteerd in 1914. De Franse soldaten worden door de Duitsers gevangen genomen als gevolg van hun nederlaag bij het gevecht van Rossignol op 22 augustus 1914. Ongeveer 2 600 soldaten en 3 generaals worden opgesloten in een weide. Ze worden vervoegd door inwoners die door de Duitsers gevangen genomen werden. Op 25 augustus worden de Franse gevangenen en 4 inwoners van Rossignol naar Duitsland gedeporteerd. Op 26 augustus worden 122 burgers ( 108 van Rossignol waaronder 1 vrouw, 7 van Breuvanne, 5 van Saint - Vincent en 2 van Tellancourt) gefusilleerd in de nabijheid van de brug Schopach in Aarlen op Duits bevel, zonder enige vorm van proces. De weide waarin ze werden opgesloten krijgt de naam : " kamp van de ellende" in referentie met een schiereiland gebruikt om Franse gevangenen op te sluiten gedurende de oorlog van 1870 te Sedan. De Piëta aangeboden door de pastoor van Rossignol Joseph Hubert ligt voor het kamp van de ellende.

IN DE VOETSPOREN VAN 14-18.

Rossignol, de la bataille des Frontières au village martyr.

'In de voetsporen van 14-18 is een educatief rondwandeling geïnstalleerd in Rossignol en passeert verschillende plaatsen van herinnering aan de Eerste Wereldoorlog. Op de bijzondere plaatsen staan infoborden waar het verhaal verteld word en oude foto’s de toenmalige situatie weergeven. Een prachtig initiatief waar we vandaag een paar van gaan ontdekken. De wandeling begint bij de kerk van Rossignol waar een kiosk het circuit laat zien. Het wordt met 22 verklarende panelen die chronologisch de geschiedenis van de Grote Oorlog in Rossignol behandelen, vanaf het begin tot aan de dag van vandaag, aan de uniformen van soldaten, militaire begraafplaatsen, de Duitse wreedheden , getuigenissen, wederopbouw. We komen aan het Monument voor de Franse Kolonialen en iets verder komen we aan het Frans Militair kerkhof.

Militair kerkhof "de l'Orée de la Forêt" (1917) - Rossignol

Dit uitgestrekt kerkhof werd opgericht door de Duitsers in de loop van het jaar 1917 tezelfdertijd als het kerkhof van " du plateau" gelegen op de weg van Neufchâteau en het oostelijk kerkhof op de weg naar Marbehan, dat vandaag verdwenen is. Zo'n 2500 militairen gevallen op 22 augustus 1914 zijn hier verzameld.

Wat verder staat de Gedenksteen Jules Cozier

Met deze steen word Jules Cozier herdacht; hij is een van de slachtoffers van de gruwel daden van de Duitser gepleegd in Rossignol. De slachtpartijen waren een onderdeel van de gruweldaden van de Duitsers bij hun invasie tussen 21-26/08/1914. Het 4de en 5de Duitse leger meer dan 1000 burgers vermoord.

Wat verder komen we aan het Franse Kerkhof: Militair kerkhof "du Plateau" (1914) - Rossigno

Dit midden in het bos aangelegde kerkhof heeft de eeuwenoude bomen gebruikt om een kathedraal voor te stellen. Crypte voor 117 burgers gefusilleerd tijdens de gevechten van augustus 1914. Een stenen altaar uit Franse steen met altaar hemel is opgedragen aan de Luitenant Ernest Psichari, schrijver en kleinzoon van Ernest Renan, gestorven op 27 jaar. Verder brengt men hier, in een christelijk perspectief, hulde aan een generatie die zich opgeofferd heeft voor Frankrijk en een eenheid gesmeed heeft tussen België en Frankrijk.

Zo eindig onze dag met een prachtige wandeling en een heel stuk geschiedenis.

Voor het fotoalbum de link volgen

Van Chiny

GRAND CRU LANDSCHAP.

GREENSPOT METTEKOVEN.

HELSHOVEN.

kilometers wandelplezier in het glooiende landschap tussen Helshoven en het authentieke Haspengouwse landbouwdorpje Mettekoven. Hier ontdek je de evolutie van de fruitaanplantingen en het rijke historische verleden van de streek.

We verlaten de parking en slaan linksaf. We steken de weg over en wandelen rechts over de Romeinse Heirbaan, langs de kapel van Helshoven door, hier wordt Maria al eeuwen vereerd. In het midden van de 13e eeuw bouwden de Johannieters een kapel met gasthuis. Vanaf de 17e eeuw was er een kluis achter de kapel. Mooie preekstoel uit 1550 en 16e-eeuwse schilderij ‘Het Laatste Avondmaal’. De kluis geraakte in verval en werd afgebroken in 1925. De kapel is toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw, koningin van de Blije Vrede. Haar beeld werd tijdens het bezoek van paus Johannes Paulus II aan België in 1985 te Ieper gewijd. In de kapel staat een preekstoel in zuiver gotische stijl uit 1550 en een biechtstoel uit 1570. Sinds 1974 is de kapel een beschermd monument. De laatste restauratie dateert van 1995. We gaan nu op de 2000 jaar oude Romeinse weg, onderdeel van de fietsroute.

We wandelen verder en wandelen nu door de vallei van de Herk. Ben je de vallei van de Herk uit ? Links en rechts duiken peren-, appel- en kersenbomende op . Populieren en hagen dienen als bescherming tegen de wind. Nu draaien we af naar Mettekoven en hebben dan een prachtig uitzicht op het dorpje Mettekoven. Een echt grand-cru landschap, met golvende akkers. We verlaten nu de fietsroute en wandelen over een smal pad met bessenstruiken. In een scherpe bocht zien we een weids vergezicht over Borgloon. We bereiken nu een typisch Haspengouwse holle weg. Op die weg gaan we rechtsaf: nóg een holle weg in die ons naar Mettekoven voert. Aan het dorpsplein gaan we rechtsaf. We passeren een grote vierkants hoeve, in het Martenshof de gerestaureerde Haspengouwse vierkanthoeve.

Hier houden we halt om even op adem te komen. Na de rust en een koffie gaan we weer verder de kerk laten we links liggen en wandelen het natuurgebied 'Stasveld’ hier krijgen we het glooiende landschap mooi in beeld. Even verderop stappen wij door een hoogstam kersenweide en we bereiken daarna weer een betonnen strook en hebben we opnieuw " de Romeinse " weg bereikt . Hier komen we aan het standbeeld van " Tjenne de heks ". De naam zou verwijzen naar een Johanna of Anna Machiels, die van hekserij werd beschuldigd. Na een proces van ruim twee jaar werd «Tjenne de heks» in 1667 levend verbrand. Ze zou de verpersoonlijking zijn geweest van allerlei boze machten. Ook zou ze heel wat «kwaaie daden » op haar kerfstok hebben gehad of destijds jong en oud ertoe aangezet. De doodstraf werd uitgesproken aan de voet van een reuzelinde. Een goeie 100 meter beneden de Tjenneberg en de verbranding vond dan op de top plaats. Sindsdien wordt in de overlevering en geschriften gesproken over de «Tjenneboom» de eerste.

Hoe reusachtig die boom was?

In een nummer van het tijdschrift «Limburgse Volkskunde» (1888-1889) schrijft Jules Frère: «De omtrek van de linde was 5,60 meter en vier personen konden makkelijk in één der spleten staan. Het takkengestel was sterk ontwikkeld en had een doorsnede van 16 meter».

De eerste ene tweede Tjenneboom overleefde de jaren en de natuurgeweld niet maar niet erg er werd een derde boom geplant

Bij het aanplanten van de derde Tjenneboom op 22 april 1970 schreef de voormalige conservator van Bokrijk Jozef Weyns een korte spreuk, die nog altijd op een bord langs de boom prijkt: «Opnieuw geplant door Vrancken's hand, waar 'k eeuwen overschouw ons vruchtbaar Haspengouw». Inderdaad, de Tjenneheuvel en de vele boomgaarden errond zijn het hart van de fruitstreek in Haspengouw. Vanop de heuvel kijken we ook naar het golvende landschap en hebben er een ongelooflijk mooi panorama. Bij goed weer en een open, blauwe hemel tellen we er een 15-tal kerktorens. Het zijn bakens in het landschap.

Zelfs de steenstorten van de mijnen van Waterschei, Winterslag, Zwartberg, Houthalen en Beringen zijn goed zichtbaar. Een betere uitkijk over de streek is er niet. De laatste blik die de heksen op de brandstapel en de boeven aan de galg met zich meenamen naar de eeuwigheid was alleszins de moeite.

Nog een eindje lopen we langs de Romeinse Heerbaan en komen zo terug aan de kapel van Helshoven. Zo eindigt onze wandeling.

Voor het fotoalbum de link volgen

Van Helshoven