Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 ( einde)
Naar het einde van elk schooljaar hielden we een Fancy Fair!
Je kan het zien als de voorloper van de hedendaagse open deurdag! Iedere klas was te bezichtigen en onze jaarwerkjes en schriften lagen uitgespreid om te bewonderen of in te zien. Wij waren ook van de partij met ritmisch turnen . Vermits er geen turnzaal was, werden de lessen turnen altijd buiten gegeven met vooral grondturnen en marcheren. Daar waren we goed in en hadden we met veel legertroepen kunnen concurreren!
We hebben uren gemarcheerd in rechte lijnen en met verzorgde hoeken en zelf in het figuren maken waren we getraind. Dus hoorde dat er met de fancy fair zeker bij. De discipline waarmee we onze ritmisch bewegingen op muziek uitvoerden , konden steeds op grote bijval rekenen bij de ouders. We hadden weken ervoor veel geoefend en waren zelf fier op onze prestatie. Bij de opvoering droegen we een witte bloes en donker blauw plooirokje! Het waren vooral de hoger klassen ( 4/5/ 6/7 en 8) die daaraan deelnamen. Een behoorlijk grote groep en dat maakte indruk, maar het was wel telkens een succesnummer. !!!!! Eerst werden de oefeningen klassikaal aangeleerd om daarna in groep tot een mooi geheel te breien.
Maar jullie willen niet weten hoe dikwijs we alles overdeden voor we erin slaagden om synchroon onze oefeningen te doen
! De fancy fair trok altijd veel volk en de zusters profiteerden ervan om zoveel mogelijk lotjes te verkopen. Daarmee kon je dan een prijs ophalen ergens aan een kraampje op de speelplaats. Er werden ook volksspelen gehouden waar de ouders aan deelnamen tegen een kleine vergoeding.
Zo werd de schoolkas gespekt om de werking van het volgende schooljaar optimaal te verzekeren. Het schoolfeest was de aangename afsluiter van het schooljaar maar de eigenlijke afsluiter was de proclamatie. Dat was het afroepen van de punten die iedereen had behaald met de toetsen en dat in dalende orde!!!! Voor de enen een moment de gloire voor anderen een pijnlijke bedoening. Elke laatste schooldag kwamen al de klassen bijeen in de grote feestzaal.
Dan werden de klassen éen na éen op het podium geroepen en werden de percenten afgeroepen van de eerste tot de laatste.! Als je in de zesde klas zat, werden je zenuwen wel heel erg op de proef gesteld en was het heel moeilijk om zo lang stil te zitten of aandachtig te blijven.
De spanning was altijd te snijden en er werd luidop meegemompeld: de eerste, de tweede de laatste!! Iedereen kreeg een leesboek als beloning.
De eerste van de klas kreeg zelfs twee boeken of meer! De laatste van de klas kreeg ook een boek maar dat was altijd minder mooi of dik. Ik heb altijd graag gelezen en was daarom steeds benieuwd naar mijn boek. Je kon er toen al de toekomstige ondernemers uithalen want er waren altijd enkelingen die op boekenruil uit waren als ze hun eigen boek niet mooi of geschikt vonden. Na de punten kwam dan nog eens een kaart voor goed gedrag en wellevendheid.!! Die kaart leidde dikwijls tot discussies of naijver tussen de klasgenoten want je kreeg dan een eremedaille opgespeld en daarmee pronken was een hele eer! Het schooljaar werd uiteindelijk afgesloten met een Onze Vader en een Weesgegroet en dat was het startsein voor een lange, deugddoende vakantie. We vergeleken natuurlijk nog snel even de punten of troostten hier en daar een zittenblijver of iemand die veel punten had verloren in vergelijking met de vorige keer! Maar iedereen stond al met éen been in de vakantie. Daarna mochten we naar huis, blij en vol verwachting wat ze thuis zouden zeggen of met een klein hartje of . onverschillig als studeren thuis niet zo hoog werd ingeschat! Sommigen spraken nog wel af om mekaar te zien maar overal klonk er.: "tot volgend schooljaar "....en wegwezen !
Zo was onze schooltijd voor zover ik het mij herinner. Klinkt het nu wat wereldvreemd? Als we alles plaatsen in de juiste tijd, dan moeten we toegeven dat onze ouders er toch wel voor gezorgd hebben dat we een goede opleiding en opvoeding hebben meegekregen! De accenten lagen toen wel meer bij overdracht van kennis en het bijbrengen van beleefdheid . De godsdienst was door alles verwerkt. Nu beweren we dat bepaalde volkeren geïndoctrineerd zijn .Maar waren wij dat toen ook niet? Opgroeien in een wereld van religieuzen en pastoors die het in elk dorp nog voor het zeggen hadden, is dat ook niet een erg bepalend leefmilieu? Dat er toen zaken gebeurden die nu niet meer denkbaar zijn daar kunnen we enkel nog om lachen en met een zekere nostalgie terugdenken aan de "tijd van toen"!!! Alles is nu zo anders maar zoveel beter...? Sommige dingen , goddank wel, voor de rest..... Daarvoor zou ik mijn kleinkinderen moeten horen praten over hun schooltijd, maar ik vrees dat het wishful thinking is, zo lang lopen de meesten van ons hier niet rond!!
Wat het middelbaar met zich meebracht , lezen jullie later wel eens. Het was ook een hele belevenis zeker de 6 jaren internaat!
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (13)
Welke rariteiten wij ook meemaakten, sommige zijn totaal uit mijn geheugen gewist terwijl andere erin gebrand staan. Zoals die keer toen ik met een rood kruis op mijn voorhoofd naar huis moest! Wat de aanleiding daarvoor was ,weet ik niet meer. Maar ik had wel gelogen in de klas!!!! Minstens vagevuur!!! Dat was regelrecht solliciteren naar straf!! Dus kreeg ik met rood krijt een groot kruis op mijn voorhoofd getekend. Toen we s middags naar huis gingen eten, op de warme dagen bleven we niet op school, moest dat kruis blijven staan en er ook nog opstaan als ik terug in de klas kwam. Ik heb dus een ganse dag rondgelopen met een rood kruis op mijn voorhoofd en iedereen wist wat dat betekende! Niemand die het toen waagde om het gezag van de non in twijfel te trekken ook mijn ouders niet! Het leek alsof ze een pact hadden afgesloten met de school. Nooit kregen wij gelijk, de zuster had het altijd juist voor!! Het was zelfs zo dat als we strafwerk meekregen naar huis we van ons pa nog evenveel regels bijkregen en die moesten dan door de zuster ondertekend worden. Zo wist die meteen dat er thuis niet gelachen werd met straf. Ooit heb ik eens meer dan vijftig regels extra straf geschreven zonder iets fout te doen! Mijn vriendinnetje moest 25 regels straf schrijven. Om haar te helpen schreef ik er twaalf en zij de rest. Wij waren toen nog zo naïef te denken dat dit nooit zou uitkomen. Toen de zuster ontdekte dat ik had meegeschreven , zei ze: Jij schrijft graag straf zeker? Doe er nog maar eens 25 regels bij!
Die moesten thuis ondertekend worden zoals bij elke gewone straf . Ons pa deed er naar gewoonte ook nog eens 25 regels bij 62 regels straf en ik had niets misdaan!!!! Van toen af aan heb ik nooit meer iemand geholpen bij het strafschrijven ..
En toch, geloof het of niet, ging ik graag naar school! ( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (12)
Nog een topmoment in onze lagere schooltijd was de voorbereiding op de Plechtige Communie.
Was de eerste communie een serieuze stap geweest dan was het nu zeker volle ernst. Voor velen uit de klas was dat de periode waarna over je toekomst werd beslist. Ofwel zou je verder studeren ofwel nog het zevende en achtste leerjaar uitzitten om dan uiteindelijk op je 14 jaar te gaan werken. Om je Plechtige Communie te mogen doen was kennis van de catechismus een must!. Ik zat in het zevende leerjaar toen ik werd klaargestoomd voor mijn Plechtige Communie. Hoewel ik al van het eerste leerjaar meeliep met een klas die een jaar ouder was, mocht ik in het zesde jaar mijn Communie niet doen met die groep omdat ik nog maar tien jaar was. Om dezelfde reden mocht ik ook nog niet door naar het middelbaar, vandaar dat ik in het zevende leerjaar belandde. Ik was dus de enige in dat jaar die moest klaargestoomd worden voor de grote dag en de zuster had er een erezaak van gemaakt dat ik, wat de examens van de catechismus betrof, bij de top van de Communikanten zou uitkomen. Inderdaad we hebben daar testen voor afgelegd en zelfs een diploma gekregen!. Elke dag tijdens de speeltijd, enkele weken voor die test, werd ik op het matje geroepen om de catechismusvragen in te oefenen. In die tijd kon ik mijn catechismus volledig uit het hoofd opzeggen zelfs vraag en antwoord na elkaar, wat mij uiteindelijk 100/100 opleverde tot grote trots van mijn titularis. Ikzelf wilde veeleer eindigen voor een jongen die ik toen heel boeiend vond. Wij hadden echter allebei 100/100 en mochten daarom naast elkaar gaan op de bewuste dag. Ik vermoed dat ik dat toen toffer vond dan hijzelf!
Toen ik jaren later op genecologisch onderzoek ging in een plaatselijk ziekenhuis , stond ik verbaasd toen die dokter mij vroeg: Ben jij N .?
Weet je nog dat we samen onze Plechtige Communie deden? Was dit de jongen van toen? Zijn naam was mij helemaal ontgaan!!
Die wist zijn moment wel te kiezen om mij daar nu aan te herinneren!! Maar het ijs was gebroken en we hebben er nog om gelachen ook ..
Die Plechtige Communie duurde twee dagen. De eerste dag was de belangrijkste.
De jongens in hun eerste pak met lange broek en wij in een mooi wit kleed. We leken wel jonge trouwpaartjes!!!!
Voor die gelegenheid kregen we een missaal, een misboek Daar stonden naast de missen ook allerhande gebeden in. De snede was mooi verguld en en bij sommigen stak dat misboek nog eens in een mooi lederen tasje. Die missaal moesten we in de linkerhand houden. Om het nog feestelijker te maken droegen we dat boekje in een mooi wit zakdoekje.. In de rechterhand hielden we onze doopkaars vast!! Voor sommige ouders was het een hele opgave om zon kaars en misboek te betalen. Aan de grootte en dikte van de kaars kon je zien wie er warmpjes bijzat en wie niet! Vanaf de school gingen we dan in twee rijen, jongens naast de meisjes (!!) naar de kerk.
Daar zaten we dan volgens grootte helemaal vooraan.
Achter ons was er plaats voorzien voor onze ouders. Ook zij hadden hun beste kleren aan wat erop wees dat die gebeurtenis toch wel belangrijk was.
Na de mis gingen we naar huis of op familiebezoek om ons te tonen.
Dan kregen we meestal een cent toegestopt en de ouders een borrel!! Wij gaven dan trots ons pakje communieprentjes af en daaruit mochten de schenkers er eentje uitkiezen! In de namiddag moesten we dan nog eens naar de kerk komen voor het lof. De volgende dag waren we weer in de kerk verwacht. De jongens droegen meestal dezelfde kleren. De meisjes waren nu niet meer in het wit . Het zal voor de meesten onder ons dan ook het eerste "ensemble" of iets in die aard geweest zijn dat we aanhadden. We waren toen heel ernstig met de dingen bezig want twee dagen in de belangstelling staan, dat was een heel gebeuren in die tijd. Voor sommigen zal die missaal maar zelden meer boven gekomen zijn. In mijn geval heb ik hem nog veel jaren gebruikt in de 6 jaar internaat die ik daarna liep. Onlangs vond ik dat misboek terug. Het bracht veel vergeten herinneringen boven en stak nog vol prentjes van in die tijd. Nostalgie!! ( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (11)
De speelplaats speelde ook een belangrijke rol in ons schoolleven. De schoolreizen waren steeds de topper van het jaar. In die tijd gingen we meestal naar de zee of de dierentuin of naar de Vlaamse Ardennen. Moeder Cisca, een speeltuin ergens aan de kust denk ik, was er ook heel dikwijls bij. Dagen voor de reis werd op de speelplaats geoefend hoe we in de bussen moesten plaats nemen.
Met zon grote schoolpopulatie was dat inderdaad niet eenvoudig! We stonden per graad verdeeld want de jongeren hadden een andere bestemming dan de "groten!!
De grote speelplaats was soms nog te klein om al die grote klassen op te stellen. Je mocht iemand uitkiezen om naast te zitten en dan werden de zetels aangeduid en zo moesten we dan per bus gaan staan!!! Bleek achteraf heel effectief te zijn want op de dag zelf verliep alles vlekkeloos snel!
Op diezelfde speelplaats stonden ook een 4tal grote notenbomen. Kans om noten te rapen, hadden wij bijna niet. Daarom was het s morgens in de notentijd een gedrum voor de schoolpoort om als eerste de speelplaats op te stormen. De zusters zaten dan meestal nog in de kapel of te eten en hadden nog geen kans gezien om noten te rapen Heerlijk was dat als je dan zo je zakken kon vullen. Het was ook op de speelplaats dat we giechelend vertelden over de eerste schuchtere contacten met het andere geslacht. Het was een stille overeenkomst tussen de schoolgangers dat de kant van het klooster voor de kleintjes was en de kant van de scheidingsmuur met de jongensschool voor de groten. Het was opvallend dat er langs die kant altijd meer bewaking was! Er werd al eens op weg naar school stiekem afgesproken met éen of andere jongen om een bal over de muur te schoppen. Dan zou hij die komen ophalen! Meestal stonden we hem dan al vol ongeduld op te wachten. Om wat te doen? Gewoon de gedachte dat er een jongen op "onze" speelplaats was, zorgde voor de nodige opwinding!!
Over die scheidingsmuur hebben we ook veel briefjes gegooid naar de andere kant en vice versa. Het was wel de bedoeling die eerder te onderscheppen dan de bewaakster die ons met haviksogen volgde. Eén enkele keer kwam het briefje toch in " verkeerde handen en dan gingen de poppen aan het dansen!! We werden resoluut naar de andere kant van de speelplaats gestuurd en kregen , éenmaal terug in de klas, een donderpreek te verwerken!! Jongens waren taboe en ermee omgang kon tot grote zonden leiden!! Voorlichting in die tijd was, zoals ik eerder al schreef, ver zoek!
Maar er werd ook uitbundig gespeeld op die speelplaats. Hinkelen, knikkeren, met de bal spelen, hoepelen, met de diabalo spelen of in een kring rondeliedjes zingen. We waren heel inventief. De spelen waren ook periode gebonden.Wat de keuze bepaalde weet ik niet meer In de winter maakten we lange glijbanen, die waren dan een groot succes en het was éen van de weinige keren dat vele klassen mochten samenspelen. Normaal moesten we met onze eigen klasgenootjes spelen!
Soms ronselden we al zingend in een lange sliert speelmaatjes voor éen of ander spel. We zongen dan "wie doet er mee, wie doet er mee? Als we uiteindelijk een grote groep bijeen hadden, was de speeltijd meestal voorbij!! Tegen de muur van het schoolgebouw hing een grote ijzeren bel. Door daar eens flink aan te trekken werd het eindsignaal van de speeltijd gegeven. Het was dezelfde bel die 's middags of 's avonds het einde van de lessen aangaf . Ik meen me te herinneren dat er zelfs éen enkele keer belletrek gedaan werd !! Het was een jongen van de jongensschool die stiekem zijn school verlaten had en bij ons was binnengeglipt!!!. Het is nooit uitgekomen maar wij wisten het wel omdat het de broer van een klasgenootje was!! De commotie die daardoor ontstaan was ...... Dagenlang is men proberen te achterhalen wie "dat" had gedurfd!!! Het kwam niet in de gedachte van de zusters dat het "éen van daarnaast" kon geweest zijn!!! Maar laat me terugkomen op het eindsignaal van de speeltijd. Na het luiden van de bel haastten wij ons dan naar onze respectievelijke rijen. Voor iedere rij stond de klastitularis ons streng aan te kijken. Op het tweede belgeluid moesten wij zwijgen. Er werd pas naar de klassen gegaan als het muisstil was. Het gebeurde meer dan eens dat we langs de trap moesten blijven staan en de andere rangen ons voorbijstaken omdat de éen of andere " "kletsemie" het gewaagd had om te praten. Je moet nu eens proberen om een groep van zon 30 leerlingen in stilte naar hun klas te laten gaan!!!!
Ergens in een hoek van de speelplaats was een remise! Zo noemden we de fietsenstalling met afdak!
Toen werden de schoolkinderen nog niet met de auto opgehaald. Als ik er nu aan terugdenk dan verliep dat fietsengedoe eigenlijk altijd heel behoorlijk. Er was nooit een rush naar de uitgang. We werden per klas afgeroepen om zo naar de straat te fietsen, zusjes mochten wel samen vertrekken. De fietsers moesten altijd wachten tot de voetgangers weg waren. Zo voorkwam men ongelukken,denk ik.
( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (10)
Maar we dweepten niet met iedereen!!. Wat in het vijfde leerjaar gebeurde staat voor altijd in mijn geheugen gegrift! Ik was nogal een babbelmie in de klas en heb tot mijn schade en schande ondervonden dat dit niet werd geduld. Bij het begin van het 5e schooljaar vond Zuster Marie Benigna er niets beter op dan een lange, rode, kartonnen tong te introduceren in de klas!! Dat ding hing daar maar onheilspellend te staren naar ons ergens vooraan naast het bord.
De bedoeling ervan werd mij helaas nogal snel duidelijk.!
Tot nog toe had ik al een paar keer letterlijk met mijn hoofd in mijn lessenaar gezeten omdat ik bij het uithalen van schoolgerief achter de klep gepraat had!!. Gelukkig was ik niet de enige die dit lot onderging!! " Blijf zo maar zitten" , zei de non en terwijl iedereen rustig verder werkte, zaten we ons daar maar belachelijk te maken met het hoofd "in" de lessenaar!! Maar het kon nog erger......in die tijd werd geen uitleg gevraagd.!! Ik had weer eens teveel gepraat, verder was ik meestal een voorbeeldige leerlinge! Toen de speeltijd eraan kwam, kreeg ik die rode, kartonnen tong rond de nek gehangen en moest ik daar tijdens het speelkwartier op de speelplaats mee rondlopen, tot groot jolijt van iedereen
Maar het ergste was dat ik ook nog eens mijn tong moest vasthouden en zo niets kon zeggen!! Misschien is het een troost dat ik niet de enige ben geweest die met dat ding heeft rondgelopen maar toch..... Ik voel mij nu nog steeds vernederd! Of dat mij het babbelen heeft afgeleerd?
Helaas niet!
Maar ik heb nooit meer een rode tong aangebonden gekregen. Van die dag af leerde ik liploos te spreken!!
( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren '50 (9)
Maar laten we terugkomen naar plezante gebeutenissen : onze schoolfeesten! Dat was jaarlijks een hele gebeurtenis. Wekenlang oefende elke klas en in de laatste week voor het feest werd er elke namiddag repetitie gehouden. Wat mij hier vooral is bijgebleven, is de muzikale uitvoering van het gedicht Het mezennestje van G. Gezelle. Op het toneel was een wulgentronk van blokken gemaakt en daarop stonden wij dan, de 15 meesjes!!
De laatste generale repetitie werd steevast met de gelegenheidskleren gespeeld. In ons geval werden de vleugels aan de schouders vastgespeld. Bij mij was dat wel erg letterlijk gebeurd en toe ik het zei , was de zuster te druk bezig om er aandacht aan te geven. Ik heb dan maar een flink stuk van de namiddag met tranen in de oogjes meesje gespeeld want bij het vliegen deden die vleugels wel heel erg pijn.
In het laatste jaar lagere school was het de gewoonte een langer toneelstuk te spelen.
Wij speelden toen als afsluiter De verjongingskuur van Dokter Djoetiful !!
Ik speelde toen die bewuste dokter! Jammer genoeg bleef maar éen zin van gans het stuk hangen en dat was mijn openingszin: All right, all right wat ik zelfverzekerd als alriecht uitsprak! Mijn oudere zus, die toen al Engels studeerde, probeerde tevergeefs om mij de juiste uitspraak bij te brengen! Maar mijn klastitularis, zuster Marie Angela, sprak het anders uit en die wist het wel beter zeker!!!!! Zuster Marie Angela was éen van de meest geliefde onder de nonnen. Ze was mooi, dat kan ook bij een non, jong , kon prachtig zingen en speelde heel vaak met ons mee op de speelplaats. Wij dweepten allemaal met haar!
Datzelfde jaar dansten wij ook de negerdans!!
Dat zal wel gepast hebben bij de "missiegedachte" die toen ook volop warm gehouden werd. Ik heb veel avonden deur -aan deurverkoop gedaan van "lotjes " ten voordele van de " arme negertjes"!! Zonder van het zilverpapier te spreken dat we spaarden telkens we een reep chocolade aten!. Wat daarmee gedaan werd weet ik niet . Mijn grootouders hadden een kruidenierszaak en ik weet nog dat er op de toonbank een negertje stond dat met zijn hoofdje " dank u " knikte telkens je een cent in zijn buikje gooide. Dat geld mocht ik elk jaar tijdens de missieweek meebrengen naar school. En of ik dan fier was!!!! ( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (8)
Die Eerste communie!! Een mijlpaal in ons kinderleven.
We waren zes en begrepen enkel dat we nu een grote stap zouden zetten. We zouden voor het eerst " het lichaam van Christus ontvangen. Dat moet je vandaag eens met die woorden aan de huidige jeugd proberen te verkopen!!. Gegarandeerd volgt er eerst een voorlichtingsvraag!! Bij die communie kwam er heel wat voorbereiding aan te pas. We hebben nogal wat geoefend opdat alles vlot zou verlopen.
Het is toen dat we voor de eerste keer leerden hoe we moesten biechten!
Daarvoor ging onze klastitularis op haar trede de rol spelen van meneer pastoor! Wij werden dan geleerd wat de volgorde van de handelingen was. Daar viel het biechten nog behoorlijk mee. Het was zelfs plezant zo iedereen aan de beurt te zien. Maar de realiteit viel behoorlijk tegen!! Het feit al dat je in zon donker hokje terecht kwam, ontnam je alle moed. Je zat daar geknield te wachten tot het luikje aan jouw kant openging. Door de gaatjes zag je vaag de priester zitten. Je begon met een kruisteken en daarna je geoefend lijntje en je zonden natuurlijk. Al naar gelang kreeg je dan een korte of lange preek die eindigde met je penitentie en moest je de akte van berouw opzeggen.! Het was altijd een opluchting als je al zo ver was.. Dat intussen de pastoor in het latijn bezig was, maakte het allemaal nog mysterieuzer!
Met een : Ga , je zonden zijn je vergeven en een zegen voelde je je stukken lichter. Oef dat was ook weer voor een maand achter de rug!!
Wij waren natuurlijk ook erg bezig met ons "Communiekleed. Ik vind dat ons ouders wel een serieuze inspanning deden om ons er zo devoot mogelijk te laten uitzien!
Het enige moeilijke aan dat hele gebeuren was dat je moest nuchter zijn om " ter communie te gaan!! Dat betekende dat je 12 uur voor het zover was niets meer mocht eten of drinken. Een glaasje water mocht nog maar daar bleef het bij! Als je dus 's morgens naar de mis ging en " ter communie" dan betekende dat , hoe de weersomstandigheden ook waren, je erdoor moest zonder iets te eten.
Kauwen op de Heilige Hostie was uit den boze!!! Het was daarom een hele kunst om dat broodje door te slikken. Het bleef gegarandeer aan je gehemelte plakken en omdat je er met je vingers niet mocht aankomen, dat was een zonde, zaten we dan maar te draaien met onze tong om dat ding los te krijgen terwijl we ons in feite hadden moeten concentreren op het feit dat Jezus nu bij ons was ...
De klapper zal ons ook wel uit de miserie geholpen hebben zeker als we teveel zaten te trekkebekken!!
Maar de klapper was niet het enige didactisch materiaal dat werd gebruikt in de lagere school.
Nog erger dan de klapper was de lange liniaal waarmee de zusters door de klas liepen! De breilessen waren daardoor voor mij een echte nachtmerrie! Omdat we ijzeren breinaalden gebruikten en ons handjes zweetten van de inspanning, roestten die van mij elk jaar.! Sokken breien was een hele opgave zeker met al dat minderen of meerderen. Dat was meestal een regelrechte ramp. Niet alleen kreeg ik na een paar naalden mijn werk noch vooruit noch achteruit, zo hard was het aangespannen, maar tot overmaat van ramp kon ik mijn duim niet laten liggen op de priem!!. Dus kreeg ik gegarandeerd iedere les met die fameuse liniaal op de vingers telkens mijn duim omhoog ging. Ik kan je verzekeren dat er niet gekeken werd op een klop minder of meer! Ik haatte breien en was echt niet de enige in de klas!!!!! ( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (7)
Ik zie ons nog staan in het derde leerjaar, braafjes naast onze lessenaars, armen stijf naast het lijf en het gedichtje van Het gelapte voorschootje maar blijven herhalen tot iedereen het beet had. Pas dan werden de gebaren erbij geleerd! Dat trieste, melige verhaal werd ons voorgezegd door de zuster en op zon overtuigde manier dat we er bijna de tranen van in de ogen kregen. Wij probeerden haar emoties te volgen en waren ervan overtuigd dat " wat Fiene deed ", inderdaad een grove fout was!
We hebben het ook in die overtuiging op het schoolfeest voorgedragen.
Misschien ken jij het versje ook ?
Het staat nog steeds ergens opgeslagen op mijn geheugenschijf. Even downloaden.!!
Liesje stond te wenen als een Magdaleen, Op de hoek der speelplaats , droevig gans alleen. Doch de meesteresse had het ras gezien. En ze vroeg aan Liesje: Zijt ge ziek misschien? Liesje kon niet spreken want ze snikte luid. " Liesje", sprak de de juffrouw, Spreek eens t hartje uit! Zuchtend zei het meisje: " Fiene lacht met mij , omdat onze moeder hier een lap op lei. En ze toonde t schortje. t Was zo fijn geflikt, t lapke als gestikt en zo rein gewassen!
Vele tranen vloten wijl het kind nog zei: Moeder naaide t gisteren en ze zegde mij
k kan geen nieuwe kopen altijd toe mijn meid, want ge weet het ook wel dat ge vijven zijt en dat onze vader daar is bij de Heer, en uit moeders ogen vielen tranen neer.
Gans ontroerd in t harte nam de juffrouw Liesje in haar armen lijk een moeder kan. Al de kinderen hadden zich in t rond geschaard ook de stoute Fiene , die stond vervaard! Kinderen sprak de juffrouw, wat zo bout en stout Fiene heeft bedreven is een grove fout. Heeft het kleed een scheure of is t zwart onrein, das een schand voorzeker dan een mag niet zijn. Maar een lap die moeders liefde en zorgen toont, t is een ereteken nooit zoiets gehoor! Fiene had begrepen en ze vroeg pardon, Liesje gaf een handje , t spelen herbegon
Het was meestal zo dat onze gedichtjes een wijze les inhielden Met een vermanende vinger of een " klapper" werd ons dat duidelijk gemaakt.
Die klapper, daar wil ik het ook even over hebben! Dat waren twee plankjes uit mooi vernist hout die met twee scharnieren samengehouden werden en waarmee bevelen klappend benadrukt werden Als je niet aandachtig volgde, werd je met de klapper naast je oren wakker geklapt!. Elke week kwam Mijnheer Pastoor langs en dat was blijkbaar een heel belangrijk moment! Dan moesten we allemaal heel recht naast de bankjes staan en op het teken van de klapper heel beleefd: "Dag Eerwaarde heer Pastoor zeggen.!!!
Die fameuse klapper was er ook toen we onze Eerste Communie deden Eerst moest wij in een rij naar voor in de kerk gaan . De klapper leidde ons naar de juiste plaats. Dan moesten we netjes naast elkaar voor de communiebank staan. Op het eerste klappen knielden we, op de tweede klap gingen we op de bank zitten. Het derde teken was er om het witte kleed dat toen nog over de communiebank lag onder de kin te duwen .. Gelukkig mochten we onze tong uitsteken als de Pastoor bij ons kwam. Stel je voor dat die klapper ons ook nog eens met uitgestoken tong had laten zitten tot het onze beurt was . ( wordt vervolg)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (6)
Ik zei al dat ons geheugen flink geoefend werd op die school, hier nog een voorbeeld. Als de toetsen naderden, werd meestal van de lesuren handwerk gebruik gemaakt on de tafels van vermenigvuldiging nog eens extra te oefenen. Dat ging dan klassikaal op een halfzangerig toontje zo van : 1x1=1, 2x1=2, 3x1=3 ..
Meestal lagen de decibels hoog tot en met de tafel van 5. Daarna haakten velen af en waren er enkel nog de moedigendie volhielden. Aardrijkskunde werd er ook op die manier ingedramd. We kenden de loop van alle Belgische rivieren zonder fouten. Hoe ging het ook weer? De Schelde ontspringt in Frankrijk , komt in België en bespoelt Antoing, Doornik, Oudenaarde, Gent ..enz
Eigen aan mijn school was vooral het jaarlijkse schoolfeest waar elke klas optrad met ofwel een toneeltje, dans, liedje of versje. Al heel vroeg werd ik op de Bühne gezet. Toen bleek dat ik nogal wat kon zingen, werd ik samen met een klasgenootje in het tweede leerjaar klaargestoomd om op het feest een liedje te zingen. Het ging over de tweeling Marietje en Sofietje Eens kijken of het nog lukt!
Marietje en Sofietje, twee zustertjes tegaar
En waar men ziet Marietje is ook Sofietje daar. En waar men ook Sofietje ziet, Marietje is zoverre niet. Gelijk waar men ons samen zag, we schieten in een lach!
Marie hahahahahaa
Sofie hahahaha
Der is op aarde niets gewis dat zo plezierig is.
Des avonds in de keuken daar maken wij veel pret. Maar moeder zegt nu bidden en samen dan naar bed. Doch voor we s avonds slapen gaan dan blijven we wat op t trapje staan. Want bij het einde van de dag we schieten in de lach!
Marie hahahahaaa
Sofie hahaha
Der is op aarde niets gewis wat zo plezierig is.
Het applaus dat volgde na ons optreden en het bis geroep, begrepen we niet zo goed, tot grote hilariteit van de toeschouwers. We bleven maar buigen! Maar het smaakte naar meer! Toen ik in de volgende jaren ook nog mocht optreden met Boerke Naas en met De Wilgen ,was ik er zonder schroom klaar voor!
Maar ook het klassikaal optreden werd gestimuleerd. ( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (5)
"Verstervingen ", dat was nog zoiets waarover ik het toch even wil hebben. Het was in het vierde leerjaar bij Zuster Madeleine!!
Gedurende de Vastenperiode werd uiteraard niet gesnoept. Alles werd opgespaard tot Paaszaterdag.
We konden wel altijd snoep, dat we toch op de een of ander manier in handen kregen, kwijt op school. Daar stond een grote doos en iedereen bracht wel eens iets mee om erin te stoppen. Op zekere dag had ik borddienst. Dat was een hele eer want je mocht dan nablijven bij de zuster om het bord schoon te maken en de bordvegers uit te kloppen, attributen waar je normaal niet aankwam. Dat was een privilege van de zuster. Ik kwam juist terug van het uikloppen van de vegers toen ik Zuster Madeleine stiekem in de snoependoos zag graaien en iets in haar mond steken. Wat een grote zonde!!
Ik stond versteld dat zoiets gebeurde en dan nog door een non!! En wij maar vasten! Van toen af aan heb ik nooit nog snoep meegebracht om in de doos te stoppen. Ik bewaarde het liever thuis tot na de vasten. Zou Zuster Madeleine dat ooit gebiecht hebben??? Die Zuster Madeleine was niet alleen een snoepster . In die tijd bestond de mogelijkheid nog niet om op school te eten. Je kon wel je boterhammen of eten meebrengen. Omdat wij ver van school woonden, brachten wij ons eten mee in een gamel. Dat is een eetketeltje waarin alles kan worden opgewarmd. De eetketeltjes werden s middags afgegeven en allen samen op een grote stoof gezet in een geïmproviseerde refter. Terwijl we soep aten, want die kon je wel krijgen op school, warmde ons eten op.
Zuster Madeleine die de " surveillance" deed zoals ze dat toen zo chique zegden, profiteerde ervan om van elk keteltje even te proeven en dat met dezelfde lepel!!!!!!!! En wij maar lijdzaam toezien. Soms vond ze het ene wel lekkerder dan het andere en proefde ze zelfs twee keer . Je moest dat op de dag van vandaag eens proberen!
Genoeg over zuster Madeleine , ze zal ook wel haar goede kanten gehad hebben zeker? ( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren '50 (4)
Voorlichting krijgen in de lagere school was toen nog niet in. Ik kreeg ze wel op een heel speciale manier!. Het was in het zesde leerjaar. Ik was tien en een jaar jonger dan mijn klasgenoten.
Die hadden al langer gezien dat mijn ma zwanger was maar ik had er nog geen erg in. Tot ik er op een dag op gewezen werd.
Ik kon het niet geloven en ging verontwaardigd naar huis. Mijn ma was aan het werken, ze was kapster, dus trok ik naar mijn grootmoeder. Die had juist haar maandelijks kaartrondje met vrienden. Dat weerhield me er niet van om de grote vraag in de ring te gooien: " Is het waar dat er een kindje in mamas buik zit? Jongens, een donderslag bij heldere hemel!
Mijn grootmoeder keek me heel kwaad aan en zei: Ga dat maar direct biechten aan "meneer de pastoor", zoiets durven zeggen! En daar ging mijn voorlichting! Met hangende pootjes en rode kaakjes ging ik naar buiten. Ergens was ik toch nog aan het twijfelen want ik bleef nog even luisteren aan de deur. Ze zeggen altijd dat je niets goeds hoort als je luistervinkt. In mijn geval was het een goede zaak want ik hoorde mijn grootmoeder zeggen: Waarmee ze de dag van vandaag al zo jong afkomen!
Wat er verder nog gezegd werd, weet ik niet meer. Wat ik wel weet is dat ik niet " ter biechte ging.
Nu vraag ik me wel af wat "meneer de pastoor" indertijd op mijn bekentenis zou gezegd hebben.!! Ik vermoed dat het een manier was om de verantwoordelijkheid van " het voorlichten van zich af te schuiven? Ons ma is er ook nooit op teruggekomen ook niet toen ze een paar maanden later beviel van mijn jongste zus!! Toen ik dan op mijn twaalfde voor het eerst menstrueerde, werd opnieuw de kans op voorlichten verspeeld. In mijn ontreddering, na wat ik zag, ging ik weer eens naar mijn grootmoeder omdat ons ma bezig was. Ik kreeg een stoffen maandverband in de handen geduwd en een elastieken band om rond de lenden te dragen. Daaraan hingen twee knopen en daar moest ik mijn verband aan vastmaken. De enige verklaring was: " Nu ben je een groot meisje en is het gedaan om met de jongens te spelen. Lap, waaraan had ik die straf verdiend, want tot nog toe trok ik graag en veel op met de buurjongens.
Hiermee wil ik maar zeggen dat seks en alles wat er bij hoort bij ons " taboe was. Van mijn vriendinnetjes werd ik ook niet veel wijzer. Iedereen had wel een uitleg. Van de enen kwamen de kindjes uit de kolen . Wat ik maar raar vond want elk jaar werden alle kolen van het veld gehaald. Er zou dan toch een periode zonder kindjes moeten zijn!!! Anderen zeiden dat schepen met een bepaalde vlag kindjes meebrachten. Ik weet niet meer precies welke vlag bij welke sekse hoorde!! Enkelingen deden heel geheimzinnig en vertelden ons het grote geheim. De kindjes komen uit de buik van de mama!! Ik bespaar jullie onze fantasieën hoe dat kind daarin kwam..Ik verklap alleen dat " kussen " er toen wel éen van was!!
Wanneer ik dan eindelijk de juiste versie hoorde?? Ergens in een biologieles in het middelbaar. Tot zolang konden we enkel aan onze nieuwsgierigheid voldoen in de lessen geschiedenis en dan bij de Grieken en de Romeinen. De beelden van de goden lieten niets aan de verbeelding over en het tempo waarmee we de bladen van ons boek moesten omgedraaid als we zover kwamen, sprak boekdelen.
We hebben wat afgegiecheld en geloerd bij die mooie figuren, met dank aan de Grieken en Romeinen!
( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren '50 (3)
Maar we hebben op die school ook veel geleerd en er vooral een goed getraind geheugen aan over gehouden. Om dat geheugen te oefenen waren er veel mogelijkheden dat blijkt uit het volgende Versjes opzeggen ,waren we al gewoon van in het eerste leerjaar. Dat, samen met het dagelijks morgen- en avondgebed, was een goede oefening voor ons geheugen. Ik weet niet hoeveel keer we in die jaren lagere school de aktes van geloof, hoop en liefde afgerateld hebben noch hoe vaak we de vijf - en tien geboden en de litanieën afdreunden!!. Het was het ritueel waarmee we elke schooldag begonnen en afsloten. Tijdens de uren " handwerk mochten we vaak zingen. Geen smartlappen weliswaar, het woord schlagers kenden we toen nog niet, dat was taboe, dus waren het meestal religeuze liedjes met als topper Te Lourdes op de bergen!! Om het wat spannend te houden zongen we vaak meerstemmig of in canon.
Hoeveel keer de "Moeder van God in dat dorpje in die grot is verschenen ben ik vergeten, maar zeker dagelijks!!! De populaire liedjes waren de kampeerliedjes. Die vonden we tof!
Als we heel goed gewerkt hadden, mochten we ons repertoire daarmee aanvullen.
In de vastenperiode echter was daar geen sprake van. Dan werd de rozenkrans gebeden of de litanie van alle heiligen er een paar keer doorgedraaid.
In het ander geval naaiden en breiden we in volledige stilte. Dat heette toen " een versterving doen. Zo kon je vergiffenis voor je zonden afkopen om minder lang te " branden" in het vagevuur. Dat was nog altijd beter dan de hel!! De hel dat was ook zon rode draad door onze schoolopvoeding!!
Hel en zonde waren onherroepelijk met elkaar verbonden!! We kregen het bij manier van spreken met de pap ingelepeld! Ja dat zondegedoe was een geval apart!
We werden met alle banbliksems van de wereld rond de oren geslagen bij elk kinderlijk vergrijp.
Zo waren liegen en achterklap erg. Achterklap , het woord alleen al!!!!!! Vloeken was ten duivels om nog maar niet van ongemanierd te spreken!!
Maar " vuile manieren" dat was pas een doodzonde!!! En dat begrip was heel ruim! Wij moeten ons daar heel vaak aan bezondigd hebben want het stond aan de top van alle preken en sermoenen!!
Kijken naar iemand die haar broekje afstak, dat kostte je beslist een paar uur hoekstraf zonder van het biechten te spreken!! Maar kijken naar wat er in dat broekje zat jongens dat veroorzaakte bijna een aardverschuiving
Dus om na dit aardse toch nog van wat " rijstpap te genieten , gingen we steeds op veilig spelen bij het biechten. Je kon dan maar best het getal en paar keer optrekken bij het opbiechten van je zonden, kwestie van zeker niet te weinig geteld te hebben.. Die maandelijkse " schoolbiecht, dat was een regelrechte martelgang.
Je zat daar maar te denken aan wat je allemaal mispeuterd had in de voorbije maand. Intussen schoof je langzaam stoel na stoel dichter bij dat gordijntje waarachter elke zondaar verdween om er dan met rode wangetjes uit te komen. Niet alleen het biechten was een calvarie maar je wist ook dat er heel goed gekeken werd naar wie het langst in de biechtstoel zat. Die moet wel was heel stout geweest zijn! Zag je dan als penitentie het paternoster lange tijd door de vingertjes glijden, dan werden er blikken van verstandhouding uitgewisseld . De arme schuldige durfde haast niet op te zien hoewel die zich eigenlijk opgelucht had moeten voelen want biechten was toch vergiffenis vragen en krijgen ..
( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (2)
De lagere school 50-'57
Het was een grote katholieke meisjesschool ergens in een West-Vlaams dorp. Onze leraressen waren zusters, een jong en erg dynamisch team. Onze klaslokalen waren zeer groot. Dat was nodig want ze zaten meestal stampvol! Wij zaten per twee aan houten lessenaars. In het midden van de bank was een inktpot en vooraan een gleuf om een pen en potlood in te leggen Er waren minstens 4 rijen of meer naast elkaar en zeker 7 of 8 banken achter elkaar. Er was amper plaats om je boekentas naast je bank te zetten. Als je dan naar voor moest komen , was het een hele kunst om dat zonder struikelen te doen. Was dat toch het geval, dan stelde je je aan omdat je de klasorde probeerde te verstoren!!!! Sommigen hadden er een handje van weg om stiekem de boekentas een duwtje te geven als iemand naar voor werd geroepen! Onze banken hadden een klep die omhoog kon, een ideale gelegenheid om daarachter met je buurmeisje te kletsen. Soms liep dat echter verkeerd af, verder meer daarover. Omdat we op de bankjes zo dicht naast elkaar zaten, was de kans op spieken heel groot. Daar vonden we wel een oplossing voor. Zo werden bij toetsen heel vaak grote stevige kaften in het midden van de lessenaar gezet. Daarachter zaten we dan te sukkelen om dat ding recht te houden!! Heel sociaal was dit wel niet maar ieder zorgde toen voor zichzelf . Als je op spieken werd betrapt dan moest je de toets afgeven ( al dan niet af) en kreeg je in het beste geval de punten die je al geschoord had. Een enkele keer was dat zelfs een dikke nul als het te vaak gebeurde. Vandaar onze eigenzinnige manier van toetsen afwerken!!
Vooraan in de klas hing een groot bord dat uit 3 delen bestond. Een groot vast bord dat tegen de muur hing met aan de zijkanten een openklapbaar bord eraan vastgemaakt.
Dat groot bord was geen overdreven luxe. Meestal stond het s morgens al volgeschreven. We hebben nogal wat gepend in de lagere school want de tijd van stencils of kopieën had zijn intrede nog niet gedaan. Voor het bord, over de ganse lengte van de muur, was een brede, houten trede. Daarop stond dan de lessenaar van de klastitularis die zo ex cathedra haar leerstof doceerde!
Vanaf het eerste leerjaar, mochten we af en toe met een echte pen schrijven. Dat was een hele kunst en vergde dan ook veel oefening.
Schrijven zonder te spatten of vlekken te maken heeft ons veel uren van zweet en tranen gekost. De kunst was om niet te hard op de pen te duwen zoniet stond die binnen de kortste keer open of gebogen en je kreeg niet zomaar een nieuwe pen. Het was altijd een heel belangrijk moment toen een nieuwe pen voor het eerst werd gebruikt. Je moest er eerst even aan likken vooraleer je ermee mocht schrijven! Tot op heden weet ik nog steeds niet waarom, maar dat was heel belangrijk dus likten we dan ook met veel overgave. Dat na elke schrijfoefening onze vingers onder de inkt zaten daar werd toen niet over gezeurd. Schrijven met zon pen was niet gemakkelijk om maar te zwijgen van het uurtje schoonschriftdat je ermee moest volmaken! Dat was helemaal geen sinecure! Voor de lessen schoonschrift kregen we schriftjes met dubbele lijnen. De bedoeling was om tussen die lijnen mooie lettertjes te vormen. Een hele opgave! Zo hebben we vellen vol as en bs . geschreven want toen waren het nog geen woorden maar de letters van het alfabet die het eerst werden aangeleerd. Wat dat schoonschrift betreft, bij mij heeft het niet veel geholpen want ik schrijf nog steeds niet schoon!!
Een lijn onder je werkje trekken was ook een hele kunst. De punten voor orde en netheid die ik hierdoor verloren heb, zijn niet te tellen! Ik deed mijn uiterste best om een goed huiswerk af te geven maar meestal liep het op het einde fout.
Een werk eindigde altijd met een lijn eronder..In mijn geval liep de inkt regelmatig onder de regel en liet dan een grote blauwe streep na.
Heel dikwijls heb ik geprobeerd om die inkt weg te gommen met als gevolg een groot gat in mijn blad! Omdat mijn pa meestal ons huiswerk nakeek, eindigde die slordigheid met het blad eruit en herbeginnen. Zoiets gaf je toch niet af!!!! Dat ik daardoor elk jaar problemen kreeg op school omdat mijn schriftje sneller vol was dan bij de anderen dat kon mijn pa niet schelen.
Daarom probeerde ik dan maar om de vlekken met bleekwater te verwijdere! Alsof hij dat niet zou zien! Een ramp was het! Een gele vlek was dan het resultaat en ook daarmee kon mijn pa zich niet verzoenen. Moraal van het verhaal: ik heb zeer dikwijls dubbel huiswerk gemaakt en er heel dunne schriftjes aan over gehouden!! Vlekken konden natuurlijk altijd vermeden worden! Daarom kregen we voor elk schriftje een vloeipapier! Het was zelfs zo dat je punten voor netheid verloor als je vloeipapier niet in je schrift zat!! Dat moesten we onder ons hand leggen tijdens het schrijven. Zo voorkwam je een bezweet blad met uitvloeiing tot gevolg! De vloeipaieren van school waren steeds grote roze vellen. Toen werd er echter ook ingespeeld op de behoeften, want verschillende firmas gaven mooie, dikkere vloeipapieren uit met aan de enen kant een advertentie van de zaak. Deze werden soms een collectors item! Maar niet alleen de vlekken waren de boosdoener. We rekenden gegarandeerd elk jaar af met het nodige aantal ezelsoren zowel in schriftjes als in boeken!!
Ezelsoren! Wie verzint er nu dat woord? Ik heb nooit goed begrepen wat de omgekrulde hoeken van ons schriftjes met de oren van een ezel gemeen hadden!!!
Als ik er nu even bij stil sta, vermoed ik dat het veeleer met de gedachte achter het woord ezel te maken had, dan met het dier zelf!!!. ( wordt vervolgd)
Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren '50 ( 1)
Wanneer ik vertelde over onze schooltijd, dan keken ons kinderen me soms ongelovig aan en kreeg ik de vraag:Waarom reageerden jullie niet? Maar in onze tijd reageerden we niet, het was zo! En toch is het nog niet zo lang geleden ..Klinkt het vertrouwd?
In de kleuterschool ergens tussen de jaren 48-50 Wat mij vooral is bijgebleven uit die periode is de geur van de lijmpotten waar we heel vaak mee bezig waren en de prikmatjes. Tekeningen werden meestal na het inkleuren uitgeprikt en dan op een blad geplakt.Wij kregen toen elk een potje dikke, witte, lijm die in de winter zelfs moeilijk uit te smeren was. Dat kleuren, prikken en lijmen hield ons gegarandeerd een ganse namiddag bezig! We hebben ook meterslange slingers geplakt die dan in de klas werden opgehangen of die we mee naar huis kregen mooi rond onze hals gehangen!!! Is hier misschien de inspiratie voor de kerstversiering ontstaan? Ik weet ook nog dat weven heel intensief was en wellicht heel goed voor onze motoriek want we hebben nogal wat geweven als kleuter! Je kreeg dan een lange platte naald in je kleine handjes gestopt en in het grote oog werd een gekleurd papieren bandje gestoken. De bedoeling was om de naald volgens het patroon, dat meestal in het groot aan het het bord hing, door het matje te steken en zo prachtige, papieren composities te weven. Dat was éen van mijn lievelingsbezigheden want je kon daar mooie kleuren combineren en het resultaat was meestal geslaagd! Als een rode draad door die kleutertijd en lager schooltijd liep het gebruik van een lei en griffel! Stiften, bigs of andere attributen kenden wij nog niet. Bij het begin van het schooljaar kreeg iedereen een paar lange griffels met een mooi papiertje rond en een leien bord. Om de lei proper te maken gebruikten we een nat sponsje dat in een doosje vooraan op ons bankje stond. Het was pas in de lagere school dat we een potlood en kleurpotloden mochten gebruiken en natuurlijk ook een pen. Zo'n echte authentieke pen op een stokje, maar verder meer daarover. In het midden van elke klas stond een stoof waarrond we in de winter onze natte kleren en klompjes konden laten drogen. Omdat we ver van school woonden en ik nog niet zo ver mocht fietsen,werd de weg te voet afgelegd. In de winter droegen we mooie klompen die elke avond met zwarte schoenpoets weer in de kleur werden gezet. Dat was de beste manier om in de winter door de sneeuw te stappen want laarzen hadden we niet. Ik weet zelfs niet of ze al op de markt waren, ik zag ze toen zeker nooit! In de zomer diende de stoof meestal als dumpplaats voor papiertjes allerhande!! Omdat ik maar 2 jaar kleuterschool liep, weet ik er ook niet zoveel over te vertellen. ( wordt vervolgd)
Milan , de oudste van onze zoon is 5j sinds september; een lief kereltje dat goed zijn mannetje staat tussen zijn 3 zussen. Dan volgt Esmée, onze poppemie, een " echt vrouwtje" dat goed weet wat ze wil. We zijn natuurlijk ook heel blij met " onze tweeling" zoals ze steeds genoemd worden. Ze zijn 2 jaar geworden in november Lina is ons zonnetje.Als ze lacht dan straalt heel haar gezichtje. Ze is zowel fysiek als qua karakter totaal verschillend van haar zus. Maura! Dat is onze rakker, een kind met een heel opgewekt karakter maar ook een heel eigen willetje!! Ze is de clown van de bende. Natuurlijk zijn er ook nog de twee van onze dochter. Thanis, 3j sinds november is een echt schorpioentje met een uitgesproken eigen mening maar anderzijds heel lief voor zijn zusje
En uiteindelijk is er onze kleine Kitiara, 6 weken oud , een heel brave baby tot nog toe en .. ze verovert met haar eerste lachje al ieders hart
Dat zijn dan onze 6 kleinkinderen waar oma en opa zo vol van zijn!!
Je hebt kinderen en ziet ze dolgraag. Ze lieten je dromen toen ze klein waren; geven je nog steeds zoveel vreugde, liefde soms ook verdriet maar dat vergeef je zo snel! Ze worden wie je hoopt dat ze worden of ze slaan een totaal andere weg in...Maar het blijven vooral je kinderen, een deel van je zijn dat je nooit meer kan missen en dat je nodig hebt om volledig te functioneren. En dan komen de kleinkinderen! Je kan ze nooit liever zien dan je eigen kinderen, althans dat denk je! Dat eerste kleinkind,...... een onbeschrijflijk gevoel! Je blijft maar kijken. Niemand heeft zo'n schoon en lief kleinkind...... Je beleeft alles zoveel intenser, want nu heb je tijd, ervaring en nog steeds zoveel liefde over... Dan komt het tweede kleinkind ... het derde... tot uiteindelijk in ons geval het zesde! Toch ben je niet bang dat je geen plaats en liefde genoeg hebt in je hart! Elk kleinkind vult je met zoveel gevoelens, dankbaarheid.....Elk schrijft zijn eigen "ik" in je leven van zodra je het in je armen houdt! Vanaf nu kijk je zelfs op een andere manier naar je eigen kinderen want ze hebben je het mooiste geschenk gegeven dat iemand je geven kan! En je houdt nog meer van hen. Nooit gedacht dat dit mogelijk was! En dan komt die eerste bewuste nieuwjaarsbrief van je kleinkind! Bij de ene schuchter en haperend, bij de andere stoer en met luide trotse stem en je ziet er je eigen kind weer staan zoveel jaren geleden en het maakt je weemoedig! Maar je bent zo trots op die grote prestatie van je kleinkind en koestert die eerste nieuwjaarsbrieven.En je hoopt bij het begin van een nieuw jaar nog lang te mogen meedraaien op die carrousel van genegenheid en kinderlijke spontaniteit.
Een, twee, drie,vier, een jaartje vol plezier... Ik geef je een dikke zoen, je kapoen....
Zo eindigde de nieuwjaarsbrief van onze twee oudste kleinkinderen...en we zijn weer gestart!
Zelf hebben we rustig met onze vrienden het oude voor het nieuwe verwisseld! Reeds 25 jaar vieren we samen oudejaarsavond! Uitspattingen zijn er niet meer bij, dat laten de jaartjes niet meer toe!! Maar we hebben toch genoten! We werden wel een paar keer in de late avond "gestoord" door een groepje jonge gasten die met de sigaret in de mond en met veel gelach en decibels " nieuwjaarke zoete" kwamen zingen.. maar we namen het er ook lachend bij! Toen om middernacht de knallen langs alle kanten te horen waren, zijn we wel even naar buiten gaan zien. Het was prachtig en gaf veel sfeer maar ergens dachten we er toch bij dat daar in een paar minuten heeeel veel euro's in de lucht vlogen!!!!!!! Gisteren dan naar mams gaan " nieuwjaren"! We waren niet de enigen van de familie, het was er gezellig druk maar voor ma toch stilaan teveel van het goede. Ze wordt dit jaar 88j en heeft het beste wel gehad. Ze is mager, heel broos en teder geworden en voelt zich elke dag achteruit gaan. Ik vrees dat het wel eens ons laatste nieuwjaar kan worden met haar erbij ofwel fysisch of mentaal. Dat maakt een mens al weemoedig vanaf de eerst dag. Maar daarnaast liep er ook zoveel jong leven rond dat je toch blij bent met het nieuwe jaar! Straks komt " de tweeling" logeren tot vrijdagavond en zal het weer behoorlijk "hectisch" zijn , maar ze zijn zo'n schatjes dat je dat er graag bij neemt. Ze hebben de kracht van de taal ontdekt en zeggen nu haast alles na. Het is ongelooflijk hoe snel zo'n peutertje op korte tijd bijleert. Een van de twee articuleert daarbij heeeeel correct, schattig gewoon!!! Ik wens alle bezoekers dan ook een gezond en gelukkig 2008 en veel blogplezier!
Gisteren een toffe dag gehad in de Ardennen samen met de dochter , haar gezinnetje en haar schoonouders. Het was er prachtig! De natuur lag er wit berijmd bij en een winterzonnetje straalde op die winterse pracht. Het was weliswaar koud maar het gezelschap was zo hartverwarmend! Klein ( ja zelfs onze 1 maand oude schat) en groot hebben genoten! Even uitwaaien in de stilte van de natuur en ' s avonds genieten van de Kerstfseer in de straatjes van Durbuy... Dat was precies wat we nodig hadden!
Nog even deze afsluiter: Wat maakt ons leven de moeite waard? Alleszins niet wat we verdienen en kopen kunnen, maar alles wat zonder eigen toedoen voor niets wordt geschonken: liefde en vriendschap, vergiffenis en trouw, hartelijkheid en tederheid. Alleen hierdoor wordt ons bestaan rijker! Nog een toffe Kerst gewenst!
Werden gisteren nog maar eens met de realiteit van het leven geconfronteerd!
Kregen een telefoontje dat een goede kennis van ons (59j) gestorven was aan kanker! Dit was de derde persoon uit onze kennissenkring in 3 weken tijd en het hadden er evengoed 4 kunnen zijn.... Vorige vrijdag vernamen we het overlijden van een kennis- vriend van mijn man. Ze hadden mekaar de dag ervoor nog gesproken en alles leek ok!! Toen we het nieuws wilden melden aan een andere vriend vernamen we dat die juist opgenomen was op spoed met een lichte hartaanval!!! Het werd allemaal een beetje teveel. Ja ,zo word je met de neus op de feiten gedrukt dat alles zo relatief is en we in een leeftijdsgroep komen waar "genieten" van elke dag belangrijk wordt want je weet nooit wat morgen brengt!! Het jaareinde brengt altijd een gevoel van weemoed met zich mee om wat er geweest is en om wat er nog komen moet en dat je een jaartje mag toevoegen aan je leeftijdskalender.. maar dit jaar is het wat moeilijker omdat op zo'n korte tijd 3 mensen uit ons leven verdwenen en dat is zo definitief!! Wat een periode van gezelligheid en rust zou moeten zijn , is voor ons nu een tijd van bezinnen geworden en van verwarring.Het mag zo stilaan ophouden ... En toch zouden we heel gelukkig moeten zijn want we kunnen nog samen genieten van elke dag, we hebben er onlangs een gezond kleinkind bij gekregen en vandaag zijn we nog gezond!!! Redenen genoeg om dankbaar te zijn zeker?? Dus trekken we ons daar aan op en proberen we toch volop te genieten van deze periode van het jaar! Maar je wordt er toch wel even stil van, vandaar die afsluiter...
Ik ben mij gaan afvragen of al onze daden en gedachten niet achter ons aan het wandelen zijn, of ze niet een deel van ons zijn, ons gevolg, onze hovelingen waarvan de stoet aangroeit naargelang wij zelf slinken! Een stoet die we evenmin kunnen negeren als onze vleselijke kinderen en die misschien fluisterend nablijft lang nadat wij zelf tot stilte gebracht zijn......( Willem Elsschot)
Een gezellige en zeer intieme Kerst voor ieder bezoeker aan mijn blog!
We waren al bijna vergeten hoe spannend Sinterklaas wel kan zijn. Ons kinderen zijn die periode al lang ontgroeid maar met 6 kleinkinderen geraak je weer snel in de juiste sfeer en kan de Sint ons huisje toch niet voorbijgaan dus..... Vrijdagavond werd uitgetrokken voor de 4 kinderen van de zoon . De twee oudsten wisten al heel wat te vertellen over de " brave man" en wat hij thuis en op school had gebracht. De oudste was er zelfs in geslaagd zij mama om 5u in de morgen wakker te maken. Hij was stiekem naar beneden gegaan en stond in geen tijd aan het bed van zijn ouders. " Mama, dat geloof je nooit, Sinterklaas heeft een groot cadeau gebracht , dat moet je zien"!!! De arme mama probeerde het nog wel om het " zien" nog wat uit te stellen maar er was geen ontsnappen aan. Een dol enthousiaste en " van spanning opgedraaide kleuter "..daar geraak je niet zomaar van af! Intussen lag " Zwarte Piet" zich van geen lawaai bewust rustig verder te snurken!!!! Uiteindelijk is er toch nog een beetje geslapen maar nog voor hij naar school vertrok, was de kleinzoon al aan het bouwen aan zijn legokasteel!!! Gelukkig was zuslief niet wakker geworden zodat zowel de" Sint" als de "Piet" ' s morgens konden genieten van haar stralend gezichtje toen ze de pop met bijpassende kleertjes vond!!! De tweelingzusjes van 2j vonden het blijkbaar niet zo spannend, ze hadden veel meer oog voor de pop van grote zus hoewel ze onlangs voor hun verjaardag allebei ook een leuk popje hadden gekregen!! De zondag was dan voor de kinderen van de dochter. Hun zoontje van 3 had voor het eerst de Sint op school gezien en dat was wonderlijk goed zonder traantjes afgelopen. Thuis was de brave man ook geweest en dus vond hij het al helemaal niet erg meer toen hij ook hier langsgeweest was. Wat een verschil bij vorig jaar , toen zette hij al een keel op bij het uitspreken van de brave man zijn naam!! En oma en opa ...die genoten er volop van want over een paar jaartjes is die " illusie" doorbroken en kunnen we enkel nog dromen van de lieve sint.
)
