Boekenbeurs 2006 - Dag van de gezondheidszorg ( dinsdag 7 november)
Standaard Uitgeverij nodigt u uit op dinsdag 7 november op de 'Dag van de Gezondheidszorg' op de Boekenbeurs. U kunt deelnemen aan de workshop 'Mobilisaties en manipulaties van de wervelkolom', een lezing volgen over 'Zie wat je eet' of over 'Gezond ondernemen'. De dag van de gezondheidszorg vindt plaats in de zalen Artes, Themis en Agora op de 1ste en 2de verdieping van Antwerp Expo.
Programma
11.30 uur: Workshop: 'Mobilisaties en manipulaties van de wervelkolom'
zaal: Artes sprekers: Axel Beernaert, Barbara Cagnie, Bart Vanthillo
Deze workshop biedt een duidelijk overzicht van de verschillende mobilisatie- en manipulatietechnieken die toegepast kunnen worden in de klinische praktijk. Naast de specifieke mobilisatietechnieken worden ook een aantal harmonische technieken besproken.
13.30 uur: Lezing 'Zie wat je eet'
zaal: Themis
sprekers: Annemie Van de Sompel, inleiding door Prof. dr. L. Van Gaal (onder voorbehoud)
Overgewicht is een alsmaar groter probleem voor onze gezondheid. Om overgewicht te voorkomen of te bestrijden moeten we ons eet- en leefpatroon wijzigen. Daarvoor is er nood aan goede en wetenschappelijk juiste informatie.
Deze lezing richt zich naar iedereen die met gezondheid bezig is, zowel professioneel als persoonlijk. De informatie kan gebruikt worden als gewichtsvermindering nodig is, maar ze geeft eveneens aan hoe overgewicht voorkomen kan worden. Kom ontdekken waar de addertjes onder het gras zitten in uw eetpatroon!
16.00 uur: Lezing 'Gezond ondernemen'
zaal: Agora
spreker: Luc Lambrecht
Iedere onderneming wordt gedragen door ondernemers en medewerkers, bij voorkeur in goede gezondheid. Zowel de lichamelijke als de geestelijke gezondheid van elke betrokkene is essentieel voor het slagen van de bedrijfsstrategie op korte, middellange en lange termijn.
Zeer praktijkgericht wordt een medische check-up met resultaten gekoppeld aan wetenschappelijke studieresultaten.
Verder bent u meer dan welkom om onze boeken te komen inkijken. U vindt de stand van Standaard Uitgeverij in hal 4.
'Diabetes onbekend - miskend - bekend' luidt het motto van het diabetessymposium dat op 7 en 8 november 2006 doorgaat te Gent. De organisatie is in handen van de Arteveldehogeschool Gent in samenwerking met de Onafhankelijke Ziekenfondsen.
Indrukwekkend programma
Op 7 november wordt gefocust op de zogenaamde drievoudige epidemie :obesitas, diabetes en hart-en vaatziekten. Prof. Em. Dr. R. Rottiers, endocrinoloog en Mevr. M. De Pover modereren het debat in de voormiddag met sprekers als Prof. De Backer, Prof. E.Muls, Prof. Van Gaal en Dr. De Raedt. In de namiddag gaan er interactieve sessies door. Dr. Jan Van Emelen, Directeur Strategische Studies en Communicatie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen geeft een lezing met als thema 'Obesitas en diabetes : de Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben een strategie'.
Het dagprogramma van 8 november richt zich op de beeldvorming, de kwetsbaarheid en de zorgorganisatie inzake diabetes.
In de namiddag is er een speciaal programma rond de aanpak van diabetes in het onderwijs.
Het avondcolloquium rond het thema 'Cardiovasculaire problemen en de toekomstige zorgpaden' is een organisatie van de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen van de Universiteit Gent en de Vereniging der Geneesheren. Dr. J. Ruige endocrinoloog bespreekt de cardiovasculaire complicaties van diabetes terwijl Dr. H. De Ridder, Directeur-Generaal van het RIZIV zich afvraagt of een integrale aanpak van diabetes en de Belgische ziekteverzekering een haalbare kaart is.
360 kinesisten ondergaan selectieproef zonder morren
In Brussel hebben zaterdag 364 afgestudeerde kinesisten deelgenomen aan het zogenaamde uitgangsexamen. Alleen de 270 beste kandidaten zullen een RIZIV-nummer krijgen waarmee ze als zelfstandig kinesist aan de slag kunnen.
BAPRA is hoopvol dat Minister Demotte's voorstel om de bevoegdheden van vroedvrouwen uit te breiden wordt aangepast in overleg met de kinesitherapeuten en artsen
De koepelvereniging van kinesitherapeuten met specifieke interesse in de bekkenbodemreëducatie en de perinatale kinesitherapie (BAPRA) - is het niet eens met de uitbreiding van het takenpakket van de vroedvrouwen naar bekkenbodemreëducatie, zoals de gezondheidswet van Minister R. Demotte voorziet. Zij betreurt dat, op dat vlak, deze gezondheidswet zonder overleg met hen noch met de Nationale Raad voor de Kinesitherapie goedgekeurd werd in de Kamer. In de Senaat is momenteel een rechtzetting mogelijk om via amendementen het wetsvoorstel te wijzigen of aan te passen. BAPRA hoopt dan ook stellig dat alle betrokken politici zich grondig zouden informeren bij het opmaken van amendementen. BAPRA pleit er voor dat ALLE betrokken sectoren geraadpleegd worden en blijft bereikbaar voor verder overleg.
Eerder hebben ook organisaties van artsen (BVAS), van verpleegkundigen (NVKVV) en van zelfstandige zorgverstrekkers (FVIB) negatief gereageerd en de Minister opgeroepen vooraf overleg te plegen. Vooral de Belgian Abdominal and Pelvic Reeducation Association (BAPRA), samen met de Nationale Raad voor de Kinesitherapie, wijzen op de belangrijke meerwaarde van hun vier- tot vijf-jarige opleiding. Deze laat toe dat zij reeds jarenlang de voorbereiding op de bevalling, de reëducatie nadien en de dikwijls daaraan verbonden bekkenbodemreëducatie verantwoord en kwaliteitsvol kunnen opvangen.
Bapra en de Nationale Raad voor de Kinesitherapie pleiten er voor dat eerder in samenwerking met de vroedvrouwen dient gewerkt te worden dan identieke bevoegdheden te verspreiden onder diverse zorgbeoefenaars.
BAPRA vzw/asbl verwacht dan ook dat de bekkenbodemreëducatie en perinatale kinesitherapie tot het domein van de kinesitherapeuten blijven behoren.
Steeds tot uw dienst voor verdere informatie : Els Bakker, voorzitster BAPRA vzw/asbl - (Belgian Abdominal-Pelvic Reeducation Association), 0477.487.420, bapra@kynet.be
Kinesitherapie voor hartoperatie voorkomt longontsteking
Twee weken kinesitherapie voor een hartoperatie vermindert de kans op een longontsteking met 60 procent. Dat concludeert fysiotherapeut/ inspanningsfysioloog Erik Hulzebos van het UMC Utrecht in een onderzoek bij 276 patiënten die een bypassoperatie ondergingen. De resultaten verschijnen 18 oktober in het tijdschrift JAMA.
Terugbetaling van kinesitherapie aangepast per patiënt lukt niet
Het aantal sessies kinesitherapie aanpassen en terugbetalen in functie van de 'functionele toestand' van de individuele patiënt: een theoretisch interessante, maar in de praktijk onhaalbare opdracht. Dat is het besluit van een onderzoeksproject van het Federaal Kenniscentrum voor de gezondheidszorg (KCE) samen met de afdeling Revalidatiewetenschappen en fysische geneeskunde van de UCL.
Bron : Persbericht Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg
WILRIJK/MECHELEN - Ouders van kinderen met ADHD krijgen veel te weinig ondersteuning. Ook de begeleiding op school laat te wensen over. Dat blijkt uit een onderzoek van het Wilrijkse ADHD-Centrum ZitStil. ,,ADHD wordt nog te vaak beschouwd als het gevolg van een slechte opvoeding'', zegt Hermien De Backer. Zaterdag organiseert het centrum een ADHD-dag in Mechelen.
Twee derde van de Vlaamse huisartsen (66 pct) is voorstander van een splitsing van de gezondheidszorg in België. In Wallonië daarentegen zou de overgrote meerderheid van de huisartsen de huidige situatie liefst behouden zien. Dat blijkt uit een enquête bij 1.257 Belgische huisartsen, die uitgevoerd werd door de medische weekbladen De Huisarts en Le Généraliste.
Bijna de helft van mensen met MS gaan een jaar lang door de medische molen alvorens de diagnose MS definitief duidelijk is. Een diagnostisch traject van twee tot drie jaar is geen uitzondering. Dit onderzoek van TNS-NIPO in opdracht van het Nationaal MS Fonds wordt morgen tijdens het internationale MS-congres gepresenteerd.
OOSTENDE - In vakantiedomein Ravelingen in Oostende is gisteren Rekanto, de eerste Belgische sportclub voor mensen met kanker, voorgesteld. Het project moet in heel Vlaanderen een aangepast sport- en bewegingsprogramma aanbieden. In West-Vlaanderen lopen sinds april al verschillende proefprojecten met (ex-)kankerpatiënten.
Mensen die door artrose (gewrichtsslijtage) van de heup of knie weinig meer kunnen, hebben meer baat bij de zogenaamde GRADIT-behandeling dan bij de standaardbehandeling volgens de richtlijn fysiotherapie. GRADIT is er op gericht om patiënten stapsgewijs hun activiteiten te laten opvoeren. Fysiotherapeuten kunnen bij artrose-patiënten die lichamelijk slecht functioneren beter kiezen voor die nieuwe behandeling.
Het selectie-examen! wéér spanningen in het jonge beroepsveld?
AKB en VKV hebben zich steeds negatief opgesteld t.o.v het selectie-examen omwille van de filosofie van de uitstroombeperking. Destijds werd door AKB steeds het principe van de INstroom-beperking gehanteerd. In het voor de kinesitherapie rampzalige VDB-tijdperk werd het uiterst nefaste probleem steeds nijpender. Het aantal attesterende kinesitherapeuten stond omgekeerd evenredig met hun onder elkaar verdeelde budget. Dàt was de pointe. Maar dit probleem werd door AKB reeds jààren hiervoor aangekaart. De huidige Minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken trok de socialistische lijn van Frank Vandenbroucke door. Deze drastische aanpak maakte, uiteraard onterecht en ten nadele van hooggeschoolde afgestudeerden, een omgekeerde beweging in ons landschap. Voor velen betekende dit het einde van hun loopbaan nog vóór ze was begonnen. We zijn ervan overtuigd dat hier vele uitstekende kinesitherapeuten op een onterechte manier de toegang tot een gedeelte van de gezondheidszorg werd ontzegd. De basis waarop de selectie wordt uitgevoerd is ronduit niet relevant omdat zij geen rekening houdt met de praktische en parate pragmatische vakkennis, gestoeld op een uitstekende theoretische, medische en sociale onderbouw.
De dramas zijn ons niet onbekend en staan ons waarschijnlijk opnieuw te wachten:
- Afgestudeerden met onderscheiding, zélfs grote onderscheiding, met prachtige eindwerken waarvoor zij zelfs prijzen wonnen worden niet geselecteerd
- Slechts één kans: een ongeval onderweg, een file, verhoogt de kans enorm dat je carrière hier eindigt
- Mensen met een uitstekende staat van dienst tijdens hun stages en waar de patiënten op wachten
En dat alles na 4 of 5 jaren van zware inspanningen en examens wordt door die éne proef zomaar weggeblazen uitgeveegd. Wie zou er zn moed niet bij verliezen?
AKB nam en inderdaad passief deel aan de voorbereidende vergaderingen van de examencommissie. Zowel in 2005 als dit jaar. Niet omdat we ons kunnen vinden in het principe of de inhoud. Neen. Maar wél heeft AKB in 2005 hierdoor bereikt dat de collegae toch nog actief kunnen werken als kinesitherapeut. Dat was anders niet mogelijk geweest. We herinneren er u aan dat u nog steeds als niet-geselecteerde kan werken als kinesitherapeut in de andere settings buiten praktijk en huisbezoek indien u niet geselecteerd wordt. Laat dat duidelijk zijn. De afwezige beroepsverenigingen kunnen slechts nog uitspraken doen zoals: Wir haben es nicht gewust! Gelukkig maar, dat de schade hierdoor beperkt bleef, al werden de instellingen (ziekenhuizen, rustoorden, revalidatiecentra, ) duidelijk onvoldoende geïnformeerd en hanteerden directies bij sollicitaties vrij gemakkelijkheidshalve, maar vooral uit onwetendheid, het criterium of de collega geslaagd was voor het selectie-examen Onterecht! Een aantal van deze collegae werden hierdoor niet tewerkgesteld in RVTs en ziekenhuizen. AKB heeft in december 2005 zelfs aangedrongen bij het Ministerie om zo snel mogelijk duidelijkheid te verschaffen met een rondschrijven naar de zorginstellingen. Men vond dit echter onnodig
Mede door onze passieve betrokkenheid kunnen we vroege en duidelijke informatie verstrekken aan ALLE afgestudeerden en toekomstige leden.
Dit jaar zullen een paar kleine wijzigingen in de selectiecriteria meespelen, zoals het verminderde belang van de attitudeproef.
Ook durven we de verschillen van de resultaten van de opleidingen ernstig in vraag stellen.
Desalniettemin hopen we dat iedereen zal slagen in de selectie, maar dat is misschien toch een moeilijke en misschien cynische zinsnede. U weet wat ik bedoel. Veel geluk!
Vier op vijf patiënten tevreden over kinesitherapie
Vier op vijf patiënten zijn tevreden over hun kinesitherapeutische behandeling, doch één op de vijf patiënten die de voorbije twee jaar een beroep deden op een kinesitherapeut, kampt na de behandeling met dezelfde problemen als voorheen. Dat blijkt uit een onderzoek van Test Aankoop. Heel wat patiënten vinden bovendien dat het aantal voorgeschreven sessies bij de kinesist niet volstond om het probleem aan te pakken.
De consumentenorganisatie pleit dan ook voor een evaluatie van de noden van elke patiënt afzonderlijk. Liefst 80 procent van de Belgen bezoekt minstens één keer in zijn leven een kinesitherapeut. De meeste patiënten (80 pct) zijn tevreden over de behandeling. Twintig procent van de patiënten is echter niet tevreden omdat ze na de behandeling nog altijd met dezelfde problemen als voorheen kampen.
De tevredenheid wordt sterk bepaald door de intensiteit en de duur van de klacht en niet door de aard van de klacht, zegt Test Aankoop. De verbruikersorganisatie betreurt voorts dat het systeem van terugbetaling voor sommige categorieën van patiënten vrij streng is en denkt dat het zinniger zou zijn om op basis van wetenschappelijke criteria een evaluatie van de noden van elke patiënt in te bouwen.
Bezoek onze website Kinesitherapie.be voor meer algemene informatie over kinesitherapie
Patiënten, zorgverleners en anderen kunnen ook doorsurfen naar www.kinesitherapie.be. Daar vindt u een schat aan informatie over alles wat kinesitherapie aanbelangt.
Reacties op de verschillende berichten van dit blog zijn steeds welkom.
Vlaams minister van Welzijn Inge Vervotte wil het aanbod voor ouderen beter bekend maken bij ouderen die nu nog thuis wonen en tegelijk dat aanbod ook moderniseren. Ouderen gaan immers mee met hun tijd en hebben nu andere vragen en noden dan 10 jaar geleden. Daarom roept minister Vervotte de voorzieningen in de ouderensector op om projecten in te dienen rond 3 innovatieve themas. In totaal zal 700.000 euro naar deze projecten gaan. Ze starten nog dit jaar op.
Comfortdagen voor ouderen die thuiswonen Ouderen die nu nog thuis wonen, kunnen in een centrum voor dagverzorging op regelmatige basis terecht voor een comfortdag. Ze krijgen er een aangepast bad, massage, fitness, kappersbeurt, Dit initiatief maakt de ouderenzorg op een leuke en aangename manier bekend bij het grote publiek en geeft de sector een positief imago.
Mini-fitnesszaal voor ouderen In beweging blijven is belangrijk, zeker op oudere leeftijd. Het zorgt er onder meer voor dat men bij een val minder gekwetst raakt. Maar met een goede fysieke conditie hebben ouderen ook minder kans om geestelijke gezondheidsproblemen te ontwikkelen, zoals depressies. Met de subsidies kopen de centra voor dagverzorging kine-materiaal aan voor de uitbouw van een mini-fitnesszaal. Ouderen die thuis kinesitherapie krijgen kunnen hun oefeningen zonder probleem verder zetten in het centrum.
Aanbod en aantal plaatsen verkennen via de computer Het aanbod in de ouderenzorg is zeer divers. Vaak denkt men enkel aan de rusthuizen, maar er is ook thuiszorg, centra voor kortverblijf en dagverzorgingscentra. Onbekend is vaak onbemind. Om het aanbod binnen en buiten de rusthuizen te leren kennen, moet het ook zichtbaar zijn voor ouderen. De computer en het internet zijn hier ideale middelen voor.
Maar ook voor de hulpverleners is dit project een pluspunt. Zij krijgen via de computer een overzicht van de beschikbare plaatsen per sector. Zo kunnen ze de oudere snel de beste oplossing voorstellen, die het best beantwoord aan hun nood.
Uiteraard is, met het oog op de vergrijzing, ook de uitbreiding van het aanbod belangrijk. Daarom voerde minister Vervotte eerder al de alternatieve financiering in voor bouwdossiers in de rust- en ziekenhuizen. Daarmee wordt de wachtlijst in 2 jaar tijd volledig weggewerkt en kunnen 65 ouderenvoorzieningen sneller starten met bouwen of renoveren. Meer dan 5000 ouderen krijgen zo een betere accommodatie
Contact: Hans Seeuws, woordvoerder Tel: 0476/32 30 30 Mail: persdienst.vervotte@vlaanderen.be
Bron : Persmededeling Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Voor het jaar 2006 verwacht de minister van Sociale Zaken Rudy Demotte dat het quotum voor de Vlaamse Gemeenschap met 92 afgestudeerden overschreden zal worden. In de Franse Gemeenschap zullen 482 kinesisten afstuderen onder wie slechts 154 Belgen, terwijl het quotum op 180 ligt. Dat antwoordde minister Demotte op een schriftelijke vraag van kamerlid Marleen Govaerts (Vlaams Belang). In Vlaanderen verwacht men 362 afgestudeerden terwijl het Riziv-quotum op 270 ligt. Dat is een overschrijding met 34 procent, terwijl het quotum slechts met 10 procent mag worden overschreden. Voor 2007 en 2008 zou het aantal afgestudeerde kinesisten wel onder het quotum voor de Vlaamse Gemeenschap liggen. De minister sluit niet uit dat er ook in 2006 een selectie georganiseerd zal worden voor de kinesisten in de Vlaamse Gemeenschap.
Slechts 94 afgestudeerde artsen kiezen dit jaar voor het beroep van huisarts. Er zijn er 180 nodig. In Vlaanderen mogen dit jaar 420 studenten geneeskunde afstuderen, 180 huisartsen en 240 specialisten. Die contingentering is in de jaren negentig ingevoerd om het overaanbod aan artsen in te tomen. In Vlaanderen dreigt nu integendeel een tekort. Het aantal afstuderende artsen bedraagt slechts 373, onvoldoende om het contingent te vullen.
Bovendien kiezen almaar meer afgestudeerde artsen om te specialiseren, steeds minder willen huisarts worden. Dat blijkt uit cijfers van CD&V-senator Wouter Beke, die ze opvroeg bij de Vlaamse universiteiten. Ze worden bevestigd door het decanaat van de faculteit Geneeskunde bij de KU Leuven, dat de statistieken coördineert.
Het aantal kandidaat-specialisten ligt volgens Beke met 279 zelfs hoger dan de 240 die nodig zijn. Bij de huisartsen dreigt dan weer een nijpend tekort. Tot nu toe kiezen slechts 94 artsen voor het beroep van huisarts, daar waar er 250 plaatsen beschikbaar waren, de gecumuleerde tekorten van de vorige jaren meegerekend. In september kunnen er nog enkele bijkomen, maar niet veel. Ter vergelijking: in juni 2005 waren er nog 152 afgestudeerden die huisarts wilden worden.
Blijkbaar kunnen de inspanningen van minister van Sociale Zaken Rudy Demotte om het beroep van huisarts te herwaarderen, de studenten niet overtuigen. Demotte heeft de honoraria van huisartsen al verhoogd, samenwerkingsverbanden ondersteund en wachtkringen uitgebouwd, maar de populariteit van het beroep van huisarts blijft slinken.
,,Rampzalig'', vindt senator Wouter Beke dat. ,,Door de vervrouwelijking van het beroep en de vergrijzing van het artsenkorps hebben we de volgende jaren niet minder, maar meer huisartsen nodig. Demotte wil vanaf 2013 de contingentering optrekken tot 1.025 artsen. Daar lost hij alleen het Waalse probleem van overaanbod mee op.''
Beke vindt dat Demotte meer geld moet laten vloeien naar de ondersteuning van de huisartsen en de uitbouw van groepspraktijken en dat hij de administratieve lasten moet indijken in afwachting van een Vlaamse gezondheidszorg.
Het kabinet-Demotte rekent erop dat de genomen maatregelen het beroep van huisarts stilaan weer aantrekkelijker maken. ,,Misschien moet er nog meer gebeuren, maar je kunt de studenten ook niet verplichten om tegen hun zin voor huisarts te studeren'', luidt het. ,,Voorlopig zijn er in België trouwens nog altijd meer dan genoeg artsen.''
Cruciale stap in strijd tegen zenuwaandoening Charcot-Marie-Tooth
VIB-onderzoekers aan de Universiteit Antwerpen hebben opnieuw een cruciale stap gezet in de ontrafeling van de moleculaire mechanismen achter de aandoening van Charcot-Marie-Tooth (CMT), dat is een ziekte van het zenuwstelsel die leidt tot het wegkwijnen van spieren. Dr. Albena Jordanova, een Bulgaarse gastonderzoekster aan de Universiteit Antwerpen, ontdekte bij CMT-patiënten specifieke mutaties in een enzym (YARS) dat belangrijk is voor proteïnesynthese bij alle vormen van leven. Dit doet vermoeden dat YARS een rol speelt in aandoeningen van het perifeer zenuwstelsel, en dat zou de weg kunnen openen naar methoden om CMT te voorkomen of te behandelen.
CMT is een erfelijke aandoening van het perifeer zenuwstelsel, die wereldwijd voorkomt bij 1 op 2.500 mensen. Deze zenuwaandoening wordt gekenmerkt door het verzwakken en wegkwijnen (atrofie) van spieren in de onderste ledematen, handen en voeten. Mensen met CMT kunnen matig tot zeer ernstig aangetast zijn, de aandoening is vaak progressief en treft zowel kinderen als volwassenen. Momenteel kan CMT niet worden genezen of voorkomen. Het onderzoek naar de moleculairbiologische processen van CMT is dan ook erg belangrijk: het draagt bij tot de ontwikkeling van een goede diagnose en een mogelijke behandeling.
Het onderzoeksteam van prof. Vincent Timmerman (VIB-departement Moleculaire Genetica, Universiteit Antwerpen) legt zich toe op de identificatie en studie van genen die betrokken zijn bij CMT en andere erfelijke aandoeningen van het perifeer zenuwstelsel. Recent onderzoek uitgevoerd door de Bulgaarse gastonderzoekster Dr. Albena Jordanova heeft nu een nieuw aspect van het moleculair proces achter CMT aan het licht gebracht.
Afwijkingen in YARS bij twee families
Dr. Jordanova bestudeerde twee families, één uit Bulgarije en één uit Amerika, waarin CMT al generaties lang voorkomt. Ze doorploegde archieven en sprak met aangetaste personen en hun gezonde familieleden. Zo kon ze de twee gigantische stambomen reconstrueren die laten zien hoe de aandoening tijdens de voorbije 200 jaar werd overgeërfd. In het genetisch materiaal van de Bulgaarse en Amerikaanse CMT-families lokaliseerde ze de aandoening op chromosoom 1. Na een lange zoektocht op dit chromosoom ontdekte ze bij de aangetaste familieleden systematische afwijkingen in het gen dat codeert voor het YARS-enzym (tyrosyl-tRNA-synthetase).
In de Bulgaarse en de Amerikaanse familie werden twee mutaties in het YARS-gen aangetroffen. Tegelijk werd bij een Belgische CMT-familie vastgesteld dat het YARS-proteïne een aantal aminozuren minder telde. Belangrijke vaststellingen, want YARS speelt een belangrijke rol in het leven van alle mensen, dieren en planten op aarde. Het draagt bij tot de aanmaak van noodzakelijke proteïnen en was al aanwezig in de eerste vormen van leven op onze planeet. De ontdekking dat er bij CMT-patiënten afwijkende vormen van YARS voorkomen, deed dus al vermoeden dat er bij hen mogelijk iets schort in een fundamenteel lichaamsproces.
Als volgende stap in haar onderzoek onderzocht Dr. Jordanova de gevolgen van dit mutante YARS in cellen. Mutant YARS werd ingebracht in gistcellen en de groei van de gistculturen werd gevolgd. Dit bracht aan het licht dat de groei van gistcellen vertraagd werd door gemuteerd YARS. Vervolgens focuste ze op de activiteit van het YARS-enzym zelf: dit onderzoek wees uit dat YARS bij CMT-patiënten minder actief is. Verder ontdekte ze dat YARS gelokaliseerd is in zenuwuiteinden en dat YARS daar minder voorkomt als cellen gemuteerd zijn met mutant YARS. Omdat onze perifere zenuwen tot 1 meter lang kunnen zijn (zoals de zenuwen die lopen vanuit de ruggengraat tot in onze voet), ontstond het vermoeden dat YARS wel eens een rol zou kunnen spelen in de overdacht van signalen van het zenuwuiteinde naar de spier. Een belangrijke hypothese in de ontrafeling van CMT, waar het precies misloopt met de signalen die zenuwen uitzenden voor de werking van de spieren.
De zoektocht gaat voort
Drie jaar wetenschappelijk onderzoek hebben een belangrijk spoor opgeleverd in de strijd tegen een veelvoorkomende en ingrijpende erfelijke aandoening. Het reconstrueren van de Bulgaarse stamboom - waarvan de familieleden tot in de meest afgelegen bergdorpjes bezocht moesten worden - was een titanenwerk en ook de daaropvolgende onderzoeken waren erg arbeidsintensief, maar het heeft écht iets opgeleverd. Nu is het zaak om de precieze rol van YARS te begrijpen, wat kan helpen bij het stellen van een diagnose en het bepalen van het risico voor een kind met CMT. Zeker in Bulgarije, waar CMT de meest voorkomende neuromusculaire aandoening is, kan dat een groot verschil maken voor de nationale gezondheidzorg.
Dr. Jordanova, die in Bulgarije recent nog de prijs 'Women in Science' ontving, keert nu terug naar de Medische Universiteit van Sofia, waar ze werkt als assistent-professor in het laboratorium voor Moleculaire Pathologie. Ze hoopt echter terug te keren naar Antwerpen en - met haar woorden 'de wereldtop op het vlak van moleculaire genetica' - om haar onderzoek voort te zetten.
Vlaams Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie VIB, het Vlaams Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie, is een onderzoeksinstituut waar 850 wetenschappers gentechnologisch onderzoek verrichten in domeinen van de levenswetenschappen, zoals menselijke gezondheidszorg en plantensysteembiologie. Door een joint venture met vier Vlaamse universiteiten (UGent, K.U.Leuven, Universiteit Antwerpen en VUB) en een stevig financieringsprogramma voor strategisch basisonderzoek bundelt VIB de krachten van negen universitaire wetenschapsdepartementen in één instituut. Via zijn activiteiten van technologietransfer beoogt VIB de omzetting van de onderzoeksresultaten in producten in dienst van de consument en de patiënt. VIB verstrekt ook wetenschappelijk onderbouwde informatie over alle aspecten van de biotechnologie aan een ruim publiek.
Dit onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met onderzoeksgroepen verbonden aan de universiteiten van Antwerpen, Gent en Leuven. Prof. Johan Thevelein en Prof. Patrick Van Dijck (VIB-Departement Moleculaire Microbiologie, KULeuven) hielpen bij het gistonderzoek. Prof. Jan Gettemans en Dr. Kris Meerschaert (VIB-Departement Medisch Proteïne Onderzoek, UGent) waren betrokken bij het meten van de enzyme-activiteit van YARS. Het onderzoek in zenuwcellen werd ondersteund door Prof. Wim Robberecht en Prof. Ludo Van den Bosch aan de KULeuven. En het microscopisch onderzoek werd uitgevoerd in het laboratorium van Prof. Jean-Pierre Timmermans (Universiteit Antwerpen).
Jaarlijks organiseren de Antwerpse onderzoekers vergaderingen met de patiëntenvereniging CMT-België om hun onderzoeksresultaten toe te lichten. Info: CMT-België vzw, Quinten Matsijslaan 33, Grobbendonk, T/F +32 14 51 79 44, e-mail: nel.cools@tijd.com
Meer informatie: Prof. Dr. Vincent Timmerman, Universiteit Antwerpen, tel. 03 820 24 99, vincent.timmerman@ua.ac.be, www.molgen.ua.ac.be. Prof. Dr. Peter De Jonghe, Universitair Ziekenhuis Antwerpen, tel. 03 821 33 45
Prototype voor een huidvriendelijke ontsmettende handgel ontwikkeld die de huid minder gemakkelijk uitdroogt.
Evi Houben van de dienst Toxicologie en Dermato-Cosmetologie van de Vrije Universiteit Brussel heeft een aantal prototypes ontwikkeld voor een ontsmettende alcoholische handgel die de huid minder gemakkelijk uitdroogt dan de bestaande producten. Deze gel kan onder andere door artsen en verplegend personeel gebruikt worden om de handen te ontsmetten. Handen wassen en ontsmetten gebeurt immers niet altijd even grondig, enerzijds door de zware werkdruk, maar anderzijds ook vanwege de reputatie van deze producten om de handen te irriteren of uit te drogen.
Gebaseerd op de desinfecterende alcoholgels die op de markt zijn, ontwikkelde Evi Houben een ontsmettende handgel die zo huidvriendelijk en comfortabel mogelijk is. De toestand van de huid bij intensief gebruik van deze gel werd aan de hand van nietinvasieve huidbiometrische technieken onderzocht. Naast deze objectieve metingen, werd ook een enquête naar het gebruikscomfort uitgevoerd bij een groep zorgverstrekkers.
Geen enkele van de prototypes bleek de barrièrefunctie van de huid aan te tasten of veroorzaakte irritatie bij intensief gebruik, onder meer dankzij het ingrediënt glycerine. Glycerine blijkt op voortreffelijke wijze een goede hydratatie van de huid te garanderen, zelfs bij de hoge alcoholgraad die nodig is om de huid te desinfecteren (70°). Dosering van het ingrediënt glycerine is echter nodig, want teveel glycerine deed het product te langzaam opdrogen. En dat is minder interessant voor artsen of verplegers omdat ze dan weer meer tijd in handen wassen moeten steken. Bij formulaties met een hogere ethanolconcentratie (> 70°) werd ook schilferigheid van de huid vastgesteld. Een hoger alcoholgehalte geeft misschien de perceptie beter te ontsmetten maar verlaagt duidelijk de gebruiksvriendelijkheid van het product.
Evi Houben publiceerde haar bevindingen recent in het wetenschappelijke tijdschrift Contact Dermatitis. De eigenlijke studie werd twee jaar geleden al uitgevoerd en intussen is de handgel ook al succesvol op de markt gebracht.
Om het overdragen van ziektekiemen van patiënt tot patiënt te minimaliseren moeten artsen en paramedici hun handen na elk contact ontsmetten. In Europa kiest men meestal voor producten op basis van alcohol in plaats van voor antiseptische producten die detergenten bevatten. Producten op basis van alcohol hebben een betere antimicrobiële capaciteit en hun gebruik is minder tijdrovend, wat niet onbelangrijk is in onze moderne ziekenzorg. Dat laatste is trouwens één van de redenen waarom het desinfecteren van handen in ziekenhuizen, rust- en verzorgingstehuizen niet altijd even consequent toegepast wordt.
Met de publicatie van deze studie schuift de onderzoeksgroep Toxicologie en Dermato- Cosmetologie een basisformulatie voor een ontsmettende, alcoholische handgel naar voren, die niet alleen efficiënt en weinig tijdrovend is, maar ook zorg draagt voor de huid van de zorgverstrekkers. De hoop bestaat dat dit comfortabel product zorgverstrekkers zal aanzetten tot regelmatiger gebruik, waardoor het overdragen van ziektekiemen van patiënt tot patiënt kan afnemen.
Met de invoering van een nieuw nomenclatuurnummer voor palliatieve kinesitherapie wordt de mogelijke professionele betrokkenheid van de kinesitherapeut bij de begeleiding van patiënten in de eindfase van hun leven nu ook officieel bevestigd. Bovendien wordt palliatieve kinesitherapie in de thuissituatie volledig terugbetaald.
In navolging van de huisarts en de thuisverpleegkundige wordt nu ook de rol van de kinesitherapeut erkend in de begeleiding van palliatieve patiënten. Door de invoering van een apart nomenclatuurnummer vanaf 1 september wordt aan deze nood voldaan.
Onder « palliatieve thuispatiënt » in de zin van dit artikel moet worden verstaan de rechthebbende aan wie de forfaitaire tegemoetkoming, bedoeld in artikel 2 van het koninklijk besluit van 2 december 1999 tot vaststelling van de tegemoetkoming van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging voor geneesmiddelen, verzorgingsmiddelen en hulpmiddelen voor palliatieve thuispatiënten, bedoeld in artikel 34, 14°, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994 werd toegekend.
Volgens artikel 3 van het KB van 2 december 1999 zijn de voorwaarden de volgende:
Art. 3. Onder « palliatieve thuispatiënt » in de zin van dit besluit moet worden verstaan de patiënt : 1° die lijdt aan één of meerdere irreversibele aandoeningen; 2° die ongunstig evolueert, met een ernstige algemene verslechtering van zijn fysieke/psychische toestand; 3° bij wie therapeutische ingrepen en revaliderende therapie geen invloed meer hebben op die ongunstige evolutie; 4° bij wie de prognose van de aandoening(en) slecht is en het overlijden op relatief korte termijn verwacht wordt (levensverwachting meer dan 24 uur en minder dan drie maand); 5° met ernstige fysieke, psychische, sociale en geestelijke noden die een belangrijke tijdsintensieve en volgehouden inzet vergen; indien nodig wordt een beroep gedaan op hulpverleners met een specifieke bekwaming, en op aangepaste technische middelen; 6° met een intentie om thuis te sterven; 7° en die voldoet aan de voorwaarden opgenomen in het formulier dat als bijlage bij dit besluit gaat.
Alle patiënten die aan deze voorwaarden voldoen en die erkend werden als palliatieve thuispatiënt MOETEN onder deze nomenclatuur geattesteerd worden. De behandelingen worden aan 100% terugbetaald.
