Lattenklieverstocht:

Na gisteren een hele mooie dag, helaas zonder wandeling, ging ik vandaag richting St-Joris, om daar deel te nemen aan de lattenklieverstocht.

Sint-Joris is een dorp in de Belgische provincie West-Vlaanderen en een deelgemeente van Beernem, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977. Sint-Joris ligt tegen de grens met de provincie Oost-Vlaanderen. Langs het dorp loopt het Kanaal Gent-Brugge. Het betreft een vanouds dunbevolkte streek, het Bulskampveld, waar volgens een legende in de 10e eeuw een kapel zou zijn gebouwd door een edelman, die gered werd uit handen van struikrovers. In 1242 stichtte bisschop Walter van Marvis van Doornik hier een parochie, gewijd aan Sint-Joris, die delen van de parochies van Beernem, Knesselare en Oedelem omvatte. Het dorp werd toen aangeduid als Diesele, wat verwijzen zou naar een onvruchtbaar gebied. Vanaf 1297 is hier de naam van Sint-Joris aan toegevoegd: Sint-Joris-ten-Distel. Tussen 1270 en 1280 werd de zandrug tussen Beernem en Sint-Joris doorgegraven, waarmee de beddingen van de Zuidleie (richting Brugge) en de Hoge Kale, die de bovenloop van de Durme vormde. Zo werd een begin gemaakt met het Kanaal Gent-Brugge.

Toen ik aankwam, was er al aardig wat volk op de been. na mijn inschrijving en een kopje koffie, begon ik aan mijn wandeling. Ik ging voor de 21km. Onmiddelijk buiten de startzaal was er al een splitsing, ik ging eerst de grootste afstand wandelen en daarna nog de plaatselijke lus. We zitten vlak aan het kanaal en we gaan dat voor de langere afstanden maximaal benutten. Tot aan de ruime rustpost in zaal De Barge aan het Bargepark in Beernem zijn er twee mogelijkheden. Ofwel bewandel je een zeer avontuurlijk pad langs Miserie dat magnifiek is maar op sommige plaatsen erg steil en mogelijk glibberig, ofwel ga je langs het verharde pad dat ook erg mooi is maar veel toegankelijker. Via de jachthaven en het Capibarapad steek je de fietsersbrug over en ben je even later op de rustpost na 4,6 km. Het tweede stuk gaat via enkele rustige wegen met mooie vergezichten naar de Kijk Uit. Daar daal je af naar het water en bewandel je gedurende 3 kilometer de Kanaaloever op enkele meter van het water. Begin April zou de Gaspeldoorn met zijn weelderige gele bloemen in volle bloei moeten staan, een schitterend gezicht. Aan de rustpost moest de 21km een kleine maar mooie lus maken. Na de 2°maal gingen al de afstanden terug naar de startzaal via een mooi pad langs het kanaal.

De Miseriebocht is een natuurgebied ten westen van de tot de West-Vlaamse gemeente Beernem behorende plaats Sint-Joris. Het gebied wordt beheerd door Natuurpunt. De Miseriebocht was een bocht in het kanaal Gent-Brugge. Het bochtige traject van dit kanaal ter plaatse kwam voort uit het feit dat de bodem hier zijn hoogste punt bereikte en de rug moeilijk te doorgraven was vanwege veldsteenbanken. Door de hoge ligging is er ook een hoge oever. In de jaren '80 van de 20e eeuw werd het kanaal verbreed en werden bochten afgesneden. Het schiereiland tussen de afgesneden kanaalarm en de nieuwe loop van het kanaal vormt een natuurgebied, waar planten van schrale zandgronden, zoals gaspeldoorn, te vinden zijn, evenals brem en sleedoorn. Vanaf de hoge oevers kan men onder meer de ijsvogel waarnemen. De Miseriebocht is toegankelijk voor wandelaars.

Lattenklieven of lattenkloven of lattenspletten, was een huisnijverheid die in delen van West-Vlaanderen werd beoefend tijdens de negentiende en twintigste eeuw, hoofdzakelijk voor de bevoorrading van de Benelux en van delen van Frankrijk. De streekgebonden nijverheid van het lattenklieven bestond erin verzaagde boomstammen te klieven tot dunne latten, die dienden als drager van pleisterwerk in plafonds en binnenmuren. De gemeenten Beernem en Sint-Joris-ten-Distel ontwikkelden zich tot productiecentra. Het ontstaan van het lattenklieven als ambacht en als onderdeel van de vakwerkbouw, dateert uit omstreeks 1850. Voordien, in de eerste helft van de negentiende eeuw, waren het houthandelaars die plafondlatten verkochten. Ze kochten die waarschijnlijk aan bij huisarbeiders in de omgeving van hun bedrijf. In 1880 vestigden zich de gebroeders Lemahieu, Henri (1857–1914) en Isidoor (1866–1921) als houtzagers in Beernem. Ze kwamen uit Langemark, waar hun vader Charles Lemahieu (geboren in 1828 te Vlamertinge) een houtbedrijf leidde. Vanaf 1886 behoorde het lattenklieven tot hun activiteiten. In 1888 splitsten zich hun activiteiten. Henri bleef in Beernem, terwijl Isidoor zich in Sint-Joris vestigde. Isidoor ontwikkelde zich het meest en had voor de Eerste Wereldoorlog tot 500 personen in loondienst. Henri was ook actief in het lattenklieven, maar was vooral actief in het aanleggen van tramlijnen en het plaatsen van telefoonpalen. Voor de latten werd hoofdzakelijk dennenhout, meer bepaald fijnspar gebruikt. Voor de Franse markt werd vooral met eikenhout gewerkt. Tijdens het interbellum werd de jaarlijkse productie geraamd op één miljoen latten. Vanuit Beernem en Maria-Aalter vertrokken jaarlijks 600 tot 700 wagons met latten. De afnemers waren plafonneerders en aannemers, al dan niet via handelaars in bouwmaterialen. Vanuit Beernem en Sint-Joris verspreidde zich het lattenklieven over Vlaanderen. Na de Eerste Wereldoorlog was er uitbreiding in Aalter, Maria-Aalter en Knesselare. Nadien werd het lattenklieven in beperkte mate ook beoefend in Doomkerke, Maldegem, Anzegem, Waregem, Poperinge, Proven en Woesten. De vraag naar plafondlatten was het hoogst voor de wederopbouw na beide wereldoorlogen. Vanaf het einde van de jaren dertig kwamen gepleisterde platen en vezelplaten op de markt. Begin jaren vijftig ging de vraag naar plafondlatten sterk achteruit, om weldra bijna volledig te verdwijnen. Na 1950 bleven nog nauwelijks lattenklievers over en begin de jaren zeventig waren ze helemaal verdwenen. De plafondlatten waren definitief vervangen door spaanplaten en pleisterplaten. Alleen bij sommige restauraties van beschermde gebouwen worden ze soms nog aangewend. Hiervoor worden oude latten hergebruikt of worden bij een zeldzame lattenkliever nieuwe latten aangekocht.

Dit was terug een aangename en mooie tocht met veel afwisseling, en prima wandelweer.