Bollywood fetisjen
***
De fetisjen die ik gemaakt heb bezitten geen magische krachten. Ik ben geen sjamaan. De beeldjes hebben geen aura en zijn niet "echt". De aura die een fantoomkenmerk is van authentieke fetisj beeldjes ontbreekt, net zoals bij de vele gereproduceerde fetisjen op de toeristen markten in Afrika. De 'aura' is in feite onuitspreekbaar, het toont zich en dan alleen maar aan de kenner gelover van het mystieke. " Wovon man nicht sprechen kann, darüber muss man schweigen." Schreef Wittgenstein als slotzin van zijn Tractatus Logico. Uiteindelijk toont kunst zich alleen maar en schiet elke uitleg te kort. Ook al proberen kunstcritici dat meestal in bombastische en onbegrijpbare taal.
De oorbellen van deze fetisj zijn gemaakt van de tandschelp (Scaphopoda). Tandschelpen ook wel stoottanden genoemd zijn een klasse van weekdieren die uitsluitend in zee voorkomen. De schelp heeft de vorm van een olifantstand: een gebogen porseleinachtige holle buis die aan de top smaller is dan aan het andere einde. De afmetingen van de schelpen variëren naar gelang van de soort van 25 tot 150 mm (de tandschelpen op de foto zijn 9 cm). Het dier leeft ingegraven in de zeebodem, waarbij het smalle uiteinde uit het zand steekt. Hier wordt water aangezogen waardoor de ademhaling mogelijk wordt. Stoottanden leven vrijwel uitsluitend in diep tot zeer diep water.
De kauri (Engels cowrie) ook wel porseleinslak genoemd, gebruikt als oog om het Boze Oog te trotseren. Met enige verbeelding is de eivormige kauri wel te vergelijken met het zichtbare deel van het menselijk oog. In deze hoedanigheid werden kauri's dan ook wel in oogkassen van overledenen geplaatst, zodat deze blijvende, niet rottende ogen kregen, waarmee ze ook in het leven na de dood hun gezichtsvermogen bleven behouden. Deze gewoonte was alom verbreid en bekend in verschillende streken, waaronder Egypte, West Afrika, Borneo en Nieuw Zeeland. In Nigeria werden cermoniële hoofdbedekkingen dikwijls voorzien van een groot aantal kauri- schelpen, waardoor een zee van strak kijkende ogen werd gevormd, die hun blik in alle richtingen lieten rusten. Uit het boek, De Magische Kracht van Amulet, Mascotte en Talisman. Geschreven door Desmond Morris.
Echte antieke en "gebruikte" fetisjen halen hoge prijzen op veilingen. De kopers moeten vooral kenners zijn om een fetisj die door een sjamaan tot voorwerp van zijn cultus is gemaakt van een kopie te onderscheiden. Daarom noem ik de poppetjes die ik gemaakt heb "Bollywood fetisjen" Maar laat er geen twijfel over bestaan,: "Ik heb er veel plezier aan beleefd ze te maken"
|