Vanmorgen is Albert Mpeti even langs geweest.Hij nodigde ons uit om s avonds, bij hem te
aperitieven.
Rond 16.30u kwam hij ons afhalen,
vergezeld van Valentin, een député uit de streek van de familie van Christian,
ook iemand van de stam van de Mongos.Dit was een mooie verassing.Leuk
om iemand van dezelfde stam te ontmoeten.Ik ben, door met Christian getrouwd te zijn, ook een Mongo!Valentin stelde voor aan Christian om een
Congolees paspoort te nemen, en mee te doen aan de verkiezingen in zijn
geboortestreek.J
Albert nam ons mee naar zijn huis, waar hij ons gastvrij heeft ontvangen.Er was Cava, witte wijn, Leffe, enz Het is er gezellig, met de mooi bewerkte
meubelen in het donkere hout van ginder.
De wijk, met asfaltwegen, waarin hij woont is wat hoger gelegen, en
geeft een mooi zicht over de stad.Voor
Christian was het ook een herkenning van zijn logeeradres, en van de buren, van
zon 30 jaar geleden.
De bedoeling was om nog langs te gaan bij Tom, broer van Albert, om iets te
drinken.Hij heeft een taverne.Maar de avondspits was zo druk.Overal files, op wegen die aangelegd worden.Rood stof , vermengd met uitlaatgassen van
autos zonder roetfilter, overal.Iedereen rijdt kris kras door elkaar, je komt tegenliggers tegen langs
links en lang rechts, met daartussen nog de brommers en de voetgangers.Ofwel snij je zelf de pas af van een ander,
ofwel wordt je de pas afgesneden.Met
drie tegelijk draai je naar links een straat in.En zoals het in een echte file betaamd, sta
je ook stil, opeengepakt.Dus naar Tom
gaan was geen optie meer.Dit is Congo,
niets gaat zoals je gedacht had.
Het is zondag, en we gaan Kinkole bezoeken.Dit is een dorpje aan de Stroom, waar je
verse vis kan eten en een trekpleister voor dagjesmensen in de weekend.Emely en haar twee dochters gaan ook
mee.Dit wordt een verslag met veel
fotos.
We zoeken ons een plaatsje om te zitten, in de schaduw.Constant komen er mensen langs om iets te
verkopen, of om te bedelen.
We krijgen honger en zien enkele suggesties tot voorgerecht voorbij komen.Ja,dikke kronkelende larven.Dat
zegt ons wel wat.We kiezen er de mooiste
uit.Gevoelige kijkers!Zicht onthouden van deze beelden!Voor de liefhebbers . we hebben ook
bewegende beelden, op aanvraag te bekijken J.De door ons gekozen exemplaren worden dan in
een pannetje klaargemaakt met uitjes en kruiden.En, het smaakt echt lekker!
Dan is het tijd voor de hoofdschotel.We
kiezen onze vis en deze wordt ter plekkeen papillotte op de grill
gebakken.Verser kan niet.We nemen er nog bakbananen bij en wat shikwane.
En het smaakt.
De ambiance begint erin te komen.De
muziek wordt luider gezet en dansers/acrobaten animeren de boel.
En dan is Justin
er.Hij is de portier van het logement
waar we verblijven en woont in Kinkole.Hij wist dat we naar daar kwamen op zondag, en kwam ons opzoeken.Heel fier over zijn dorp, gaf hij ons alle
informatie.Na een drankje wou hij ons
de plek laten zien waar Mobutu Sese Seko zijn redevoeringen hield,
vlakbij.En dan nam hij ons mee naar de
straat waar hij woont, om een watervalletje te laten zien Ondertussen maakten we ook kennis met zijn
kinderen.
We gaan terug op bezoek bij Mama.De vorige nacht heeft het geregend.De weg wordt moeilijk.We probeerden langs een andere kant er te
geraken, maar . Jean kwam niet opdagen op de plek van afspraak.Dan maar de bekende weg genomen, want op die
andere weg blijkt het niet zo veilig te zijn om de auto achter te laten.
Ik dacht dat we er nooit zouden geraken.Maar dat is buiten Koko gerekend.Hij is een echte acrobaat achter het stuur.Hij wringt zich overal door, door het drukke
verkeer, door de modder, door de plassen, door de hopen afval En we kwamen op plekken waarvan ik dacht dat het
echt niet zou lukken(daar reed geen
enkele auto meer),maar Koko lukte er
steeds in om de grootste modderplassen door te komen.Af en toe moesten we uit de auto zodat die
zich kon lostrekken uit de modder.De
auto, zoals je kan zien, hing vol.Ik
heb onderweg heel dikwijls mijn ogen dicht geknepen, wanneer de auto weer een
modderplas indook.En, geloof het of
niet, Christian heeft nog geen enkele keer let op gezegd.Dat belooft voor de toekomst in België.Want het aantal let op-jes die ik al te
horen heb gekregen, als ik de chauffeur ben, zijn niet te tellen.
Bij Mama aangekomen, zagen we dat er de dag ervoor een
partij stenen welke ter plekke gemaakt werden, nu in de zon lagen te drogen. Het zand wat hiervoor gebruikt werd, werd uitgegraven.Nog
twee dagen en ze zijn klaar voor gebruik, en dan kunnen ze verder werken.Binnen lagen de betonijzers en de cement
klaar .Eén moedig kereltje bleef nog
zand scheppen uit de diepe put.
Nina (oudste dochtertje van ons Joke) had nog een mooie tekening ingekleurd
voor Mama.Het vertederde haar en ze was
er erg blij mee.
Mama voelt het einde
van onze reis aankomen, en kon haar verdriet voor het nakende afscheid niet
wegstoppen.Ja, wat kan je dan
doen?Troosten en moed inspreken.
Dan werden de drankjes aangerukt, en de Lingale/Franse gesprekjes kabbelde
verder, terwijl de jongste telg bleef doorslapen ondanks de verhuis van op de
rug van de mama, naar de zetel.Verhuis
is licht uitgedrukt.Het was eerder van
afkippen en in de goeie positie sleurenJ.
Bleek dat Marie-Christine bij de Chinese dokters op consult was geweest.Volgens hen is er geen operatie nodig.Ze heeft wel een lijst gekregen met medicatie
die ze moet innemen.Hopelijk met
gunstig resultaat.
De zon scheen fel.Mireille maakte van
mijn sjaal een hoedje om me te beschermen tegen die zon.Bij thuiskomst kreeg ik veel bijval van de
portier omdat ik op zn Afrikaans getooid was.Ze vonden het een goed begin, en legden me uit welke de volgende stap is
naar mijn inburgering in de Afrikaanse maatschappij: een lange jurk gemaakt van
één van die mooie Afrikaanse stoffen, met een extra stuk stof om rond de lende
te binden.
En dan wou Gustave, man van Marie-Jeanne nog op de foto met Oncle
Christian.Op een dag zal hij naar
België komen, en hij rekent erop dat we hem dan nog zullen kennen.Ze willen allemaal mee naar België.En probeer maar eens duidelijk te maken dat
ze het daar ook niet makkelijk gaan hebben. J
We legden van vandaag nog een bezoekje af.Ditmaal bij de familie Mguete in Livulu.
Roger en Micheline wonen er in een mooie wijk, dicht bij de universitaire
campus.Voor Christian en eveneens voor
Roger was het een blij weerzien, sinds Christian in de jaren tachtig in Kinshasa
was.We werden hartelijk ontvangen.
Roger herinnerde zich de steeds wederkerende opmerking van Christian,
destijds: cest terible.
Teken van onmacht J.Ondertussen is de wederkerende opmerking van
Christian veranderd inje ne comprend
pas. Er zit evolutie in.
Roger werkt voor een Amerikaanse firma hier in Kinshasa.Michelinewerkt als oogarts in het ziekenhuis van Kintambo.Spijtig genoeg is het er heel moeilijk om
iets te doen, wegens gebrek aan materiaal en ook wegens een slechte organisatie
van het ziekenhuis.Daarnaast heeft ze
ook nog wel een privé praktijk, en werk ze voor een Protestantse
gemeenschap.We kwamen te weten dat zij
ervan droomt om binnen enkele jaren (als de 2 kinderen oud genoeg zijn),
regelmatig naar het binnenland te gaan,om in het kader van een hulporganisatie, daar mensen met oogproblemen te
helpen.We hebben haar kaartje gekregen,
en geven het door aan een Belgische oogarts die momenteel in het binnenland
zit, maar nog terug langs komt waar wij logeren.
We nemen afscheid met de belofte mekaar nog te zien, hetzij in België, hetzij
in Kinshasa.
In de late namiddag zijn we dan nog even naar
het centre commercial gewandeld, onder een dreigende wolkenhemel.We zaten juist op ons terrasje toen de
tropische bui losbarste.Stoeltjes en
tafeltjes worden naar achter geschoven , om de slagregen te ontwijken, en komen
dicht tegen elkaar te staan.Uit de
boxen klinken de tonen en ritmes van de Congolese muziek.Direct worden de grote parasols van de verkoopstandjes
gebruikt om mensen droog van en naar autos te begeleiden, mits kleine
vergoeding.De uitbater van het terras
waar we zaten, probeert om het water buiten te houden, met in één hand een
aftrekker en met de andere hand zijn broekspijpen omhoog hijsend via een greep
in zijn kruis.Mensen maken de gekste
sprongen om van de auto op het terras te komen.Een auto zakt met zn rechter voorwiel in de diepe goot (die maar
gedeeltelijk wordt afgedekt).Vier jonge
mannen helpen hem uit zn benarde positie.Als de regen ophoudt, stappen we terug naar ons logement, terwijl het
stilaan donker wordt.
Vandaag hebben we twee bezoekjes afgelegd die al gepland
waren van in België.Eerst zijn we op
bezoek gegaan bij Bibi, dochter van Papa Stefan en Mama Antoinette.Ze woont in Kitambo.Omdat onze taxi-man nog een andere opdracht
had, zijn we vrij laat in de namiddag vertrokken.Na wat zoekwerk hebben we het huis
gevonden.Bibi kwam juist thuis van haar
werk.We hebben even op het terras van
hun huis gezeten, en afgesproken om op zaterdagavond met Bibi en haar man in de
stad te gaan.We kijken ernaar uit om
Kinshasa by night te beleven.
En dan zijn we naar Matonge gereden om Mama Véronique een bezoekje te
brengen.Zij is de mama van Albert
Mpeti.Toen Christian in de jaren
tachtig in Kinshasa was heeft zij hem verzorgd toen er een parasiet zich in
zijn grote teen genesteld had.Ook bij
de opstand die uitbrak na een voetbalmatch, waardoor men op jacht ging naar
alles wat buitenlands was, heeft zij Christian onder haar hoede genomen, en
zelfs tegen de oproerkraaiers gezegd dat hij haar zoon was.
Het was een hartelijk weerzien.Mama
Véronique is ondertussen een kranige dame van 80.
Ze had juist een vette eend vast om te
slachten, toen we eraan kwamen.Dat
beestje heeft dankzij ons bezoek uitstel van executie gekregen.Herinneringen werden opgehaald, bij wat
aangevoerde drank.Dit is hier de
gewoonte als je een bezoek brengt aan iemand.In plaats van bloemetjes mee te nemen, zorg je voor wat drank of iets om
te eten.En overal waar je hier bent kan
je in de nabijheid frisse drank vinden.Emelie, dochter van mama Véronique wil ons graag vergezellen op een
marktbezoek of/en op uitstap naar Kinkole.
Matonge is een hele gezellige wijk, waar het uitgaansleven zich situeert.De wegen zijn er mooi aangelegd (althans waar
wij waren) en er is ambiance op de straat.
Onderweg zagen we iets wat we nog nergens gezien hadden: een politierobot die
het verkeer regelt, midden op een sokkel op een groot kruispunt.De uiteinden van zijn armen zijn
verkeerslichten (groen en rood).De
robot draait zoals ook een agent doet die het verkeer regelt.Als extra heeft hij een ingebouwde
flitscamera om de overtreders te betrappen.Het blijkt een 100% Congolese uitvinding zijn.
Verslag: Christian Fotographie: Christian Dactylo: Tinne
16/10/2013
Vandaag is het heet . Heter dan gisteren, het
heetst sinds we hier aankwamen op Congolese bodem. Ca. 35° in de schaduw. Dat
heeft zn weerslag op het gemoed van een mens.
We vertrokken samen met Jos en Koko op weg naar de
Mama.
Onderweg in de auto met de raampjes open, deed Koko een kleine uitschuiver met
een modderdouche als gevolg. Dus de raampjes gingen toe (de temperatuur schoot
de hoogt in), met de belofte van Koko dat de airco in de auto volgende jaar in
orde zou zijn. Dat was een opsteker J. We waren goed opgewarmd om aan de klimpartij te
beginnen! We hebben het rustig aan moeten doen,en hebben af en toe eens gestopt
om in deze hitte op adem te komen.
Onderweg kwamen we Mireille tegen met de boodschappen voor het ontbijt en
middagmaal.
Alle leed was vergeten toen we bij aankomst zagen, dat de werken aan het huisje
gestart waren.
De metsers waren bezig met de zijmuur op te metsen. Christian zag dat er te
weinig mensen aan het werk waren, en dat er teveel aan het kijken waren. Dat
liet hij niet gebeuren J En op 1, 2, 3 schoten ze allemaal in gang, en het
ging vooruit, het ging geweldig goed vooruit. En we hadden ook lol.
Volgende fase is het gebinte van het dak met de golfplaten . Nadien moet de vloer nog geëgaliseerd
worden. Zo zullen ze dan uiteindelijk 5 plaatsen hebben i.p.v. 2. We hopen dat
het dak erop ligt voor we vertrekken. Dan hebben we dat ook nog gezien.
En Jos (architect van Julie van Louis van de schrijnwerker)gaf zijn zegen en
viel int slaap onder de kleurrijke parasol, naast Koko die ook al in
dromenland zat. De warmte hé.
Een kleine domper op de vreugde, vandaag: Marie-Christine was naar het
ziekenhuis , voor een onderzoek. Ze zal waarschijnlijk geopereerd moeten
worden. Ze heeft last van een kiste, sinds de geboorte van haar jongste kind
(Jeremy), ca.13 jaar geleden.
En de Mama was er natuurlijk ook. Ze zat te genieten van haar ontbijt (een kop
koffie met melkpoeder,en brood met hespenworst). Natuurlijk heeft Jos ook met
haar kennis gemaakt.
Hij heeft haar ook blij gemaakt met een mooie handdoek en nog enkele
kledingstukken.
Terug op weg naar het logement zei Christiaan: ik heb nooit zoveel uitgestoken
handen gezien, en we zullen onze valiezen goed moeten controleren, want iedereen
wil mee naar België.
Vandaag bezochten we Mama.Het heeft 2 dagen niet geregend, dus konden we terug met de auto via de
hobbel-bobbel-wiggel-waggel-weg tot op ongeveer 20min stappen van hun adres
geraken.Ik vroeg me wel af: wat als het
begint te regenen als we daar zijn?Geraken we dan nog wel terug?
Onderweg zijn we even gestopt om een kleurrijke parasol te kopen.Die komt daar wel van pas.
Koko, onze taxi-man, weet ons feilloos tot bij de familie te brengen.Tijdens de tocht werd ik aangesproken als ma
soeur en Christian vroegen ze of hij missionaris was.Ook riepen ze :Mondele is terug en gaat hier
de wegen aanleggen, gas en elektriciteit in orde brengen, God zegen hem.Spijtig genoeg heeft hij zijn
schroevendraaiers, nijptangen enz niet bij.
Mama zat buiten al te wachten.Afspraak
was dat wij bij hen bleven eten.Dus met
wat geld gingen ze op weg om eten te halen.Na een tijd kwamen ze terug met een kip, een stuk rundvlees, kruiden,
groenten en bakbananen, en natuurlijk ook houtskool.De twee dochters, met hulp van een ander
familielid,gingen aan de slag om de
vuurtjes aan te maken en alles te prepareren.Het rundvlees en de kip werden in stukjes gesneden, de kruiden
(waaronder veel look) werden fijngestampt in een grote houten vijzel en alles
werd in een grote pot gestoofd.De
bananen werden gepeld en in stukjes gesneden om dan in hete olie te
bakken.Na een uurtje was alles klaar,
en hebben we samen met hen gegeten.
Het smaakte heerlijk en ook bij Mama, zij heeft een goeie eetlust.En de nieuwe parasol kleurde het festijn.
Met Christian werd de prijsofferte voor de verbouwingen bekeken. Hij begon er nog harder van te zweten.Er werd afgesproken om de eerste fase van de
verbouwingen onmiddellijk te starten. Woensdag moeten we daar al resultaat van
zien.Onze architect Jos van Julie van
Louis van de schrijnwerker gaat de werf controleren.Na de werken zouden ze dan over vier
overdekte kamers moeten beschikken i.p.v. nu 2.
Bij ons volgende bezoek aan Kinshasa doen we dan aan fijnbouw, ipv nu aan ruwbouw.
Dan werd het tijd om te vertrekken, want er kwamen dreigende wolken
aanzetten.En ja, onderweg begon het
stevig te regenen.Je zag overal dat
mensen in allerijl hun kraampjes opdoekten en de brommers probeerden de regen
voor te zijn, toeterend en manoeuvrerend in het zand.
Gisteren bracht Koko (taxi-man) ons naar
Gombe.We zijn een kijkje gaan nemen
naar de Procure Sainte Anne, de tweede optie die we hadden om in Kinshasa te
logeren, dit bij de Paters van Scheut.
Gombe is wel anders dan Limete.Het
wegennet is er luxueus, met brede lanen, wijken met grote huizen en nieuwe
appartementen. Overal stadsarbeiders/arbeidsters in blauwe overall en geel
fluo-vestje, die de straten schoon maken met borstels.Weinig kraampjes langs de weg, weinig
straatverkopers, wel grote supermarkten.De Stroom is vlakbij en we zijn er een kijkje gaan nemen.We hadden er graag een fotootje genomen, maar
het mag niet.We stonden er maar een
paar minuten of er kwam al een bewapende militair heel dicht bij ons staan,
zodat hij kon horen waarover we aan het praten waren.Aan de overkant van de stroom zagen we
duidelijk Congo-Brazzaville liggen.Jos
is er toch in geslaagd om stiekem een foto te nemen, vanuit heuphoogt, m et
zijn GSM.Het was wel de dag van de
stiekeme fotos.Want in onze straat
hadden we zo graag een foto genomen van de Negiriaans kerk, waar eerst een
groot spandoek hing met de aankondiging van de Evangelist, Psalmist International en er nu een ander spandoek
hangt met Double portion.
Toen we er een keertje te voet langs kwamen, hebben we gevraagd om een foto te
mogen nemen.De security werd erbij
geroepen en bleek dat ze dit niet konden toestaan.Aan de overkant van deze kerk is er iets van
het Congolees gerecht gevestigd, waar ook steeds veel politie rondhangt.Maar . toen we vandaag terug kwamen met de
taxi, hadden we al afgesproken om, vanuit de auto te proberen een stiekeme foto
te maken.Een paar straten voor we
eraan kwamen hadden we het fototoestel al klaar in de aanslag om in volle
vlucht af te drukken. En .voilà,
hieronder het resultaat!
Deze kerk is puur geldgewin.De mensen
worden opgezweept tot een soort trance die maakt dat ze hun portefeuille open
doen.Hoe groter het bedrag, hoe groter
de zegen.En heel de wijk mag
meeluisteren.
In tegenstelling tot Gombe, zitten wij hier in Limete meer in het echte
Kinshasa van de Congolees, met overal mensen die iets verkopen.Vermits er geen werk is, organiseert ieder zn
eigen mogelijkheid tot een beetje geld verdienen om te kunnen leven.En ook de mensen die werk hebben verdienen
niet genoeg om rond te komen.Dollars
wisselen in Congolese Franc gebeurt enkel op de straat.Telefoonkaarten worden op straat
verkocht.En dan zijn er de mamas die dingen
klaar maken om te eten, of fruit en vruchten verkopen. Ook de kapper zit langs de weg met een
stoeltje
en spiegel.En de
rondlopende verkopers leuren met stokbrood mooi rechtop gezet in een plastiek
kom op hun hoofd, een soort hespenworst waar ze een sausje op smeren, zakdoekjes,
waterzakjes, flesjes drank, mangos (foute)palmolie, pindas, kleding,
kettingsloten, zonnebrillen, sigaretten en allumeurs.Je ziet hier een hele supermarkt
voorbijlopen.Ook kopies laten maken kan
hier op straat.
Hun moed en volharding is bewonderenswaardig.Ja, het is echt wel een kwestie van overleven.
Dag Annie en Jean.
Wij waren gisteren bij Réjette De Winter in Matete.
Zij heeft ons heel gastvrij ontvangen en we kregen heel veel uitleg en een
rondleiding in jullie project.
Met weinig aan middelen en met een heel groot hart kan je toch wat bereiken,
dat is hier wel bewezen.Als de tijd ons
gegeven wordt gaan we samen met haar op uitstap naar Kinkole, waar we lekkere vis gaan eten.
Op de foto's zal je zien dat we ook de pastoor ontmoet hebben, en dat we een kijkje mochten nemen in het schooltje, ernaast.
6.00u s Morgens.Wij
staan hier op bij het kraaien van de haan en gaan s avonds met de kippen op
stock (zo ongeveer).Om een uur of 10 s
avonds wordt de generator afgezet en valt de elektriciteit uit.Wat dan nog aan was van verlichting en airco
schiet s morgens om 5:30 u terug in gang, en dan zijn we wakker.
Gisteren zijn we op pad gegaan richting familie.Vermits we de nacht ervoor enkele uren zware
regen en onweer gehad hadden, was het nog niet duidelijk of we er wel zouden
geraken.Onze taxi-man Koko bracht ons
met de auto zo dicht mogelijk (aan hetzelfde cafeetje van vorige keer).Het idee
om dan op een brommer te stappen hebben we op zijn aanraden laten varen.Samen met hem zijn Christian en ik te voet
verder gegeaan.
Zon 1.15u waren we onderweg.Gelukkig
was het nog zwaar bewolkt en hadden we geen last van de priemende zon. Er zijn zoveel mensen in Kinshasa.Waar we stapten was het toch al ver van de centra,
en toch zit je in een aanhoudende stroom van mensen, waarop we ons mee met lieten
drijven.Hier en daar hoor je wel
reacties op onze passage, die ik niet versta.Alleen als ze het over mondele hebben, weet ik dat ze blanke
zeggen.Je moet goed uitkijken waar je
stapt, want het pad is oneffen, vol slijk, en met uitpuilende waterleidingen
(door erosie aan de oppervlakte gekomen).Af en toe kijk je toch eens op en en valt je blik op mensen die je
dikwijls heel vriendelijk begroeten.
Op een gegeven moment was er een kleine , sjofel gekleed jongetje, die begreep waar we naartoe moesten en voor
ons gegidst heeft, met in zijn hand zijn speelgoed: een afgedankt deksel van
een kookpot met een ijzeren staaf waarmee hij dit als een wiel kon verder
rollen. Op het moment dat hij naar links moest en wij naar rechts gaf Christian
hem een briefje van 200 fc.De lach op
zijn gezichtje had je moeten zien.Fier
en lachend het briefje bekijkend stapte hij verder naar boven.Onderweg kwam Viktor ook ergens uit het niets
opdagen en vergezelde ons.
En dan waren we er, bij la Maman.Ze zat
buiten op ons te wachten, samen met de hele bende.
We zijn dan met haar naar binnen verhuisd met iedereen in ons kielzog.La Maman geniet van elk moment dat haar zoon
dicht bij haar is.Ze is heel rustig en
vind alles goed zo.
De oudste dochter
van Marie-Christine, Marie-Jeanne kwam er ook aan, met een paar van haar 9 kinderen.
Koko, die heel de tijd bij ons is gebleven,
voelde er zich ook onmiddellijk thuis en nam de taak van tolk op zich.
Aan hun huisje is er nog wel wat werk.Christian heeft dit samen met de mannen bekeken, en we gaan zien wat er
nog kan gebeuren. Het zou mooi zijn
moesten ze het stuk waar enkel nog een dak op moet zouden kunnen afwerken, dan
kunnen de jongens apart slapen van de meisjes.
De sfeer was heel ontspannen en er werd wat afgelachen, vooral met de juist
geplaatste opmerkingen van Christian. En la Maman lachte duchtig mee.
Broer en zus.
Met de kleine broer
En dan kwam weer het moment van afscheid
nemen, met de afspraak dat we maandag terug komen, en dan samen met hen zullen
eten.
Viktor hebben we terug afgezet in Bandal bij zijn Marie-Viviane en Jean moest
daar ook in de buurt zijn voor een condoleance bij het overlijden van de moeder
van een vriend.
Na de bonobo's trokken we verder naar een paradijslijk plekje midden in het woud: le Lac de ma Vallée. Twintig kronkelende fonkelende minuten ver van de bonobo's. Op een bepaald moment staken er midden op de smalle weg takjes groen. De chauffeur panikeerder, want dit is hetzelfde teken als onze gevaars driehoek. Inderdaad, er stond een auto in panne in het midden van de bush. We zijn er voorbij geraakt en hebben even gewuifd en zijn verder gereden en hebben de loozers in hun benarde positie achter ons gelaten. Even later stonden we in een prachtige, paradijslijk landschap. En er was ook te eten in de buurt. Na lang wachten kwam onze maaltijd eraan aangevuld met een flinke portie vliegen. De strijd kon beginnen, wie werd meester van het bord, wij of de vliegen. Gelukkig kwam er iemand wat smeulend houtskool in een kopje brengen om zo de meeste beestjes af te schrikken. We hebben ons eten binnen geschrokt om de vliegen voor te zijn, want de houtskool deed zijn werk niet naar behoren. We waren wel blij dat het maar vliegen waren, en geen muggen. Je kan het wel raden: het dessert hebben we maar zo gelaten.
Bonobo's verslag van Jos van de schrijnwerker uit Heultje
10/10/2013
De bonobos zijn apen die het dichts bij de mens staan. Je
kan er mee communiceren en zij doen dat met u.Bv. als ze u niet moeten hebben werpen ze met kleine steentjes naar
u.Als ze van u houden lachen ze naar u
en kunt ge er een gesprek mee voeren.
Met een leeg plastieken flesje schept de bonobo water uit de vijver en
gaat rustig op zijn rug liggen drinken.Een plat gedrukt plastieken flesje dient als voertuig (Maserati) om tegen
100 km/u langs de vijver te racen. En in alle fierheid komt hij u vertellen hoe
fijn hij het vond.
Daarna waren we bij
de kleine weesjes bonobo die door een mama opgevoed worden. Een stouterik kwam
ons begroeten met water naar ons te gooien, in vreugdevol genot,om dan tegen zijn mama (zwarte vrouw)
duidelijk te maken dat we welkom waren.
Voor de rest zijn ze erg sexueel gericht zoals het bij primaire mensen
hoort.Het menselijke van hen is de
negen maanden dracht, als ze ziek zijn krijgen ze mensen-medicijnen, de
vrouwtjes hebben maandelijks hun maandstonden en gaan in menopauze als ze oud
zijn.Het hoog spirituele van hun zijn,
is dat ze vegetariër zijn en noch vlees noch vis verdragen.Voor de rest lieve snoetjes dat altijd
glimlachend naar u kijken en altijd akkoord gaan met wat je voorstelt.Ieder heeft zijn eigen naam en luistert er
perfect naar.Dus heel wat anders dan
bij ons.Maar voor de rest zijn we toch
dezelfde.
Volgend verslag gaat over andere nieuwe vriendjes, als ze nog tijd hebben voor
hun vertrek.
Eergisteren maandag en gisteren dinsdag stond in
het teken van Adolf. Christian kreeg,
via de paters, een telefoonnummer van een oogarts in het hospitaal Saint
Joseph.Maandag zijn we ( Christian, Jos en ik) er naartoe
gegaan om informatie te krijgen over de manier waarop zij werken i.v.m.
oogproblemen.Toen we eraan kwamen en
contact opgenomen hadden met de oogarts kwam zij onmiddellijk naar ons toe, in
de receptieruimte.Yvonne Nzungu gaf ons
de nodige informatie en we spraken af om dinsdag met Adolph langs te komen voor
een onderzoek van zijn blinde ogen.Het
ziekenhuis Saint Joseph is een ziekenhuis waar het organisatorisch goed
werkt.Je komt op een binnenplein via
een grote poort, waar een overdekte receptieruimte is.Dan zijn er een aantal bijgebouwen met consultatieruimten.
In het derde gebouw zijn de oogartsen ondergebracht.Een grote hal met buiten en binnen zitbanken
langs de muur voor de talrijke wachtende.Binnen is de ruimte verdeeld in aan aantal boxen, waar eerst de
assistente de nodige onderzoeken doet, en waar je dan doorschuift naar de
oogarts zelf.Maar eerst moet de fiche
medical opgemaakt worden.8000 fc (geen
10$) voor de Congolezen, 12000 fc voor de buitenlanders.Maar in dit bedrag zit ook het ereloon van de
dokter.
Het was de bedoeling om dinsdag met de taxi naar de familie te rijden, tot op
het verste punt mogelijk.Dit verste
punt viel nogal tegen, want het had geregend en waar we de asfaltweg verlaten
hadden, was het al vlug gedaan met rijden door de grote modderpoelen.Onze chauffeur heeft ons dan op een terrasje
van een cafeetje achter gelaten, en is zelf per brommer naar het punt van
afspraak gereden om Jean en Adolph op te halen.
Het is ons duidelijk geworden dat de familie bereiken bij regen, een
groot probleem wordt.Als het met de
auto niet kan, zullen wij ook op de brommer-taxi moeten stappen.Volgens de chauffeur zijn er twee droge
dagen nodig, na de regen, om terug te kunnen rijden in de straten met
zandbodem.
Na enige tijd kwamen ze er alle drie aan en zijn we op weg gegaan naar Saint
Joseph.Daar aangekomen kwamen we
terecht in een tumult op het binnenplein.Bleek er een Libanese jongen binnengebracht die zelfmoord gepleegd
had.Hij had in Kinshasa het geld van
zijn vader verbrast terwijl die in het buiteland zat.Was door de vader, bij diens terugkomst,het huis uitgegooid en zag geen uitweg
meer.De familie was juist aangekomen in
het ziekenhuis en vernam de dood van de jongen.Het is erop uitgedraaid dat heel die familie door de politie naar het
politiebureel gebracht is.
De menigte op het binnenplein van het ziekenhuis ventileerde hun agressie op de
autos van de
Libanese familie, door op de autos te kloppen.
Ondertussen zijn wij dan bij Yvonne Nzungu geweest met Adolph. Blijkt dat hij twee oogaandoeningen
heeft.De eerste is cataract en het
tweed is glaucoom.Als het enkel
cataract was geweest kon hij geholpen worden, maar door het ver gevorderde
stadium van glaucoom kan er niets meer gedaan worden.Heel spijtig.Het had voor Marie-Christine een grote hulp geweest als Adolph terug kon
zien.Wel is duidelijk geworden dat hij
dagelijks oogdruppeltjes moet nemen om te vermijden dat de ogen, door de druk,
gaan barsten.
Ondertussen was het al na de middag, en hebben we Jean en Adolph terug op weg
gezet naar huis.Voor ons was het te
laat om nog mee te gaan. We hebben de resterende uren als ontspanninggenomen , zwemmen, lezen en zonnen en een frisse Primus drinken.
Voor ik het vergeet, jullie moeten de groeten van de Jos hebben die morgen verslag uitbrengt van ons bezoek van vandaag aan de bonobo's (zijn niewe vriendjes) en ook ons bezoek aan 'le lac Ma Vallée'.
Van Pablo hebben we vernomen dat de Mama niet naar Bandal
kan gebracht worden, gezien haar toestand.Ondertussen is Pablo terug vertrokken naar Congo Brassavile.Hij komt terug naar hier, in de laatste week
van ons verblijf in Kinshasa.
De bedoeling is nu om dinsdag terug op bezoek te gaan bij de Mama.We nemen opnieuw de taxi tot het punt waar we
te voet verder moeten. Daar zal de taxi ook wachten tot we terug komen van ons
bezoek.De afspraak is dat Jean ons zal
opwachten op dat taxi-punt, om verder de weg te wijzen, want het is daar een
doolhof.We vertrekken wel heel vroeg,
zodat we kort na de middag terug zijn.
Ondertussen hebben we van Jean een beetje vernomen wie wie
is in de familie:
Marie-Christine (zus van Christian) en Adolf
hebben in totaal 14 kinderen, waarvan er nog 9 in leven zijn.
Marie -Christine
Adolf
Jean
Ik heb de namen genoteerd in volgorde van oudste naar jongste:
Marie-Jeanne(heeft
ondertussen zelf al 11 kinderen)
Mireille
Bawala(meisje)
Dieu (jongen)
Christian
Fiston
Tsuke (meisje, ook Blanche genoemd)
Mboyo (jongen)
Jeremy
Gisteren was het de feestdag van de H.Franciscus van Assisi,
de patroonheilige/stichter van de Paters Capucijnen.We werden uitgenodigd op een feest.Ook de bisschop en nog een hoge geestelijke waren
er, samen de de Minister Capucijn voor Congo.s Avonds om 20:00u begon het feestje met een aperitief (ja! Martini,
Wisky, Porto) buiten in de tuin.En dan
aan tafel met zn vijftigen voor een lekkere feestmaaltijd. Er werden enkele religieuze liederen gezongen,
heel mooi met die warme, diepe mannenstemmen.
Deze voormiddag zijn we per taxi naar Gombe geweest.Daar een beetje rondgereden en gezien dat dit
een ander soort Kinshasa is, waar de straten er netjes bijliggen en waar er
grote en mooie gebouwen staan , en appartementen i.p.v. piepkleine huisjes om
in te wonen.
Dan zijn we richting Congostroom gegaan, waar we langs de oever de toerist
hebben uitgehangen.
Jullie moeten de groeten hebben van Jos, die aan de stroom
zijne STOP gevonden heeft.
Ook de groeten van Christian en mezelf natuurlijk. Ik sta achter de kamera.
Een dagje ontspanning met toch wat spanning.
We hebben vers geld nodig en gaan daarom naar de bankcontact, hier wat verder
op het centrale plein.Eerst moeten we
ons leven riskeren om de grote boulevard (een autostrade met 4 baanvakken in 2
richtingen) over te steken.
Bij.Bankcontact 1:transaction
refusée.Bankcontact 2: transaction
refusèe . En Jos zei we zijn in Congo.Bankcontact 3: transaction refusée, en Jos zei: ja we zijn in
Congo.
Dan naar binnen in de bank.Een ticketje
nemen en in de wachtruimte gaan zitten en onze beurt afwachten.Ook aan het loket: transaction refusée.Er is dus iets mis met onze kaarten.Dan maar naar de bank in Vrasene bellen.OK, bleek dat de dame daar onze bankkaarten
nog niet geactiveerd had voor Africa.Dit wordt dus opgelost.
Onderweg terug naar ons logement, zijn we nog even gestopt aan een
marktje.Daar verkochten ze handgemaakte
sandalen, handtassen, enz De sandalen
spraken Jos wel aan.
Ze waren artisanaal gemaakt van autobanden, bekleed met geweven vezels. Heel
mooi.Dus één paar gekocht, mits afbieden tot de
helft van de prijs.Terug thuis, bleken
bij nader inzicht, de sandalen van hetzelfde model en makelij te zijn, maar wel
van een verschillende maat. Een kleine (die paste)en een grotere.De oplossing: we gaan vandaag terug en kopen
nog een kleine en een grote.Dan heeft
Jos een paar voor hem en een paar voor Walter2, ter compensatie voor de goede
zorg voor poes en plant op het thuisfront.
Na de middag zijn we naar het zwembad getrokken voor een paar uurtjes
verfrissing en ontspanning.Le cercle
sportif Theresita ligt op ongeveer 1km van ons verblijf.Wij met de taxi ernaartoe (hier gaat alles
per taxi).Bleek dat er reuze mee te vallen.
Ge moet verplicht een douche nemen voordat je gaat zwemmen. Probleem, er komt
amper water uit die douche.
Er liep ook parmantig een kip rond, die uiteindelijke haar slaapplaats opzocht
boven op vals plafonnetje aan de toog.
Dit wordt een adresje
waar we nog wel een paar keer zullen passeren, maar dan te voet.
We hebben gisteren de Mama ontmoet, in het huisje waar zij
wonen.
De weg ernaartoe was al een belevenis op zich, en gaf mij toch een emotionele
shock.Je hebt in Kinshasa de citè, maar
je hebt ook de cité van de cité.Daar
zijn we geweest.
Pablo had beloofd om ons af te halen om 8.00u s morgens.Hij en Jean waren er, zelfs te vroeg.Per toeval was er een taxi chauffeur die even
goeiedag kwam zeggen aan de portier van het verblijf. Hij was bereid om ons te vervoeren.We hadden drie valiezen met gerief voor de
familie mee.Twee valiezen (grote)
gingen in de koffer.De derde werd
achteraan op de passagierszetel gezet.
Ik kwam naast de valies te zitten, Christian naast mij en op het benepen
plaatsje naast Christian, kon Jean zich nog binnenwringen.Vooraan de chauffeur en Pablo.
Gelukkig kende deze chauffeur heel Kinshasa uit zn hoofd.Zelfs Jean wist op een bepaald moment niet
meer hoe we er naartoe moesten.
De route begon op de grote boulevard , om dan meer de stad in te rijden.
Druk, maar wel asfaltwegen.Dan kwam het moment dat we de asfaltwegen
moesten verlaten om verder te rijden op aarden wegen, waar het steeds
moeilijker werd en de putten talrijker en steeds dieper.
Uiteindelijk kwamen we op een punt waar we
niet door een diepe put moesten, maar over een omhoogstekend stuk
betonweg.Iedereen moest uit de wagen,
en voorzichtig heeft de chauffeur dan deze hindernis genomen.Iedereen terug de auto in en verder hobbelend
door de steeds nauwere straatjes, telkens een oei of aai lancerend als er
weer eens een wiel in een put schoot.Op
een bepaald moment reed een brommer ons voorbij, met daarop de rijder en Viktor
en zn vrouw, die ons ook gingen vergezellen.
Dan kwam het moment dat de wegen te smal en te moeilijk werden om met de auto
te kunnen rijden.Hier zijn we
uitgestapt.De chauffeur bleef daar
wachten op onze terugkeer.
Jean met twee valiezen, Pablo met 1 valies (later weer overgenomen door
Christian), zo zijn we te voet op weg gegaan.Viktor en zijn vrouw (Marie-Viviane) waren er ook.Marie-Viviane nam onmiddellijk mijn hand
vast, en zo hebben we hand in hand de ongeveer 1.5km stijgende zandweg gelopen.
Dit was werkelijk onze kronkel-fonkel-weg. Overal zijn er mensen, kleine stalletjes(met of zonder parasols) waar ze iets
verkopen, schoolgaande kindjes in een wit/blauw uniformpje, waterleidingen die
midden op de weg lopen en waar hier en daar water uitsijpelt met grote
modderplassen tot gevolg, brommers die zich hier nog proberen door te
wringen.Dit beeld van Kinshasa was
echt wel pakkend.Zelfs een kerk in een
schuur van plaatijzer en doeken, waaruit gezang en djembé klanken opstegen, kom je er nog tegen.Dan kwam een meisje van de familie ons tegemoet.Zij nam één van de valiezen over van Jean en
zette die op haar hoofd.Ook Jean ging
verder met die andere valies op zijn hoofd.Ondertussen hoorde je de mensen commentaar geven op onze passage.Nieuwsgierige blikken van kinderen, mamas
die ons groette,groepjes jongeren die
ons taxeerden. En dan de hitte van de zon loodrecht op ons hoofd.
Uiteindelijk,op het moment dat je dacht dat er verder geen huisjes meer zouden zijn,
kwamen we op het adres van de Mama en de familie.
Ze zat buiten op een stoel te wachten.Marie-Viviane en ik waren er als eerste. Marie-Christine, halfzus van Christian was er
om ons te begroeten. En dan de Mama ze
wist wie ik was.Zachte ogen en een
mooie glimlach.Het was ontroerend om
mekaar nu in levende lijve te zien.Dan
kwam Christian eraan.Weer een innige
begroeting, vol ontroering.
Van alle kanten kwamen kinderen, kleinkinderen, buren erbij.Er was een zoon (van Marie-Christine) die ook
Christian noemt en er was er één die Jeremy noemt (zoals onze neef).Dan was er natuurlijk ook nog Dolf (blind),
de man van Marie-Christine, die binnen op ons zat te wachten.
Op het perceel van de buren was men djembe aan het spelen, helemaal Congo!
De namen van alle familieleden zullen ons bij herhaling moeten ingepompt
worden, want het zijn er heel wat.
Eens allemaal binnen in het salonnetje, is het
palaveren begonnen.Marie-Christine, de
Mama spreken enkel Lingala.Marie-Christine wou zoveel vertellen, maar ik verstond haar niet.Zo nu en dan werd er toch iets vertaald.Blijkt dat de Mama nu veel zorg nodig heeft
omdat de ouderdom begint mee te spelen.Ze is heel slecht te been en daardoor geïsoleerd.Langs de andere kan, is de plek waar ze wonen
veel minder druk dan in de cité, de smog is er ook een stuk minder en er is
natuur (bomen, grassen, riet).Het grote
nadeel is dat alles wat verder weg is.Nochtans zijn er ter plekke ook wel kraampjes met voeding en drank en
allerlei benodigdheden.Eens we wat geld
hadden gegeven werd er snel drank aangevoerd: Cola, water en bier.Hun groot probleem is om dagelijks aan eten
te geraken.
Natuurlijk kon het traditionele schoot zitten niet ontbreken.Van de Mama moest Christian op haar schoot
komen zitten, zo dat ze nog even in de tijd terug kon toen haar twee Europese
kinderen klein waren en dicht bij haar.Maar lang mocht dit niet duren, gezien het gewicht van zoonlief.
Iedereenmoest lachen met die grote beer
op de broze knieën van de Mama.
Zo hebben we nog een hele tijd gepalaverd, fotos getrokken en een beetje
rondgekeken.
De Mama zei heel weinig, maar volgde, en hield Christian goed in t oog.
En dan was het tijd om terug te gaan, met bedoeling om vrijdag terug op bezoek
te gaan, maar dan in Bandal.Mama zou
naar daar gebracht worden. In de hitte ging het terug naar beneden
hand in hand met Marie-Viviane, tot waar de auto op ons stond te wachten voor
Pablo, Jean en ons.Marie-Viviane en
Viktor zijn dan terug op een motor-taxi gestapt.Toen we al een eindje onderweg waren, zagen
we plots Marie-Viviane en Viktor langs de kant van de weg.Bleek dat de moto met hen erop, gevallen was
(je kan al raden waar: op het stuk waar de beton omhoog stak en wij de auto
moesten verlaten), met schrammen en
blutsen als gevolg.Dan moest Jean maar
de auto uit, zodat we de gehavende Marie-Viviane bij haar thuis konden afzetten.
Het doel was bereikt: moeder en zoon hebben mekaar terug in de armen kunnen
nemen, en dit gaat nog gebeuren in de
komende weken.
Na de mislukking van gisteren is onze strategie
aangepast.Al onze hoop is nu gericht op
Pablo.
Pablo is familie, nl. de kleinzoon van de broer van de Mama.Hij is chirurg in Congo-Brassaville.
Vandaag is hij overgekomen, en deze namiddag, samen met Victor Bolenge(ook
verre familie) en Jean (halfbroer van Christian) bij ons geweest.
Hij zal ons deze ochtend rond 8.30u komen halen, en dan gaan we naar het adres
in Selembao.
Volgens Jean konden wij zelf het adres
niet vinden, vermits je er met de auto niet kan geraken.We zullen de laatste kms te voet moeten
doen.