PAREL VAN HASPENGOUW.

LOONSE TSJAFFELEERS.

VOORT.

Niet ten onrechte mag Borgloon “parel van Haspengouw” genoemd worden. Dit eeuwenoude stadje vormt één gemeente samen met een twaalftal dorpen, hier en daar verborgen in het omgevende landschap. In dat bijzonder mooie en aangename Haspengouwse landschap kun je het ganse jaar door genieten van een wandeling. Natuurlijke vormen de periodes van bloesems en rijp fruit hoogtepunten, op andere tijdstippen heb je dan weer een beter zicht op de karakteristieke vormen van zowel de fruitbomen als die van het landschap. Dit kunnen we vandaag zeker zien op de wandeling rond Voort. Voort is ontstaan op de plaats waar de Romeinse heerbaan de Herkebeek kruiste: de voorde. Nog steeds is deze heerbaan aanwezig, als Romeinse kassei. Er werden resten van een Romeins landbouwbedrijf aangetroffen. Later op de wandeling komen we op een plek die ons meer verteld van de romeinse villa’s/boerderijen die hier in de streek voorkwamen. Voort ligt op de rand van de vallei van de Herkebeek en de Motbeek, welke laatste iets ten zuiden van de kom van Voort ontspringt. Het grootschalige landschap buiten de beekdalen behoort tot droog-Haspengouw. We vertrekken met onze wandeling vanuit Borgloon en komen zo op het parkoers van de wandeling, voorbij het nieuwe kerkhof met het kunstwerk “Memento” van Wesley Meuris. Wat verder op de heuvel het “kasteel van de Hulsberg” Het kasteel Hulsberg werd in 1882 gebouwd in eclectische stijl op de kluissite op de Hulsberg, één van de hoogste punten in Borgloon. Door zijn hoge ligging domineert het kasteel zijn omgeving en is in de wijde omtrek is zijn silhouet een referentiepunt. Een stukje geschiedenis:

De Hulsberg is één van de hoogste punten van het massief van Borgloon en is al enkele eeuwen een belangrijk monumentaal site. In 1689 werd op de top de zogenaamde kluis van Hulsberg opgetrokken, met een bijhorende kapel, op een terrein dat reeds sinds 1680 eigendom was van Nicolaas Poislevache, deken van het kapittel van Borgloon. Poislevache had diverse bedevaarten ondernomen naar Loreto (Ancona, Italië) en droomde ervan een eigen Sancta Casa op te trekken in Borgloon. De kluis werd opgericht voor het onderhoud van de kapel. Eind 18de eeuw was Samuel Ulens eigenaar die de kluis in 1808 verkocht aan Gisbert Claes, kasteelheer van Rullingen. De primitieve kadastrale legger van 1844 noteert zijn weduwe Rosalie de Zeegraedt nog als eigenares. Het kluissite bleef ongewijzigd tot in het vierde kwart van de 19de eeuw. Omstreeks 1881 werden een aantal percelen op de Hulsberg (weide, tuinen, boomgaard en bos) met kluis en kapel samengevoegd tot één perceel, te interpreteren als de voorbereiding van de bouw- en aanlegcampagne van de Hulsberg als kasteeldomein door Adèle Claes (°1856), kleindochter van Gilbert. Met de bouw van het kasteel werd aangevangen in 1882. In 1885 wordt het eerder gecreëerde bouwperceel kadastraal genoteerd als lustgrond, waarop het kasteel als nouvelle construction verschijnt op de plaats van kluis en kapel, die zelf werden heropgetrokken aan de zuidelijke voet van de Hulsberg. Een gevelsteen herinnert aan deze verplaatsing.

We wandelen verder en komen langs de kapel wat een prachtige plek. We wandelen verder naar Voort waar eigenlijk het vertrek van onze wandeling is en voor ons is het de controlepost. Wat verder wandelen we over de Romeinse heirbaan en komen zo aan het “Landmark Romeinse Villa” van Hans Lemmen. Het kunstwerk dat duiding geeft over het Romeinse verleden in Grootloon .Dit werk is op een wel heel bijzondere en kunstzinnige manier ingebed in het natuurgebied Bolleberg. Van hier hebben we een prachtig zicht op Broekom, Sassenbroek en bij helder weer kunnen we kijken tot in Wallonië. Weer een eindje verder en dan langs het “Doorkijkkerkje” READING BETWEEN THE LINES van Gijs Van Vaerenbergh. De metalen doorkijkkerk is ongetwijfeld één van de blikvangers in het landschap. Het kunstwerk is 10 meter hoog en bestaat uit 100 op elkaar gestapelde lagen staalplaat in de vorm van een Loons kerkje. De speciale constructie zorgt ervoor dat het landschap doorheen de kerk altijd zichtbaar blijft, zowel vanop afstand als van dichtbij. Het kunstwerk is hierdoor tegelijk aanwezig en afwezig in het landschap. Tegenover is de Kersentoren uit zijn as verrezen. Een heel verhaal ging hier aan vooraf.

Deze krantenkop verscheen op 18/02/2008 in het Belang van Limburg.

Wat was er gebeurd?

Het kersentorentje is vorig jaar platgegooid: de eigenaar wilde liever geen Katarakt-toeristen in de buurt van zijn perenplantage, en dus duwde hij het 80 jaar oude huisje omver. “Dat kersentorentje is van een van de vroegere eigenaars van de stroopfabriek, dus van een familie van herenboeren die zich een mooi torentje konden veroorloven. De andere torentjes zijn namelijk één verdieping hoog, dit had er twee. De boer kon van daaruit zijn plukkers in de hoogstamkersenboomgaard in de mot houden. Onderin werden de kersen opgeslagen.“ Na veel touwtrekkerij is het Torentje terug opgebouwd in zijn oorspronkelijke staat vandaag staat het terug te pronken in de perenplantage. Men ziet het torentje vanop de wandelroute van het regionaal landschap Haspengouw en Voeren.

Weer verder met onze tocht en we wandelen door de tunnel naar het centrum van Borgloon waar onze wandeling eindigt.