33E MARCHE D’APRES-MIDI.

LA SAVATE ALLEUROISE.

ANS-LONCIN.

Reeds vanaf de 13e eeuw was er in Ans sprake van kleinschalige steenkoolwinning. In de 19e eeuw ging dit op industriële schaal geschieden, met name door de Charbonnages d'Ans et de Rocour. In de jaren '60 van de 20e eeuw verdween deze vorm van nijverheid. Deze wandeling is eigenlijk één van de minste die we de laatste tijd gedaan hebben, veel weg tussen de huizen. Gelukkig komen we aan het Fort van Loncin. Het enige plekje waar je het toch nog fijn is om even rond te kijken. Loncin ligt op het Haspengouws Plateau in het westen van de Luikse agglomeratie. Einde 19e eeuw en in de 20e eeuw was Loncin van belang voor de steenwinning. De mijnen van de Société anonyme des Charbonnages de l'Espérance et Bonne-Fortune waren er actief. Ten zuiden van Loncin vindt men, nabij Montegnée, nog een terril. Nu we bij het Fort van Loncin zijn gaan we de tijd nemen om even rond te kijken de controle is binnen in het Fort. Hier hebben we een indruk hoe het was ten tijde dat het Fort bewoont was. Het werd in 1888 naar plannen van generaal Henri Alexis Brialmont gebouwd. De forten werden opgetrokken uit ongewapend beton, aangemaakt met grote rolkeien uit de Ourthe. De vorm van het fort is een gelijkbenige driehoek met een oppervlakte van 0,01 km², die omgeven wordt door droge grachten van 10 meter diep en 15 meter breed. Het fort ligt op circa drie kilometer afstand van Fort Lantin en Fort Hollogne. Op 15 augustus 1914 om 16.00 uur begon de beschieting en de inslagen waren verschrikkelijk. Om 17.45 uur raakte een 420mm-granaat de munitiekamer van het fort. Bij de ontploffing stortte een groot deel van het centraal massief in en 350 Belgische soldaten waren op slag dood. Hiermee kwam de strijd om de forten rond Luik ten einde. Generaal Gerard Leman die zich in dit fort bevond, raakte bewusteloos door de ontploffing, maar overleefde het wel. Hij werd door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt. De Belgische troepen in Luik konden uiteindelijk tien dagen stand houden. Na de Eerste Wereldoorlog werd het fort niet herbouwd. Het fort werd (of beter: bleef) de begraafplaats voor de soldaten die omkwamen bij de explosie. Dit onder andere vanwege het feit dat er zich in het fort waarschijnlijk nog enkele tonnen aan munitie bevinden. In 2007 haalde men 3500 obussen van onder het puin. Omdat men het nooit heeft aangedurfd de granaten en het kruit op te ruimen, besloot men het hele complex in een groot graf te veranderen. Ter nagedachtenis werd er een monument bij het fort gebouwd. Bij recente opgravingswerken ontdekte men 25 lijken van gesneuvelde soldaten, waarvan er vier konden worden geïdentificeerd. Deze werden bijgezet in de crypte van het fort. Bij de rondgang op het fort komen we op de plek waar de enorme ontploffing plaats vond en hoe alles vernield werd. De vele gesneuvelde soldaten bleven er liggen en kregen hier hun graf. Deze plek verdient alle respect en is een herinnering dat het nooit meer oorlog mag zijn. Een ijdele hoop want op vele plekken heerst er nog oorlog. Na de controle weer op pad en komen weer opnieuw op ons vertrek.