WINTERWANDELING.
STICHTING SINT ROCHUS.
STEVENSWEERT.
Een bijzonder stadje is Stevensweert. Vestingstadje Stevensweert. Het eiland in de Maas. Stevensweert vormt samen met Ohé en Laak het "Eiland in de Maas", een eiland dat door twee (voormalige) armen van de rivier de Maas gevormd wordt. De hoofdstroom van de rivier, waaraan Stevensweert ligt, vormt hier de natuurlijke markering van de grens met België en wordt daarom ook wel Grensmaas genoemd. Vanuit Stevensweert heb over de Maas een directe blik op België. Vestingstad en vestingwerken. Het oorspronkelijke dorp werd tijdens de Tachtigjarige Oorlog door de Spanjaarden tot vestingstad omgebouwd. Om Stevensweert werd een aarden vestingwal met zeven bastions en vijf ravelijnen aangelegd. Stevensweert heeft tot op heden zijn zevenhoekige omtrek en geometrische stratenpatroon behouden. Een gedeelte van Stevensweert heeft een beschermd dorpsgezicht. De vestingwerken zijn nog in het stratenpatroon van het stadje te herkennen. In het in 1858 door de bekende bouwmeester Pierre Cuypers ontworpen gemeentehuis is het streekmuseum Stevensweert / Ohé en Laak gevestigd. Net buiten Stevensweert staat de Hompesche Molen, deze stellingmolen uit 1722 is de hoogste van Limburg. Bij de nabijgelegen Molenplas met haar versteende bomen kun je heerlijk wandelen. Onze wandeling verrekt even buiten het centrum en vlug wandelen we langs het water en komen zo aan De Hompesche Molen is een achttiende-eeuwse stellingmolen op het Eiland in de Maas. De molen is tot aan de bovenste wiek bijna 37 meter hoog en daarmee de hoogste van Limburg. De molen telt acht verdiepingen, in molentermen zolders genaamd, inclusief het souterrain dat vroeger ook wel als gevangenis werd gebruikt. Het bouwwerk is geheel opgetrokken uit baksteen en is rond gevormd. Ze is vanuit vele hoeken van het dorp te bezichtigen. Verder met onze wandeling komen we aan de Maasplassen en de Molenplas met haar versteende bomen. Wel bijzonder om te zien deze bomen komen uit de Maas bij bagger werken. Het is een prachtig zicht . bij de molen staan baggerbakken welke vroeger gebruikt werden om grind te winnen waardoor deze plassen ontstaan zijn. We wandelen door de velden en langs de waterplassen en komen zo in Ohé en Laak. Door zand- en grindafgravingen op diverse plaatsen op het eiland zijn er rondom het dorp verschillende plassen ontstaan, waaronder de Dilkensplas, de Schroevendaalse plas, de Teggerse plas en het meest recent de Molenplas. Tegenwoordig worden deze gebruikt voor waterrecreatie en als natuurgebied. We komen aan de Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk. De kerk werd gebouwd in 1867 en architect was Antonius Cornelis Bolsius. Het is een bakstenen kruisbasiliek met achthoekige vieringtoren welke gebouwd is in een mengsel van neoromaanse en neogotische stijl. In 1918 werden, links en rechts van de hoofdingang, twee kapellen aangebouwd. De kerk werd in 1944 beschadigd door oorlogsgeweld en in 1946 hersteld. We wandelen door de velden en het domein van Kasteel Walburg. Omstreeks 1632 werd dit kasteel gebouwd door Graaf Herman Frederik Van den Bergh, nadat het oorspronkelijke Kasteel Stevensweert in 1633 binnen de vestingwerken van Stevensweert kwam te liggen. In 1719 werd het kasteel door Graaf Reinier Vincent van Hompesch verder uitgebouwd tot een luxueus verblijf met tuinen en een boerderij. Deze graaf kocht het kasteel, en tevens de heerlijkheden Stevensweert en Ohé en Laak, van de toenmalige eigenaar, Graaf Philips Willem Frans van Limburg Stirum. Het bestond uit drie vleugels, geplaatst in een U-vorm, en omvatte onder meer een stal voor 24 paarden. Na 1914, toen de laatste bewoner overleed, raakte het kasteel in verval en werd het na de Tweede Wereldoorlog een ruïne, waarvan de laatste overblijfselen in 1992 werden gesloopt. Alleen een kelder is bewaard gebleven. Vandaag zijn er werken bezig door natuurmonumenten welke in bezit is van het domein. We wandelen verder komen langs verschillende borden die verwijzen naar de 75ste verjaardag van de bevrijding. Dan wandelen we terug het vestingstadje binnen. We lopen langs de kanon en het visser huisje. Dan komen we in het centrum met prachtige huizen die allemaal verwijzen naar het garnizoen verleden van de stad. We komen aan het Streekmuseum Stevensweert/Ohé en Laak, sinds 1991 in het voormalig gemeentehuis. Er naast de Sint-Stephanuskerk. De huidige kerk staat op de plaats van een 17e-eeuwse kerk. Deze werd in 1781 vervangen door een bakstenen classicistisch kerkgebouw met de plattegrond van een Grieks kruis. De kerk heeft een houten westtoren, die een helmvormige overgang naar de spits heeft. Ook op het plein voormalig gouvernementshuis, van 1732, met resten van Kasteel Stevensweert. Dit kasteel was de zetel van de heren van Stevensweert, waaronder de familie Van den Bergh. Reeds in de 12e of 13e eeuw was hier een donjon gebouwd. Eind 13e of begin 14e eeuw werd een vierkant kasteel op deze plaats gebouwd. Dit werd van 1538-1542 nog uitgebreid. In 1599 was het kasteel al in verval, maar bij de belegering van 1702 werd het zeer zwaar beschadigd en daarna geleidelijk afgebroken. De kapel van het kasteel werd als Hervormde kerk in gebruik genomen en later werd ook deze gesloopt en door een ander kerkgebouw vervangen. Aan de zijgevel van het voormalig gouvernementshuis (van 1742) bevindt zich nog een muurrest van een ronde hoektoren van het kasteel, met speklagen van mergelsteen. Ernaast de voormalige Hervormde kerk. Het betreft een sober bakstenen driezijdig gesloten zaalkerkje onder zadeldak, met een houten torentje boven de voorgevel. Bij het kerkje ligt een algemene begraafplaats en ook een, door een fraai hekwerk afgesloten, gedeelte waarop de graven van de families Van den Bergh en De Hompesch zijn te vinden. In de tuinmuur zijn nog enkele muurresten van het voormalig Kasteel Stevensweert te vinden. We wandelen even rond op het plein en bekijken de vele huizen en ook bijzonder is het patroon van de straten in ster vorm die samenkomen op het plein. We wandelen verder en verlaten het stadje en komen langs de jachthaven wat verder komen we weer op ons vertrekpunt. Een mooie wandeling met heel wat geschiedenis, en wat ook nog interessant is “Het huidige Stevensweert ontstond in de vroege middeleeuwen op een eiland in de Maas, waarbij de oostelijke tak de Oude Maas was. Deze heerlijkheid behoorde aanvankelijk tot het Graafschap Loon” zo is er nog een verbondenheid met Loon.
|