Iedereen kent het lieve dorpje Tvoir ( bij Dinant), gelrgen op den rechter oever van de Maas,met zijn zomerhuisjes, bebloemde statie, zijn bootjes,zijn toeristen en steengroeven.Den 28°Augustus werd voor ijn inwoners de martelaarsdag.Hondertwintig duizend Saksers, onder 't bevel van general von Hausen waren dien dag verameld langs de Maas, van Yvoir tot Hastiér. het doel was den linkeroever te bemeesteren, die slechts door de 51°divisie der franschen, onder general Bouttegourd,werd verdedigd. Ondanks de heldenmoed onzer bontgenooten,moesten zij voet voor voet wijken, en des avonds kon den vijand den linkeroever bereiken. De nederlaag der Franschen ware in een katastroof ontaard,zoo de brigade van generaal Mangin niet in allerhaast ware bijgespongen en de Duitschers te Onhaye verschrikkelijke verlieen toegebracht.Genral von Hausen,verrast,onkundig over de troepen die voor hem lagen, was besluiteloos en durvde niet verder te rukken.'t Garnizoen van Namen en het 5°Fransche leger, dat met omsingeling bedreigd was, had zich kunnen loswerken en was gered.Maar den taktiek van generaal Mangin,toen hij in de Maasvallei de Duitschers ter plaatse nagelde,zou aan de arme bevolking der bezette dorpen duur te staan komen.Al de inwoners van Yvoir, die niet gevlucht en ten getale van 800 waren,werden in de kerk opgesloten, waar zij tot den volgende dag bleven.en kregen geen voedsel, werden geslagen en gebrutaliseerd. Den 25° werden zij naar Warnant, Denée en Stave gebracht en moesten een weg van 60 kilometer afleggen.In deze laatste plaats aangekomen,werdenze tegen een muur geplaatst,en egde men hun, dat ij zouden gefusileerd worden.Men kan de droefheid van dee uitgeputte menschen begrijpen. Juist zou men tot een groote slachting overgaan,toen een bode toesnelde en van hoogerhand bevel bracht de moorderij niet uit te voeren. De driehonderd man werden dadelijk in vrijheid gesteld, behalve de pastoor en de burgemeester.Met een zestigtal gevangenen van Spontin werden ze onder vloeken en stampen naar Roly (bij Mariembourg) gejaagd.Pastoor Grégoire was vooral den ondebok. Geen enkele foltering werd hem gespaard? men spuwde in 't gelaat, schold hem voor wijnhond, stampte hem, sloeg met de kolven van geweren op zijn hooft,schouders en rug,priemde de bajonet door zijn huid, sloeg zijn hoed af en drukte een vrouwenhoed op zijn hoofd.Wanneer hij,van vermoeienis en honger, zich wilde neerzetten,werd hij opgeschopt tot hij machteloos neerviel, en voor dood in een put geworpen werd. Daar werd werd hij naderhand door medelijdende handen opgebeurd en gered.De troep Spontinaren werden den volende dag, drie kwart dood van vermoeienis losgelaten.
Vervolg,23 van 22 TE GROYNNE.
|
