De Bhagavat Gita met mystieke toelichting van een sannyasi
De Bhagavat Gita, een filosofische leidraad in een moeilijke wereld
22-07-2024
Vers 28 - 29. O mijn Heer, als ik al deze mensen hier zie die verlangen naar de strijd, voel ik mijn lichaam beven, mijn ledematen worden zwak, mijn mond droog en mijn haar gaat overeind staan. Mijn boog Gandiva glijdt uit mijn hand en mijn huid gloeit.
Alle symptomen die alhier beschreven worden verwijzen naar hevige angst en totale verwarring. De boog Gandiva die uit Arjuna's handen glijdt verwijst naar het verlies van zijn houvast in de wereld. Overal in de wereld spelen zich dagelijks dergelijke taferelen af. Als we er zelf niet bij betrokken zijn kunnen we wel mededogen hebben maar lijkt het ons verder niet te deren, maar als ons eigen "ik" er mee te maken krijgt lijkt het of de wereld voor ons vergaat. Al deze symptomen worden veroorzaakt door een materialistische levensopvatting (niet te verwarren met dat we het leed in de wereld zomaar moeten laten gebeuren zonder in te grijpen).
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
21-07-2024
Vers 25 - 26 - 27. Voor Bhisma en Dronacharya, en alle heersers van de wereld, sprak Heer Krishna: O Arjuna, zie hier alle leden van de Kurudynastie verzameld. Daar zag Arjuna vaders, grootvaders, ooms, neven, zonen en kleinzonen, leermeesters en vrienden, schoonvaders en weldoeners aan beide kanten geschaard. Toen keek Arjuna al dezen aan en door medeleven overmand sprak hij.
Aan beide zijden zag Arjuna familieleden en vrienden staan. Al dezen waren hem zo vertrouwd en maakten deel uit van zijn lichamelijk en mentaal bestaan dat hij tot nu toe had geleefd. Hoe in hemelsnaam kon hij zich ontdoen van wat een deel van hem was geworden. Arjuna stond op het punt een totale verandering te ondergaan vanwaar geen terugkeer meer mogelijk was.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
20-07-2024
Vers 24. Sanjaya sprak: Toen Heer Krishna, Hij die de geheimen van ieders hart kent, het verzoek van Arjuna, hij die de slaap heeft overwonnen, had gehoord mende hij de beste der strijdwagens tussen beide legers in en bracht deze aldaar tot stilstand.
Het grootste moment in ons leven breekt aan. Arjuna wordt hier ook Gudakesa genoemd (hij die de slaap heeft overwonnen) want hij is wakker geworden en ziet thans het verschil tussen goed en kwaad. Hij is bereid in zijn innerlijke het gevecht aan te gaan tussen de goede en kwade krachten. Arjuna is de vertegenwoordiger van de mens die zijn keuze dient te maken die bepalend is voor het verdere verloop van zijn leven. De beste der strijdwagens is, zoals we reeds eerder vermelden, niet gemaakt van aardse materialen, maar gemaakt van transcendentale energie.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
18-07-2024
Vers 21 - 22 - 23. O onfeilbare, rijd mijn strijdwagen tussen beide legers in, zodat ik kan zien wie de boosaardige Duryodhana steunt en met wie ik het in deze grote veldslag dien op te nemen.
Arjuna bidt tot de Allerhoogste om raad want hij weet dat eenmaal deze oorlog is begonnen, er geen terugweg is. Arjuna wil zeker zijn wie zijn tegenstanders zijn en of dit conflict niet op vreedzame wijze kan worden opgelost.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
17-07-2024
Vers 20. Toen Arjuna, op wiens banier Hanuman prijkte, de zonen van Dhritrashtra in slagorde zag staan, klaar om de strijd te beginnen, nam hij zijn boog en sprak volgende woorden tot Heer Krishna.
Arjuna vertegenwoordigt de goede mens die wijsheid zoekt doch noch steeds in de ban is van twijfel en rusteloosheid. De aap (Hanuman) op zijn banier, die wappert in de wind, verwijst enerzijds naar de rusteloze geest maar ook naar wereldverzaking, want Hanuman was geen gewone aap maar een wezen dat volledig wereldonthecht en bovendien een groot toegewijde van Heer Rama was (een incarnatie van Heer Vishnu, de instandhouder van het stoffelijk universum). Doch is het uiteindelijk enkel door de aanwijzingen en genade van de Allerhoogste mogelijk de rusteloze geest en onze twijfel definitief tot zwijgen te brengen.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
16-07-2024
Vers 19. Het overweldigende tumult weergalmde in de lucht, deed hemel en aarde beven en verscheurde de harten van Dhrithrashtra's zonen.
Het kwade doet zich steeds sterker en stoerder voor dan het in werkelijkheid is. Het kan slechts rekenen op uiterlijke bongenoten doch innerlijk is het leeg, laf en zwak. Dhritrashtra's zonen, die het kwade vertegenwoordigen, voelden zich plots overweldigd door het éénheidsgevoel van de Pandava's die enkel de stem en aanwijzingen van de Allerhoogste volgen, en het goede vertegenwoordigen.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
15-07-2024
Vers 18. En Drupada, de zonen van Draupadi en de sterkgearmde Subhadra, de grote strijder, en anderen, allen bliezen op hun schelphoorns.
Drupada, hij die tot het einde blijft. De vijf zonen van Draupadi, die de eigenschappen symboliseren van: mededogen met de ouderen (ouderliefde), zachtmoedigheid, fijngevoeligheid, standvastigheid en sierlijkheid. Zij allen zijn krachtige hulpmiddelen bij het beoefenen van meditatie. De sterkgearmde (gestrekte armen) Subhadra verwijst naar de reikwijdte van het handelen.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
13-07-2024
Vers 17. Verder heb je Parmeshvas Kashi, de machtige strijdwagenmenner Shikhandi, Dhrishtadyuman, Virata en Satyaki.
Sommige auteurs vertalen Parmeshvas als de grote boogschutter. We kunnen het woord Parmeshvas echter opsplitsen in Param-Ish-Vas en wat dan één zijn met de Allerhoogste betekent. Kashi verwijst naar ons lichaam dat door middel van beheersing van de zintuigen en concentratie op onze geest en ons hart, ons de mogelijkheid aanreikt om één te worden met de Allerhoogste. Shikhandi verwijst naar het doorlopen van het proces van daadwerkelijke wereldonthechting waarbij men op het einde zelfs bevrijd is van het uitvoeren van rituelen. Dhrishthadyuman belichaamt het tot plicht besloten standvastige hart. Satyaki verwijst naar de correcte levenswandel en het handelen naar waarheid.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
12-07-2024
Vers 16. Koning Yudhishtira, de zoon van Kunti blies op zijn schelphoorn Anantvijaya. Nakula blies op zijn schelphoorn Sughosha. Sahadeva blies op zijn schelphoorn Manipushpaka.
Sanjaya, de raadsheer van koning Dhritrashtra, noemde Yudhishtira koning en maakte hierdoor duidelijk dat Yudhishtira rechtsgeldig voor het koningschap was voorbestemd en niet Dhitrashtra's zonen. Kunti is de belichaming van plichtsvervulling, die de vroomheid (Yudhisthira) heeft gebaard. Het transcendentale geluid van de schelphoorn Anantvijaya maakt de éénwording met de Allerhoogste mogelijk. Tijdens de oorlog blijft de belichaming van de vroomheid, Yudhishtira, onberoerd net zoals tijdens het gevecht tussen de mens en zijn aangeboren natuur, alsook in tijden van diep verdriet. Aldus helpt ons de Allerhoogste om uiteindelijk de overwinning te behalen. Nakula die op zijn schelphoorn Sughosha blies verwijst er naar dat bij elke plichtsvervulling het onheil mettertijd wordt vernietigd. Sahadeva die op zijn schelphoorn Manipushpaka blies verwijst er naar dat de ware dienst aan de Allerhoogste, de Geliefde, zich niet voltrekt in tempels of door ritualen maar in ons innerlijk, als onze geest zich volledig isoleert van de buitenwereld en slechts in het gezelschap van het Zelf verkeert, in diepe reflexie en meditatie.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
10-07-2024
Vers 15. De volmaakte yogameester Krishna, ook Hrishikesha genoemd, blies op zijn schelphoorn Panchajanya Arjuna, ook Dhananjaya genoemd, blies op zijn schelphoorn Devadatta en de dappere Bhima blies op zijn vermaarde schelphoorn Paundra.
Heer Krishna, die één is met de Allerhoogste, wordt ook Hrishikesha genoemd. Hrishikesha betekent Heer der zinnen, Hij die weet wat er in ieder hart omgaat. De vijf organen waarmee we voelen (aanraking, smaak, reukzin, spraak en vorm) worden sterk beïnvloed door onze zintuigen. Heer Krishna wil ons helpen om deze organen van de beïnvloeding der zintuigen te bevrijden en deze enkel in dienst te stellen van de Allerhoogste. Arjuna wordt ook Dhananjaya genoemd. Dhan betekent "vermogen". Dit vermogen verwijst naar onze levensbehoeften, die echter ondergeschikt zijn aan het innerlijk vermogen van onze ziel. De onmetelijk, krachtige Bhima blies op zijn vermaarde schelphoorn Paundra. Paundra betekent naastenliefde. De liefde vindt haar oorsprong in ons hart en wordt ook buik der gevoelens genoemd.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
09-07-2024
Vers 14. Vanop hun grote strijdwagen, getrokken door sneeuwwitte paarden, bliezen de volmaakte yogi Krishna en Arjuna op hun transcendentale schelphoorns.
De sneeuwwitte kleur van de paarden is het symbool van zuiverheid. Het geluid van de transcendentale schelphoorns klinkt voorbij de drie werelden waar de dood heerst: de wereld der mensen, der goden en de wereld van Brahma. In deze drie werelden heerst nog steeds de angst voor sterfelijkheid en eindigheid. De grote strijdwagen is niet uit aardse materialen gebouwd, zoals hout, zilver of goud maar is eveneens transcendentaal.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
07-07-2024
Vers 13. Daarna weerklonk plots en gelijktijdig een overdovend geluid van schelphoorns, trommels, trompetten en bazuinen.
De enige boodschap van de Kaurava's is het creëren van angst en chaos. Bij succes binden zij ons steeds vaster aan onze aangeboren natuur.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
06-07-2024
Vers 12. De macht van elkaars troepen afwegend, blies Bhisma, de roemrijke, grijze grootvader van de Kuru dynastie zeer luid op zijn schelphoorn. Het was als het gebrul van een leeuw en vervulde Duryodhana's hart met vreugde.
De leeuw symboliseert de angst. Angst bestaat slechts in onze stoffelijke, innerlijke natuur doch niet in de Allerhoogste. Als Bhisma, die de verwarring vertegenwoordigd wint dan wordt de angst in onze stoffelijke, innerlijke natuur verder aangewakkerd en bindt deze ons nog meer aan de materiële natuur. De materiële natuur voedt ons slechts met illusies; meer heeft zij niet te bieden. Het blazen van de schelphoorns van de Kaurava's wakkeren slechts het angstgevoel aan. Dat is de enige macht waarover zij beschikken.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
02-07-2024
Vers 11. Ieder vanuit zijn strategische positie dient grootvader Bhisma te beschermen. Zolang Bhisma in leven is zijn wij onoverwinnelijk. In plaats van met de Pandava's te strijden moeten jullie enkel Bhisma beschermen.
De Kaurava's dienen dus enkel Bhisma te beschermen. De naam van grootvader zou kunnen verwijzen naar de hoge ouderdom van Bhisma en dat deze niet meer in staat is om zichzelf te beschermen. Vanuit symbolische betekenis is grootvader Bhisma geen menselijk wezen van vlees en bloed maar het zinnebeeld van verwarring. Zolang de verwarring aanwezig is, leeft, zijn de demonische eigenschappen (de Kaurava's) onoverwinnelijk. Zolang er verwarring heerst is er onwetenheid. Is de verwarring opgelost eindigt ook de onwetenheid. Zelfs door de minste twijfel aan de Allerhoogste verliest men het evenwicht en wordt de verbinding met Hem verbroken. Daarom lijkt het leger van de Kaurava's onoverwinnelijk.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
29-06-2024
Vers 10. Onmetelijk is onze krijgsmacht die wordt aangevoerd door grootvader Bhisma, beperkt daarentegen de krijgsmacht aangevoerd door Bhima.
Vanuit objectieve benadering is Bhisma als generaal zeer ervaren en superieur aan Bhima als bevelhebber. Duryodhana is dus van mening dat dit in zijn voordeel is en hij hierdoor zal zegevieren. Vanuit subjectieve benadering drukken de woorden van Duryodhana: onmetelijk en beperkt, zijn twijfel uit.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
28-06-2024
Vers 9. En er zijn nog vele andere helden, uitgerust met verschillende wapens en bedreven in de strijdkunst. Zij allen zijn bereid hun leven voor mij te geven.
Duryodhana voelt zich enorm gesteund doordat de krijgers van zijn strijdmacht er alles aan zullen doen om de overwinning te behalen en zelfs bereid zijn hun leven voor hem op te offeren. Het kwade heeft steeds bondgenoten nodigen die ondersteuning bieden. Helemaal op zichzelf aangewezen is het bang en machteloos.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
25-06-2024
Vers 8. Grootvader Bhisma is een held, net als uzelf. Verder zijn er Karna, Kripacharya, Ashvathama, Vikarna en Bhurishrava, persoonlijkheden die altijd zegevieren.
Bhisma wordt grootvader genoemd omdat hij de verwarring vertegenwoordigd. Verwarring blijft aanwezig tot zijn levenseinde. Bhisma werd tijdens de strijd met talloze pijlen doorboord, zodat het leek of hij op een bed van pijlen lag, machteloos maar toch nog steeds in leven. Karna, die vorm geeft aan alle demonische vergrijpen. Kripacharya, verantwoordelijk voor het betonen van verkeerd mededogen op de weg van spirituele ontwikkeling. Men dient tijdens zijn spirituele ontwikkeling zeer voorzichtig om te springen met het betonen van mededogen omdat men in dat stadium nog niet werkelijk in staat is het goede van het kwade te onderscheiden. Enkel de Allerhoogste is werkelijk barmhartig en slechts op het ogenblik van werkelijke éénwording met Hem is er waarachtig mededogen. Hiermede wordt natuurlijk geenszins bedoeld dat men op het spirituele pad ongevoelig moet zijn voor het lijden van anderen. Ashvatama staat voor het conflict, Vikarna voor de twijfel. Bhurishrava verwijst naar de onrustige en in verwarring brengende ademhaling.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
24-06-2024
Vers 7. Nu zal ik u, o tweemaalgeborene, informeren over de uitzonderlijk gekwalificeerde bevelhebbers van onze strijdmacht, zodat u goed op de hoogte bent.
Duryodhana spreekt Dronacharya aan met tweemaalgeborene. Dat wijst er op dat deze strijd geen uiterlijk maar een innerlijk conflict is, een innerlijke strijd tussen goed en kwaad. Dronacharya bevindt zich op het scherp van de snede tussen beide in. Dronacharya is de eerste spirituele leraar die ons aanwijzingen geeft hoe het conflict tussen goed en kwaad te overwinnen. Want zolang we, ook als is het maar een klein beetje, van de Allerhoogste zijn verwijderd, bevinden we ons in de greep van onze aangeboren natuur.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
21-06-2024
Vers 6. Dappere krijgers als:
Yudhamanyu, de machtige veldheer, het onverschrokken hart. Utamauja, de aantrekkingskracht van het goede. Subhadrasohn Abhimanyu, het hart dat overstroomt van goedheid en hierdoor de angst overwint. Draupadi, het gelukkige onbevreesde hart, de belichaming van meditatie met haar vijf zonen: ouderliefde, fijngevoeligheid, tederheid, genade en standvastigheid, wat op de juiste aanleg wijst om het pad van meditatie te bewandelen. Zo noemde Duryodhana enige namen van de strijdmacht der Pandava's, die over goddelijke vermogens beschikken. Duryodhana is echter te verblind door zijn schandelijke aktiviteiten om dit in te zien en voor het pad van deugdzaamheid te kiezen.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna
20-06-2024
Vers 5. En verdere helden als:
Dhrashtaketu, vastbesloten om zijn plicht te vervullen. Chekitan, die waar wij ook heengaan, ons hart sterkt om vast te geloven in de Allerhoogste. Kashiraj, die de tempel van ons lichaam vertegenwoordigd. Purujit, die ons de overwinning bezorgd over materie, lichaam en ziel. Kuntibhoj, die de emoties overwint bij het uitvoeren van onze plicht. Shaivya, de beste onder de mensen, hij die streeft naar eerlijkheid en rechtvaardigheid.
Categorie:Bhagavat Gita Hoofdstuk 1 De wanhoop van Arjuna