Gisterenavond, op de televisie legde een filosoof uit dat we erg rijk zijn en erg gelukkig. Dit kan gemeten worden. Tegelijk hebben we méér behoefte aan psychiatrische hulp dan ooit. Als ik het allemaal goed begreep is de oorzaak: groei. Alles moet steeds beter worden, alles moet groeien. Hij legde uit dat dit onvermijdelijk op oorlog moet uitlopen, de oude Grieken wisten dit al. De oude Grieken hebben tegenwoordig groot gezag, in tegenstelling tot de moderne Grieken, die bij ons nog vaak op een zekere hoon kunnen rekenen.
In het leven moet men keuzes maken. Als ik iets zou moeten kiezen, zou het de toekomst zijn. Daar denk ik vooral aan als ik fiets in de binnenstad. Nu auto's er geweerd worden denk ik vaak aan mijn buurman die (ik denkhet niet, het zijn zijn eigen woorden) veertien jaar geleden een nieuwe had gekocht, een auto met dieselmotor. Iemand had hem uitgelegd dat een dieselmotor minder bewegende delen heeft dan een benzinemotor. Dus gaat hij langer mee, dus is hij beter voor het milieu, enzovoort. Ik heb ook kennissen (en zelfs vrienden) die uitrekenen dat je een nieuwe auto moet kopen die je dan na anderhalf jaar inruilt. Dat is het beste voor je portemonnee, voor de belastingaftrek, voor je positie en voor het milieu. Op al deze gebieden ben ik ongeschoold en dus onkundig. De bewegende delen geven de doorslag. Nu het ogenblik daar is dat mijn buurman de grote steden met zijn nog steeds puntgave en goed onderhouden diesel moet mijden fiets ik nog méér. Niet alleen in eigen land, niet alleen in Antwerpen maar ook in Duitsland, het machtigste land van Europa, met een zo verschrikkelijk oorlogsverleden dat het misschien uit schaamte nog wel een eeuw het beste met ons voor zal hebben.
Gisteren ontmoette ik een jonge vrouw bij Albert Heijn met wie ik aan de praat raakte. Ze was op vakantie - had het Rivierenhof al ontdekt- waar zij wegdroomde , maar in het dagelijks leven stond ze midden in de toekomst. Ze was ambtenaar in Oostende en had als taak samen met andere ambtenaren de bewoners van de koningin der badsteden klaar te stomen voor de toekomst. Ze waren nu al bezig met het kneden.Ik dacht dat ze net als ik naar de sombere conclusie van de filosoof had geluisterd, maar dat was een misvatting. Zij vond het moderne leven prachtig, inspirerend, uitdagend. Bij de deur draaide ze zich nog even om en zwaaide. Daarna stapte ze inderdaad in een elektrische auto. Ik heb het verteld aan mijn muze, ze moest eens lachen.
Ach, onze buurman heeft een avontuurlijk leven gehad, hij was monteur bij een bedrijf dat grote broodbakmachines maakt en exporteert. Hij ging niet alleen mee met de plaatsing, hij moest ook op reis als er belangrijke reparaties te doen waren. Hij is wel in vijftig landen geweest. Nu zit hij thuis, hij is gepensioneerd en heeft een auto met een dieselmotor. Soms maken we eens een praatje en als ik hem vraag of hij nog verlangens heeft, antwoordt hij: televisie. Hij snakt ernaar op de televisie te komen. Niet als anonieme toehoorder in een praatprogramma, hij wil als gast zijn eigen verhaal vertellen, liefst in zijn eentje, een paar uur achter elkaar.
Eerder deze week -in een heerlijke lentezon- hadden we het samen over het schrijven van brieven. Armand, zo heet onze buurman vroeg of ik een brief wilde schrijven. Ik pakte mijn pen, een Parker Duofold, in de jaren dertig vervaardigd in Toronto Canada, en schreef daarmee een brief in forse letters. Armand noemt het een kattebelletje. Ik voel me een beetje beledigd, hij heeft wel erg veel noten op z'n zang. Daarna schreef ik het een fictief buitenlands adres op de enveloppe: Vachères-en-Quint, 26150, France.
Dit is natuurlijk allemaal onecht, toneelspel. Iedereen weet dat ook, het toneelspel is een zeer belangrijk deel van ons leven. Daarom ben ik zo blij dat er nu een stukje werkelijkheid aan bod komt, de postzegels. Ik heb honderden postzegels in huis, maar die moeten we zoeken. Armand, mijn muze en ik liepen door vijf kamers met tientallen stapels boeken, tijdschriften, kranten, brieven en aanmaningen. De postzegels zijn onvindbaar, maar Armand vindt er toch twee. In het bos achter ons huis staat een brievenbus. Daar postte ik de brief. Géén idee wie op dat bewuste adres woont in Frankrijk maar een brief krijgen doet plezier. Ergens zal ons stukje toneel misschien gesmaakt worden. Het is zaterdag. Er is koffie, mijn muze en de “rosse” zijn wakker. Ik zwijg in alle talen over mijn column. Ook Armand weet van niets, nog niet.
ZUUR, ZOET EN EERLIJK GEDICHT. Als de stilte over het bos valt, kippen al lang op stok zijn en het zandmannetje een eerste wandeling begint spreekt de nacht vaak een eigen taal. Op het smalle wandelpad rusten de restanten van een milde nachtelijke regenvlaag. In het bos schudden bomen de laatste druppels van hun bladertapijt weg, langzaam ontwaakt ergens een dorp of een stad. De met bloemen getooide pergola wordt langzaam gevuld met koolmeesjes, de eerste nevelsierten glijden over een lege verlaten koeienwei en op een erf -stoel gedraaid- praat boer Nest bij zichzelf over de komende oogst. De ochtend oogt veelbelovend vandaag. Vanuit de nestwarmte ziet ze door het half geopende raam hoe lente frisse bladeren wanhopig proberen nog even wat dauwdruppels vast te houden. Bij het wakker worden is Argus nooit ver weg. Nog een beetje slaapdronken denkt ze aan de zee. Hoe symbolisch aangespoeld wrakhout wel is, op het strand geworpen en dan toch weer meegenomen worden door het water. Het is alsof het verleden wegspoelt. Zeilschepen -zij aan zij- in een soort ware liefde met elkaar glijden naar de einder. Ze laat zich meevoeren op hun deinende ritme, denkt aan hem en knuffelt heel even een stukje ledikant. Als ze haar ogen sluit voelt ze zijn warme zachte handen vol tederheid, hoort ze zijn stem vol van bekommernis en wijze raad, ziet ze zijn ogen vol luisterbereidheid en begrip maar denkt ze vooral hoe geduldig hij omgaat met haar. Zo schoon is ware liefde. Zuur, zoet en eerlijk gedicht. Naast haar een -half gelezen- boek waarin geen antwoorden te vinden zijn. Een beetje weemoedig flitsen in haar eigen denkwereld oplossingen door elkaar heen, herleest ze haar leven, wikt en weegt. Geankerd in haar hart zijn rationele woorden vol waarheid, de duidelijkheid van ‘’forever’’ in goeie en mindere dagen. Het neemt een zekere angst weg, sterkt de hoop dat dromen geen bedrog zijn. De moes van een zure appel kan nooit winnen van de zoete smaak van hun ware liefde voor elkaar. Terwijl de eerste prille zonnestralen de dag van gisteren vergeten, hebben haar wonden en tranen de juiste weg gevonden. Hij had ze gevangen in zijn liefdesmuur van ware liefde en verlangen. Vol herboren is niets inniger dan samen zijn. De lentezon gaf het borduurwerk van hun ware liefde een aparte uitstraling.
Ze kende zijn open relatie met letters en woordenstromen van bedenkingen, de bekommernis, hun ware liefde voor elkaar en vertederde bij zijn aanrakingen en buikschodderde om zijn kwajongensstreken. Diep van binnen verbonden met hem deelt ze haar ziel. Bij de trilling van hun lichaamstaal kleden ze hun eigen wereld aan. Zwanger van liefdesgedachten deelden ze wijn aan de woktafel. Het onderscheid van het kleine en het fragiele van het bijzondere voelbaar als handen elkaar raken. Een mandje meizoentjes met amandelsmaak laten zich aaien door een lentebries. Zuur, zoet en eerlijk gedicht. De nieuwe morgen! Een wereldstad ontwaakt. De lente maakt een schijnbeweging terwijl door de schrijver inspirerende gedachten gevangen worden. De kleine klankkast omhelst Guido Belcanto, ware liefde in concert bij een derde tas koffie. De tijd lijkt even stil te staan en weegt de waarde van gevoelstaal : onbetaalbaar!. Dagjesmensen in de stad proberen hoekige straatstenen te verschalken, de eerste terrasjes geduldig wachtend op ‘’volzet’’ terwijl anonieme daklozen ‘’blij met de temperaturen’’ ontwaken. In de schrijfkamer zoekt een cursief en krullend alfabet naar woorden. Het klavier zwijgt. Met een pen -heel behoedzaam- probeert hij haar naam een kaligrafische toets te geven. Het kleine ‘’nachtschrift’’ vult zich met schoon schrift, signatuur ware liefde. In de digitale wachtkamer ontwaakt een eerlijk gedicht. Nog even trappelt het ter plaatse, wacht...maar zal straks bij de bestemmeling gehoor vinden. De “rosse”, voldaan van de ochtendlijke aandacht tuurt vanuit de geopende deur naar de laatste sterren. Terwijl hij worstelt met de tekst van een nieuw vruchtje bekijkt hij haar foto. De momentopname spreekt zonder woorden, hij nipt vluchtig aan een verse tas koffie en schrijft een quote die hun een mensenleven lang –in en van vol ware liefde- zal bij blijven. ‘’De moes van een zure appel kan nooit winnen van de zoete smaak van ware liefde’’.
LENTE, LENAERTS EN EEN SPIEGEL. Er hangt mist over de velden terwijl de dauw van de nieuwe dag nog even rust. Heimwee op het slaapkamerraam terwijl buiten er was zit in de beukenhaag. Er zit lente in een vers gebouwd nest. Een solitaire houtduif koert naar een klad spreeuwen dat het Pasen is. Mussen en vinken preken vrede, een oude kerkuil ratelt een psalm en een overvliegende kauw monstert snel de klokken in de kerktoren. Aan de vijverrand ruist het oeverriet een eentonige melodie, een verliefd vlinderpaar strijkt neer op het graszaad in de berm waar straks fietssporen een gloednieuw pad zullen aanleggen. De lente telt de eerste knoppen. Nog even en blij wakker geworden kinderen zullen de weekend-zoektocht starten naar heerlijke chocolade eieren. In de berm vol bloemen naast het tuinhek huppelt een koolmeesje. Ze slaat het allemaal gade vanachter het slaapkamerraam terwijl een eerste zonnestraaltje teder knipoogt. Stilletjes vleit ze zich terug in de nestwarmte gevuld met zijn onzichtbare schaduw. De warmte in haar hart doet goed. Met gesloten ogen kan ze de wereld aan,ze mijmert over hoe ze ooit een palmtak had geplukt die haar gedachten een uitleg had gegeven. Beelden waren strakker geworden terwijl kleuren helderder leken te schijnen. Lente, Lenaerts en een spiegel. Op het kastje een boek waarin Lenaerts vertelt hoe elke stilte haar eigenheid draagt. Ze doet het vanzelf, ze knijpt of knelt. Ze omvat, ze verstilt of verinnerlijkt de boodschap die we zelf willen invullen. Wij weten best waarom dan ook nog, waar en wanneer ze ons tegemoet komt. Daar waar wij scheiden kan ze drukken, waar ze ons ontvangt zijn we bij wijlen een bloem of een afgerukt blad. Stilte is zo veelzijdig in de schaduw van haar invalshoek door haar ambivalentie. Ik geef ze het voordeel van de twijfel. Met enig cynisme om haar trillende lippen vraagt ze zich af of een late maartse grap de sereniteit van Pasen zal verstoren. Haar ogen in een stil gelaat denken enkel aan hem, aan de smaak van zijn woorden die de welvingen op haar tong hadden gestreeld. Zijn combinatie van ratio en gevoel van ware liefde maar ook de steun,bekommernis en begrip maken haar blij. Even kruipt ze nog dieper weg in het beschermend schild van het donsdeken. Het ochtendlicht (vol van het zomeruur) -nog pril- straalt in schril contrast met het met waas omgeven badkamermoment waar het onvoorspelbare voorspelbare langsheen de witte muren dwaalt. Pasen, er valt eigenlijk niets te vieren. Aan de schrijftafel leest een schrijver uit een klein schriftje een tekst. Af en toe nipt hij even aan een tas koffie, stokt zijn adem en denkt hij hoe ware liefde over pijngrenzen heen zoeter smaakt als twee zielen verse wonden delen. Zachtjes prevelt hij de tekst alsof het een Paasgebed is op een dag dat er niets te vieren valt. Het gedicht verdwijnt tussen het geluid van het eerste beiaaardgeluid en de eerste blij wakker geworden kinderen. Pasen, onschuldige blije kindergezichten en een gedicht. De oude healer zei tegen de ziel: Het is niet je rug die pijn doet, maar de last die je draagt. Het zijn niet je ogen die pijn doen, maar het onrecht dat je ziet. Het is niet je hoofd dat pijn doet, maar je gedachten die je pijn doen. Het is niet je keel, maar dat wat je niet durft vertellen. Het is niet je buik, maar je ziel die niet kan verteren wat er rond jou gebeurt. Het is niet je lever die pijn doet, maar de boosheid vanbinnen. Het is niet je hart dat pijn doet, maar de liefde. Het verlangen naar liefde, de liefde die je wil delen, ... En het is liefde zelf, wat al deze pijn kan genezen. Het meest krachtige medicijn! Lente, Lenaerts en een spiegel. De “rosse” is wakker. Terwijl een zacht windje doorheen het geopende raam naar binnen waait glijden trage waardeloze beelden voorbij. In de inkt van de gevulde pen verschuilen zich nog zinnen terwijl verdriet zich verslikt zich in het ontkennen van de realiteit. Het gepuzzel van scherven, het glas van gisteren -wat was- viel in foute verwachtingen uit elkaar. De schrijver puzzelt, laat haar versmelten tot een nieuw geheel en verdrijft een moeilijk ogenblik. Straks zal de spiegel haar enkel vertellen wat ze zo graag wil horen. Oude gewoonten zullen ook deze keer goede voornemens in de kiem versmoren. Zonder bereidheid tot pijn is reflectie enkel schijn. Ze puzzelt scherven, weerlegt...legt weer...zonder haast, bang dat het laatste stuk niet zal passen met het slechte voorbeeld ernaast. Té bang dat zij al te lang een rol speelt, nooit genoeg lef had in het tonen van het origineel. De helaasheid van de ochtend waarin ze zichzelf altijd handig verschool in ontwijken. Spiegels breken...vergeefs ontweken. Hoe mooi is ware liefde als je dwars door een spiegel heen de band voelt tussen twee harten.
ROME, ONDERWEG EN EEN HANDPALM Het is stil op het erf van boer Nest. In de nabij gelegen weide rukt een kudde geiten wat jonge scheuten van de wassende bomenrij. De lucht kleurt al blauw. Lenaerts schrijft hoe een verwaaiende bloem, door de wind uitgekleed, wordt ontdaan van haar pracht. Velden verstuiven. Kluiten omgeploegde aarde, kiemkracht ontbrekend liggen er mistroostig bij. Een ekster bezoekt de heg en met regelmaat vliegt ze met iets weg, ze verleert het nooit. Langsheen de schuur -in de stilte van een hoekje- zit de poes van geluk te spinnen. Vader kauw doorklieft de morgen, hoog en hemelwaarts. Rome, onderweg en een handpalm. Gisteren keerden de klokken terug uit het verre Rome en speelden rondom de kerktoren. Langsheen de muren hield het grote woord zich in voor een zacht gebed. De grote dennen op het dorpsplein prevelen stil en teder hun ochtendlied. Het zijn een soort koningswachten, immer buigend. Aan de bosrand ontwaken narcissen. Het lijkt of ze iedereen toewuiven in hun gele uitbundigheid. Lief en aanstekelijk is het, net of ze vroege wandelaars willen uitnodigen zomaar te gaan dansen in de lentewind. Op de bank zit de dorpsfilosoof, eenzaam verzonken in gedachten. Uit een - "door de tijd getekend boekje” leest hij -zonder publiek- een schrijfsel. Over een huis van warmte maar ook van kilte waar een waarheid die het dak bedekt tussen de hanenbalken het verschil maakt. Wat nog is en niet verdween : de kamers met de oude bedden die kraken, de tafels waaraan de familie zich verenigde in goede en kwade dagen en de keuken met een dampkap als een schuiloord bij regen. Dagelijks leven, het speelgoed nog ergens in schuiven en bakken. De kasten met het keukengerei van potten, pannen en andere snuisterijen. Beeldjes, vazen, en al wat een naam heeft dat we leven en waar we geleefd worden. Het bezoek, het vertrek en al wat er gebeurt. Ze draagt het mee als een muildier in een harde langzame herinnering dat zoveel al is geweest en dat nog wel iets zal komen. Je zal het herkennen en zeggen: dat weet ik, we lijken op elkaar en we verschillen als de appel van een peer. Was het dat dan? Rome, onderweg en een handpalm. Nog slaapdronken. Ze leest. Het mooie van dit gedicht valt moeilijk te omschrijven. “ Ik heb alweer gedroomd met de lente aan mijn voeten. Ik zag je over het water lopen tot het huis aan de rots. We waren dromen op reis zonder enige zorg. De paradijsvogels waren onze genoten, ze brachten ons vrede in bonte bloesems. We hadden elkaar gevonden als twee verdwaalden onderweg. Soms liggen droom en realiteit samen in de zon.” Vanuit het vinden dat ze niet zocht dwingt ze zichzelf verder met een hart vol van hem.
Rome, onderweg en een handpalm.
Wereldstad. Schrijftafel en koffie. Bladzijde voor bladzijde opent de ochtend zich. De “rosse” slaapt nog. Ik stel het schrijven en het lezen uit. De digitale snelweg is wakker. Buiten in de tuin verhult klimop zijn leugens, misvattingen en zorgen, omsingelt en overgroeit gras oneffenheden. Een vroege vogel - zou het een leeuwrik zijn?- vlucht voor mij de wolken in. Ik volg. Een nieuwe dag ligt voor mijn voeten doordrongen van de lentezon. Ik aarzel om mij daar in te mengen, staar daarom maar naar het venster gelegen in mijn handpalm zonder doel. Gelukkig ken ik je naam en fluister hem stil. In de palm van je hand wil mijn lijf zich klein plooien, door vingertoppen gekoesterd en genieten van het zoetste onderkomen terwijl tijd zich in dromen twijnt In mijn bewondering zijn géén grenzen. De zee wordt pas zee als je de branding door bent. Daar waar niemand ons kent als geliefden op het strand. Anomiem, alleen in de wereld op een dag in Oostende. Op het terras van een restaurant, een glas verse witte wijn. Ik praat, je lacht terwijl een accordeon voorbij gaat. Vijf liederen en de wolken die komen en gaan. In de koningin der badsteden, laagwater en kinderen spelend op het zand. Grootmoeders op de banken in de zon terwijl wij de binnenstad menigte vermijden. Onzichtbare toeristen. Jij neemt me bij de hand, ik neem je bij de taille. Wij steken het strand over, verblind door de golven zo dichtbij. Zoals kinderen aan zee, niets behaagt ons meer dan samen zijn in de late namiddagzon. In je ogen te zien, je gelach in het water en nog een paar woorden. Recht vanuit de palm van je hand.
