BILZEN LIVE.
DE DEMERSTAPPERS. BILZEN.
BILZEN.
Bilzen is gelegen in vochtig-Haspengouw in de vallei van de bovenloop van de Demer op een hoogte van ongeveer 50 meter, naar het westen aflopend tot 40 meter. De oostelijke oever is vrij steil (Borreberg, Katteberg) en loopt op tot 88 meter hoogte. De belangrijkste natuur- en recreatiegebieden zijn Park Haffmans en daarop aansluitend de Katteberg.
We vertrekken met de wandeling aan het station. En dadelijk hebben we een prachtig stukje natuur om in te wandelen. We wandelen Katteberg binnen. Dit groengebied is genoemd naar een vroegere hoeve 'de Kat'. Men onderscheidt er 2 landschapstypes: enerzijds de vallei met weilanden langs de Demer en anderzijds zijn er de beboste flanken aan de rand. Door de aanwezigheid van zo'n 60-tal verschillende planten, circa 40 soorten water- en overplanten en meer dan 80 soorten struikgewas en bosplanten, is dit gebied van uitzonderlijke biologisch waarde. De Katteberg is ook een recreatiegebied met imposante visvijvers. Ook hier is het dierenparkje “Katteberg” met een verzameling kleine dieren een plek die druk bezocht word door jongen ouders met kleine kinderen.
Wij wandelen weer verder komen langs een paar mooie oude vakwerkhuizen dan komen we op de oude trambedding. Hier loopt ook de verbindingsroute van Bilzen naar Alden Biesen. De wandeling loopt over het tracé van de vroegere tramlijn die de Genkse steenkoolmijnen verbond met het Luikse industriegebied. De aanleg van de tramlijn werd gestart in 1908. Om het hoogteverschil tussen het station en het gehucht Leten te overbruggen, werd over een afstand van 700 meter een aarden berm aangelegd, dwars door de Katteberg. Over de Demer werd een dubbele boogbrug in metselwerk gebouwd. De stoomtram werd in bedrijf genomen in 1910 en zorgde voor een enorme toename van het reizigersverkeer in de streek. De tram werd definitief buiten gebruik gesteld in augustus 1948 en de tramsporen werden opgeruimd in 1952. Om dit 'tram'gegeven te benadrukken werd een trambank in cortenstaal geplaatst en werden er recent aan de ingang van de Katteberg aanplantingswerken gedaan zodat men de idee krijgt in een tunnel te belanden. We wandelen de tramlijn af om in het park van Bilzen te komen.
Park Goed Claes ligt pal aan de Demer. In de 16de eeuw was dit de tuin van de woning van de familie De Matthijs, die drie eeuwen lang furore maakte in het rechtswezen en de hoge ambtenarij in Bilzen en omgeving. Omstreeks 1820 werd de eigendom verworven door Charles Raphaël Carrey de la Grange. In 1847 liet hij het oude huis afbreken en opnieuw opbouwen in de stijl zoals we het nu kennen. In 1903 werden woning en tuin verkocht aan Paul Henri Claes – Neyt, vrederechter in Bilzen. Het Goed Claes werd door de staat aangekocht in 1985 en gerestaureerd in 1993-1994. In de tuin staan enkele zeer oude en merkwaardige bomen, zoals een treures, een Japanse notenboom en een rode paardenkastanje.
Ook in het park de Bilzermolen. Deze 16de-eeuwse graanmolen is nog volledig intact en maalvaardig. Ze wordt aangedreven door een waterrad. De watermolen is momenteel voorzien van een vistrap die de vissen de mogelijkheid geeft om te paaien in het stroomopwaarts gedeelte van de Demer. Wij komen nu terug in het centrum van Bilzen met achter het voormalige stadhuis ligt de Sint-Mauritiuskerk. De huidige vorm van de kerk is een neogotische hallekerk, waarbij het schip en de neogotische zijbeuken van gelijke hoogte zijn, zodat er geen luchtbogen aanwezig zijn ter ondersteuning van de middenbeuk. Voor de bouw van de kerk maakte men gebruik van een zachte en poreuze mergelsteen. Het interieur is fraai gerestaureerd in neogotische stijl en traditie. Het hele interieurconcept werd herdacht: de mooie laatgotische beeldenschat werd geïntegreerd in barokke elementen. Merkwaardig en opvallend is het rijke neogotische koloriet van glasramen en modern schilderwerk. Onder de toren werd een museale ruimte gecreëerd met een duidelijke link naar de landcommanderij Alden Biesen.
De kerk is open en wij nemen ruim de tijd om de kerk te bezoeken. Na de kerk komt het stadhuis. Het stadhuis van Bilzen is op architecturaal vlak één van de oudste van Limburg. Het dateert uit de periode 1686-1689 en is opgetrokken in Maaslandse stijl, naar een ontwerp van Lambert Derick uit Anheit nabij Hoei. Het gebouw onderging een duidelijke invloed van de Luikse architectuur. Dit komt ondermeer tot uiting in de voorgevel die volledig opgericht is in Naamse kalksteen, net zoals de omlijsting van de rondboogdeur en de kruisramen. In 1998 werd het interieur helemaal herdacht en aangepast aan de hedendaagse noden. Onder de pui geeft een poortje toegang tot de kelderverdieping, waar vroeger een gevangenis was. Oorspronkelijk maakte het stadhuis deel uit van een huizenrij die het marktplein afsloot.
Op het einde van de 19de eeuw werden de aanpalende huizen gesloopt, waardoor het stadhuis een alleenstaand gebouw werd. Voor het stadhuis staat het perron, in de volksmond ‘het piegelke’. Bovenop deze zuil prijkt een pijnappel, symbool van gerechtigheid en een kruis als teken van het opperste gezag van de prins-bisschop van Luik. In 1170 had de graaf van Loon aan Bilzen stadsrechten toegekend. Na de annexatie door het prinsbisdom Luik in 1366 werd Bilzen in zijn rechten bevestigd als één van de Luikse ‘goede steden'.
Bij wijze van symbool werd op de markt een perron opgericht. Het werd vernieuwd in 1768 en ontmanteld door de Fransen in 1798. In 1968 werd in de Demerlaan een kopie van het oude perron gebouwd ter herdenking aan de oorlogsslachtoffers. In april 2006 werd het uiteindelijk naar de markt overgebracht. Nog even het plein overstekken en dan komen we terug aan ons vertrek. Een mooie wandeling.
Voor het fotoalbum de link volgen
|