|
GRENZELOOS.
WANDELEN TUSSEN JEKER EN MAAS.
SINT-PIETERSBERG.
KANNE.
Kanne, dorp met vele gezichten. In een uiterste hoekje van België, waar de Jeker en het Albertkanaal elkaar kruisen, ligt Kanne. Hier heeft de Jeker zich vrij diep in de onderliggende krijtlaag ingesneden. Boven het idyllische dal verheffen zich steile valleihellingen met unieke kalkgraslanden.
Al ten tijde van de Romeinen werd uit deze hellingen mergel ontgonnen. Het grootste deel van de exploitatie situeert zich tussen de 14de en de 19de eeuw. In Haspengouw en de Maasvallei zijn gotische of barokke kerken en kastelen vaak uit deze natuursteen opgetrokken. Ook Kanne is de fiere bezitter van heel wat mergelwoningen. Kanne is een uitgesproken grensdorp. De zuidelijke buurgemeente Eben-Emael – thans een deelgemeente van Bassenge – ligt in Wallonië en aan de voet van het kasteel van Neerkanne steek je haast onopgemerkt de landsgrens met Nederland over. In Neerkanne word je op een bijzonder heldere wijze geconfronteerd met het uiteenlopend beleid van beide landen inzake landindeling en ruimtelijke ordening, een hoekige verbindingslijn tussen de ijzeren grenspalen vormt als het ware de linaire scheiding tussen de kernbewoning van het Belgische Kanne met zijn gekanaliseerde Jeker enerzijds en het open, onbewoonde valleilandschap met groenen weilanden en een meanderende Jeker op Nederlands grondgebied anderzijds.
Vanaf de binnenkoer van het kasteel van Neerkanne kan je dit landschappelijk grensfenomeen voortreffelijk gadesklaan. Aan de Belgische voet van dit kasteel staan overigens nog enkele andere fraaie, historische gebouwen uit de 17e eeuw zoals een korenwatermolen, de H.-Grafkapel en het klooster van de kanunniken van Hoogcruts-Noorbeek. Verderop in de dorpskom staat de Sint-Hubertuskerk, een moderne zaalkerk (1938) met een Maasgotische toren (15e – 16e eeuw). Aan de kruising van de Bakkerstraat met de Jeker liggen een aantal reusachtige rotsblokken. Deze “zwerfstenen” zijn afkomstig uit de Ardennen; ze werden tijdens de ijstijden door de Maas op ijsschotsen aangevoerd en in de zgn. Maasterrassen afgezet.
Onze wandeling brengt ons naar Lanaye. We wandelen nu op de Sint Pietersberg. De Sint-Pietersberg is een heuvelplateau ten zuiden van de Nederlands-Limburgse stad Maastricht, deels op Nederlands, deels op Belgisch grondgebied gelegen. Het Belgische deel ligt grotendeels binnen de Waalse gemeente Wezet; een klein deel ligt in de Vlaamse gemeente Riemst. Het hoogste gedeelte ligt op Nederlands grondgebied; het Belgische deel wordt meestal aangeduid als het Plateau van Caestert, een naam die ook voor het heuvelplateau als geheel wordt gebruikt. Het hele plateau strekt zich uit over een lengte van acht kilometer van noord naar zuid van Maastricht tot aan de Belgische stad Wezet (Visé).
De Sint-Pietersberg vormt hiervan het meest noordelijke deel. De Sint-Pietersberg staat bekend om zijn uitgestrekte onderaardse kalksteengroeven ontstaan door de winning van kalksteen. Maar in de groeven zijn ook enige natuurlijke karstgangen aanwezig. Bij steile hellingen en bijvoorbeeld in holle wegen, dagzoomt de kalk. De gele kalksteen contrasteert fraai met de omringende natuur. Door de aanwezigheid van kalk kunnen zich aan de oppervlakte kalkgraslanden met bijzondere plantensoorten ontwikkelen. We kunnen dit zien op onze wandeling de vele grotten, de speciale plantensoorten. De Sint-Pietersberg geniet bekendheid vanwege de eeuwenoude ondergrondse winning van krijtgesteente (meestal aangeduid - hoewel in weze een foutieve benaming - als "Limburgse mergel").
De mergelblokken uit de kalksteengroeven werden voornamelijk gebruikt als bouwsteen; soms ook als bemestingsmateriaal (kalk) voor akkers. Als gevolg van de ondergrondse mergelwinning was er in het begin van de 20e eeuw een gangenstelsel ontstaan dat zich uitstrekte van het Fort Sint Pieter in het noorden tot Eben Emael in het zuiden. De totale lengte van de gangen bedroeg rond de 150 kilometer en de oppervlakte van alle groeven tezamen bedroeg ca 98 hectare. Waardoor er vandaag een prachtig natuurreservaat ontstaan is. Beschermd natuurgebied beheerd door Natuurmonumenten In 1992 kocht de vereniging Natuurmonumenten voor het symbolische bedrag van één gulden alle terreinen op de Sint-Pietersberg, die op dat moment eigendom waren van de provincie Limburg. Na de overdracht lag de verantwoordelijkheid voor het beheer van de Sint-Pietersberg bij de nieuwe grootgrondbezitter, met uitzondering van enkele randgebieden, zoals de Ganzendries.
Sinds 2013 is de Sint-Pietersberg, samen met het aangrenzende Jekerdal, officieel Natura 2000-gebied en geniet de berg als zodanig bescherming door de nationale en Europese overheid. Het gebied is 233 hectare groot en omvat tevens 24 hectare aan ondergrondse mergelgroeves. Ook op het parkoers staan infoborden die ons helpen om de geschiedenis en de aard van het gebied beter te laten kennen, de planten en dieren die er leven en de activiteit die de mens er uitgeoefend heeft en ook nu nog. Om de wandeling te besluiten keren we terug naar Kanne waar we een mooie en interessante wandeling afsluiten.
Voor het fotoalbum de link volgen
|
