11DE LEUVEN EEUWENOUD, SPRINGLEVEND.
W.S.P. HEVERLEE
LEUVEN.
Leuven, universiteitstad en stad met honderden monumenten, einde van het jaar prachtig verlicht, nu stad waar de Heilige Damiaan begraven ligt. Hier wandelen we vandaag.
Ons eerste monument is de Kruidtuin De oudste botanische tuin van België. Leuven is een van de weinige steden in ons land die een plantentuin bezitten. De kruidtuin van Leuven is de oudste in België. Hij dateert van 1738. De eerste wetenschappelijke tuinen waren kruidtuinen, verzamelingen en tegelijk voorraden van geneeskrachtige planten. De kruidtuinen hadden dus een rechtstreeks verband met de geneeskunde. Later werden meer zuiver plantkundige tuinen ingericht met planten met sierwaarde, potentieel economische gewassen, merkwaardige planten als studieobjecten. De oude benaming 'kruidtuin' is wel voor bepaalde instellingen blijven bestaan, zoals in Leuven.
We wandelen door de tuin en dan vervolgen we onze wandelweg door de stad, langs het standbeeld van Pater Damiaan, en de oude omwalling van de stad. Overal in Leuven kom je oude gevels tegen die prachtig zijn om te zien, dan komen we aan de Sint Geertruikerk waar gidsen ons rondleiden, vooral de houtsnijwerk van de koorbanken zijn prachtig om te bekijken.
We verlaten de kerk en komen op een plein met prachtige huizen ze zijn gebouwd met stukken van andere huizen die in de oorlog vernield zijn. Een gezellig parkje en dan weer prachtige huizen, nog wat verder langs het riviertje en we komen aan de brouwerij Stella Artois, aan de overzijde van de grote weg staan de nieuwe gebouwen van de brouwerij, we wandelen verder en komen aan het station.
Hier wandelen we de grote winkelstraat in richting stadhuis. We komen aan huisbrouwerij Domus, rond 1900 telde België meer dan 4000 brouwerijen. De meeste bieren uit die tijd waren dan ook streek- en zelf cafégebonden. Sinds september 1985 tapt taverne huisbrouwerij Domus in de Tiensestraat te Leuven haar eigen bier. Dat was meteen een primeur voor de Bénelux. Wat moet u zich nu juist bij een huisbrouwerij voorstellen? De naam zegt het eigenlijk: een kleine brouwerij, rechtstreeks verbonden met een café. Of, als u wil, een café met zijn eigen brouwerijtje. De bierliefhebbers kunnen op die manier de brouwsels in optimale omstandigheden proeven. Zeker de moeite om eens binnen te gaan en het lekker Domus bier te proeven.
Wij wandelen verder en komen zo aan het stadhuis. Dit is het derde stadhuis van Leuven. Het eerste stond op de Oude Markt, het tweede op de Grote Markt vlakbij bij de kerk. De bouw start in 1439. De kelders van de bestaande huizen blijven bewaard. Ze zijn gerestaureerd en toegankelijk via het deurtje linksonder. De 236 beelden in de nissen zijn na 1850 aangebracht. Samen vormen ze het Leuvense pantheon. Elk personage is gekleed in de stijl van de periode waarin het leefde.
De rijen op het gelijkvloers stellen kunstenaars, geleerden en bekende Leuvense geschiedkundige figuren voor. De eerste verdieping wordt gevuld met de patroonheiligen van de Leuvense parochies en figuren die de gemeentelijke vrijheden symboliseren. Op de tweede verdieping staan de graven van Leuven en de hertogen van Brabant. Op de torens staan bijbelse figuren. De sokkels zijn gebeeldhouwde voorstellingen over zonde en straf uit de bijbel. Ze waren een vermanende en een belerende vinger naar het volk en naar de rechters die in het gebouw zetelden. Het is een prachtig gebouw, en bij onze tweede doorgang is het al donker en kunnen we genieten van de prachtig verlichte stadhuis. Weer wandelen we wat verder en komen aan de bibliotheek van de universiteit welke een grote rol speel in het leven van Leuven.
De Leuvense universiteit is bijna zes eeuwen oud. In het begin van de 15de eeuw zocht Leuven nieuwe groeimogelijkheden. Op verzoek van de stad en met de steun van Hertog Jan IV van Brabant verleende Paus Martinus V op 9 december 1425 zijn toestemming om een universiteit op te richten. Dat maakt de K.U.Leuven tot de oudste van de nog bestaande katholieke universiteiten. Naar het model van Keulen, Parijs en Wenen had de Leuvense universiteit oorspronkelijk vier faculteiten: Artes, Kerkelijk en Burgerlijk Recht, Geneeskunde en vanaf 1432 ook Godgeleerdheid. Van de stad mocht de universiteit de Lakenhal gebruiken. Dat gebouw uit 1317 was al meer dan een eeuw in gebruik door lakenwevers die er hun koopwaar aan de man brachten. Het werd al vlug te klein voor de colleges. Vandaag is het gebouw het beleidscentrum van de universiteit. In tegenstelling tot de meeste universiteitssteden heeft Leuven geen gesloten campus. De universiteitsgebouwen liggen verspreid over de hele stad. De meeste universiteitsgebouwen kun je bezoeken na afspraak. Hier draaien we het stadspark binnen met nog een overblijfsel van de omwalling.
Dan komen we aan op de Oude markt. In 1914 gaan bijna alle huizen van de Oude Markt in de vlammen op. De Duitse bezetter heeft de vernieling lang voorgesteld als een wraakactie. Leuvense 'franc-tireurs' zouden op Duitse soldaten hebben geschoten. Het is waarschijnlijker dat de Duitse troepen uit vrees voor mogelijke schutters in paniek zijn geraakt. De vernieling is enorm: het hele centrum ligt in puin. De heropbouw wordt gesuperviseerd door een team van kunsthistorici en architecten dat kiest voor neorenaissance en neobarok. Huis Turnhout en Huis De Wereld lijken zo uit de 16de-17de eeuw te komen. Samen vormen de gevels een prachtig decor. De bank van de Kotmadam staat ook op de Oude Markt. Wij wandelen door de markt naar beneden gewoon prachtig, en als de lichtjes branden is het nog mooier.
Dan wandelen we naar de Sint Antonius kerk waar de Heilige Pater Damiaan begraven ligt. We verlaten de kerk en komen dan in Het Groot Begijnhof, werd begin 13de eeuw gesticht, buiten de toenmalige stadsmuren. De oudste huizen dateren uit de 16de eeuw, toen de oorspronkelijke lemen woningen in steen herbouwd werden.
Sommige van de 72 huizen werden genoemd naar een heilige of naar een gebeurtenis uit het testament. De Sint-Jan-de-Doperkerk is vroeggotisch: een gedenksteen in de rechtersteunbeer vermeldt 1305 als bouwjaar. Het Groot Begijnhof lijkt wel een stadje in de stad. Het is een aaneenschakeling van straatjes, pleintjes, tuinen en parkjes, met tientallen huizen en conventen in traditionele bak- en zandsteenstijl. Dit stadje werd tussen 1964 en 1989 gerestaureerd door de K.U.Leuven, die de site in 1962 had gekocht van de toenmalige Commissie van Openbare Onderstand.
Nu is het een rustig en gezellige plek om et wonen en om in rond te wandelen, als we het begijnhof verlaten komen we aan het einde van onze wandeling door Leuven, er is nog een korte wandeling door de stad welke wij nog willen doen, de avond is gevallen en de gebouwen zijn prachtig verlicht.
Wij wandelen nog even terug naar het stadhuis en markten een prachtige wandeling. Leuven Eeuwenoud maar toch springlevend.
Voor het fotoalbum de link volgen
|