Een huwelijk is niet gebouwd op gevoelens, maar op een keuze voor elkaar
Echte huwelijksliefde bestaat hierin dat gehuwden datgene wat ze in de romancetijd spontaan beleven, nu bewust gaan nastreven en cultiveren en wel omwille van ons en niet omwille van mij.
Terwijl het anders-zijn van de patner in de romancetijd spontaan als een verrijking wordt ervaren, gaat ditzelfde anderszijn al vlug een struikelblok vormen als men gehuwd is. Karakter en eigenschappen die men tijdens de romance in de partner bewonderde, waartoe men zich aangetrokken voelde,worden na enige tijd struikelblokken.
De andere is zijn of haar anders-zijn aanvaarden is dan ook geen kwestie van gevoel. In een huwelijksrelatie moet uit een emotionele betrokkenheid geleidelijk aan een bewust gekozen betrokkenheid groeien. Pas dank zij een bewuste keuze kan men weggroeien uit een verstikkende osmose en afhankelijkheid naar een volwassen aanhankelijkheid.
Omdat gehuwde de romance in hun relatieleven zo weinig cultiveren, dit betekent er bewust aan bouwen, geraken ze zo vaak het spoor bijster als gevoelens van verliefdheid te lang uitblijven. Uit vele gesprekken die ik had met gehuwden die het bij elkaar niet meer konden vinden, meen ik mogen opmaken dat die het hun hunker is naar de romancetijd. Niet te verwonderen dat zij die romance willen terugvinden in een tweede leven, in een andere relatie. Daar willen zij die verliefdheid nog eens beleven.
Wil een huwelijksrelatie levensvatbaar blijven dan moet zij zich geregeld vernieuwen. Die vernieuwing staat of valt met een willen kiezen voor elkaar niet vanuit een gevoel van verliefdheid maar om die gevoelens weer een kans te geven.
Een huwelijksrelatie is slechts levensvatbaar als zij zich geregeld vernieuwt: mûrir of mourir.
Hugo Roeffaers, In goede en kwade dagen. Een kijk op het leven van gehuwden, Kerk en Wereld, 1992, p. 21 - 23.
Waaruit put een relatie haar leven? Wat zijn haar levensaders? Of anders uitgedrukt: welke zijn de onmisbare bouwstenen (hoekstenen) van een relatie, met name van de huwelijksrelatie?
De vier bouwstenen zijn: 1. Wij en ons 2. Vergeving 3. Aanvaarding 4. Vruchtbaarheid
1. Wij en ons
Een eerste onmisbare bouwsteen van elke relatie is: de eerste persoon meervoud van het persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord: wij en ons! Concreet, dat de vraag: Wat is goed voor onze relatie? vaker gesteld wordt dan: Wat haal ik uit mijn relatie? M.a.w. dat men zijn persoonlijke ontplooiing uit de relatie put en ze er ook in investeert.
De vraag: Wat is goed voor onze relatie? vaker stellen dan: Wat haal ik uit mijn relatie?
Voor hun huwelijksviering kiezen verloofden vaak een lezing uit De Profeet van Kahil Gibran: Wat kun je ons zeggen over het huwelijk? Het gaat hen daarbij vooral om de volgende zin: En staat tezamen maar niet te dicht bijeen: want de zuilen van de tempel staan ieder op zichzelf, en de eik en de cypres groeien niet in elkanders schaduw. Ik vraag hen dan hoe ik mij dat beeld moet voorstellen. Zuilen die er zo apart staan te staan zijn meestal overblijfselen van wat eens een tempel was, ruïnes dus. De reden waarom zuilen op een afstand staan is wel degelijk om het dak te onderstutten. Ik vraag verloofden dan ook naar de kwaliteit van het gebinte en naar het dak. Omdat zij nog in volle romanceperiode zijn waarin verbondenheid en betrokkenheid op elkaar als het ware vanzelfsprekend zijn, ervaren zij dit niet als een opgave. het is dan ook hun spontane verwachting dat de verliefdheid zal blijven duren en dat zij daarom ook harmonieus en zonder conflicten zullen samenleven. Dit blijkt echter algauw een illusie. Een huwelijk is immers niet gebouwd op gevoelens maar op een keuze voor elkaar. De huwelijksbelofte is geen belofte om elke dag verliefd te zijn op elkaar, maar wel een belofte om voor de partner te kiezen ook op dagen - de zongenaamde kwade dagen - waarop er geen of weinig tekenen van verliefdheid te bespeuren vallen.
Als we dat bij Mt lezen: De oogst is groot, bid om arbeiders, dan denken we spontaan aan priesterroepingen.
Maar in de eerste lezing van Exodus horen we dat gans het volk heilig is en priesterlijk (Ex. 19,6).
Je zal zeggen, dat is Exodus, dat is Oud Testament. Neen, Petrus citeert die woorden in zijn brief! t Is dus ook nieuw testament! (1 Petr 2,9)
Niet te vlug dus alle werk op de priesters laden; ieder die bij Jezus in de leer gaat wordt uitgezonden!
Want de oogst is groot.
Met een oud spreekwoord mogen we zeggen: de tijd es cort, hier is vele te doene! . En Jezus somt op wat er zoal te doene is: onreine geesten, zelfs duivels uitdrijven, zieken genezen, melaatsen reinigen, doden doen verrijzen.
Zie je dat zitten?
Toch wel een zwaar programma!
Gemakkelijker in onze oren klinkt: je moet niet ver weg trekken bij de heidenen; blijf bij je eigen volk, er zijn daar ook verloren schapen!
We moeten die opdrachten niet zo ver gaan zoeken als in de Middeleeuwen waar ze met wijwater, schietgebeden en soms met geweld de duivels en de onreine geesten wilden uitdrijven!
Er is bezetenheid genoeg rond ons, naar geld bijvoorbeeld of macht of eerbetoon, verslavingen allerhande, een materialistische geest die mensen blind maakt voor de waarden van liefde, verbondenheid, gastvrijheid.
Velen onder u hebben die onreine geesten, die duiveltjes of duivels al bij zichzelf uitgedreven; soms met moeite en onder luid geschreeuw, onder protest.
En allicht zijn er onder ons die de slechte geest ook al in eigen kring hebben uitgedreven.
En er zijn ook mensen rond ons, die krachteloos en depressief zijn, levensmoe, waar niets meer van uitgaat, wel niet klinisch dood, maar geestelijk gestorven, psychisch dood.
Onder ons zijn er zeker die zulke doden al hebben doen verrijzen en nieuwe levensmoed gegeven.
Velen bij ons, gewone mensen, doen gewoon vanuit hun geloof, in hun eigen kring met hun beperkte mogelijkheden wat Jezus hier vraagt van ieder leerling.
Want zegt Hij voor niets hebt ge gekregen. Inderdaad, onze talenten, onze plaats, de mensen rondom ons, t is allemaal gratis gekregen, gratis moeten we dus ook geven!
Melaatsen terug in de kring brengen, je doet het, als je uitgestotenen en die zijn er van soorten terug of voor het eerst binnenlaat. En dat wordt gedaan!
Maar het blijft moeilijk, en daarom komen we altijd weer samen, om samen te luisteren naar Jezuswoorden, om samen te bidden om Jezusgeest, om bij elkaar bemoediging te vinden, om onze batterijen te komen opladen.
Een levende kerk is een gemeenschap die haar taak buiten de kerkmuren ziet en die binnen de kerkmuren inspiratie ontvangt.
En dan kom je natuurlijk terecht bij priesters, bij voorgangers.
Maar die priesterroepingen zullen dan geen probleem zijn.
Ook die moeten we niet meer zo ver gaan zoeken. Wat er te doene, is ze in eigen kring zoeken, en dan zullen ze ook in eigen kring gevonden worden!
Als er zoveel mensen toegewijd zijn aan elkaar, zal er wel een kunnen gewijd worden ook!
Als het volk priesterlijk is of wordt, kan er wel een priester in gevonden worden! In eigen kring: je denkt wellicht dat dit nieuw is. Neen, dat is helemaal niet nieuw; de kerk is in de eerste eeuwen zo begonnen
Voor de parochie, was het in de vroege kerk een oudere, een presbyter die al jaren toegewijd werk deed onder de mensen die werd geroepen. Zij zegden dan: Jij zal onze priester zijn. Ik hoop dat die tijd van vroeger terugkomt!
Klasreünie
De oplossing van het priesterprobleem, het voorgangersprobleem?
Als in een gemeenschap velen zorg dragen voor hun medemensen, zieken ondersteunen, boze geesten uitdrijven, uitgeblusten, doden weer nieuw leven schenken, melaatsen, uitgestotenen weer opnemen dan zit daar toch zeker een oudere tussen, een toegewijde, die geroepen en gewijd kan worden! En het beter zal doen dan vele uitgebluste priesters van nu!
Vaders en moeders van nu moeten niet naar hun jongetje kijken en denken, ik ga een priester kweken.
De vader of moeder, kan het, na het eigen beroepsleven, zelf worden!
Zich afvragen: wat antwoord ik, als ze me roepen!
De kerk heeft toekomst, maar de oplossing ligt in het verleden, wel in het verre verleden!
Ik hoop maar dat zij die verantwoordelijkheid dragen in de kerk, ook in die richting gaan zoeken.
Toemaatje: Minister Luns: Moeder, wie is toch die man die hier s zondags het vlees komt snijden?
Opdracht: Vader schilderen. Er waren prachtige dingen bij! Maar uit één ervan geraakte niemand wijs. Tot iemand ontdekte dat het een auto was: voor dat kind was zijn vader een auto, steeds wegrollend van huis. Het kind heeft een vader nodig.
Ik ga mij nog eens verkleden in speakerin, dat zal de enige keer zijn dat mijn vader naar mij luistert!
Vader naar het beeld van de hemelse Vader!
Zie ook schilderij van Rembrandt van de Verloren Zoon: De Vader heeft twee verschillende handen.
Opstaan!, roept je moeder of je vader, of de wekker, elke dat opnieuw.
Want elke avond ga je weer liggen, en elke morgen moet je weer opstaan.
Naar school, naar een volgende school, naar je werk, of naar nergens.
Maar opstaan moet je, vroeg of laat.
Heel je leven is één grote beweging van steeds maar weer gaan liggen en steeds maar weer opstaan.
Plat en omhoog, ziek en weer beter, het leven is vallen en opstaan.
Totdat je, net als alle mensen, voor de allerlaatste keer gaat liggen.
Soms gaat dat opeens heel onverwacht.
Vaak gaat dat langzaam, als je oud bent.
Dan lig je neer om niet meer op te staan.
Nooit meer? Sommigen zeggen van wel.
Zij zeggen dat je dan toch ligt te wachten op eens tem die roept: Opstaan, jij!.
Een vriendelijke, vreemde stem, die je alleen maar hoort als je zo ligt.
Ze zeggen dat je dan weer op gaat staan en ding ziet die je nog nooit zag.
Dan ben je waar je nog niet eerder was.
Die mensen zeggen er nog bij dat ze het niet zelf verzonnen hebben, alleen omdat ze het zo graag willen.
En dan vertellen ze een oud verhaal over een mens die was gaan liggen, die stem hoorde, en toen opstond.
Omdat hij wist van wie die stem was; die had hij heel zijn leven al gehoord.
Het was eens tem die zei dat de mensen geboren zijn voor vrede en liefde, en niet voor oorlog, haat en narigheid.
Hij vertelde van wat hij gehoord had, maar hij moest al gauw zijn mond houden.
Dat deed hij niet, natuurlijk niet.
Tenslotte hebben ze hem doodgemaakt: zijn vrienden legden hem neer, voorgoed.
Toen hoorde hij die stem: opstaan!.
En hij stond op, ging naar zijn vrienden, en zij herkenden hem, toen, en later, en weer later, steeds opnieuw, nu nóg.
Daarom oefenen zij zich vast in het opstaan en zij leggen zich niet bij alles neer.
Ze zeggen néé, als iemand een ander slaat.
Ze staan op als blanke mensen zeggen dat zij meer waard zijn dan zwarten.
Ze protesteren als mensen met veel geld niet samen delen met arme mensen.
Ze leggen zich er gewoon niet bij neer, als de één machtiger wil zijn dan de ander.
Ze zeggen nee tegen die rare raketten, en tegen eten uit plastic, en tegen stinkende lucht of gif in de grond, en tegen teveel om allemaal op te noemen.
Lastige mensen, vinden andere mensen, je moet niet altijd zo opstandig zijn!
Maar zelf zeggen zij: wij kunnen niet anders, en dat komt door dat oude verhaal.
Opstaan en leven zonder dat het kruipen is en lopen zonder dat het vluchten is en zitten zonder op je kop te laten zitten en spreken zonder een dictaat te zijn en beminnen zonder dat je handen hebben en houden weigeren dood te gaan voor je geboren bent 'goed' leven willen voor allen hoe dan? opstaan en met die vraag naar een ander gaan opstaan
Er was eens een man, die met zijn kruis bij de Heer kwam. Hij zag er verbitterd en moe uit. Hij liet zijn kruis vallen en sprak tot de Heer: 'Dit kruis is mij veel te zwaar; het past slecht om mijn schouders. Kunt Ge er mij geen ander geven?' De Heer liet hem al de kruisen zien die in zijn grote werkplaats stonden en zei: 'Zoek er hier maar een uit!' De man ging op zoek. Langzaam. Hij paste ze een voor één. Het ene was te lang en sleepte op de grond; het ander was te zwaar en te lomp. Eindelijk vond hij er een dat hem tamelijk goed ging. Hij zei tot de Heer: 'Dit wil ik meedragen; het past me goed.' 'Weet je', zei de Heer, 'het is dit kruis, dat je hier hebt afgezet, toen je daar straks bent binnengekomen!'
Er bestaat een oud Chinees verhaal over een vrouw wier enige zoon stierf. In haar verdriet ging ze naar een heilige man toe en zei: "Over welke gebeden, welke magische bezweringen beschikt u om mijn zoon weer levend te maken?" In plaats van haar weg te sturen of met haar te gaan praten zei hij tegen haar: 'Breng me een mosterdzaadje uit een huis dat nooit verdriet heeft gekend. Dat zullen we gebruiken om het verdriet uit uw leven te verdrijven'.
De vrouw ging meteen op pad, op zoek naar dat magisch mosterdzaadje.
Eerst kwam ze bij een prachtig herenhuis. Ze klopte op de deur en zei: 'Ik zoek een huis dat nooit verdriet heeft gekend. Ben ik hier aan het goede adres?' Ze zeiden tegen haar: 'U bent beslist aan het verkeerde adres hier', en begonnen alle tragische gebeurtenissen op te sommen die hen de laatste tijd overkomen waren. De vrouw zei bij zichzelf: 'Wie is beter in staat om deze arme, ongelukkige mensen te helpen dan ik, die zelf ongelukkig ben?' Ze bleef een poosje bij hen op hen te troosten, en ging toen verder op haar speurtocht naar een huis dat nooit verdriet had gekend.
Maar waar ze ook kwam, in krotten of paleizen, ze kreeg het ene verhaal na het andere te horen over droefenis en ongeluk. Uiteindelijk hing ze zo op in het steun bieden aan anderen die verdriet hadden geleden, dat ze haar speurtocht naar het magische mosterdzaadje vergat, zonder ooit te beseffen dat he tinderdaad het verdriet uit haar leven had verdreven.
Galeiboeven zijn prikken in onze vadsige huid ter bevordering van onze mens-wording.
Ambetante vragen
Ambetante vragen zijn galeiboeven die prikken in onze vadsige huid ter bevordering van onze mens- en christenwording
Laat je prikken!
Leven is kiezen hoor je wel eens zeggen. En inderdaad, je kunt niet buiten. Het leven bestaat uit steeds maar opnieuw kiezen:huwen of niet, kinderen krijgen of niet, en hoeveel? Een huis huren, kopen, bouwen? Naar welk werk zoek ik? Willen wij samen, man en vrouw, uit gaan werken? Naar welke school sturen wij onze kinderen? Waaraan besteden wij ons geld? Laten wij ons raken door de armoede en de onrechtvaardige behandeling van zovelen in onze wereld? Welk soort vakantie kiezen wij? Waaraan geef ik mijn tijd: werk gezin hobby anderen?
Sommige van deze keuzesituaties zijn heel belangrijk, en ons antwoord bepaalt dan ook de verdere richting van ons leven. In elk leven zijn er momenten waarop een mens een wissel neemt en op een nieuw spoor komt. Beslissingen die je slechts één keer neemt.
Maar ook andere, meer dagdagelijkse keuzen kunnen de kwaliteit van ons leven bepalen: waaraan besteden wij ons geld? Welke plaats krijgt de T.V. en de video in ons gezin? Enzovoort, enzovoort. Vaak zijn het meer koerscorrecties.
Hoe gaan we met al dit soort keuzen om? Wellicht zijn er in ons leven keuzen geweest die we heel bewust gemaakt hebben. Maar wie kan zeggen dat er niet veel keuzen onbewust gemaakt hebben, of half-bewust?
Onze cultuur dringt ons bepaalde keuzen op: we worden omringd oor min of meer verborgen verleiders die bijvoorbeeld voortdurend een beroep doen op onze kooplust, op onze hebzucht. Denk alleen maar aan de reclame die ons dag in dag uit bewerkt.
Maar keuzen kunnen ook bepaald worden door bepaalde leefpatronen in de familie, door de reacties van collegas op het werk, door de buren.
Het is al heel wat als wij ons bewust worden van de verschillende mechanismen die onze keuzen beïnvloeden.
De vraag die wij ons hier willen stellen is: of ons geloof ook een rol speelt in onze belangrijke, maar ook in onze dagdagelijkse keuzen. Laten wij ons bepalen door het Evangelie als wij kiezen?
Proef op de som: maken wij van ons natuurlijk gezin een nieuw gezin? Kijk naar het de keuze van het gezin van Prisca en Aquila en spiegel je gezin in hun gezin!
Een koppel had reeds vijf jaar ruzie gemaakt, en voor hun vijfde huwelijksverjaardag besloten ze dat er iets moest veranderen in hun relatie. Daarom gingen ze naar een oude, wijze man, en vroegen hem om raad.
Kom op jullie huwelijks verjaardag bij mij op bezoek, zei de wijze man, en ik zal jullie een fijn soupeetje voorzetten.
Die dag kwam het jonge koppel uiterlijk welgezind bij de oude man.
Ze hadden hun twee kinderen ook meegebracht, een jongen van vier-en-een half jaar en een meisje van drie.
Als geschenk gaven ze de oude man mooie bloemen.
Groot was hun verbazing toen hij ze aannam en ze zonder verpinken met de steel omhoog in een vaas zette. De oude man excuseerde zich niet en bovendien vroeg hij zijn gasten om eerst in de keuken de afwas te willen doen.
Het soepeetje begon met een kop koffie en een taartje.
Vervolgens diende de gastheer een chocolademousse als voorgerecht op.
Na het hoofdgerecht volgde een bord soep waarop een visschoteltje de maaltijd afrondde.
In de twee grote waterglazen goot de man rode en witte wijn, en in het wijnglas water.
Toen de jonge man bruisend water vroeg kreeg hij leidingswater, en de vrouw die normaal plat water dronk schonk hij borrelend bronwater in.
Met stijgende woede had de jonge vrouw dit eigenaardige schouwspel gevolgd, tot ze beledigd rechtsprong. Nu is het genoeg riep ze uit, wij komen hier om wijze raad, niet om een maal waar alles op zijn kop staat.
Rustig keek de wijze man haar aan en deed har weer zitten.
Kijk, zei hij, zoals ik jullie nu behandeld heb, zo doen jullie al sinds je verlovingstijd met elkaar.
Je kende elkaar nog maar pas en je at al van het zoet dessert der intimiteit.
Je had thuis geleerd om wijs te zijn en je was niet eens voorzichtig en hij knipoogde even naar het oudste kind, dat onverwachts vroeg geboren was.
Je had jezelf nog niet gevonden en je wou de ander al bezitten.
En toen je- veel te vlug- getrouwd was, heb je niet opgehouden de andere te bewijzen dat jij als vrouw of jij als man baas in huis bent. Als de ander plat water vroeg, dan gaf je bruisend water om te laten zien dat jij de sterkste was. Als je verwachtte dat de ander de afwas of een bepaald werk voor jullie gezin ging doen, dan werd je gevraagd om je eigen boontjes te doppen.
Denk je dat je op die manier van het huwelijk een feest kunt maken?
Er viel een lange stilte.
En toen de man de tranen in twee paar ogen zag en twee handen die voor het eerst mekaar echt zochten, dan wist hij dat een sinds lang gescheiden koppel, nu pas voorgoed getrouwd was.
R.I.P. Heden overleed, alleen en van bijna iedere mens verlaten,
JEZUS VAN NAZARETH
Zo willen we aan Hem blijven denken.
Zacht was hij, zijn liefde mateloos, zijn vrienden: de zwakken , uitgebuiten, vertrapten en dromers. Ieder was voor hem gelijk: geen oude en geen derde wereld. Geen gele en geen blanke, niets van dat alles. Geen armen en geen rijken. Iedereen gelijk: delen tot en met. Zo deed hij, zo leefde hij: Geven om anderen gelukkig te maken. Sterven om anderen leven te schenken. God, wij danken U voor deze onvergetelijke mens.
In de eerste jaren van de christengemeente, na Pinksteren, zochten de broeders en zusters in het jonge Verrijzenisgeloof naar één teken, dat overal waar het christendom zou bloeien, zinnebeeld van eenheid zou zijn. Zo kwamen in een lange zomer afgevaardigden van de hele wereld bij elkaar in Rome om te zoeken naar zulk teken. Van overal kwamen ze: uit Jeruzalem en Antiochië, uit Filippi en Tessalonica, uit Athene en Zuid-Italië. Zelfs uit het verre Spanje dat pas bekeerd was.
De voorzitter zette het probleem uiteen. En ja hoor: de voorstellen kwamen.
Een graanhalm
Kijk, zei een afgevaardigde uit Jeruzalem: Ik stel voor dat wij als teken nemen: een graanhalm. De Heer heeft ons gezonden om vruchten voort te brengen. Honderdvoudig. Wie zal de parabel van de Zaaier niet herinneren .
Dat voorstel kreeg luide bijval.
Ook de tekenaar vond het uitstekend om in beeld te brengen.
Een wandelstok
Maar zo eenvoudig was het niet. Want de man uit het verre Spanje kwam met een ander voorstel te voorschijn. Hij stelde voor een wandelstok te nemen als symbool. De Heer en ook de jong kerk moeten rondtrekken met de wondermooie boodschap van: God is Liefde. Jezus heeft zelf de opdracht gegeven om de hele wereld door deze vreugdevolle leer te verkondigen. De wandelstok is een teken dat je telkens weer wakker schudt om niet te blijven zitten. Het Evangelie moet verspreid worden.
Een vis
Er was iemand die sprak van een vis. Hij dacht aan de wonderbare visvangst en daarbij had Jezus ook gezegd tot zijn pas gekozen leerlingen: Voortaan zult gij mensen vangen voor het leven .
Men sprak nog van het vuur, van een vredesduif, van levend water, van een grafsteen die man dacht allicht aan lege graf -
Uit de overvloed van voorstellen kwam men in het geheel niet tot een oplossing.
Een kruis
Toen stond een oude man recht. Het gewicht van de jaren drukte op hem. Een gefluister ging door de zaal. Het was die man, die heel veel jaren in de gevangenis had verbleven. En zo sprak hij waarom houden we het niet bij het kruis
Het gemompel in de vergadering nam toe
Een jonge afgevaardigde sprong recht en zei vol pinkstervuur: Het kruis. Dat is een dwaasheid. Christus heeft het leven gebracht. Wij hebben een blijde boodschap. De oude man wild nog wat zeggen maar hij werd niet meer gehoor, vanwege het geweldige applaus dat de jongeman gekregen had.
Dus zouden ze een tiental jaren later weer bijeen komen. De tijd zou wel raad brengen. En zo gebeurde het. Tien jaren later waren ze er weer. Ze waren al wat ouder. Wat trager en met heel wat minder. De man met het voorstel van de graanhalm zweeg. Er was al veel onkruid in de jonde kerk.
En de Spanjaard met zijn wandelstok verteld over de velen die niet meer meegingen om de jezusboodschap blij te verspreiden.
Het vuur was ook al bij velen gedoofd.
De oude man die sprak van het kruis was niet meer bij hen.
Maar iemand zei: Ik wil je toch nog spreken over dat kruis Eigenlijk: daarom ging het. Het kruis hoort en nu eenmaal bij. We kunnen het niet ontlopen. En al is Jezus er op gesorven Hij heeft het och weer overwonnen. Het kruis is een teken van hoop en geloof in Gods liefde. Kom: neem het kruis als teken
Vroeg of laat stoot je met je kop tegen de ellendige dwarsbalk die je leven maakt tot een kruis. Je wordt ziek! Je hebt een accident! Degene die je liefhebt sterft! Men werkt je tegen! je wordt vernedert, uitgestoten!
Deze dwarsbalk kan alle vormen en afmetingen aannemen. Hij kijkt niet jaar je titels, je plaats, je naam, je aanzien, je cijfer op school en je succes bijde mensen! Je bent gelukkig! Alles gaat goed...en plots...die verschrikkelijke dwarsbalk. Hij kan je zoveel pijn doen dat je ontgoocheld, ontmoedigd en ontredderd, dood zou willen zijn;
Het kruis is een realiteit in ieder mensenleven. Maar steeds miner mensen zijn ertegen opgewassen. Je hebt geen keuze! Je draagt je kruis ofwel zal het kruis je verpletteren! Maar je kun te pas dragen, als je de zin en de functie van kruis leert begrijpen. Het kruis brengt je terug tot de waarheid, tot je juiste afmetingen van arm, zwak, kwetsbaar, klein mensenkind.
Het is als een antennen, waarmee je een boodschap van God kunt opvangen. Ze zal je niet verlossen van je lijden, maar ze zal je verlossen van de zijnloosheid en de nutteloosheid ervan! Je kunt weer 'mens' worden en het gebeurt dat je alles heel anders en veel beter ziet door oegen die geweend hebben!
KRUISIGEN: koud maken - het zwijgen opleggen - doof maken - paaien - blind maken - verstikken - iemand tot consument maken - iemand verblinde televisiekijker laten worden KRUISIGEN: richten naar de valse waarden van de maatschappij - aanpassen - terechtstellen - bewapenen voor de oorlog - iemand geen kans geven - afschrijven - veroordelen met vooroordelen - kapotmaken - doen lijden - laten lijden KRUISIGEN: eenzaamheid toelaten - iemand laen verdrinken in problemen - geen oog en oor hebben voor iemand - aan zijn lot overlaten - niet bekommerd zijn om de anderen - je niets aantrekken van de wereldsituatie KRUISIGEN: roddel - stoef en bluf - proberen te overtreffen - met de ellemogen werken en overal de eerste willen zijn - alleen maar aan zijn eigen voordeel denken
Vergeet maar niet dat kruisigen veel meer is dan alleen twee balken en drie nagels. Maar vergeet ook niet dat na de kruisdood van Jezus de verrijzenis komt.
In haar boek "In het huis van menseneter, teksten over vrede" geeft de duitse theologe Dorothee Sölle een lijstje met woorden, die een "vertaling" zijn van "kruisigen". Zoals Christus aan het kruis genageld werd,zo worden er vandaag géén mensen meer gemarteld. Het gebeurt anders, beter, smeriger, meer doordacht, pijnlijker! Het ergste is: ook wij doen daaraan mee, dikwijls onbewust, dikwijls zonder het eigenlijk goed te willen, maar het gebeurt...
KRUISIGEN: terechtstellen - uitschakelen - uit de weg ruimen - levenslang geven - een speciale behandeling voorschrijven - niet meer meetellen KRUISIGEN: om zeep helpen - vernietigen - schorsen -afvoeren - op de vingers tikken - saneren - ontslaan - met ontslag dreigen - iemand klein krijgen KRUISIGEN: geen onderdak geven -niets laten leren -het niet kunnen aanzien - vergassen - iemand afhankelijk maken - iemand tot verslaving bregen - dom maken - bang maken - brutaliseren KRUISIGEN: vergeten - verzwijgen - doodzwijgen - verdringen - het niet geweten hebben - het niet willen weten - voor onverbeterlijk verklaren - als een speciale beschouwen.
Citaat als onderschrift bij het evangelie van Witte Donderdag
-Maar als men je dan opmerkt dat die diakens na hun wijding toch niets anders doen dan wat ze reeds tevoren deden?
-Ik ben er nog niet helemaal uit. Ikzelf vond het heel zinvol tot diaken te worden gewijd. Ik voelde als het ware dat het méér dan nuttig, maar zinvol was. Ik dacht daarbij aan priester-leraars. Was het zinvol hen tot priester te wijden als zij tochlevenlang op een college zouden verblijven? Waarom werden zij dan geen broeder in een onderwijscongregatie? Maar het antwoord gaat veel dieper. Ik heb het zelf niet uitgevonden, maar dankbaar ontvangen. Ik heb ooit een hoofdstuk gelezen in het boek van Paul De Haes, De kerk als dienst aan de wereld, en ik heb het daarna herhaaldelijk herlezen en nog eens herlezen. Op de duur kende ik het als het ware uit het hoofd. Maar dat artikel heeft mij een heel eind op weg gezet.
-Ik weet dat je daar veel bent mee bezig geweest. Wil je ontdekking met ons delen?
-Ik wil proberen wat ik daar geleerd heb met eigen woorden uit te drukken. Mijn excuses als het niet altijd heel duidelijk is. Ik ben helemaal geen theoloog. Maar gelukkig heb ik wat gezond verstand meegekregen. Met eigen woorden probeer ik het nu kort te verwoorden. Opdat het volk van God een volk zou kunnen zijn en nog meer bepaald volk van God, heeft Jezus aan degenen die met Hem verbonden zijn door het geloof en het sacrament van het geloof, het doopsel, een werkzaam teken gegeven. En dat zijn mensen van vlees en bloed, geen brood en wijn deze keer, geen water of olie, maar concrete mensen. Misschien maakt het volgende het wat duidelijker. Kijk, de bijbel is van heel groot belang, maar in het begin was het Woord en niet het Boek. De heilige Schrift leert ons juist het oorspronkelijke feit kennen: geschreven teksten komen op de tweede plaats. Oorspronkelijk is het Woord en het levende getuigenis. Daarom is de voornaamste en bijzonderste gestalte van het woord in de Kerk van Jezus Christus niet de Heilige Schrift, maar de gemachtigde getuige. (Tussen haakjes: hoor mij nu niet vertellen dat ik de Schrift onderwaardeer en op de tweede plaats zet!) Deze getuige heeft een naam. Bij name wordt hij geroepen. De naamafroeping bij het begin van elke wijding heeft daarom een rijke betekenis. Het referentiepunt waarin het Volk zijn eenheid betekend ziet en belichaamd weet is niet een dode letter, maar de levende persoon, de gemachtigde getuige die spreekt in de naam van de Heer. Christus heeft niet gezegd: Wie u leest, leest Mij. Hij heeft gezegd: Wie naar u luistert, luistert naar Mij; en wie u verstoot, verstoot Mij. Wij Mij verstoot, verstoot Hem die Mij gezonden heeft (Lc 10, 16). Maar deze levende mensen, met eigen naam en levensgeschiedenis, zijn niet alleen passieve referentiepunten; zij zijn ook actief en werkzaam. Ik zou ook kunnen zeggen dat een diaken-zijn een sacrament is. Een sacrament is een teken: maar het teken is hier geen zaak, geen boek of papieren, maar levende mensen die Hij zendt met een opdracht en een volmacht. Maar de diaken is ook actief als sacrament. Hij stelt de dienende Christus en de dienende Kerk tegenwoordig en staat er mede voor in datde mensen dat ook daadwerkelijk kunnen ervaren. Ik ben geen theoloog, maar ik durf beweren dat het feit dat iemand diaken gewijd is al heel wat betekent en realiseert, afgezien van de concrete sacramenten die hij mag of maar mag toedienen. Nog iets dat daar een licht op werpt en voor ik het vergeet. Elke zondag dat onze priester hier voorgaat in de eucharistieviering in het verzorgingstehuis, vraag hij mij niet om te assisteren, maar om te concelebreren. Let wel, concelebreren tussen aanhalingstekens! Ik kan mij voorstellen dat zelfs collegas diakens verbaasd zullen opkijken als ze dat lezen of horen van mij.
-Diaken Laurent, dat moet je ons dan eens goed uit de doeken doen!
-Het is helemaal niet de bedoeling om hier sensationele verklaringen af te leggen. Maar ik kan het als volgt duidelijk maken: wij moeten de symboliek van het wijdingsambt leren begrijpen. Het wijdingsambt heeft niet met macht te maken maar wel met dienen. De priester symboliseert Christus,de Herder en de diaken Christus, de Dienaar. Als zij beiden aanwezig zijn bij het vieren van de eucharistie is de symboolwaarde pas volwaardig aanwezig!
-Dezelfde Paul De Haes heeft het ooit ongeveer als volgt verwoord. De consecratie en de communie zijn de twee sleutelwoorden van de eucharistie. Maar zijn wij soms niet eenzijdig geweest? Er is immers een dubbele consecratie. Dezelfde waarheid kunnen wij uitdrukken met een ander woord: er is een dubbele identificatie. De Heer zegt: Dit is mijn Lichaam. Dit is mijn bloed. Brood en wijn worden geconsacreerd. Het is de Heer in persoon. Hij is het zelf, wezenlijk en waarachtig.
-Maar de Heer zegt ook: Ik had honger Ik was ziek Ik was naakt Zwakke mensen, arme zondaars worden geconsacreerd tot het Lichaam van Christus dat de kerk is. Jezus zelf bouwt zijn gemeenschap op, neemt mensen op en omvormt ze tot zijn lichaam. Er is dus een dubbele consecratie, een dubbele identificatie. Jezus is niet alleen de tochtgenoot die met ons gaat: door de eucharistische communie komt Hij in ons, in een allerinnigste eenheid. Waarom? Omdat hij door ons naar de mensen wil gaan. Om wat te doen? Om te doen wat Hij gedaan heeft: - om brood te breken voor hen die honger hebben; - om wijn van vreugde te schenken aan hen die het niet meer zien zitten; - om vertrapten en vernederden op te richten en hen een waardigheid van mensen en kind van God te geven; - om eenzamen op te nemen in een vriendenkring; - om God te leren ontdekken als een lieve Vader; - om mensen te leren ontdekken niet als rivalen en concurrenten maar als broeders en zusters; - om een wereld op te bouwen waar plaats is voor iedereen, waar geen oorlog en haat meer zijn maar enkel vrede in Jezus naam. Als ik met onze priester concelebreer, komt de symboolwaarde van het gewijde ambt volledig tot zijn recht. De priester met de eerste consecratie en de diaken met de tweede consecratie!Oef! Ik hoop dat mijn laatste antwoorden niet al te ingewikkeld waren! Al heb ik deze gedachten van Paul De Haes al enkele keren mogen gebruiken bij getuigenissen, het blijft toch moeilijk om het klaar en duidelijk te zeggen. Laat ons maar terugkeren op begane grond. Citaat uit mijn 'fictief' interview met diaken Laurent. Een mooi onderschrift bij de viering van Witte Donderdag.
Waarom draagt de diaken de stool zo dat de rechter arm vrij blijft?
Waarom dragen de diaken de stool zo dat de rechterhand vrij blijft?
Het concilie van Toledo in 633 spreekt over de stool in verband met de bisschop, de priesters en de diakens. Maar voor de diakens wordt er bijgevoegd dat zij hem over de linker schouder dragen, "omdat hij bidt, zoals hij predikt." Dat is belangrijk omdat wij hier duidelijk zien dat de diakonia daardoor wordt benadrukt. De diakonia wordt door de diakenstool gesymboliseerd. En waarom over de linker schouder? Omdat zodoende de rechterarm vrij blijft om zonder hinderpaal dienstbaar te zijn. Een ander bron vermeldt dat de diakenstool verwijst naar het doek waarmee Jezus tijdens Het Laatste Avondmaal de voeten van zijn leerlingen waste. Op Witte Donderdag een gedachte om bij stil te staan.
Brochure bisdom Den Bosch stimuleert parochies tot diaconie
Rkkerk.nl, 4 maart 2005 - In dagblad Trouw woedde recent een discussie over diaconie in tijden van secularisatie: de Rotterdamse predikant At Polhuis vroeg zich af of de PKN zich nog wel diaconie kan permitteren in tijden van leegloop en vergrijzing moet er niet eerst en vóór al evangelisatie zijn? Het bisdom Den Bosch, dat op weg naar het diocesane jubileum in 2009 een evangelisatieprogramma afwerkt, ziet diaconie juist ook als kerkelijke core-business: "De bisschop van s-Hertogenbosch wil de parochies stimuleren vorm te blijven geven aan de diaconale opdracht van de Kerk", zo luidt de openingszin van de Bossche brochure over diaconie (Christus zichtbaar maken), die op 18 februari werd gepresenteerd.
Het was aan de diocesane Raad voor Diaconie om de intentie van mgr. Hurkmans uit te werken in beleidssuggesties voor bisdom en parochies. Christus zichtbaar maken is daarvan het resultaat: "Parochies die de handschoen opnemen mogen rekenen op ondersteuning vanuit het bisdomkantoor. Deze ondersteuning kan alle gewenste vormen aannemen: van een vrijblijvend adviserend telefoontje tot een langdurige begeleiding van een groter diaconaal project", belooft de inleiding.
Barmhartigheid Een parochie heeft als opdracht Christus zichtbaar maken en zijn Evangelie te verkondigen, zo stelt de brochure, die dit gegeven verder concreet uitwerkt in de werken van barmhartigheid: de hongerigen te eten geven, dorstigen te drinken geven, de naakten kleden, de doden begraven, de vreemdeling opnemen, de zieken bezoeken en de gevangenen bezoeken. De brochure voorziet elk werk van barmhartigheid van adresgegevens in het bisdom, waartoe parochies zich kunnen wenden voor raad, daad en samenwerking.
Buitenwacht Bij de presentatie van Christus zichtbaar maken sprak onder anderen dr. H. van Munster o.f.m., oud-hoogleraar wijsbegeerte en oud secretaris-generaal van de Nederlandse Bisschoppenconferentie. Hij benadrukte het belang van het beeld dat de buitenwacht van diaconie heeft: "duidelijkheid over het concept van barmhartigheid bevordert dat parochies weten wat zij van een diaconie kunnen verwachten."
Als voorbeelden noemde hij zr. Edmundine, die leprapatiënten verzorgde, Moeder Teresa en Franciscus van Assisi. "In barmhartigheid scheppen mensen een hemel tussen zich in, waar God zich thuis voelt. In ons omgaan met mensen is God aan de hand of anders is het satan", aldus Van Munster.
Broosheid van het bestaan Zr. Edmundine, Teresa en Franciscus gaven allen een antwoord op noden die zij om zich heen zagen. Het eerste dat opvalt is "dat zij persoonlijk geraakt werden", aldus Van Munster. Vanuit een be-schermd leven ontdekten zij "de broosheid van het bestaan".
In de huidige samenleving wordt vooruitgang in geld gemeten, maar "de traditie van het evangelie houdt de mens bij de les waar liefde is en toewijding daar is God". De afgelopen eeuw is volgens Van Munster de samenleving onherkenbaar veranderd, en kwamen medisch handelen gericht op verjonging, de dominantie van het geld en de onttovering van de wereld centraal te staan. Van Munster: "Die drie machten verleiden de machthebbers ... Edmundine, Teresa en Franciscus zouden uit het wereldje van de machten treden en mensen omgeven met de mantel van barmhartige toewijding. Hun wapen tegen de heersende machten zou zijn de macht van de barmhartigheid."
Enkele uitspraken over de diakens in Testamentum Domini
1.31,10 : Zoals het goed (juist) en passend is, gaat de priester samen met de diaken in de huizen van de zieken en brengt hen een bezoek. Hij overlegt (denkt er over na) wat passend en nuttig is om aan de zieken te zeggen , vooral aan de gelovige zieken.
I.33,1: De diaken doet en deelt alleen dat mee wat de bisschop hem opdraagt. Hij is de raadgever van heel de clerusen zo iets als het zinnebeeld van de hele kerk. Hij verpleegt de zieken, bekommert zich om de vreemdelingen, is detoeverlaat van de weduwen. Op vaderlijke wijze ontfermt hij zich over de wezen, gaat de huizen van de armen in en uit om na te gaan of er iemand is die in angst leeft, ziek is of in nood is geraakt. Hij gaat in de woningen van de catechumenen op bezoek om diegenen die twijfelen te bemoedigen en om de onwetenden te onderrichten. Hij kleedt de overleden mannen aan en schmückt hen op, hij begraaft de vreemdelingen, en ontfermt zich over degenen die hun vaderland hebben verlaten of eruit verdreven werden. Hij maakt aan de gemeente de namen bekend van degenen die hulp nodig hebben (die in nood verkeren). Daarbij zal hij de bisschop niet lastig vallen en hem alleen s zondags verslag uitbrengen, opdat hij daardoor over alles op de hoogte is.
1.34,3: Als een diaken werkzaam is in een stad die aan de zee ligt, zal hij zorgvuldig de oevers afzoeken, of er geen lijken van schipbreukelingen zijn aangespoeld. Hij zal de drenkelingen aankleden en begraven. In het onderkomen van (voor) vreemdelingen zal hij er zich van gewissen (op verkenning gaan) of er daar geen zieken, armen of overledenen zijn, en hij zal de gemeente meedelen, wat zij voor iedereen moeten doen, wat nodig is. De verlamden en zieken zal hij een bad geven, waardoor zij in hun ziekte (in hun noodsituatie) even op adem kunnen komen. Allen die in nood verkeren moet hij melden aan de gemeente.
1.34,4: De diaken zal in alles als het oog van de kerk zijn; hij zal zich inspannen om een voorbeeld van vroomheid te zijn. (Hier volgen nog waarschuwingen voor degenen die nog niet tot het eucharistievieren bekwaam zijn en over de voorbeden die de diaken moet voordragen.)
Een oosterse monnik werd eens uitgestuurd naar het westen. Bij zijn terugkeer in het klooster riep de abt alle monniken bijeen. Toen vroeg hij zijn medebroeder: "Wat heeft de reis geleerd?" De broeder boog het hoofd en bleef geruime tijd in meditatie verzonken. Iedereen zweeg eerbiedig. Uiteindelijk nam de monnik het woord. "Ik droomde", zo zei hij, "dat ik aan de kant van de weg zat. Ik was moe en er hing een zeer dichte mist. Plots hoorde ik links van mij snel hoefgetrappel. Nieuwsgierig keek ik op en zag ineens een ruiter opduiken. Zonder kijken galoppeerde hij mij voorbij. Ik had nauwelijks de tijd hem te vragen: "Waarheen gaat die snelle reis?" "Dit moet u aan mijn paard vragen!", hoorde ik nog net. Toen slokte de mist de ruiter op.
