Tips in de Islamitische opvoeding Deel 1

xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Begin bij een gezonde thuissituatie

Om het kind gezond op te voeden, is het belangrijk dat er ten eerste een gezonde huiselijke sfeer heerst waarin het kind opgroeit, hier hoort de opvoeding mee te beginnen, dit is de basis van opvoeding. Als het kind zijn ouders steeds ziet kibbelen en ruziën, dan zal dit een schadelijk effect op het kind hebben. Vooral als dit ten koste gaat van de aandacht die het kind vraagt, het kind wenst deze depressieve sfeer te ontsnappen, en kan hierdoor toevlucht zoeken in negatieve uitlating; hetzij vrienden die een slechte invloed hebben, wangedrag waarmee (negatieve) aandacht word opgeëist, of in de ergste gevallen (op een latere leeftijd) zelfs toevlucht en troost zoekt in drugs. Een groot deel van de opvoeding, zo niet het grootste deel, bestaat niet uit de les voorlezen over goed gedrag, maar zelf het voorbeeld geven van goed gedrag. Hieronder valt ook het gedrag ten opzichte van uw partner (de vader of moeder van het kind), en hier gaan vele de mist in. We zien dat papa mama voor de ogen van het kind uitscheldt en naschreeuwt, of op zijn minst tegen haar loopt te kibbelen. Of we zien hoe mama zich negatief uitlaat over papa in het bijzijn van het kind. En dit soort zaken meer. Weet dat u als ouder een enorm voorbeeld voor uw kinderen bent, ook in de omgang met uw partner. In het ergste geval word het kind zelfs (door één van de- of beide partners) gestookt en opgezet tegen zijn of haar eigen ouders. Wanneer het huwelijk uitloopt in een scheiding door al deze onderlinge onenigheden tussen de partners, dan is het einde al helemaal zoek. Stelt u zich voor wat dit met een kind doet, en wat voor schade het kan veroorzaken? Het is daarom dat de opvoeding begint bij een gezond huwelijksrelatie en thuissituatie.

Wij zien dat veel van onze kinderen bijvoorbeeld heel vaak buiten te vinden zijn, en we horen helaas geregeld dat er over de overlast die zij zouden veroorzaken wordt geklaagd in de wijk. Maar indien een kind het thuis naar zijn zin heeft, en er thuis een prettige gezellige leuke sfeer heerst, dan zal een kind vaker thuis willen zijn in plaats van de straat opzoeken. Creëer die prettige sfeer dus voor uw kinderen. Hierbij is het ook belangrijk om op te merken dat kinderen vaak veel vrije tijd hebben, en een kind kan dit zelf niet indelen, als het aan een kind ligt vult hij of zij dit geheel met spelen en ontspanning in. En helaas is dit ook wat er met veel van onze kinderen gebeurt, zij hebben de vrijheid om deze vrijetijd naar wens in te vullen. Maar het is de taak van de ouders dit te reguleren, of het nu vakantieperiode is of niet. We moeten niet vergeten dat we geschapen zijn met een belangrijk doel en verantwoordelijkheid op deze wereld, en het niet passend is om onze kinderen dus ten prooi over te laten aan hun vrijetijd, welke een val tot allerlei fout gedrag en zonden is. Nee, we dienen onze kinderen te leren zuinig om te gaan met hun kostbare tijd, als het iets is waar je als Moslim gierig mee mag zijn dan is het wel vrije tijd. Laat dit dus een karaktereigenschap zijn welke onze kinderen siert, en hun kostbare tijd niet de hele dag buiten verspillen. We horen en zien soms helaas dat onze kinderen s ’avonds laat nog buiten te vinden te zijn! Dit is buitengewoon schandalig, dat van alle gemeenschappen de Moslims zulke idiote fouten maken. Regulier het gebruik van de televisie, een spelcomputer en het internet ook, en laat dit niet over aan het kind. Spreek tijdstippen af, houd het internet gedrag van het kind in de gaten, en beperk het inhoudelijk bekijken van de televisie. We kunnen onze kinderen niet over laten aan al het verderf waarmee zij vol worden gespoten en geconfronteerd.

Zorg dat de slaapkamer van het kind prettig en knus is, maar vooral ook pedagogisch verantwoord is. U kunt er wel een televisie neer zetten, een spelcomputer, internet en dat soort dingen meer, om het gezellig te maken. Maar in hoeverre draagt dit bij aan de gezonde ontwikkeling van het kind? Helaas zien wij dat vele ongelovige dit beter begrijpen dan vele Moslims, en houden vele kinderen er bij hen een boekenkast op na en allerlei andere hobby’s waarin zij hun tijd kunnen steken, waar hun ouders ook niet te gierig voor zijn om in te investeren. Men hoort gierigheid tegenover zijn kinderen te schuwen. Er is van de Profeet [SalAllahu ‘alayhi wa selam] overgeleverd: “Het is zondig genoeg dat je datgene aan levensonderhoud onthoudt voor degene die onder je hoede vallen.” [Saheeh Muslim]

Hoe verwachten wij dat onze kinderen zich gaan ontwikkelen als er geen enkele boek in hun kamer te vinden is, laat staan een boekenkast? Investeer hier dus in, en nog belangrijker, wees hierin een voorbeeld! Als het kind papa en mama altijd met een opengeslagen Quran ziet, dan zullen zij ook gemakkelijker een boek openslaan. Het is algemeen bekend dat kinderen het gedrag van anderen kopiëren, en vooral dat van ouderen, en al helemaal dat van hun eigen ouders. Zorg dus naast een prettige gezellige leefomgeving en sfeer ook voor religieuze en educatieve kennis, dhikrullah en Quran in huis. Zodat uw kind hier te midden in opgroeit.

Waar we vele ouders ook de mist in zien gaan is dat er geen eensgezindheid bestaat tussen beide partners, ouders dienen de handen ineen te slaan en een eenheid te vormen. Soms vraagt het kind bijvoorbeeld iets aan de vader, en hij verbiedt dit. Daarna gaat het kind het ook nog eens proberen bij de moeder, en zij staat dit vervolgens wel toe. Of andersom voor hetzelfde geld. Nee, beide ouders dienen gezamenlijk sterk te staan en één resoluut besluit te nemen. Een kind beseft het zich goed wanneer er onenigheid en verdeeldheid tussen de beide ouders heerst, en maakt hier voordelig gebruik van. De moeder dient het besluit van de vader te respecteren, en andersom. En om dit soort gemengde en tegenstrijdige boodschappen en besluiten te vermijden, is het verstandig dat beide partners eerst van te voren overleggen voordat ze tot een besluit komen. Dit hoeft niet elke keer te gebeuren wanneer het kind vraagt om buiten te mogen spelen, maar als het kind bijvoorbeeld vraagt om dit weekend bij een vriendje of vriendinnetje te mogen logeren is het wel verstandig om dit eerst te overleggen met de partner. Zo zijn er meer denkbare situaties. En als er niet van te voren overlegd wordt, kunt u aan het kind vragen of dat het ook mag van papa of mama, en of zij het al aan papa of mama hebben gevraagd, voordat uzelf toestemming geeft voor iets. En wanneer u een besluit neemt, laat je dan vooral niet overhalen door het kind, wanneer het toch door blijft zeuren. Want hiermee opent u de deuren voor ongehoorzaamheid, en zal het kind uw ouderlijke gezag en autoriteit elke keer ondermijnden. Het kind zal er dan elke keer onderuit proberen te wurmen. Het is dus niet alleen belangrijk dat u het kind geduld leert, maar het is ontzettend belangrijk dat uzelf als ouder ook geduldig blijft, want kinderen zullen u en uw ouderlijke gezag zeker meer dan vaker op de proef stellen.

Geef hen de tijd en oprechte aandacht

Het is belangrijk dat u het kind serieus neemt en het aandachtig uw luisterend oor geeft, want ondanks dat het nog maar een kind is, het blijft een mens met gevoelens en emoties. Zoals u als volwassene iets dwars kan zitten, kan een kind dit ook. Zoals u als volwassene verdrietig en terneergeslagen bent over iets, kan een kind dit ook. Zoals u met gedachten zit die u graag met andere wil delen die er oprecht naar luistert, kan een kind dit ook. En soms leer je zelfs iets van een kind, wat je van een volwassen persoon niet kunt, omdat een volwassene de wereld slechts in een begrensd kader ziet en een kind er met een ruimdenkende vrije fantasierijke blik naar kijkt. Dus de communicatie tussen u en het kind dient niet slechts te bestaan uit een monoloog van uw kant, sta ook oprecht open om het kind aan te horen. Wanneer het kind het gevoel heeft dat u er echt voor hem of haar bent en klaar staat, dan zal dit de band en het vertrouwen tussen beide ten goede komen en doen groeien, en zal het kind uw ouderlijk gezag ook accepteren en niet in twijfel trekken. Want het is overtuigd dat u werkelijk het beste wenst voor hem of haar. Vaak zien we helaas dat de informatie slechts van één kant komt; vader of moeder geven de opdrachten en instructies en daarmee is het einde verhaal, en het kind weet niks en heeft verder niets zinnigs te vertellen, wordt er gedacht.

Zelfs wanneer het kind vragen stelt krijgt het vaak geen aandacht. Vele ervaren dit maar als irritante domme vragen en hebben er geen tijd of geduld voor. Maar nogmaals, geduldig blijven is essentieel in de opvoeding. Kinderen zijn ook een beproeving en vragen om geduld. Zoals Allah heeft geopenbaard aan ons: “En weet, dat uw bezittingen en uw kinderen slechts een beproeving zijn en dat voorzeker bij Allah een grote beloning is.” [Surah Al-Anfaal, aya 28]

En hierbij wil ik de ouders een kleine troost bieden. Veel ouders worden helemaal gek van hun hyperactief drukke kind, en klagen hierover. Vaak word dit zelfs gezien als een kwaal waar het kind behandeld voor moet worden. Maar een kind dat veel beweegt en speelt, en weinig stil zit, zal hoogstwaarschijnlijk snel ontwikkelen en ontplooien, en opgroeien tot een intelligent persoon. Heb hier dus geduld mee, want zoals er van de Profeet [SalAllahu ‘alayhi wa selam] is overgeleverd: “De hyperactiviteit van een kind in zijn jeugd zal bijdrage aan een grotere mate van intelligentie in zijn volwassenheid.” [At-Tirmidhi, Saheeh geclassificeerd door As-Suyuti]

En niet alleen is het belangrijk om het kind de tijd te geven voor zijn of haar zegje, schenk uw kind ook de tijd en speel met hem of haar. Raak hier niet door verveeld. Schaam jezelf hier ook niet voor, de Profeet zou in het openbaar met kinderen spelen, en zijn tong bijvoorbeeld spelend uitsteken naar zijn kleinzoon. ‘Umar ibn Khattab zou gezegd hebben: “Een man zou zoals een kind moeten zijn met zijn vrouw en kinderen, vrolijk en speels, maar wanneer hij met volwassen mannen zit, dan zou hij zich zoals hen moeten gedragen.” Spelen is vaak ook een manier van communiceren, het communicatie kanaal van een kind. En u kunt het kind zo ook spelenderwijs bijleren en opvoeden. Spelen biedt namelijk een kader waarbij u het kind binnen zijn of haar bevattingsvermogen kunt onderwijzen. En wat is nu beter, dat het kind met zijn of haar eigen leeftijdsgenoten speelt waar het kind in geringe mate wat van leert en het vooral om spelen draait, of dat het kind met een volwassen persoon speelt en hier veel van leert, en zijn of haar kennis en wijsheid hier sterk door toeneemt. U als ouder bent het beste speelmaatje van uw eigen kind, bevriend uw kind en wees niet slechts een autoritair figuur in het leven van het kind. Bovendien kunt u hier zelf ook enorm van genieten. De hechte band tussen de ouders en het kind is zo belangrijk dat de Profeet [SalAllahu ‘alayhi wa Selam] het verbood om tussen een vader en zijn zoon in te zitten tijdens een bijeenkomst. Hij zei: “Het is niet toegestaan voor iemand om tussen een kind en zijn vader in te zitten.” [Saheeh At-Tirmidhi, en Ibn maadjah]

De vrijetijd welke u met uw kinderen spendeert, zal Allah u niet aanrekenen, en is zeker niet verspild. De Profeet was hier een perfect voorbeeld in. Hij gaf kinderen de tijd en speelde soms wel uren met hen. Zijn wij beter dan de Profeet? Is onze vrijetijd meer waard dan zijn vrijetijd? Anas ibn Malik overleverde: “De Boodschapper van Allah was gewend om zich met ons (kinderen) te mengen.” [Saheeh Bukhari, en At-Tirmidhi]

Er is een bekende uitspraak van een vrome voorganger: “Speel met jullie kinderen voor zeven jaar, en onderwijs hen zeven jaar, en bevriend hen zeven jaar.” De opvoeding tot eenentwintig jaar is hiermee samengevat in één enkele zin. Bouw een spelende relatie op in de kinderjaren, en wanneer de pubertijd nadert intensiveer het onderwijs, en wanneer de adolescentie nadert wees dan een goede vriend voor hen en begin hen als een volwassene te behandelen en zien.

Groet uw kinderen met de Selaam bij binnenkomst, geef ze een knuffel en toon ze genegenheid. Laat ze weten dat ze gemist en geliefd geworden. Thaabit heeft overgeleverd: “De Boodschapper van Allah was gewend om de Ansār te bezoeken, hun kinderen te groeten en over hun hoofden te aaien en smeekbeden voor hen te verrichten.” [As-Silsilah As-Saheeha, 1278]

En roep uw kinderen bijvoorbeeld aan met leuke koosnaampje die het zelfvertrouwen doen opkrikken, zoals de Profeet dit ook bij kinderen deed. Deel geheimpjes met hen, en geef hen hiermee het gevoel van wederzijds vertrouwen en verantwoordelijkheid. Zo deelde de Profeet ook geheimpjes met kinderen zoals ‘Abdullah ibn Dja‘far en Anas ibn Maalik. En gaf hen de opdracht om dit niet door te vertellen. Dit versterkt de band tussen de ouders en het kind enorm, en bouwt zelfvertrouwen en ontwikkeld verantwoordelijkheidsbesef. Het kind krijgt het gevoel dat het ook serieus word genomen. Vraag bijvoorbeeld eerst ook toestemming van uw kind wanneer u iets wenst te pakken dat van hem of haar is, slechts zodat u het kind hiermee een gevoel van eigenwaarde en verantwoordelijkheid geeft, want het kind ervaart hiermee het besef van beheer over eigendommen. En krijgt het besef dat het ook rechten heeft. Zelfs de Profeet, de beste der schepsels, vroeg toestemming aan kinderen. En overleg ook met het kind en vraag naar zijn of haar mening, zodat u het kind hiermee een gevoel van verantwoordelijkheid, vertrouwdheid en volwassenheid geeft.

Probeer tot het verstandelijk niveau het kind te dalen wanneer u met een kind spreekt of speelt, en houdt rekening met de leeftijd en de beperkte verstandelijke capaciteit van een kind. Overbelaad een kind ook niet met informatie, maar blijf bij de fundamentele basis. Geef het kind gradueel en mondjesmaat de juiste hoeveelheid en noodzakelijke informatie die zijn of haar verstand kan bevatten en verwerken. Zodat deze zich makkelijk in het karakter van een kind kunnen verwezenlijken, en hierdoor informatie en de (directe) uitvoer met elkaar verenigd worden. Laat de eerste woorden die uw kind uitspreken Laa ilaha illa Laah zijn, zoals dit de laatste woorden van een persoon in het sterfbed horen te zijn. Begin bij het zeggen van Bismillah voor het eten en allerlei andere handelingen. Het zeggen van Alhamdullilah na het eten en niezen. Het groeten met As-Salamu ‘alaykum. Toevlucht bij Allah zoeken tegen de shaytaan ar-radjeem. De Salawaat uit te spreken bij het horen van de Profeet. De Adhaan en Iqamah, Al-Fatiha en de kleine verzen uit de Quran. Het Arabische alfabet. En stapsgewijs verder werkt naar de pilaren van Islam, en de takken van Imaan, al-wudhu en later het gebed, enzovoorts. Lees het kind ook onderscheid te kunnen maken tussen zaken die haram en halal zijn, en geliefde of gehaat. Maar maak er geen zwart/wit Islam van door slechts zaken te verbieden of toe te staan, maak daarentegen duidelijk dat sommige dingen ook meer geliefd of niet minder goed zijn, en probeer ze vooral zoveel mogelijk uit te leggen waarom, dit is erg belangrijk. Zonder te vroeg en teveel op de meningsverschillen, de details en uitzonderingen in te gaan natuurlijk, maar houdt het bij de essentiële basis, en begin bij de prioriteiten. Creëer desnoods een curriculum waar u zich als ouder aan kunt houden.

Er is overgeleverd dat ‘Utbah ibn Abi Soufyaan tegen de zedenleraar van zijn kind zei: “O ‘AbduSamad, het eerste waarmee je dient te beginnen is je eigen goede gedrag. Want hun ogen zijn gericht op uw doen en laten. Het goede bij hen is wat u als goed ervaart. Het slechte bij hen is wat u als slechts ervaart. Leer hen het boek van Allah. Wees gematigd hierin: niet teveel waardoor zij er vermoeid van raken, en niet te weinig waardoor zij het nalaten. Leer ze de beste poëzie, en van de overleveringen de meest belangrijke. Laat hen niet overstappen van de ene tak kennis naar de andere, zonder dat zij dit eerst goed onder de knie hebben gekregen. Teveel bewoordingen voor het gehoor zijn een struikelblok voor het begrip..” [Nasihat Al-Mulk, Imaam Al-Mawardi]

Balanceer tussen belonen en berispen

Wanneer het kind een goede kwaliteit of talent bezit, of een goede daad verricht, dan dient de ouder het kind te prijzen en het een geschenk te geven, het kind blij te maken en deze goede kwaliteit te prijzen in het bijzijn van andere mensen. Om het kind trots te maken, en het kind te motiveren en stimuleren deze kwaliteit verder te voeden en benutten. En als het kind een keer het tegenovergestelde vertoond, dan is het verstandig dit te negeren en het kind niet ten schande te zetten of deze fout te benadrukken, maar deze tekortkoming juist probeert te bedekken. Vooral als het kind deze fout zelf ook probeert te verbergen. Want de fout bekend maken en benadrukken, kan het kind doen wennen aan het gegeven dat dit nu bekend is bij het publiek, en zal het geleidelijk accepteren tot op het punt dat het kind er niet meer wakker van ligt dat deze fout bekend is bij het publiek. Waardoor de drempel tot het begaan van deze fout ook kleiner wordt, en terughoudendheid tot het begaan van deze fout geleidelijk verdwijnt. En geef het kind ook eerder het voordeel van de twijfel als het een fout maakt, en excuusjes geeft voor zijn of haar foute daad. Echter als het kind dit vaker herhaalt dan dient het kind in vertrouwen onder vier ogen op de fout gewezen te worden, en het kind te waarschuwen voor de kwade gevolgen ervan, zonder deze fout bekend te maken bij anderen. En straal gezag uit wanneer u het kind aanspreek op een fout die doelbewust tegen beter weten in is gemaakt. Maak hierbij wel onderscheidt tussen de fout en het kind, en vermijd uitspraken zoals “Jij bent een slecht kind” want hiermee koppelt u de fout aan het kind. In plaats daarvan kunt u zeggen: “Jij bent nu heel slecht bezig.”

Maar straf een kind nooit voordat u duidelijk heeft gemaakt dat de gemaakte fout niet toegestaan is; straf het kind dus niet bij de eerste keer dat het een bepaalde fout maakt. Wanneer u het kind bij de eerste keer al straft, dan zal dit een oorzaak kunnen vormen in de stagnatie van de ontwikkeling van het kind. Omdat het kind terughoudend zal worden in het ondernemen van zaken, uit angst dat het hiervoor gestraft zal worden. Vooral wanneer het kind nog jonger is dan tien jaar, en het kind nog geen duidelijke onderscheidt tussen goed en kwaad kan maken. De grenzen zouden eerst gesteld moeten worden, voordat hier een straf op kan volgen. Dit is een basis principe in de Islam. En dit is ook hoe Allah zijn dienaren opvoed.

Er is van de Profeet [SalAllahu ‘alayhi wa selam] overgeleverd: “Gebied uw kinderen om het gebed te verrichten als zij de zevenjarige leeftijd bereiken. En geef ze billenkoek op hun tienjarige leeftijd.” [Abu Dawud, Hassan] Uit deze hadeeth leren wij dat een kind eerst opgevoed moet worden met een handeling, en nadat de nodige tijd is genomen en er de energie in is gestoken om duidelijke grenzen te stellen, het toegestaan is om het kind desnoods te straffen met een corrigerende tik, of elk ander effectief en toegestane methode. De ene methode van straffen zal beter werken bij een bepaald kind dan de andere. We zien dat de leeftijd voor een corrigerende tik op de tienjarige leeftijd is vastgesteld. En het afgeraden is om dit voor deze leeftijd te doen, omdat het kind niet zo goed verschil kan maken tussen goed en kwaad. Er moet eerst alle moeite en geduld voor worden genomen om het kind ergens mee op te voeden en te onderwijzen, en duidelijke grenzen te stellen. Hierna kan het kind er pas op gecorrigeerd worden als het de fout herhaaldelijk blijft begaan.

Men zou op moeten passen het kind niet bij elke fout te moeten berispen, en een overdaad aan afkeur te tonen waardoor het kind hier op een gegeven moment aan zal wennen, en de waarde van berispingen en afkeur bij het kind verloren gaan. Deze waarschuwingen zullen hem in dat geval na verloop van tijd niets meer doen. Het is noodzakelijk dat u ontzag blijft behouden tegenover het kind wanneer u als ouder afkeur laat blijken en het kind waarschuwt. Daarom dient men zuinig en gematigd te zijn in het berispen en waarschuwen, en dit slechts in bepaalde gevallen te doen. De ouders dienen doorgaans vriendelijk en liefdevol te blijven, dit zou de basis van de relatie moeten vormen tussen ouders en kind; slechts binnen dit kader en op deze grond kunnen berispingen en waarschuwen hun beoogde effect behalen. Maar het matigen van waarschuwingen en berispen dient een weloverwogen gebalanceerde opvoedingsmethode te zijn, men moet vooral niet uit gemakzucht laks worden in waarschuwen en berispen, hiermee geeft u het kind groen licht tot buitensporig gedrag. En het is overigens belangrijk dat tegenover berispingen en waarschuwen ook beloningen en complimenten staan, deze balans is essentieel. Anders zal het kind het gevoel krijgen dat het niets goeds kan, dit zal het zelfvertrouwen en eigenwaarde van een kind enorm beschadigen.  

Stimuleer fysieke en intellectuele gezondheid

Het is belangrijk dat het kind zich fysiek en mentaal sterk dient te ontwikkelen. Dus beweging, een goed en gezond eet- en slaappatroon dienen o.a gestimuleerd te worden, en zijn noodzakelijk voor zowel de fysieke als geestelijke gezondheid van het kind. Leer het kind bijvoorbeeld om niet op zijn of haar buik te slapen, zoals de Profeet ons heeft geleerd. En een kind zou het niet later mogen dan het ‘Ishaa gebed, na dit laatste gebed zou het kind in bed moeten liggen. Maak hierbij ook gebruik van de toegestane vergemakkelijking en vrijstelling door het kind de twee avondgebeden Al-Maghreb en ‘Ishaa bij elkaar te laten voegen, zodat het kind vroeg naar bed gaat, vroeg opstaat, en geen slaap tekort komt. Leer het kind vooral vroeg opstaan, of het kind nu naar school moet of niet, dit speelt een belangrijke rol in een gezond bioritme. En de vroege ochtend is een gezegd moment, de Profeet [SalAllahu ‘alayhi wa selam] zou gezegd hebben: “De vroege ochtend is gezegend voor mijn Ummah.” [Abu Dawud]

Het kind dient ook niet teveel verwent en vertroeteld te worden, op de wenken gediend worden en overladen te worden met luxe. Dit is de oorzaak van vele kwalen die we vandaag zien, zoals obesitas, luiheid, verveling, en dit soort zaken meer die typerend zijn voor deze generatie. Vaak word het kind uit liefde verwend en vertroeteld, maar indien u het kind werkelijk lief hebt denkt u ook aan de toekomst en de ontwikkeling van het kind. Ook is het ongepast voor een Moslim om een kind bijvoorbeeld constant verwennen met de nieuwste speeltjes, of de duurste en mooiste kleding. Dit zal niet bijdrage aan de ontwikkeling van bescheidenheid en gematigdheid, bovendien zal het besef van gunsten en hun waarde bij een kind verloren gaan als het in overmaat wordt verwend en vertroeteld met allerlei geschenken. We zien hoe dit gebeurt bij ongelovigen, en wij zijn hun hier helaas in gaan volgen. Het kind word ook zacht en zwak door overdadige verwennerij en vertroeteling, en zal een gebrek aan geduld, discipline, vastberadenheid, opofferingen, moed en heldhaftigheid vertonen. Kortom ze zullen de moeilijkheden en obstakels van het leven niet kunnen trotseren. En niet alleen is het belangrijk om uw kinderen niet overmatig te verwennen en te vertroetelen, ook is het geadviseerd om uw kinderen niet om te laten gaan met andere kinderen die overdreven verwend worden, en luxe en weelde gewend zijn.Want zij zullen hen hiermee besmetten.

Gebruik geschenken en traktaties eerder als beloningen om het goede gedrag van een kind te stimuleren. Een kind bijvoorbeeld slechts constant te eten geven wat lekker, en niet zozeer wat gezond en voedzaam is, zal op langere termijn alleen schade opleveren. Nee, leer het kind gezond en matig te eten. Op te merken is overigens dat in de ergste gevallen het kind helaas niet eens word verwend uit liefde, maar uit pure gemakzucht en tijdgebrek. Ouders hebben geen tijd om een kwalitatief gezonde maaltijd voor te bereiden dus gooien ze maar een zak friet of wat frikadellen in de frituurpan, daar hoor je het kind toch niet over klagen. Maar wie is uw energie en tijd meer waard dan uw eigen kind? Waarin kunt u uw energie en tijd beter investeren dan uw eigen kind? Leer het kind dus niet alleen gezond en gematigd eten, maar maak hier zelf ook de nodige opofferingen voor. En nog belangrijker is dat u het kind met halal voedsel opvoed. Zorg ervoor dat uw inkomen halal is, en vergiftig uw kind niet eigenhandig met haram onderhoud! Beperk dit niet slechts tot het vermijden van varkensvlees, want er komt veel meer bij kijken. Leer het kind ook dat wij van voedsel zijn voorzien door Allah zodat we hiermee de energie opbouwen om te studeren, te spelen en sporten, te aanbidden, te werken; kortom leer het kind de gunsten van Allah te zien en waarderen. En creëer een verbondenheid tussen het kind en de gunsten van Allah, zodat het besef van de Schepper die ons onderhoudt groeit bij een kind. Want we leven helaas in tijd waarin de wortel tot gunsten is afgesneden; melk komt niet meer van een koe maar uit een pak, al onze voedsel komt rechtstreeks uit de fabriek in zakken en dozen, waardoor de verbondenheid met de Razaaq voor mensen vervaagt, vooral voor kinderen natuurlijk.

Ook is het belangrijk om het kind als baby te zogen met borstvoeding, tot aan zijn of haar tweede jaar, zoals Allah ons heeft geopenbaard in de Quran. Onderzoeken hebben uitgewezen dat borstvoeding erg veel voordelen heeft voor zowel het kind als de moeder. Zo schijnt het dat je zelden zwanger raakt in de zoogperiode van die twee jaar. Dus de kans word klein dat u er negen maanden later weer een kind bij hebt. Het schijnt zelfs dat het kind met borstvoeding zogen de kans op borstkanker verminderd, en allerlei medische voordelen voor zowel het kind als de moeder heeft. Kortom het is vele malen beter voor het kind dan babymelkpoeder. Wat we nu zien is dat vele ouders hun kinderen helaas babymelkpoeder geven in plaats van borstvoeding. Een vrouw zou zelfs tijdens de zwangerschap al rekening moeten houden met wat ze eet, en beseffen dat ze hier ook het kind mee voedt. We zien bijvoorbeeld hoe vele ongelovige onzorgvuldig omgaan met hun kind voordat het überhaupt geboren word, en roken sigaretten of drinken zelfs alcohol tijdens de zwangerschap. Laten we niet zulke idiote fouten maken, en vanaf het prille begin (in de baarmoeder) voedzaam gezond voedsel met het kind delen.

Beweging is verder een aspect in de opvoeding welke eigenlijk voor zich spreekt, wij horen een proactieve Ummah te zijn zoals onze voorgangers dit waren, en dit begint allemaal bij het opvoeden van onze kinderen met beweging en productiviteit, zodat dit zich tot een karaktereigenschap ontwikkelt welke een kind zich eigen maakt. Hierbij kan gezocht worden naar sportieve interesses van het kind, om deze verder te stimuleren. En wees niet gierig in het investeren hierin, want sportverenigingen, sportkleding en dergelijke kosten soms inderdaad behoorlijk wat. Maar u investeert hiermee in het welzijn en de ontwikkeling van uw kind, als dit uw hard verdiende centen niet waard is, wat dan wel? Zoals overlevert; de sterke dienaar is geliefder bij Allah dan de zwakke dienaar. Omdat een sterke dienaar o.a veel meer kan betekenen voor de gemeenschap. Dus probeer als ouder zelf ook mee te bewegen met het kind, en te werken aan een goede gezondheid. Stimuleer competitie onder elkaar, door bijvoorbeeld kleine wedstrijdjes te houden tussen de kinderen, hetzij op sportief of intellectueel gebied. En de winnaar een klein presentje te schenken. Zo zette de Profeet [SalAllahu ‘alayhi wa selam] kinderen naast elkaar, en zei tegen hen: “Degene die het eerst bij mij is krijgt iets.”

Abu Umaamah ibn Sahl heeft overgeleverd, dat ‘Umar een brief schreef naar Abu ‘Ubaydah met de woorden: “Leer jullie kinderen zwemmen, en jullie strijders boogschieten.” [Musnad Ahmad] Zo moedigde de Profeet de sporten boogschieten, hardlopen, zwemmen en paardrijden aan. Hij leerde de Moslims hun vrije tijd hiermee te vullen, en er is van de Profeet overgeleverd: “Alles waar het gedenken van Allah aan ontbreekt is nutteloos en achteloos, behalve boogschieten, het bereiden en africhten van paarden, het flirten en vermaken van uw echtgenote, en het leren zwemmen.” [Silsilah As-Saheeha, 315] Zo zijn er meerdere overleveringen die ons wijzen op het belang van bewegen en sporten, en het feit dat dit een gezonde toegestane besteding is van uw vrijetijd. Het is overigens wel interessant om te merken dat zij te midden van een woestijngebied leefden en er geen wateren waren waarin gezwommen kon worden, en toch werd er toe gestimuleerd te zwemmen (in zwembaden). Dit onderdrukt het enorme belang van bewegen en sporten des te meer.

Zorg er dus voor dat het kind niet thuis vastgekluisterd zit achter de spelcomputer, televisie, of internet, maar zorg ervoor dat het kind zijn ontspanning na schooltijd zoekt in het buiten spelen en bewegen. En spreek tijden af, maak duidelijke afspraken, er is een tijd voor spelen en ontspanning, en er is een tijd voor studeren, aanbidding en tijd doorbrengen met het gezin. Deze balans is erg belangrijk. Gebruik ontspanning ook als beloning, om hiermee de andere noodzakelijke dagbestedingen (taken en verplichtingen) te stimuleren. En naast fysieke sport en ontspanning is het ook raadzaam om denkspelletjes met het kind te spelen zoals schaken, dammen, boter kaas en eieren, en vier op een rij; welke het analyserende en oriënterend vermogen van het kind versterken. Of denk aan puzzels, zoals woordpuzzels om de woordenschat te vergroten. Stimuleer het organisatorisch vermogen ook van het kind, laat het kind u bijvoorbeeld helpen met het ordenen van de klerenkast, door de sokken bij de sokken, de broeken bij de broeken, en de truien bij de truien te leggen. Bedenk zulke kleine leerprocessen die u kunt gebruiken bij de opvoeding van het kind.

Stimuleer mentale en psychologische gezondheid

Naast het kind fysiek en intellectueel gezond opvoeden is het ook van groot belang om het kind psychologisch gezond op te voeden, en het kind naast fysiek en intellectueel ook mentaal en psychologisch sterk in zijn of haar schoenen staat. Anders zal het kind ten prooi vallen voor minderwaardigheidscomplexen, schichtigheid, angst, jaloezie, woede, enzovoorts. Vooral gezien we als Moslims in een vijandig milieu leven waarbij we psychologisch worden aangevallen, en ons allerlei minderwaardigheidscomplexen en schuldgevoelens worden aangesmeerd. We dienen onze kinderen hiertegen te beschermen, en hen trots te maken op wie ze zijn; trots op hun religie, trots op hun relatie met Allah, trots op hun achtergrond, trots op hun geschiedenis, enzovoorts. Laat u kinderen weten dat zij iets hebben wat vele andere niet hebben, en dat zij dit enorm dienen te koesteren: Al-Imaan, en de leiding van Allah. Iets waarop andere jaloers zijn, en van hen af willen pakken. Maar vaak smeren we deze minderwaardigheidscomplexen onze kinderen helaas zelf aan, en beschimpen hun bij de geringste fout. Vertel een kind vaak genoeg dat het slecht is, en het zal hierin gaan geloven, en hier zelfs naar handelen. Dit is waar het vaak mis gaat bij velen. In de ergste gevallen word het kind beschimpt vanwege gebreken waaraan het niet zoveel tot niets kan doen, het kind is bijvoorbeeld traag en sloom, en word hier telkens hard mee geconfronteerd.

Schichtigheid vinden wij van nature bij veel kinderen, en de beste manier om dit te behandelen is het kind te laten wennen aan mensen. Neem het kind mee naar de Moskee, vooral op vrijdag, en bijeenkomsten van dhikr. Ga op bezoek naar familieleden met het kind, vooral naar speciale feestelijke gelegenheden zoals trouwfeesten, en maak het kind bekend met mensen om hem of haar heen. Het is ook belangrijk het kind te leren voor zijn of haar rechten op te komen, en deze niet alsmaar te laten varen wanneer deze geschonden worden. Leer het kind te vechten voor zijn rechten, want niemand zal deze je zomaar toereiken indien jij deze als persoon zelf niet toe-eigent. Vooral in deze maatschappij. Leer het kind niet te schamen voor de waarheid, en niet terughoudend te zijn, maar zich erover uit dient te spreken. Zonder hierbij uiteraard respectloos te zijn tegenover anderen, vooral ouderen. Dit hoort binnen het kader van respect geplaatst te worden en met wijsheid gepaard te gaan. Helaas zien wij twee extremen: het kind is te schichtig om voor de waarheid en zijn of haar rechten op te komen, of doet dit op een brutale onbeschofte manier. Dus hierin moet een balans bestaan.

Wanneer u het kind schichtigheid wenst af te leren, is het ook belangrijk om het kind hierbij niet onder druk te zetten, want dat zal alleen maar averechts werken. Heb geduld en geef het kind de ruimte en tijd om dit te ontwikkelen, als het kind hier traagheid in vertoond. Want zoals gezegd, vele kinderen hebben dit van nature, en dus kan het niet zomaar van de ene op de andere dag verdwijnen. Probeer deze schichtigheid naar een gezonde schaamte te kanaliseren. Veel ouders verwarren schichtigheid met schaamte, het laatstgenoemde is prijzenswaardig, het eerste niet. Dus probeer dit om te laten schakelen tot schaamte. Schaamte hoort een kind, en een volwassene, te sieren bij het plegen van zonde en het vertonen van fout gedrag, en niet bij het opstaan voor de waarheid en zijn of haar rechten. Schichtigheid ligt ook in het verleng van een minderwaardigheidscomplex, dus kijk niet verbaasd op als het kind schichtigheid vertoond nadat u het kind als ouder de grond in boort en loopt te beschimpen.

En één van de oorzaken voor een minderwaardigheidscomplex en jaloezie is de ongelijke behandeling tussen kinderen. Trek het ene kind niet voor het andere, toon niet meer genegenheid voor het ene kind dan het andere, en schenk het ene kind niet meer (giften, energie, tijd en aandacht) dan het andere. Hier heeft de Profeet [SallAllahu ‘alayhi wa selam] ons voor gewaarschuwd. Het kan voorkomen dat een kind uw hart meer heeft veroverd dan een ander kind, omdat het bijvoorbeeld uw eerste kind is geweest. Maar bedenkt u zich eens wat voor schade dit het benadeelde kind aanricht, als een ander kind meer aandacht en liefde krijgt? Dit kan onbewust gebeuren, en men dient hiervoor op de hoede te zijn. Als zij deze aandacht niet bij hun ouders vinden dan zullen zij dit ergens anders zoeken. Als zij deze rechtvaardigheid niet bij hun ouders vinden dan zullen zij dit ergens anders zoeken. En anderen hebben helaas niet altijd het beste voor met uw kinderen, en vormen vaker een slechte invloed dan een goede. Een andere fout die de ouders kunnen maken is andere kinderen boven hun prijzen, hetzij kinderen binnen hetzelfde gezin of uit de buiten omgeving. Uitspraken zoals “Kijk naar jouw broertje hoe slim hij is en hoe goed hij het doet op school, waarom kun jij niet zoals je broertje jouw best doen!?” zijn een grote oorzaak voor zowel jaloezie als een gebrek aan zelfvertrouwen. Pas hiermee op, veel ouders maken deze fout.

En wanneer uw kinderen een keer ruzie hebben pas er dan mee op dat u niet partijdig bent, wees onpartijdig en neutraal en oordeel in eerlijkheid en rechtvaardigheid tussen, dit is van uiterste noodzaak. Discrimineer ook niet tussen uw kinderen door de jongen of het meisje voor te trekken. De Profeet zou zelfs opstaan voor zijn eigen dochter Fatima, en haar op zijn plek laten zitten. Kijk wat voor een enorme liefde en respect hij toonde tegenover zijn dochter. En men moet erbij stil staan dat wanneer een dochter niet de nodige emotionele aandacht zal krijgen van haar ouders, voornamelijk haar vader, het vaak voorkomt dat zij dit later zal gaan zoeken bij de aandacht van jongens. Een man zat een keer bij de de Profeet [SallAllahu ‘alayhi wa selam] en er kwam een zoontje van hem binnen lopen. De man kuste en omhelsde zijn zoon en liet hem op zijn schoot zitten. Daarna kwam er een dochtertje van hem naar binnen en hij liet haar voor hem zitten, en niet op zijn schoot. De Profeet merkte dit op en zei tegen hem: “Zou je hen niet gelijkwaardig behandelen?!” [Al-Haytami, in Madjma' Az-Zawaaid 8/156]

Zie verder deel 2