Laat me beginnen met te zeggen dat ik Elio di Rupo best een aardige kerel vind. Ik heb hemvoldoende bezig gehoord op een Franstalige zender om hem intelligent en toegewijd te noemen.
Maar wat ik gisteren woensdag hoorde in het journaal deed mijn maag ineenkrimpen. Johnny van Sevenant heeft gelijk: het Engels van di Rupo past in de komische reeks Allo Allo.
Hij verkracht de taal van Shakespeare zoals hij het Nederlands verhakkelt. En van een voorzitter van een uitgesproken federalistische partij begrijp ik dit niet.
Er bestaan toch immersiecursussen of taalbaden, bijvoorbeeld in Spa, waar onder meer prinses Mathilde zich heeft laten onderdompelen in het Nederlands met een heel behoorlijk resultaat.
Ik adviseer dan ook een taalbad voor di Rupo: niet omdat ik zoals zo vele anderen in Vlaanderen een afkeer heb van de man, maar juist omdat ik zou wensen dat hij op de VRT een gelijkaardige indruk kan maken als op La Une. En als hij op een internationaal podium wil acteren, dan zal hij ook iets aan zijn Engels mogen doen al moeten we toegeven dat bijvoorbeeld Sarkozy het niet beter doet.
Er is onmiskenbaar vooruitgang vast te stellen wat betreft de beheersing van onze taal door francofone politici, wellicht is het vooral een generatieprobleem en voelen de dertigers en veertigers beter aan dat zij zich ook in Vlaanderen moeten kunnen presenteren.
Het is toch nogal schizofreen dat politici die beweren de Belgische federatie in stand te willen houden, niet in staat zijn om zich in beide landstalen uit te drukken.
Ik heb het al eerder geschreven: wie kandideert op een lijst zou een test moeten ondergaan. En voor kandidaten op een federale lijst zou dat ook een taaltest moeten zijn. Ik verwacht geen perfecte beheersing van het Nederlands, maar toch minimaal het niveau van een Charles Michel of Paul Magnette.
En uit eigen ervaring weet ik dat het spreken van een vreemde taal een gewoonte is: di Rupo zou zich dus inderdaad zoals een journalist suggereerde moeten omringen met Nederlandstalige medewerkers zodat hij dagelijks kan oefenen. Voor een mogelijke premier van België istwee- of meertaligheid geen wettelijke, maar wel een morele verplichting.
Er zijn van die mantras die op de duur een selffulfilling prophecy worden. Zo hoor je voortdurend herhalen dat wij in België twee totaal verschillende publieke opinies hebben en gisteren ging Bart De Wever zelfs nog een stap verder, hij sprak van twee verschillende democratieën. Versta: België is in feite al gesplitst, we moeten er alleen nog de consequenties uit trekken.
Ik heb twee bedenkingen bij deze mantra. Ten eerste gaat het om een keuze van de opiniemakers: zij werken de verschillen in de hand door te weinig samen te zitten om het gemeenschappelijke in de verf te zetten.
En ten tweede kan men deze verschillen net zo goed binnen de taalgemeenschappen vaststellen. Het rijke Waals-Brabantstemt anders dan Luik en Henegouwen, bijvoorbeeld.
En in Vlaanderen heb je een duidelijk verschil tussen de steden en de plattelandsgemeenten.
En tussen de provincies: West-Vlaanderen heeft anders gestemd dan Antwerpen of Limburg.
Bovendien, als je hier dieper op ingaat, kan het toch niet anders dan dat mensen die verschillende media consumeren, ook anders gaan denken en oordelen? Er moet toch een verschil zijn tussen iemand die exclusief naar een commerciële zender kijkt en een Canvaskijker? Zoals de lezers van De Standaard of De Morgen verschillen van die van Het Laatste Nieuws. En zo kan je de Vlamingen nog verder opdelen in uiteenlopende opinies.
Kortom, wie spreekt van een Waalse en een Vlaamse democratie die hoopt door de herhaling van deze uitspraak dat zijn woorden werkelijkheid worden. Maar in waarheid staan linkse Vlamingen dichter bij Ecolo en de PS dan bij de rechtse separatisten.
We moeten een keuze maken: willen wij het tweestromenland België verder laten verrotten zoals de Maddensdoctrine luidt, of gaan we opzoek naar elementen die ons binden en laten we die gemeenschappelijkheid ook in beeld komen?
Wie voor het tweede kiest, zal opteren voor een federale kieskring en voor meer samenwerking door de openbare omroepen en meer cultuuruitwisseling. Wat dat laatste betreft: hoeveel Franstalige dichters kennen wij, of levende schilders? Als we naar de films van de gebroeders Dardenne kijken, zien we dan een exotisme of komt het ons bekend voor?
Een mentale scheiding tussen Walen en Vlamingen is naar mijn inzicht dus een keuze en geen historische onvermijdelijkheid. Wanneer ik door de bossen van de Ardennen wandel dan voel ik mij wel degelijk ergens anders net zoals ik mij ergens anders voel op de heide van Kalmthout, maar ik voel mij niet in het buitenland.
Ik ben dus ondanks mijn Vlaamsgezinde afkomst een Belg geworden, wat dat ook mag betekenen aan tegenstrijdigheden en aan haatliefde sentimenten.En als ik mij vervreemd voel, dan net zo goed van andere Vlamingen als van Brusselaars en Walen. De vervreemding is een existentiële ervaring die niet gebonden is aan een taal.
