kennis
Het 'Standpunt' van Yves Desmet over het kennis-versus-vaardighedendebat in het onderwijs (De Morgen van woensdag 14 maart) is om moedeloos van te worden.
Hij schrijft: 'Als leerlingen inderdaad alleen ex cathedra kennisinhoud krijgen ingelepeld die ze daarna moeten reproduceren en blind toepassen, zullen ze nooit in staat zijn zelfstandig te leren en inzicht te verwerven, zullen ze nooit leren leren (...)
De slogan 'leren leren' staat in onze school al ruim 15 jaar te lezen in elk klaslokaal, in elke schoolgang.
Het is een mythe dat de kennisgerichte taalleerkracht steeds te dicteren staat voor de klas en nooit uitgaat van de leefwereld van de leerlingen.
Reeds in 1973 heb ik met mijn leerlingen de lp 'De Zotte Morgen' van Zjef van Uytsel besproken, het jaar daarop volgde 'De eenzame fietser' van Boudewijn de Groot, en ieder liedje werd geanalyseerd door een andere leerling en niet door de leraar.
Wat stel je dan vast? Het maakt in wezen weinig uit of je deze liedjes bespreekt dan wel een gedicht van Gezelle of van de Woestijne. Zodra je concentratie vraagt, de openheid van geest om verder te zoeken dan het meest evidente, stuit je op de zelfde moeilijkheden: concentratie is het tegendeel van de oppervlakkigheid waardoor niet alleen de jeugd maar heel onze maatschappij overdonderd wordt.
Het fundamentele bezwaar tegen het overbenadrukken van de vaardigheden zit juist daarin: het gaat bij de nieuwlichters meer om de verpakking dan over de inhoud, en om het nog erger te maken wordt deze didactiek opgelegd met een houding van 'il suffit que le message passe'. Ongeveerkunde, daar komt het op neer.
Trouwens, wat dat 'leren leren' betreft: observatie van de collega's wijst uit dat het uitgerekend die verfoeide 'conservatieven' zijn die blijven lezen en studeren, terwijl de jonge generatie zich meestal klakkeloos houdt aan de voorschriften van inspectie en pedagogische begeleiders.
De conclusie van Yves Desmet, die naar mijn weten zelf een product is van dat gehekelde traditionalisme, is net zo goed de mening van de groep 'o-zon' (onderwijs zonder ontscholing) rond Marc Hullebus: 'een gezond evenwicht tussen kennis en vaardigheid' moet inderdaad de doelstelling zijn, met 'kwaliteitsbewaking' (om er een consumententerm aan toe te voegen) die gelijk staat met 'exactitude', het aanleren van een zelfdiscipline om het nauwkeurige en foutloze na te streven.
|