migratie, een eeuwigdurende migraine?
De oranjeblauwe onderhandelaars leken dinsdag eventjes zelfvoldaan achterover te leunen: ze hadden eindelijk een deelakkoord bereikt, over migratie.
Is deze zelfgenoegzaamheid terecht?
Ontslagnemend minister van binnenlandse zaken Patrick Dewael heeft bij herhaling geschreven dat er aan het migratievraagstuk drie luiken zijn: een binnenlands, een Europees en een oorzakelijk.
Het deelakkord bevat allerlei maatregelen over het eerste luik waar men het al dan niet mee eens kan zijn, maar over de rest wordt zedig gezwegen.
We lezen geen enkel initiatief of intentieverklaring om tot een geïntegreerd Europees beleid te komen met afspraken inzake opvangcapaciteit of grenzenpolitiek (streng bewaakt of gedeeltelijk open, genereus of hardvochtig). En nog minder staat er in het deelakkoord iets over de oorzaken: de onveiligheid en de ongelijke inkomensverdeling in de wereld.
Toch zijn de feiten duidelijk: asielzoekers en economische vluchtelingen vertegenwoordigen het meest dynamische deel van hun bevolking, bij ongewijzigde levensomstandigheden zullen zij blijven komen. Zelfs een nieuw IJzeren Gordijn of een vloot patrouilleboten in de Middellandse Zee zullen hen niet tegenhouden: zie de streng bewaakte grens van de VS met Mexico.
De onveiligheid wordt in het bijzonder in de hand gewerkt door de legale en illegale wapenhandel: zegt het akkoord daarover iets, zal België opnieuw wapens leveren aan een zogenaamd 'prille democratie' genre Nepal?
Een twee belangrijke oorzaak zowel van conflicten als van miserie is het ontbreken van een efficiënt gezinsbeleid, in het bijzonder van contraceptie waardoor de spanning tussen bevolkingsaangroei en beschikbare levensmiddelen steeds groter wordt: zal België samen met Europa zich inzetten om de heersende of zelf geëxporteerde gezinsmoraal bij te sturen, zullen de noodzakelijk contraceptiva ter beschikking worden gesteld?
Wat de armoede betreft: zal België eindelijk zijn belofte nakomen en minstens 0,7 % van zijn BNP besteden aan ontwikkelingssamenwerking? Zullen de mooie woorden van Verhofstadt en anderen ( vooral op internationale fora) in praktijk worden gebracht en zal men een einde maken aan het dumpen van gesubsidieerde Europese overschotten in de Derde Wereld, zal men werk maken van een wereldhandel die minder eenzijdig in het voordeel van de rijke landen uitvalt? Staat er iets in de steigers van een wereldwijd arbeidsrecht dat uitbuiting, kinderarbeid en sweatshops uiteindelijk onmogelijk zal maken?
Kortom, ik zie in dit deelakkoord weinig humanisme, even weinig christelijke naastenliefde; neoliberalistisch opportunisme des te meer.
Wie denkt dat een stoer binnenlands beleid, met de zelfbediening van selectieve arbeidsmigratie, de stroom van vluchtelingen zal indijken, die doet aan zelfbedrog en volksverlakkerij: het xenofobe deel van Vlaanderen kan men met een verharding inzake 'volgmigratie' of gezinshereniging wellicht paaien, maar wie de ogen openhoudt laat zich niet in de luren leggen.
De gemiddelde vluchteling gelijkt niet op de bijbelse man Job die gelaten op zijn mesthoop blijft zitten: het fatalisme is zeer sterk in de Derde Wereld en in de conflictgebieden, maar niet zo sterk dat iedereen zich bij het immobilisme neerlegt. Zij zullen blijven komen.
